✅ #تاملی_در_سوالات_فرعی_پژوهش #دیدگاه نوشته جناب آقای مازنی حفظه الله مدیر ترویج پژوهش حوزه علمیه و سردبیر مجله رهنامه پژوهش در مورد متن "تاملی در سوالات فرعی پژوهش" 👇👇👇 سلام علیکم و رحمت الله دقت نظر شما در تبیین سوالات فرعی، نوع بندی و تمایز بین انواع آن جالب توجهه و با آن موافقم و چند نکته خدمت شما تقدیم می کنم. ۱. فهم سوال تحقیق، چیستی و ماهیت آن و نقشی که در ساختار تحقیق دارد و نیز کارکرد آن مهم است. اینکه سوال تحقیق چگونه متولد می شود؟ مساله تحقیق (و بیان مساله)چه نقشی در شکل گیری آن دارد؟ و مانند آن. می دانیم که مساله از طریق طرح آن و تبیین مساله، اهداف، فرضیه و سوالات تحقیق به خواننده منتقل می شود. با سوال زوایای مجهول مساله روشن می شود و ابعاد مه آلودش ابهام زدایی می شود. یعنی صورت مساله با سه بیان جملات مصدری(هدف)، خبری(فرضیه)و استفهامی تبیین می شود. اما اینکه سوالات فرعی آیینه تمام نمای سوال اصلی است یا فرایند حل مساله نکته دیگری است. پژوهش فرایند حل مساله و تولید علم است. از این رو کل تحقیق در فرض نخست مورد اشاره شما به دو بخش مقدمات و فرایند تولید علم اشاره دارد یعنی بخش نخست در قالب کلیات و طرح مساله و بخشهای بعدی حل مساله از طریق کنکاش علمی و پاسخ به سوالات تحقیق به دست می آید. سوالات فرعی در راستای حل مساله است و با توجه به مولفه هایی نظیر سادگی و دشواری پژوهش به دو صورت می تواند باشد. ۱. به خودی خود اصالت داشته و پاسخی اصلی برایش محسوب شود. مثلا اگر بخواهید نقش یک مفهوم اخلاقی(مانند راهبرد فریب در نظریه 5p مینتزبرگ) را در مواضع سیاسی مرحوم آخوند بشناسید فصلی به مبانی اخلاقی آخوند می پردازید. که ای بسا استخراج این مبانی جنبه اصطیادی داشته باشد. یعنی باتوجه به اینکه هیچ اثر اخلاقی از ایشان منتشر نشده کار محقق دشوار بوده و فصل مستقلی( که البته کاربرد آن در فصل نهایی تحقیق روشن می شود)، به آن اختصاص می یابد. این فصل اگر چه تبعی است ولی مستقل نیز هست. ۲. و چه بسا این فصل جنبه تدوینی(به قدر حاجت برای محقق) ایفا نماید. مثلا اگر همین عنوان تحقیق برای استخراج مواضع اخلاقی مرحوم امام(که آثار مستقل اخلاقی دارد)، باشد. هر دو صورت به دنبال پاسخ به این سوال فرعی است: مبانی اخلاقی آخوند/امام خمینی کدام است؟ در صورت دوم جنبه مقدمی برای سوال اصلی خواهد داشت. پس در دومی هم اگر چه تدوینی است، اما مانند کلیات تحقیق بی جان نیست، بلکه ریتم تحقیق کمی تندتر می شود. البته نه به تندی ریتم صورت نخست که جنبه تولیدی دارد. تمایز ظریف مورد اشاره شما به تفاوت مساله در فرایند حل مساله مرتبط است. نکته دیگر اینکه نفی و اثبات برخی از مولفه ها نظیر فرضیه تحقیق ناظر به نوع تحقیق متفاوت خواهد شد. ما ملزم به داشتن فرضیه در همه پژوهش هایمان ولو بلغ مابلغ نیستیم. کما اینکه درباره سوالات فرعی اینچنین است. البته اصل بر داشتن سوالات فرعی است. 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأمّلات طلبگی: @ghorbani_hamedani

#دیدگاه یکی از اساتید عزیز باسلام و ارادت و سپاس. فرمایش شما کاملا درست است و بنده هم موافقم. علاوه از حل مسائل تاثیرگذار بودن افراد در جامعه هم از جمله مولفه های نخبگی است. چندین سال پیش(حدودا 15 سال پيش ) از حضرت آیت الله جوادی آملی بدون واسطه در یکی از سخنرانی هاشون شنیدم فرمودن شیخ انصاری ها و شیخ مفید ها علمای بزرگی هستند که افتخار عالم تشیع می باشند اما ما خیلی کوچک هستیم که ایشان را بزرگ و در قله می بینیم در حالیکه باید تلاش کنیم و از آنها عبور کنیم....