📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #أ ♦️جلسه 11 🕜 زمان کل کلاس: 55:33 ⏱ زمان شروع درس: 4:55 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع:بررسی معانی حقیقی استفهام و اغراض مختلف از استعمال همزه استفهام 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 12 🕜 زمان کل کلاس: 1:07:22 ⏱ زمان شروع درس: 10:20 ❇️ #متن 📄 شروع متن: اذ ص 35 📄 پایان متن: االوجه الثانی ص 37 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 13 🕜 زمان کل کلاس: 1:17:13 ⏱ زمان شروع درس: از ابتدا تا دقیقه 30:05 ارائه بحث توسط یکی از دوستان پیرامون معنای مجازی همزه در آیات جز اول ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: داوری در باب دیدگاه ابن هشام و جمهور پیرامون اذ و مبنای ابن هشام در متعلق ظرف و جار و مجرور 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 14 🕜 زمان کل کلاس: 1:48:06 ⏱ زمان شروع درس: 1:36 ❇️ #متن 📄 شروع متن: الوجه الثانی ص 37 📄 پایان متن: الوجه الرابع ص 38 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: ماده فعل و قیود آن/ تعریفی دیگر از ظرف/ مجاز عقلی در اذ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 15 🕜 زمان کل کلاس: 1:21:38 ⏱ زمان شروع درس: 42:14 📄 شروع متن: الوجه الرابع ص 38 📄 پایان متن: و هل هی ظرف مکان ص 38 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع:بررسی معنای مفاجاه برای اذ و طرح این سوال که آیا حقیقتا معنای مفاجاه از اذ و سیاق جملات بعد از آن فهمیده می شود یا اینکه معنا مفاجاه را از روابط معنایی بین کلمات فهمیده می شود؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 16 🕜 زمان کل کلاس: 1:14:47 ⏱ زمان شروع درس: 4:45 📄 شروع متن: و هل هی ظرف زمان ص 38 📄 پایان متن: کما یعمل التالی اسم شرط فیه ص 38 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: آیا از ساختار جمله ای که (بینا-بینما) و (جمله 1) و (اذ) و (جمله 2) در آن است، همیشه مفاجات فهمیده می شود؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 17 🕜 زمان کل کلاس: 1:27:52 ⏱ زمان شروع درس: 5:17 ❇️ #متن 📄 شروع متن: و هل هی ظرف مکان ص 38 📄 پایان متن: مساله ص 39 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: آیا مفاجات از سیاق اذ و جمله ما قبل آن فهمیده می شود یا معنای غیر منتظره بودن را از هم نشینی کلمات می فهمیم؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 18 🕜 زمان کل کلاس: 57:29 ⏱ زمان شروع درس: 2:36 ❇️ #متن 📄 شروع متن: مسالة ص 39 📄 پایان متن: اذا ص 40 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: طرح دو سوال 1. آیا اذا اسم زمان ماضی است یا اسم زمان عام(ظرف زمان مطلق)؟ 2. آیا به لحاظ مفهومی، جمله می تواند مضاف الیه باشد؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 19 🕜 زمان کل کلاس: 1:02:07 ⏱ زمان شروع درس: 24:47 ❇️ #متن 📄 شروع متن: اذا ص 40 📄 پایان متن: او الثالث الزمخشری ص 40 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: 1. از ابتدا جلسه تا دقیقه 20 مباحثه پیرامون ماهیت ندا/ 2. طرح سوالی در ارتباط با ماهیت جمله اسمیه و فعلیه. / 3. فایده تقسیم جمله به اسمیه و فعلیه چیست؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 20 🕜 زمان کل کلاس: 49:35 ⏱ زمان شروع درس: 00:00 ❇️ #متن 📄 شروع متن: و الثالث الزمخشری ص 40 📄 پایان متن: و اذا قیل ص 41 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: آیا از جمله اسمیه بعد از اذا (که یک جمله ثبوتی است)، می شود مفاجات را فهمید یا اینکه مفاجات مناسب جمله حدوثی ( جملیه فعلیه بلاغی) می باشد؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذ ♦️جلسه 21 🕜 زمان کل کلاس: 1:12:45 ⏱ زمان شروع درس: 14:16 ❇️ #متن 📄 شروع متن: و اذا قیل ص 41 📄 پایان متن: الثانی ص 41 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع: 1.