جلسه  88 درس 24  معانی حروف الجر شروع: سومین حکم از ربّ:  (3.أنه قد تلحقها"ما" الکافه...)  ص  169 پایان: د. معنی البدل(چهارمین معنا از حرف "عن" ) ص.  169 زمان:  50:14 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب @ArabicTeaching

جلسه  89 درس 24  معانی حروف الجر شروع: د. معنی البدل(چهارمین معنا از حرف "عن" ) ص.  169 پایان: انتهاء درس بیست چهارم ص. 170 زمان:  18:35 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب @ArabicTeaching

فرق لا در لا زادَ فی الدار با جئت بلا زاد در چیست؟

بسم الله الرحمن الرحیم نکاتی در مورد تاکید با «کل، جمیع، عامه» در تاکید به کل و جمیع و عامه نکته مهم این است که در این کلمات، مراد، احاطه حکم به همه افراد است و این افراد حتما باید جمع باشند. برای احاطه حکم بر دو نفر از کلا و کلتا استفاده می کنیم. این افراد ممکن است افراد وجودی باشند. البته گاهی گفته می شود افراد حسی و مراد از افراد حسی این نیست که این افراد با حس درک شوند بلکه مراد این است که هر فردی یک فرد مجزا باشد. لذا برای دفع این توهم بهتر است بگوییم افراد وجودی یعنی یک وجود در کنار وجودهای دیگر. همچنین ممکن است این افراد، افراد حکمی باشند یعنی در حکم یک فرد در حالی که واقعا یک فرد نیستند. معنای این کلام زمانی آشکار می شود که ما یک شیء را بخواهیم جز جز در نظر بگیریم. مثلا یک خانه که از حیث مالکیت می تواند تقسیم شود به شش دانگ. در این صورت ما یک شیء وجودی داریم و یک اجزاء حکمی. گاهی ما کلمه ای را ذکر می کنیم که جمع است و مراد ما از آن کلمه، همان معنای جمع و افراد وجودی است . در این صورت جزء حکمی نداریم. مثلا می گوییم جاء المجاهدون کلهم. در این جا کل اشاره به همه افراد وجودی دارد و «هم» هم به همان افراد بازمی گردد. اما گاهی ما کلمه ای را می گوییم و مراد ما از آن جزء حکمی است. مثلا می گوییم اشتریت الدار کلها. در این جا کل ناظر به افراد حکمی است و برای دار افراد حکمی در نظر گرفته شده است. به طور کلی ضمیر به فرد وجودی ناظر است. مثلا ما در این مثال یک فرد وجودی داریم و لذا می گوییم کلها. کل ناظر به آن فرد حکمی است اما ها به دار که دارای افراد حکمی است برمیگردد. در مثال بالا هم ضمیر جمع آمد چون افراد وجودی جمع بودند. به همین بیان می توان گفت اشتریت الدارین کلَّهما. اگر گفتیم اشتریت الدارین کلیهما در اینصورت ما دو جزء باید داشته باشیم که این دو جزء عبارتند از خانه اول و خانه دوم. اما اگر گفتیم اشتریت الدارین کلهما، باید چند جز داشته باشیم یعنی خانه اول و دوم به عنوان یک جزء به حساب نمی آیند بلکه هر کدام نیز دارای اجزائی فرض می شوند تا مجموع اجزاء بیش از دو جزء باشد. دو موقعیت را فرض کنید. در موقعیت اول شخص بین خرید خانه اول و دوم مردد است و در این مورد با دوستش صحبت می کند. بعد از مدتی پولی به دست می آورد و هر دو خانه را می خرد. دوستش از او می پرسد چه کردی. می گوید اشتریت الدارین کلیهما. در موقعیت دوم شخص بین خرید سه دانگ یا چهار دانگ از خانه اول و خانه دوم مردد است و پس از مدتی کل هر دو خانه را می خرد. در این صورت به دوست خود می گوید اشتریت الدارین کلهما. با همین بیان ممکن است شخصی می خواسته 50% همه درختان یک باغ را بخرد به این صورت که نصف هر درخت مال او باشد. در این حالت اگر همه درختان را بخرد می گوید اشتریت الاشجار کلهن. در این بیان، کل اشاره به اجزاء حکمی است. همچنین ممکن است می خواسته نصف درختان یک باغ را بخرد اما همه را بخرد که در این صورت هم می گوید اشتریت الاشجار کلهن. یعنی لفظ کل ناظر به افراد وجودی است. بنابراین جمله اشتریت الاشجار کلهن هم می تواند ناظر به افراد حکمی باشد و هم ناظر به افراد وجودی. ضمیر هن ناظر به افراد وجودی است. اما کلمه کل هم می تواند ناظر به افراد وجودی باشد هم افراد حکمی. اینکه در هر موقعیتی چه لفظی را باید به کار برد یا از چنین امری چه می توان فهیمد به قرائن مربوط است. برای جمع بندی باید گفت، کلمه کل یا جمیع یا عامه ناظر به اجزاء یا افراد وجودی یا حکمی است و این بستگی به توهم مخاطب دارد یا آنچه که متکلم می خواهد تاکید کند. ضمیر مضاف الیه همیشه ناظر به افراد وجودی است که می تواند مفرد، مثنی یا جمع باشد. این روایت هم می تواند شاهدی بر این مطلب باشد. این روایت از نامه های حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) است بنا به نقل: مکاتیب الرسول ج1 ص 478 در نرم افزار الشامله مکاتیب الرسول، علی احمدی میانجی، ج3 ص 511 " بسم الله الرحمن الرحيم هذا كتاب من محمد رسول الله لتميم بن أوس الداري أن له قرية جيرون و بيت عينون قريتهما كلهما، و سهلهما و جبلهما، و ماؤهما و حرثهما، و أنباطهما و بقرهما، و لعقبه من بعده لا يحاقه فيهما أحد بظلم، فمن ظلم واحدا منهم شيئا فإن عليه لعنة الله". https://eitaa.com/ArabicTeaching

