خوشبختی با روانشناسی اسلامی
⏰سین برنامه نشست هم اندیشی روانشناسی اسلامی با موضوع: بررسی "معناشناسی اضطراب" در قرآن *چهارشنبه* *
نشست امروز برگزار شد.
در این نشست حجت الاسلام دکتر جعفر هوشیاری، درمانگر ، عضو هیأت علمی دانشگاه، عضو هیأت مدیره انجمن روانشناسی اسلامی و پژوهشگر روانشناسی اسلامی نکاتی را ناظر به پژوهش های پیش رو برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه ی روانشناسی اسلامی ارائه و پیشنهاد کردند.
ایشان گفتند:
🔶 اکثر پژوهش های حوزه روانشناسی اسلامی متن محور و وابسته به منابع مکتوب روانشناسی اسلامی یعنی قران و سنت است. از آنجا که منابع روانشناسی اسلامی منحصر در قرآن و سنت نیست، لازم است از منابع دیگر نیز با روشهای متناسب و مناسب استفاده شود.
🔶 قرآن محوری یکی از افتخارات روانشناسی اسلامی است و در این دانش، قرآن خط اول و منبع اول است و برخی بزرگان از این موضوع به "قرآن بنیان" بودن روانشناسی اسلامی تعبیر می کنند.
🔶 ورود در قرآن کریم و سنت برای یافتن پاسخ های سوالات حوزه ی رفتار و فرایندهای روانی انسان در یک نگاه کلی و کلان به دو دسته تقسیم میشود: #ورودواژگانی و #ورودمفهومی.
🔶 ورود واژگانی بدین معناست که سوال برآمده از دانش روانشناسی متداول یا جامعه بشری را به واژگانی عربی و قرآنی تبدیل کنیم و یا به اصطلاح معادل های قرآنی آنها را بیابیم و سپس شبکه واژگانی تشکیل بدهیم و با تحلیل و تفسیر آن، به سوالهای پژوهش پاسخ دهیم. این روش گرچه مفید و گاهی ضروری است اما در کنار نابسندگی، میتواند رهزن باشد و ما را به مقصود نرساند. چرا که در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام گاهی یک مطلب فراتر از واژه بیان شده است. در این مدل محقق در واقع به جای انکه به دنبال آن موضوع در منظور قرآن ی باشد به دنبال آن نشانه ها در قرآن میگردد. مثلا اگر اضطراب را مطابق با DSM به نشانگانی تبدیل کنیم، در قران کریم به دنبال آن نشانگان میگردیم و نه به دنبال تعریف قرآن از اضطراب فراگیر.
🔶 روش دوم؛ ورود مفهومی است. بدین معنا که سوال و چالش را به یک مفهوم و تعریف جامع تبدیل کنیم و در منابع مکتوب به دنبال آن بگردیم (استنطاق) و سپس شبکه مفهومی تشکیل بدهیم. به عنوان مثال باید یک مفهوم و تعریف جامع از اضطراب فراگیر بیابیم و ارائه دهیم و سپس در قرآن کریم به دنبال آن بگردیم. در این صورت منحصر و محدود در واژگان مستقیم نیستیم و کار به گزاره های مفید معنا و حتی واژگان مقابل و مخالف و جانشین هم خواهد رسید.
🔶 در مدل واژگانی نهایت کار این میشود که اضراب فراگیر در قرآن را معادل مثلا خوف و رجز اعلام خواهیم کرد و از گزاه هایی مانند معیشه ضنک غفلت خواهد شد.
🔶 ایشان در ادامه بیان کردند: محققین عزیز باید به این نکته توجه داشته باشند که: گاهی یک کتاب لغت و یا صاحب یک تفسیر از یک واژه تخصصی روانشناختی در تعریف یک لغت استفاده کرده اند اما الزاما مرادشان معنای تخصصی آن واژه نیست. مثلا راغب معنای رجز را اضطراب بیان کرده است اما مراد ایشان معنای تخصصی اضطراب نوروتیک و اضطراب تعمیم یافته مصطلح روانشناختی نیست. لذا نباید با استناد به آن منبع ادعا شود که این واژه در قرآن کریم به فلان معناست.
ایشان در پایان به سؤالات پاسخ دادند
باما همراه باشید 🔰
https://eitaa.com/joinchat/3612409958Cb7831b5a24