کیفیت دلالت اذا فجائیه بر فجائیت / آیا از جملات ثبوتی (جمله اسمیه نحوی) مفاجات فهمیده می شود؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 22 🕜 زمان کل کلاس: 50:55 ⏱ زمان شروع درس: 00:00 ❇️ #متن 📄 شروع متن: الثانی ص 41 📄 پایان متن: تنبیه ص 43 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : بیان چند مسئله: 1.به طور دقیق، اذا در جمله ظرف زمان برای چه چیزی است؟ / 2. متعلق اذا در جمله چه چیزی است؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 آدرس کانال: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 23 🕜 زمان کل کلاس: 1:10:41 ⏱ زمان شروع درس: 01:19 ❇️ #متن 📄 شروع متن: تنبیه ص 43 📄 پایان متن: و اما الثانی ص 43 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : بیان تفاوت معنای حتی با الی 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 23 🕜 زمان کل کلاس: 1:09:54 ⏱ زمان شروع درس: 01:20 ❇️ #متن 📄 شروع متن: و اما الثانی ص 43 📄 پایان متن: و الثانی : ان تجی للماضی ص 43 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : 1. معناشناسی حتی و الی / 2. ارائه سوال: اینکه گفته شده اذا برای زمان ماضی می آید، آیا زمان اذا از استقبال به ماضی تغییر پیدا می کند؟ یا اینکه اذا همان معنای استقبالی خودش را دارد ولی به سبب اغراضی خبر از یک واقعه ای می دهد که در گذشته اتفاق افتاده؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 25 🕜 زمان کل کلاس: 1:31:54 ⏱ زمان شروع درس: 34:43 ❇️ #متن 📄 شروع متن: و الثانی ص 43 📄 پایان متن: و اما الثالث ص 44 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : ظرف‌ناپذیری جملات انشائی و برخی جملات خبری نکته: از ابتدا جلسه تا دقیقه 34:43 به پرسش های دوستان و پاسخ استاد اختصاص پیدا کرده است.‍ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

بسم الله الرحمن الرحیم ✅ نقش نحوی چیست؟ 🔹 در ابتدای کتب نحوی، در تعریف علم نحو، شناخت احوال اواخر کلمات سه گانه به عنوان یکی از ماموریت‌های اصلی علم نحو معرفی شده است. علم نحو به منظور جلوگیری از خطای در گفتار تاسیس شده است همانطور که داستان‌هایی که از تاسیس علم نحو بیان می‌شود این دغدغه را به خوبی منعکس می‌کند. یکی از ماموریت‌های مهم عالم نحوی و طبق تعاریف نحو، تنها ماموریت او این است که بداند هر کلمه، عبارت یا جمله‌ای دارای چه اعرابی است و چرا؟ 🔸 این ماموریت مهم، عالم نحوی را وامی‌دارد تا برای کلمات و جملات جایگاه‌هایی تعریف کند که هر جایگاه، موجب یک اعراب می‌شود. به تعبیر دیگر او به دلیل اینکه به دنبال علل اعراب کلمات است جایگاه‌هایی را برای هر بخش تعریف می‌کند تا نشان دهد که چرا این کلمه بدین شکل خوانده می‌شود. 🔹 بدین ترتیب نقش هر کلمه در یک جمله عبارت است از آن جایگاهی که باعث اعراب خاصی برای کلمه می‌شود. از این جهت مضاف‌الیه نقش است زیرا اگر کلمه مضاف‌الیه شد مجرور خواهد بود اما مضاف، نقش نیست زیرا مضاف بودن موجب هیچ اعرابی نمی‌شود. به همین ترتیب بدل، نعت، معطوف و تاکید هم نقش‌اند چون موجب یک اعراب هستند ولو اعراب تبعی اما موکَّد، معطوف علیه، منعوت و مبدل منه نقش نیستند چون موجب هیچ اعرابی نمی‌شوند. ⁉️ چقدر این تعریف و ماموریت را برای نحو می‌توان پذیرفت؟ 