🔴🔶مقاله علمی: کاربرد اخلاق اسلامی در مشاوره زناشویی
نویسندگان:محمدرضا سالاری فر، سید جلال یونسی، محمد حسین شریفینیا
این تحقیق به بررسی جایگاه آموزههای اخلاق اسلامی در مشاوره زناشویی میپردازد. تمایز اخلاق از سایر آموزههای اسلامی، ساختار توصیههای اخلاقی و روش استفاده از آنها در مشاوره در این تحقیق بیان میشود. برداشت توصیهها از متون اسلامی با روش اجتهاد دانش اسلامی است که براساس تحلیل محتوای متون اسلامی صورت میگیرد. براساس نتایج این تحقیق، توصیههای اخلاق اسلامی در سه محور روابط کلامی با همسر (صداقت، احترام، سپاسگزاری، ملایمت، پرهیز از موانع گفتگوی مؤثر و شنونده خوب بودن)، صفات غیرکلامی مرتبط با همسر (حُسن خلق، مدارا، بخشش، توافق، تفاهم، سعه صدر مالی و امانتداری) و صفات متمرکز بر خود (عدالت، صبر، مراقبت و حسابرسی از خویش، تمرکز بر اصلاح خود و اهتمام به خویشتن) قرار میگیرد. روش استفاده از اخلاق اسلامی در مشاوره نیز در ضمن پرسشهای سقراطی، آموزش کوتاه در جلسات، ارائه الگوی عملی اخلاق از سوی مشاور و دادن تکالیف برای بیرون جلسه بیان شده است.
آدرس مقاله :http://akhlagh.morsalat.ir/article_21264.html
#فصلنامه_اخلاق
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶مقاله علمی: مسائل اخلاقی همسران خانوادههای مذهبی در روابط متقابل فامیلی
نویسندگان
:عادل قنبری، محمدرضا سالاری فر
از جمله زمینههای مهم بروز اختلافات زناشویی و طلاق در خانوادههای مذهبی، روابط همسران با فامیل است. مشکلات اخلاقی پدیدآمده در این روابط میتواند موجب بروز اختلالات فراوانی در زندگی زناشویی شود. پژوهش حاضر به بررسی مسائل اخلاقی همسران مذهبی در روابط فامیلی پرداخته و از روش پژوهش کیفی، روش تفسیری و تحلیل محتوای متون اسلامی استفاده کرده است. براساس نتایج مقاله، مسائل اخلاقی موجود در روابط همسران مذهبی با فامیل ازنظر موضوع بیستوپنج مورد است: مسائل دسته اول تعاملی است و از ارتباط یا حضور در مجالس، رعایت موازین دینی، امور تربیتی، وابستگیها و تبعیضها نشأت میگیرد؛ مسائل دسته دوم به حمایتهای معنوی مربوط است، مانند کمک به والدین و حل مشکلات آنها و تبادل اطلاعات؛ مسائل دسته سوم حمایتهای مادی مانند تأمین مالی والدین را دربردارد. ریشههای بروز این مسائل در بیست عنوان کلی، مانند ضعف آگاهی درباره مهارتهای زندگی و افول دینداری و اخلاق در خانوادهها، دستهبندی شده است.
آدرس مقاله :http://akhlagh.morsalat.ir/article_66860.html
#فصلنامه_اخلاق
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶مقاله علمی: شاخصهای همسانی اخلاقی در ازدواج
نویسنده
:عبدالله عمادی
موضوع این مقاله، شاخصهایی است که با آنها میتوان همسانی اخلاقی زوجین را احراز نمود. تعریف همسانی اخلاقی، جایگاه آن در روایات و شاخصهایی که باید در زوج و زوجه وجود داشته باشد، در این نوشتار بررسی شده است. در پی این بررسی، همسانی اخلاقی، به عنوان «یکسانی زوجین در دارا بودن ارزشهای اخلاقی همسان و ویژگیهای اخلاقی مربوط به جنس و نقش خود در زندگی مشترک»، در نظر گرفته میشود.
