اقتصاد انرژی/همت قلی زاده
بررسی لایجه بودجه ۱۴۰۲/ مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی @hemmatgholizadeh
برخی جداول و نمودارهای مهم گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی درباره لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور
@hemmatgholizadeh
🔴 لینک مصاحبه بنده با روزنامه قدس درباره ریشه مشکلات اقتصاد کشور:
https://www.qudsdaily.com/Newspaper/item/44229
✔️ خودتحریمی داخلی و الگوی اشتباه قیمت گذاری انرژی عامل خلق ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی و نوسانات عجیب تورم و رکود تولید در ایران
@hemmatgholizadeh
⭕️ ریشه تورم ۱۵ سال گذشته به انرژی بر میگردد/ از سال ۸۶ قیمتهای کلیدی را تغییر دادیم و حالا به چه کنم چه کنم افتادهایم/ پالایشگاهها از سال۸۶، ۳۵ فراورده نفتی را با نرخ جهانی میفروشند
👤 همت قلی زاده، کارشناس اقتصاد انرژی:
🔹مهمترین منشأ تورم و کاهش ارزش پول ملی در حدود ۱۵ سال گذشته غولی به نام یارانه پنهان انرژی و شروع جهانیسازی قیمت انرژی در کشور از سال ۸۶ است
🔹از دیرباز در ایران تورمی ساختاری و سنتی بین ۱۵ تا ۲۵درصد وجود دارد که محصول ناکارآمدی، عدم استقلال بانک مرکزی و کیفیت پایین برنامه-ریزی بوده است. اما ریشه تورم غیرمتعارفی که در بیش از یک دهه گذشته به بالای ۳۷درصد رسید و حالا به کمتر از ۴۰درصد راضی نمیشود، به انرژی بر میگردد.
🔹براساس اصل ۴۵ قانون اساسی«نفت»، ملی است و تا سال۸۵ سهم نفت خام در بهای تمامشده محصولات پالایشگاهی صفر ثبت میشد. از سال۸۶ برای نخستین بار در اقتصاد ایران ۴۰هزار میلیارد تومان (معادل ۲ میلیون بشکه نفت خام به قیمت فوب خلیج فارس با نرخ دلار رسمی) وارد بودجه و از همین جا نوسانهای عجیب اقتصاد ایران آغاز شد. آن زمان بودجه منابع عمومی کشور که از ابتدا ۶۵ هزار میلیارد تومان بود، ناگهان ۴۰ هزار میلیارد تومان افزایش منابع در بخش شرکتی به خود دید.
🔹از سال ۹۷ ارز ۴هزارو۲۰۰ تومانی حذف و نرخ ۲۵هزار تومانی نیمایی در بودجه اعمال شد تا ۲ میلیون بشکه نفت خام در سال۱۴۰۰ حدود هزارو۲۰۰ هزار میلیارد تومان فروخته شود و همین پولها عامل تشدید تورم و کاهش روزافزون ارزش پول ملی در ایران شد.
🔹تا پیش از جهانیسازی قیمت انرژی در ایران، ۹ پالایشگاه در کشور وجود داشت و امروز هم همین تعداد به علاوه یک مجتمع ستاره خلیجفارس برای تبدیل میعانات گازی در کشور وجود دارد و میزان پالایش روزانه نفت خام هم همچنان تقریباً ۲ میلیون بشکه است.
🔹قیمت ۵ فراورده اصلی دیگر ازجمله بنزین هم براساس فوب افزایش مییابد. یعنی در ایران خط ریال به خط فوب تغییر کرده است.
🔹قیمت تمام شده هر لیتر بنزین در سال ۱۴۰۰ حدود ۸۵۰ تومان بوده، در حالی که ۳ هزار تومان به مردم فروخته میشود و ۱۰ هزار تومان هم بابت نفت خام به آن اضافه میشود.