🧐🤔 #نحو #دانش_نحو #غرض_نحو #نقس_نحوی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال #تاملات_طلبگی: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 26 🕜 زمان کل کلاس: 1:00:10 ⏱ زمان شروع درس: 00:00 ❇️ #متن 📄 شروع متن: و اما الثالث ص 44 📄 پایان متن: مساله ص 45 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : تعلیق در شرط به چه معناست؟ 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

📚 #درس_مغنی_الأدیب 📚 🔸 باب اول 🔹 #اذا ♦️جلسه 27 🕜 زمان کل کلاس: 57:54 ⏱ زمان شروع درس: 03:02 ❇️ #متن 📄 شروع متن: مساله ص 45 📄 پایان متن: الثانی: انه یلزمهم ص 45 ❇️ #نکات_تکمیلی ☑️ موضوع : 1. نقد دو مفعولی بودن افعال قلوب 2. نقد شرطیت اسماء شرط 🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱🖱 #مغنی #مغنی_الأدیب #مغنی_الادیب #نحو #دروس_حوزه #استاد_مجتبی_قربانی_همدانی #سال_1399_1400 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

بسم الله الرحمن الرحیم 🔴 نقد دلالت حروف زائده بر تأکید بیان می‌شود که حروف زائده دارای معنای تاکید هستند. به نظر می‌رسد این حرف کاملا جای تامل دارد. تأکید یکی از امور فرازبانی است که در همه زبان‌ها وجود دارد هرچند اسلوب آن در هر زبانی متفاوت است. فلسفه وجودی تاکید، این است که در ذهن مخاطب محتوای جمله آن طور که مقصود گوینده بوده جا نیفتاده و گوینده به ناچار از ادات تأکید استفاده می‌کند. دلیل اینکه مخاطب با وجود شنیدن جمله همچنان منکر یا شاکّ در محتوای جمله است این است که در ذهنش نسبت به آن جمله هنوز استبعاد وجود دارد. یکی از دلائل این استبعاد می‌تواند دلیل روانی باشد که برای رفع آن باید کلام را تکرار کرد یا از ادات دیگر تأکید استفاده کرد. یکی دیگر از دلائل استبعاد، وجود تسامح زبانی است. اینکه می‌توانیم در کلاممان از مجاز استفاده کنیم و مثلا به جای اینکه بگوییم بخشی از کتابم سوخت بگوییم کتابم سوخت و مخاطب هم مقصود ما را بفهمد، باعث می‌شود وقتی کلامی می‌شنویم که گاهی دارای استبعاد هم هست گمان کنیم که این کلام، مجاز است نه حقیقت. گوینده برای نشان دادن اینکه کلامش، مجاز نیست از ادات تأکید استفاده می‌کند. مثلا وقتی همه کتاب آتش گرفته باشد می‌گوید کل کتابم سوخت. واضح است که برای تاکید، باید مشخص کرد که اولا چه چیزی تأکید می‌شود (موکَّد) و ثانیا غرض از این تأکید چیست. بدون این دو مورد، ادعای تأکید، ادعای صحیحی نیست. در حروف زائده یا در مواردی از این دست که ادعای تاکید می‌شود نمی‌توان غرضی بر این تأکید یافت. مثلا وقتی می‌گوییم «ما جاءنی زید و لا بکر»، لا زائده است زیرا زید فاعل عدم آمدن است و بکر هم که بر آن عطف شده یعنی نیامده است. اما تأکید از آن فهمیده نمی‌شود. یکی از دلائل واضحی که می‌تواند این مطلب را نشان دهد این است که اعراب همیشه به همین نحو سخن می‌گویند و کلام به گونه‌ای نیست که خیال کنیم در ذهن شنونده مشکلی از جهت قبول معنای حقیقی جمله وجود دارد. به تعبیر دیگر چنین نیست اعراب گاهی بگویند ما جاءنی زید و لا بکر و گاهی بگویند ما جاءنی زید و بکر تا بگوییم در حالت اول تأکید فهمیده می‌شود و در حالت دوم خیر. شبیه این بیان در عباراتی مانند «اسکن انت و زوجک الجنة» هم می‌آید. در این عبارت هم انت، تأکید نیست بلکه باید گفت این کلمات صرفا یک ساختار زبانی است که در زبان عربی وجود دارد. به عبارت دیگر یک عادت زبانی است و چنین نیست که اعراب وقتی بخواهند کلامشان را تاکید کنند از این اسلوب‌ها استفاده می‌کنند. #نحو #تاکید #تأکید #حروف_زائده 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