مقاله، مبتنی بر روش مطالعه توصیفی و تحلیلیِ روایات انتخاب همسر، حقوق زوجین و معرفی زنان و مردان نیک، به این نتیجه رسیده است که برای انتخاب زوج و تشخیص همسانی اخلاقی در خواستگار باید به دو معیار کلی «عقل» و «تقوا» و چهار شاخص کلی «حُسن خلق»، «مروّت»، «عدم فسق» و «خوشباطنی» توجه نمود. شاخص حُسن خلق دارای چهار شاخص جزئیتر یعنی مدارا و رفق، بخشش و گذشت، مهربانی و تواضع است. همچنین شاخص مروّت، شاخصهای عفاف، تعهد مالی و ناموسی به همسر، سخاوت و حُسن اخلاق در مواجهات اجتماعی را در بر میگیرد. از میان فسقهای ظاهری نیز بیشتر بر روی شرب خمر تأکید شده و منظور از خوشباطنی، شاخص صدق است. بنابراین، در همسانی اخلاقی زوج، دو معیار کلی، چهار شاخص کلی و نُه شاخص جزئی دخالت دارد.
آدرس مقاله :http://akhlagh.morsalat.ir/article_21273.html
#فصلنامه_اخلاق
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶 سلوک اخلاقی شوهر با همسر در اندیشه اسلامی
نویسنده: حسن سراج زاده
در میان اعضای خانواده ارتباطهای مختلفی مانند ارتباط عاطفی، حقوقی، فقهی و ... وجود دارد. یکی از انواع ارتباطها میان مرد و زن در خانواده، رابطه اخلاقی میان آن دو است. این رابطه، گاهی از سوی مرد و گاهی از سوی زن مطرح میشود؛ همچنانکه رابطه اخلاقی ممکن است از منظر اثباتی و ذکر فضایل و بایدها بررسی شود و ممکن است از منظر سلبی و بیان رذایل و نبایدها.
آنچه در این پژوهش کانون توجه بوده، بررسی رابطه اخلاقی و بیان بایستههای اخلاقی شوهر در رابطه با همسر از نگاه اسلام است. پرسش اصلی این است که سخن اسلام درباره سلوک اخلاقی شوهر با همسر چیست و چه بایدها و فضایلی را برای معاشرت مرد با همسر در روابط زناشویی مطرح میکند.
در پاسخ به این پرسش و با بررسی برخی آیات و روایات، به شیوه توصیفیتحلیلی، به این نتیجه رسیدهایم که افزون بر غلبه نگاه اخلاقیِ دین به روابط مرد و زن و پیشبینی ضمانتهای اجرایی لازم، از نظر قرآن، اصلِ محوریای که مرد باید در روابط میان خود و همسرش مراعات کند، معاشرت نیکوست. روایات نیز افزون بر اینکه به طور کلی بر معاشرت نیکو با همسر تأکید کردهاند، مصادیقی از این معاشرت و سلوک اخلاقی را بیان داشتهاند که در این پژوهش، ده مصداق از آن، در گفتار و رفتار اولیای دین ذکر شده است.
#اخلاق_زناشویی
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت مقاله:http://akhlagh.morsalat.ir/article_21279.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶 نسخه قرآن حکیم برای درمان تفاخر
نویسنده:علی رضا کوهی
تفاخر یکی از بیماریهای روانی و رذایل اخلاقی است که انسان امروز، برخلاف پیشرفتهای مادی چشمگیر، بیش از گذشته به آن مبتلا شده است. از ابتدا که انسان احساس کرد چیزی دارد که دیگری ندارد و لذا احساس برتری کرد، صفت تفاخر در او به وجود آمد. این پژوهش با روش توصیفیتحلیلی انجام شده و در آن از قرآن کریم، تفسیرهای قرآن و کتابهای حدیث و اخلاق استفاده شده است. درمان تفاخر مقدماتی دارد. نسخۀ قرآنی تفاخر در دو بخش فردی و اجتماعی دستهبندی میشود. در نسخۀ فردی میتوان به مطالبی چون ایمان به معاد، اندیشه در حساب و کتاب قیامت، یادآوری قدرت الهی و ضعف خویش، همچنین اندیشه در منشأ پیدایش خود اشاره کرد و نسخۀ اجتماعی آن شامل احسان به دیگران و تفکر در سرگذشت نیاکان است. این نوشتار درپی بررسی مفهومشناسی تفاخر و ارائۀ نسخۀ قرآنی درمان آن است.