جلسه  90 المقصد الخامس (توابع) درس 25     النعت شروع: المقصد الخامس (مقدمه) ص  176 پایان: المطابقه بین النعت و المنعوت ص  177 زمان:  40:32 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب @ArabicTeaching

من لا یحضر ج1 ص 549 وَ رُوِيَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ وَ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ أَنَّهُمَا قَالا قُلْنَا لِأَبِي جَعْفَرٍ ع أَ يَقْضِي صَلَاةَ الْكُسُوفِ مَنْ إِذَا أَصْبَحَ فَعَلِمَ وَ إِذَا أَمْسَى فَعَلِمَ قَالَ إِنْ كَانَ الْقُرْصَانِ احْتَرَقَا كُلُّهُمَا قَضَيْتَ وَ إِنْ كَانَ إِنَّمَا احْتَرَقَ بَعْضُهُمَا فَلَيْسَ عَلَيْكَ قَضَاؤُهُ شاهد در احترقا کلهما است.

جواب سوال در مورد لای نفی جنس لای نفی جنس جزء نواسخ نیست. زمان: 8:44 #لای_نفی_جنس #نواسخ #نحو #ادبیات_عرب #هدایه @ArabicTeaching

جلسه  91 درس 25     النعت شروع: بیان نکاتی در مورد نعت حقیقی و سببی و ادامه متن کتاب(المطابقه بین النعت و المنعوت)  ص  177 پایان: فتقول فی النعت الحقیقی ص  178 زمان:  49:07 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب @ArabicTeaching

دوستان عزیز در این جلسه حضرت استاد مطالب مهمی در مورد علل مطابقت نعت حقیقی با منعوتش در تمام ویژگی ها ( "اعراب ثلاثه" و "تعریف و تنکیر" و "افراد و تثنیه و جمع" و "تذکیر و تانیث") و عدم مطابقت نعت سببی با منعوتش در ( "تذکیر و تانیث" و "افراد و تثنیه و جمع" ) متذکر شدند که در کتاب بیان نشده.

جلسه  92 درس 25     النعت شروع: النعت الحقیقی یجب أن یتبع...(خط آخر) ص  177 پایان: أحکام النعت: ... ص  178 زمان:  :48:51 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب @ArabicTeaching

در عبارت (اشتریت الاشجار کلهن) اگر قرینه نباشد باید آن را حمل بر افراد وجودی کرد نه افراد حکمی. برای افراد حکمی می توان از عبارت (اشتریت کل اجزاء الاشجار) استفاده کرد. مرحوم رضی به این مطلب اشاره دارند. رک شرح الرضی علی الکافیه بخش تاکید.