بسم الله الرحمن الرحیم ✅نکته‌ای در باب مقدمات لازم برای ورود به کتاب مغنی الادیب 🔹کتاب مغنی الادیب (یا اللبیب) یک کتاب نحوی به معنای مصطلح نیست بلکه یک کتاب اعراب القرآن است همانطور که از اسم آن هم پیداست (مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب). به تعبیر یکی از اساتید پروژه ابن‌هشام در این کتاب اعراب و تفسیر ادبی قرآن است و نه صرفا بیان نکات نحوی. توضیح این‌که ابن هشام نکات مهم و بعضا مشکل تفسیر ادبی قرآن از حیث مباحث نحوی را در قالب یک کتاب نحوی بیان کرده است یعنی در قالب یک کتاب نحوی، تفسیر ادبی-نحوی قرآن را بیان کرده است. 🔸با توجه به این مطلب، لازمه تعلیم و تعلم این کتاب مهم، آشنایی با علومی است که در تفسیر ادبی قرآن مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از علوم مهم و مورد نیاز برای ورود به مغنی، بلاغت است. بر اساتید فن ادبیات پوشیده نیست که بررسی نحوی یک کلام در بسیاری از موارد نمی‌تواند بدون در نظرگرفتن نکات بلاغی صورت گیرد. البته گاهی چنین تفکیکی ممکن است اما در مواردی هم خیر. 🔹به عنوان نمونه بررسی معانی مجازی همزه بدون اطلاع از علم معانی و شناخت معانی ثانویه استفهام، ابتر است. همچنین بحث مهم نیابت حروف که در تنبیه بحث الی (ص61 مغنی الادیب) آمده بدون بیان استعاره تبعی ممکن نیست. مثال‌های فراوان دیگری از این تقدم می‌توان یافت. ⬅️بنابراین به نظر می‌رسد مطالعه کتاب مغنی بدون آشنایی هر چند مختصر طلاب با مباحث بلاغی قدری با دشواری برای استاد و ابهام برای طلاب همراه است. #نحو #مغنی #مغنی_الأیب #مغنی_الادیب #حوزه_علمیه #نظام_آموزشی_حوزه #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تاملات طلبگی: @ghorbani_hamedani

بسم الله الرحمن الرحیم ✳️نکته‌ای در ترجمه «عسی»✳️ ❓در دو آیه «قالَ هَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتالُ أَلاَّ تُقاتِلُوا» (بقره/246) و «فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَ تُقَطِّعُوا أَرْحامَكُمْ» (محمد/22) عبارت «هل عسیتم» آمده است. مترجمین این عبارت را حداقل دو گونه ترجمه کرده‌اند. در ادامه ترجمه آیه دوم بررسی می‌شود. 1️⃣گروه اول ترجمه‌هایی مانند ترجمه مرحوم الهی قمشه‌ای و فولادوند است: 🔹ترجمه مرحوم الهی قمشه‌ای: شما منافقان اگر (از فرمان خدا و اطاعت قرآن) روى بگردانيد آيا جز اين اميد مى‏بريد كه در زمين فساد و قطع رحم كنيد؟ 🔸ترجمه مرحوم فولادوند: پس [اى منافقان،] آيا اميد بستيد كه چون [از خدا] برگشتيد [يا سرپرست مردم شديد] در [روى‏] زمين فساد كنيد و خويشاونديهاى خود را از هم بگسليد. 2️⃣در مقابل گروه دیگر ترجمه دیگری ارائه داده‌اند: 🔹ترجمه آیت الله مکارم : آنها كسانى هستند كه خداوند از رحمت خويش دورشان ساخته، گوشهايشان را كر و چشمهايشان را كور كرده است! 🔸ترجمه استاد انصاریان: پس اگر [از خدا و پيامبر] روى گردان شويد آيا از شما جز اين انتظار مى‏رود كه در زمين فساد كنيد و [بر سر مال و منال دنيا] قطع رحم نماييد؟ 🔴 عسی به معنای انتظار وقوع جمله بعد است اعم از اینکه این جمله محبوب باشد یا مکروه. در ترجمه گروه اول «تُم» که اسم «عسی» است به عنوان کسی که انتظار وقوع جمله بعد را دارد ترجمه شده است. در ترجمه گروه دوم «تُم» بخشی از جمله ای است که انتظار وقوعش کشیده می‌شود و در واقع متکلم شخص منتظر و امیدوار است. ✅ اسم عسی در کاربردهای مختلفش فاعل انتظار و امید نیست بلکه بخشی از جمله مورد انتظار است. به عنوان مثال در آیه «عَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَني‏ بِهِمْ جَميعاً» (یوسف/83) حضرت یعقوب (علیه السلام) می فرمایند من امید دارم که خداوند آنها را جمیعا به سوی من آورد نه اینکه بفرمایند خدا امید دارد. #ترجمه_قرآن #نحو #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأمّلات طلبگی: @ghorbani_hamedani