#قرآن
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله:
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21253.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴 🔶 اخلاق اسلامی و طب روحانی
نویسنده: اصغر هادی
طب روحانی یکی از سه دیدگاه مطرح در برخورد با مسائل اخلاقی در میان دانشمندان اخلاق اسلامی است؛ در این دیدگاه، روح انسان همچون جسم انسان، گرفتار انواع بیماریها میشود و برای درمان آن باید از طبیب روحانی و داروهای معنوی بهره گیرد تا روحی سالم، پرنشاط، و ملکوتی پیدا کند. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که: تبیین روایات از اخلاق اسلامی بر اساس طب روحانی چیست؟ و به روش تحلیلیاستنطاقی، تبیینی متفاوت از اخلاق، برگرفته از روایات مأثور و با نگاه طب روحانی ارائه میدهد. در این مقاله پس از بیان چیستی طب روحانی و طبیبان روحانی، رابطه طبیبان روحانی و بیماران روحانی نیز از دیدگاه روایات، تبیین شده است. نتیجه این تحقیق آن است که اخلاق اسلامی با این نگرش، از اخلاق با اهداف مادی و صرفاً دنیوی متمایز میگردد، چرا که در این نگاه، ثمره اخلاق، قلب سلیم و هدف آن قرب به خداوند و لقاء الله است، و اخلاق بندگی و ویژگیهای معنوی که در دیگر مکاتب اخلاقی از آن خبری نیست، برجسته میگردد
#طب_روحانی
#طب_جسمانی
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :http://akhlagh.morsalat.ir/article_21429.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶معرفی مقاله: راهکارهای اخلاقی برای مقابله با آسیبهای بافتی اینترنت در نهاد خانواده
نویسنده:سید مهدی سلطانی رنانی
انسان موجودی اجتماعی است و بههمیندلیل، از برقراری ارتباط با دیگران ناگزیر است؛ بهطوریکه برقراری روابط اجتماعی از نیازهای فطری بشر بهشمار میرود. ازجمله عرصههای ارتباطی انسان در اجتماع، فضای مجازی و اینترنت است؛ بهگونهایکه اینترنت بهمنزلۀ نماد بارزی از فناوری اطلاعات و ارتباطات در دنیای کنونی، بهویژه در خانوادهها، جایگاهی خاص پیدا کرده و فارغ از مرزبندیهای اخلاقی رواج یافته و دستیابی به اطلاعات مسموم و غیراخلاقی را بدون هیچگونه نظارت و محدودیتی آسان کرده است. درواقع، گسترش اینترنت و نفوذ سریع آن در خانوادهها، معضلات جدی بسیاری را در پی داشته است. بنابراین، برای پیشگیری از گسترش پیامدهای منفی اینترنت و نیز آگاهی از آسیبهای آن در خانواده لازم است راهکارهای اخلاقی مقابله با آسیبهای بافتی (ذاتی) اینترنت در این نهاد اجتماعی بررسی شود. مهمترین این راهکارها عبارتند از: استفادۀ هدفمند و منطبق بر قواعد و اصول اخلاقی از اینترنت، نظارت اخلاقی بر فرزندانی که زیاد از اینترنت استفاده میکنند، تبدیل تهدیدهای اخلاقی به فرصتها و ارزشها، توجه خانوادهها به خلوت حقیقی و خودآگاهی، زنده نگهداشتن یاد خدا و ترویج آن در نهاد خانواده، توجه به سلامت جسمی، روحی و اخلاقی خانوادهها، اهمیت دادن به زندگی حقیقی و ترویج ارزشهای سبک زندگی اسلامی با رویکرد و رفتارهای اخلاقی.
نگارنده در این مقاله کوشیده است به شیوۀ کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی راهکارهای یادشده را تبیین کند. هدف از بررسی این راهکارها، ارتقای ارزشهای اخلاقی در نهاد خانواده و افزایش آگاهی خانوادهها در استفاده از فضای مجازی، بهویژه اینترنت، در جامعۀ اسلامی است.