🔹در صورتهای مالی پالایشگاههای ایران، سهم نفت خام در قیمت تمامشده بنزین ۹۲درصد درج شده در حالی که این عدد در آمریکا ۵۲درصد است. این همان خطای بزرگی است که ما را در یک چرخه تورمی گیر انداخته است.
🔹خودمان از سال ۸۶ قیمتهای کلیدی را تغییر دادیم و حالا به چه کنم چه کنم افتادهایم. اقتصاد ما در این یک دهه بهشدت درگیر رکود بوده، اما دولت بر پایه اظهارات بیاساس برخی کارشناسان که ریشه تورم را در نقدینگی میدانند، مسئله واقعی را شناسایی نمیکند و رکود را تعمیق میکند.
🔹پالایشگاهها از سال۸۶ مطابق اصل۷۱ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، ۳۵ فراورده نفتی را با نرخ جهانی میفروشند. مردم حتی نام بسیاری از این فراوردهها را نشنیدهاند، چون ما را بیشتر با بنزین سرگرم کردهاند اما این فراوردهها مستقیم وارد صنعت میشوند و علت افزایش قیمت مواد شوینده، دارویی و شیمیایی و انفجار تورمی از سال۸۶ تا چند سال پس از آن و از سال ۹۷ تاکنون با نرخ نیمایی، جهانیسازی همان فراوردههاست که با گرفتن این پولها از مردم و اقتصاد، در عمل اقتصاد ایران را دلاری کرده است.
🔹شیوههای اصلاحی برای توقف این چرخه تورمزا و رکودزای حاصل از قیمتگذاری انرژی در کشور قابل طرح است که یکی بازگشت به روشهای حسابداری گذشته (پیش از سال ۸۶) و دیگری حاکمیتبخشی به ریال است.
🔹مسئولان، بازگشت به گذشته و محاسبه پایه ریال تمامی عملیات داخلی حوزه انرژی را سخت میدانند، اما با جهانیسازی قیمتها و علم کردن غولی به نام یارانه پنهان، مدام شاهد افزایش قیمت انرژی، توزیع یارانه و تشدید تورم هستیم./ قدس
@Rasad_tahlil
1363c3e.pdf
2.08M
بررسی وضعیت شرکت های دولتی در لایحه بودجه ۱۴۰۲/ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
@hemmatgholizadeh
اقتصاد انرژی/همت قلی زاده
تصویر جریان انرژی سال ۱۳۹۸ کشور : تا می توانید روی این نمودار تمرکز کنید! @hemmatgholizadeh
از سال ۱۳۸۶ تاکنون سهم مصرف گاز خانگی از مصرف نهایی گاز دائما نزولی و از ۳۶% به ۲۶% کاهش یافته است.
طول شبکه گازرسانی کشور در حدود ۴۰۰ هزار کیلومتر است این عدد ۱۰ برابر محیط کره زمین است. روسیه با مساحت ۱۰ برابر ایران و اقلیم سردتر و با جمعیت بیشتر با رتبه اول ذخایر گاز جهان ۱۷۶ هزار کیلومتر متر شبکه گازرسانی دارد.
روند مصرف گاز هرساله مشابه است. از اوایل بهار مصرف گاز کاهش و در تابستان و پاییز درحداقل خود درحدود ۴۷۰ تا ۵۰۰ میلیون مترمکعب/روز قرار میگیرد و درفصل سرما،مصرف گاز به عددی حدود ۷۲۰ میلیون مترمکعب/روز میرسد.تاثیر سرما درحدود۲۰۰ میلیون مترمکعب/روز است. این الگو هرسال تکرار می شود.