بسم الله الرحمن الرحیم ❓آیا حرف مبنی است؟ 🔹نحویون معتقدند که حروف مبنی و بلکه اصل در بناء هستند و سایر کلمات در صورت شباهت به حروف مبنی می‌شوند. 🔸مبنی در مقابل معرب است. معرب عبارت است از کلمه‌ای که با توجه به عوامل مختلف می‌تواند اعراب مختلفی را بپذیرید و در صورتی که حرف آخر آن مانع از بروز اعراب نباشد (اعراب تقدیری) می‌تواند با علامتی مانند حرکات یا حروف، اثر اعرابی عامل را نشان دهد. مثلا «زید» معرب است زیرا در موقعیت‌های مختلف اعرابی مانند جاء زید (رفع) و رایت زیدا (نصب) و مررت بزید (جر) می‌تواند اثر جاء به عنوان عامل را با حرکات ضمه، فتحه و کسره نشان دهد. 🔹با توجه به مقابله بین معرب و مبنی، مبنی کلمه ای است که در موقعیت‌های اعرابی مختلف نمی‌تواند اعراب بپذیرد. 🔸با توجه به این مطلب، از آنجایی که حروف نمی‌توانند در موقعیت‌های اعرابی قرار بگیرند و معمول واقع نمی‌شوند اصلا شأنیت اعراب و بنا را ندارند تا بخواهند مبنی نام بگیرند. معرب و مبنی رابطه ملکه و عدم ملکه دارند. کلمه معرب یا مبنی است که شأنیت اعراب که عبارت است از معمول واقع‌شدن را داشته باشد. بنابراین حروف، نه معربند نه مبنی همانطور که دیوار نه کور است نه بینا و نه معرب است و نه مبنی. 🔹این مطلب در مورد فعل هم صادق است. فعل در موقعیت اعرابی قرار نمی‌گیرد. اعراب رفع و نصب و جزم فعل ربطی به جایگاه نحوی فعل ندارد. تغییرات اعرابی فعل به اطوار مختلف فعل مربوط است و بیش از ارتباط آن به دانش نحو یک بحث صرفی است. پس اگر از دقت کم نگذاریم فعل هم نه معرب است و نه مبنی. البته در مورد فعل باید تعریفی متناسب با فعل در دانش صرف ارائه کرد. معرب و مبنی در دانش نحو صرفا ویژگی اسم است که می‌تواند در موقعیت‌های اعرابی مختلف قرار گیرد. 🔸البته بحث عامل و معمول خود مبحث دیگری است که نیازمند بازبینی است. #نحو_دلالی #نحو #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأمّلات طلبگی: @ghorbani_hamedani_t

بسم الله الرحمن الرحیم 📚 فلسفه اعراب 🔸در برخی جملات مانند «ضرب زیدٌ بکراً» و «ضرب بکرٌ زیداً»‌ اعراب نصب و رفع بکر و زید مشخص می‌کنند که زید و بکر چه نقش نحوی در جمله دارند. به تعبیر دیگر علائم اعراب بر معنای نحوی فاعلیت و مفعولیت دلالت دارند. واضح است که کارکرد علائم اعراب در این گونه جملات صرفا دلالت بر معنای نحوی است. ❓اما یک سوال: به چه دلیل اعراب و علائم اعراب در هر جمله‌ای صرفا برای دلالت بر معنا هستند؟ به عبارت دیگر چرا هر اعرابی نشان‌دهنده معنای نحوی است؟ ✅اگر برای اثبات این مطلب که هر علامت اعرابی صرفا برای دلالت بر معنا استفاده می‌شود و لذا «هر علامت اعرابی بر معنای نحوی دلالت دارد»، از عباراتی نظیر مثال بالا بخواهیم استفاده کنیم باید گفت که این گونه مثال‌ها صرفا مفید یک موجبه جزئیه است که «برخی از علائم اعراب بر معنای نحوی دلالت دارد». از این موجبه جزئیه نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که «هر علامت اعرابی دال بر معنای نحوی است». کلیت موجبه کلیه باید حاصل قیاس و برهان باشد نه استقراء ناقص. بنابراین استشهاد به چند مثال در زبان نمی‌تواند مفید یک قاعده کلی به این اهمیت باشد. توجه داریم که کل دانش نحو بر اساس این گزاره شکل گرفته است و لذا هرجا علامت اعرابی وجود دارد بر این اساس معنای نحوی استنباط می‌شود. ✅به عنوان مثال چرا مَن در جمله «مَن یمت یرنی» شرطیه است؟ ظاهرا جواب نحویون این است که چون دو فعل مابعد را جزم داده است. آیا از اینکه در برخی موارد علائم اعراب دال بر معنای نحوی هستند و إن شرطیه هم دو فعل را جزم می‌دهد می‌توانیم نتیجه بگیریم که همیشه و در هر جمله‌ای جزم دو فعل، بر معنای نحوی شرطیت دلالت دارد؟ چرا؟ #نحو_دلالی #نحو #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأمّلات طلبگی: @ghorbani_hamedani_t