#خانواده_اینترنت
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :
http://akhlagh.morsalat.ir/article_65451.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶 معرفی مقاله: زمینههای بایسته تربیت کودک در مرحله پیش از تولّد از منظر قرآن
نویسندگان:افضل بلوکی، محمد علی مصلح نژاد
نوشتار پیش رو، به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به آیاتی از قرآن کریم به این پرسش که زمینههای تربیتی کودکان پیش از تولد چیست، پاسخ گفته است. بیان اهمیت فرزندآوری از دیدگاه اسلام و وظایف اساسی دختران و پسرانی که برای تشکیل خانواده و امر خطیر فرزندآوری تصمیم گرفتهاند، از جمله موضوعات طرح شده در این مقال است؛ وظایفی مانند تزکیه و خودسازی، تلاش برای رشد و تقویت روحیه تقوا، عفت و پاکدامنی و نهادینه کردن شخصیتی معنوی که از دوران نوجوانی و جوانی شکل میگیرد و جانمایهای برای تربیت نسل آینده است. همچنین مداقه در امر ازدواج و همسرگزینی و مراقبتهای دوران بارداری، اهمیت تغذیه و تأثیر آن در روح و جسم کودک، اهمیت محیط، جامعه و نقش وراثت از منظر قرآن، از دیگر بخشهای نوشتار است.
#زمینههای ـ تربیت
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21274.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶 نگاهی به فواید و آثار فرزندآوری و فرزندپروری در آموزههای دینی با رویکردی اخلاقی
نویسنده: علی احمد پناهی
هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل نظری و معرفتی فرزندآوری و فرزندپروری در آموزههای دینی است. این پژوهش کیفی است و با روش توصیفیتحلیلی ضمن تبیین نگاه اسلام دربارۀ فرزندآوری و فرزندپروری، به تبیین آثار اجتماعی، اخلاقی، خانوادگی و معنوی آن نیز میپردازد و مباحث معرفتی را با رویکردی روانشناختی تحلیل میکند. نتیجههای این پژوهش نشان میدهد که فرزندآوری و فرزندپروری در نگاه دینی جایگاه والایی دارد و در آموزههای دینی نگرش مثبتی به آنها وجود دارد و یکی از هدفهای اساسی تشکیل خانواده، فرزندآوری و افزایش نسل صالح است. در بسیاری از آیات و روایات از فرزند با تعابیری زیبا یاد شده است؛ مانند مایۀ امید و خوشبختی، نور چشم، نعمت الهی، هدیۀ الهی، میوۀ دل، یاریکننده، علت ثواب و پاداش اخروی و رحمت و غفران الهی، باعث خیر و برکت، باعث قوّت قلب و شکفتگی. همچنین، محرومبودن و دوربودن از فرزند، باعث غم، اندوه، ناامیدی و اضطراب معرفی شده است. فرزندآوری و فرزندپروری باعث استحکام خانواده، رضایتمندی از زندگی، تأمین بهداشت روان، توسعۀ رزق، رشد اجتماعی، افزایش مهارت، شکوفایی استعدادها، کسب معنویت، رضایت الهی، تقویت روابط اجتماعی و ... میشود.
#فرزند_آوری
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :
http://akhlagh.morsalat.ir/article_63976.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶 معرفی مقاله: زمینههای بایسته تربیت کودک در مرحله پیش از تولّد از منظر قرآن
نویسندگان:افضل بلوکی، محمد علی مصلح نژاد
نوشتار پیش رو، به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به آیاتی از قرآن کریم به این پرسش که زمینههای تربیتی کودکان پیش از تولد چیست، پاسخ گفته است. بیان اهمیت فرزندآوری از دیدگاه اسلام و وظایف اساسی دختران و پسرانی که برای تشکیل خانواده و امر خطیر فرزندآوری تصمیم گرفتهاند، از جمله موضوعات طرح شده در این مقال است؛ وظایفی مانند تزکیه و خودسازی، تلاش برای رشد و تقویت روحیه تقوا، عفت و پاکدامنی و نهادینه کردن شخصیتی معنوی که از دوران نوجوانی و جوانی شکل میگیرد و جانمایهای برای تربیت نسل آینده است. همچنین مداقه در امر ازدواج و همسرگزینی و مراقبتهای دوران بارداری، اهمیت تغذیه و تأثیر آن در روح و جسم کودک، اهمیت محیط، جامعه و نقش وراثت از منظر قرآن، از دیگر بخشهای نوشتار است.