سلام علیکم با عرض معذرت اگر دوستانی نظریه مرحوم رضی در باب عطف بیان را مطالعه کرده اند و اشکال ایشان بر عنوانی به نام عطف بیان و الحاق همه آن موارد به بدل کل از کل را دیده اند و بازهم معتقد به وجود عطف بیان هستند لطف بفرمایند دلیلشان را برای حقیر ارسال کنند. فعلا هیچ مثال یا توضیح صحیحی دال بر وجود عنوانی به نام عطف بیان پیدا نکردم. با تشکر قربانی

به نظر می رسد مواردی که تحت عنوان عطف بیان مطرح شده یا بدل کل از کل است مانند آنچه مرحوم رضی و برخی دیگر معتقدند و یا نعت است. با این بیان که نحویون نعت را مشتق می دانند اما در تعریف مشتق، به جای مشتق صرفی مشتق اصولی را تعریف می کنند. این خلط باعث شده مواردی را به عنوان اینکه جامدند از نعت خارج کنند درحالی که این موارد مشتق اصولی اند و برای نعت واقع شدن، مشتق اصولی ملاک است نه مشتق صرفی. مثلا در (قال الحسین ابن علی علیهما السلام) گفته می شود که (ابن) جامد است و نعت نیست درحالی که جامد صرفی است اما مشتق اصولی است و لذا نعت است نه عطف بیان. یکی از ویژگی های امام حسین علیه السلام این است که فرزند امیرالمومنین علی علیه السلام هستند. @ArabicTeaching

در زبان انگلیسی هم چنین ساختاری وجود دارد. وقتی می گوییم there was no bus در این جمله فعل جمله مثبت است و کل جمله مثبت اما معنای جمله منفی است. البته در فارسی چنین نیست زیرا ما در ترجمه از دو ادات نفی استفاده می کنیم و جمله هم منفی است مانند اینکه می گوییم هیچ اتوبوسی وجود نداشت. اینکه لا در لای نفی جنس برای نفی مفرد است نه نفی جمله با مقایسه با زبان انگلیسی واضح تر می شود. اگر در عربی از دو ادات نفی استفاده کنیم معنای جمله مثبت می شود. مانند لیس زید غیر مومن که به معنای مومن بودن زید است. @ArabicTeaching

کتاب grammar in use

عرض سلام و ادب خدمت اعضای محترم کانال. حقیر به دلیل تداخل برنامه امتحاناتم با کلاس های حضرت استاد، چند روزیه که فرصت نکردم که صوت ها رو مرتب و بارگذاریشون کنم. ان شاالله به فضل الهی از هفته آینده که امتحانات حقیر تموم میشه فایل ها به صورت منظم و دقیق بارگذاری خواهند شد. به خاطر این تاخیر از همه ی دوستان و استاد عزیز عذر خواهی میکنم. اگه امری بود حقیر در خدمتم. و من الله توفیق

عرض سلام و ادب خدمت دوستان بزرگوار. فرا رسیدن سال نو رو تبریک عرض میکنم .بابت تاخیر در بارگزاری فایل ها عذر خواهی میکنم. ان شاالله از امشب ادامه جلسات بارگزاری میشه. آخرین جلسه بار گزاری جلسه 92 بوده.

جلسه  93 درس 25     النعت شروع: احکام النعت  ص  178 پایان: الضمیر لا یوصف و لا یوصف به ص  179 زمان:  46:09 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب https://eitaa.com/hedayeh

جلسه  94 درس 25     النعت شروع:  الضمیر لا یوصف و لا یوصف به ص  179 پایان: انتهاء درس ص  179 زمان:  44:28 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب https://eitaa.com/hedayeh

جلسه  95 درس 26     التاکید شروع:  تعریف التأکید( شروع درس 26) ص  186 پایان: الفاظ التأکید المعنوی ص  186 زمان:  37:26 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب https://eitaa.com/hedayeh

جلسه  96 درس 26     التاکید شروع: ألفاظ التاکید المعنوی  ص  184 پایان: 2."کلا" و "کلتا" للمثنی خاصه ص  185 زمان:  35:27 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب https://eitaa.com/hedayeh

جلسه  97 درس 26     التاکید شروع:   2."کلا" و "کلتا" للمثنی خاصه ص  185 پایان: تنبیه ص  185 زمان:  47:22 #هدایه #الهدایه #الهدایه_فی_النحو #تدریس_هدایه #دروس_حوزه #ادبیات_عرب https://eitaa.com/hedayeh

استاد بزرگوار تا دقیقه 12:25 تفاوت های بین (لا نفی جنس) با (لا شبیه به لیس) بیان فرمودند.