بسم الله الرحمن الرحیم +چرا عامل معنوی ابتدائیت داریم اما عامل معنوی فاعلیت نداریم؟ -چون قبل از فاعل فعل وجود دارد. +قبل از زید در ضرب بکرٌ زیداً هم فعل وجود دارد. آیا غیر از این است که بکر چون مفعول ضرب است منصوب است. پس علت نصب آن مفعولیت است نه ضرب. #نحو_دلالی #نحو #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأمّلات طلبگی: @ghorbani_hamedani_t

بسم الله الرحمن الرحیم ❓شرط، قید هیئت است یا ماده؟ 🔻تحریر محل نزاع به طور خلاصه در این کلام مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی (رضوان الله علیه) آمده است: 🔹«در باب واجب مشروط، نزاعى وجود داشت كه آيا قيد در «إن جاءك زيد فأكرمه» به هيئت برمى‏گردد يا به مادّه؟ مشهور عقيده داشتند قيد به هيئت برمى‏گردد ولى شيخ انصارى رحمه الله معتقد بود قيد به مادّه- يعنى اكرام- برمى‏گردد. ولى هم شيخ انصارى رحمه الله و هم مشهور اتفاق داشتند بر اين كه ظاهر قضيّه شرطيه- از نظر قواعد عربى- اقتضاء مى‏كند كه شرط به عنوان قيد براى جزاء باشد و جزاء هم عبارت از «وجوب اكرام» است نه «اكرام». به‏عبارت ديگر: هر دو، شرط را به عنوان قيد براى هيئت مى‏دانند نه مادّه. ولى مرحوم شيخ انصارى مى‏گفت: «در اينجا قرينه‏اى عقلى وجود دارد كه سبب مى‏شود ما در ظاهر قاعده عربى تصرف كرده و شرط را به عنوان قيد براى مادّه- يعنى اكرام- به حساب آوريم».» (اصول فقه شیعه، ج۵، ص152) 🔸 این نزاع به این دلیل است که شیخ و دیگران (رضوان الله علیهم) جمله «إن جاءك زيد فأكرمه» را جمله شرطیه می‌دانند. این از نظر نحوی مورد پذیرش همگان و بدیهی است. دلیل این امر هم این است که ان ادات شرط است و دو فعل را جزم می‌دهد. ✅به نظر می‌رسد اگر از معنا به سوی لفظ بیاییم این جمله اصلا شرطی نیست. شرط در جملات انشائی بی‌معناست. شرطیت عبارت است از توقفِ تحققِ یک نسبت بر نسبت دیگر یا عدم این توقف. در این صورت اگر جمله‌ به ظاهر شرطی، در جزایش فعل انشائی باشد آن جمله اصلا شرطیه نیست. جمله شرطیه اساسا جمله خبری است در مقابل جمله حملیه. 👈در این گونه جملات، شرط متعلق به فعل جزاست مانند جار و مجرور که متعلق به فعل است. به تعبیر دیگر ساختار جمله «إن جاءك زيد فأكرمه» با ساختار جمله «إن جاءك زيد فهو کریم» متفاوت است. لذا ترکیب این دو جمله نیز متفاوت است. در جمله انشائی اول یک فعل داریم که چند قید دارد که یکی از آن‌ها ان جاءک زید است بنابراین نسبت اصلی در این جمله نسبت بین (انت) به عنوان مامور به و اکرام به عنوان فعل طلبی است اما در جمله خبری نسبت اصلی بین دو جمله جاءک زید و هو کریم است. در این صورت اصلا جمله انشائی جمله شرطی نیست. وقتی چنین تحلیلی را بپذیریم می‌بینیم که شرط مانند بسیاری از اجزاء یک کلام قید برای ماده فعل است. توجه داریم که متعلق جار و مجرور هم فعل نیست بلکه ماده فعل است. ♦️ نحو دلالی به دنبال یافتن مدلول دقیق تراکیب نحوی است. در این مورد در ادامه مطالبی تقدیم می‌شود. #نحو #نحو_دلالی ✍️ #مجتبی_قربانی_همدانی 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 کانال تأمّلات طلبگی: @ghorbani_hamedani_t