آدمهای ساده را دوست دارم
همان ها که بدی هیچ کس را باور ندارند
همان ها که برای همه
لبخند دارند
همان ها که همیشه هستند
برای همه هستند
آدمهای ساده را
باید مثل یک تابلوی نقاشی
ساعتها تماشا کرد؛
عمرشان کوتاه است
بس که هر کسی از راه می رسد
یا ازشان سوء استفاده می کند
یا زمینشان میزند
یا درس ساده نبودن بهشان می دهد
آدم های ساده را دوست دارم
بوی ناب
“آدم” می دهند
می دانی؟
آدم های ساده
ساده هم عاشق می شوند
ساده صبوری می کنند
ساده عشق می ورزند
ساده می مانند
اما سخت دل می کنند
آن وقت که دل می کنند، جان می دهند
سخت میشکنند
سخت فراموش میکنند
همین آدم های ساده
"احمد شاملو"
«خلیج فارس، خلیج همیشه فارس است»
⚠️ابلاغ رسمی سازمان ملل (تصویر بالا) به اعضا در سال ۱۹۹۴ جهت استفاده از عبارت کامل خلیج فارس و پرهیز از به کاربردن عبارات مجعول و حتی واژه خلیج به تنهایی!!
@hemmatgholizadeh
نکته ای که در معضل یارانه پنهان وجود دارد اینست که دولت را ترسانده اند که اگر این مسأله حل شود منابع دولت کاهش خواهد یافت در حالیکه این ادعا جز ناقصی از کل فرآیندی است که در صورت حذف یارانه پنهان اتفاق خواهد افتاد.
همانطور که با فرمول یارانه پنهان شاخص های مخرب با ضریب تکاثر بیشتر از یک افزایش می یابد با حل معضل یارانه پنهان، مصارف دولت با ضریب تکاثر بزرگتر از یک کاهش خواهد یافت در صورتیکه منابع بصورت خطی با همان ضریب یک کاهش خواهد یافت! این همان نکته ای است که به دولت گفته نمی شود. ما در ارائه های مکرر نشان داده ایم برخلاف تصور ریاضی گونه ی غلط، جهش نامتعارف قیمت حاملهای انرژی، نه تنها کسری بودجه را کاهش نمی دهد بلکه موجب تشدید کسری بودجه و پیامدهای بعدی می شود. برای تثبیت یارانه پنهان، یک زمین پر از مین به وجود آورده اند که مین ها را یکی پس از دیگری خنثی کرده ایم. تقریبا همه آمارهای مبتنی بر یارانه پنهان انرژی یا ناقص ارائه شده و یا از بیخ و بن غلط ارائه شده است.
@hemmatgholizadeh
آنچه که تاکنون به عنوان شاخص وابستگی اقتصاد به نفت عنوان می شد:
«نسبت صادرات نفت و گاز به بودجه عمومی»
بود. در حالی که شاخص درست به شرح زیر است:
« نسبت صادرات به خارج و فروش داخلی نفت و گاز به بودجه کل کشور»
نسبت بالا میزان وابستگی بودجه به منابع نفت را نشان می دهد.
➖ سئوال یکی از کاربران محترم:
پس وضع بدتر از چیزی هست که گفته میشه.
✔️ پاسخ:
اقتصاد ایران بشدت نفتی است. حالا این خوب است یا بد بحث بدی است. بنظر خودم که حتما بد است. تمام IRR ها در برابر ارقام بلند نفتی بازنده اند!!
@hemmatgholizadeh
صورتهای مالی پالایشگاهها نشان می دهد که سود خالص ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ چهار شرکت شپنا(پالایشگاه اصفهان)، شتران(پالایشگاه تهران)، شبندر ( پالایشگاه بندرعباس) و شبریز (پالایشگاه تبریز) به ترتیب ۱۷۳ ،۱۱۸، ۸۹ و ۴۸ درصد نسبت به ۹ ماهه سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است. این در صورتی است که مقدار تولید آنها تغییر خاصی نکرده است. سود خالص پالایشگاه اصفهان به تنهایی در ۹ ماهه سال جاری معادل ۲۶/۲ همت گزارش شده است.
قصهٔ یارانه پنهان انرژی بهشتی برای پالایشگاهها و جهنمی برای دولت ایجاد کرده است!
@hemmatgholazadeh