#زمینههای ـ تربیت
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :
http://akhlagh.morsalat.ir/article_21274.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔶معرفی مقاله: راهکارهای اخلاقی برای مقابله با آسیبهای بافتی اینترنت در نهاد خانواده
نویسنده:سید مهدی سلطانی رنانی
انسان موجودی اجتماعی است و بههمیندلیل، از برقراری ارتباط با دیگران ناگزیر است؛ بهطوریکه برقراری روابط اجتماعی از نیازهای فطری بشر بهشمار میرود. ازجمله عرصههای ارتباطی انسان در اجتماع، فضای مجازی و اینترنت است؛ بهگونهایکه اینترنت بهمنزلۀ نماد بارزی از فناوری اطلاعات و ارتباطات در دنیای کنونی، بهویژه در خانوادهها، جایگاهی خاص پیدا کرده و فارغ از مرزبندیهای اخلاقی رواج یافته و دستیابی به اطلاعات مسموم و غیراخلاقی را بدون هیچگونه نظارت و محدودیتی آسان کرده است. درواقع، گسترش اینترنت و نفوذ سریع آن در خانوادهها، معضلات جدی بسیاری را در پی داشته است. بنابراین، برای پیشگیری از گسترش پیامدهای منفی اینترنت و نیز آگاهی از آسیبهای آن در خانواده لازم است راهکارهای اخلاقی مقابله با آسیبهای بافتی (ذاتی) اینترنت در این نهاد اجتماعی بررسی شود. مهمترین این راهکارها عبارتند از: استفادۀ هدفمند و منطبق بر قواعد و اصول اخلاقی از اینترنت، نظارت اخلاقی بر فرزندانی که زیاد از اینترنت استفاده میکنند، تبدیل تهدیدهای اخلاقی به فرصتها و ارزشها، توجه خانوادهها به خلوت حقیقی و خودآگاهی، زنده نگهداشتن یاد خدا و ترویج آن در نهاد خانواده، توجه به سلامت جسمی، روحی و اخلاقی خانوادهها، اهمیت دادن به زندگی حقیقی و ترویج ارزشهای سبک زندگی اسلامی با رویکرد و رفتارهای اخلاقی.
نگارنده در این مقاله کوشیده است به شیوۀ کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی راهکارهای یادشده را تبیین کند. هدف از بررسی این راهکارها، ارتقای ارزشهای اخلاقی در نهاد خانواده و افزایش آگاهی خانوادهها در استفاده از فضای مجازی، بهویژه اینترنت، در جامعۀ اسلامی است.
#خانواده_اینترنت
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :
http://akhlagh.morsalat.ir/article_65451.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده
🔴🔶معرفی مقاله: راهکارهای اخلاقی برای مقابله با آسیبهای بافتی اینترنت در نهاد خانواده
نویسنده:سید مهدی سلطانی رنانی
انسان موجودی اجتماعی است و بههمیندلیل، از برقراری ارتباط با دیگران ناگزیر است؛ بهطوریکه برقراری روابط اجتماعی از نیازهای فطری بشر بهشمار میرود. ازجمله عرصههای ارتباطی انسان در اجتماع، فضای مجازی و اینترنت است؛ بهگونهایکه اینترنت بهمنزلۀ نماد بارزی از فناوری اطلاعات و ارتباطات در دنیای کنونی، بهویژه در خانوادهها، جایگاهی خاص پیدا کرده و فارغ از مرزبندیهای اخلاقی رواج یافته و دستیابی به اطلاعات مسموم و غیراخلاقی را بدون هیچگونه نظارت و محدودیتی آسان کرده است. درواقع، گسترش اینترنت و نفوذ سریع آن در خانوادهها، معضلات جدی بسیاری را در پی داشته است. بنابراین، برای پیشگیری از گسترش پیامدهای منفی اینترنت و نیز آگاهی از آسیبهای آن در خانواده لازم است راهکارهای اخلاقی مقابله با آسیبهای بافتی (ذاتی) اینترنت در این نهاد اجتماعی بررسی شود. مهمترین این راهکارها عبارتند از: استفادۀ هدفمند و منطبق بر قواعد و اصول اخلاقی از اینترنت، نظارت اخلاقی بر فرزندانی که زیاد از اینترنت استفاده میکنند، تبدیل تهدیدهای اخلاقی به فرصتها و ارزشها، توجه خانوادهها به خلوت حقیقی و خودآگاهی، زنده نگهداشتن یاد خدا و ترویج آن در نهاد خانواده، توجه به سلامت جسمی، روحی و اخلاقی خانوادهها، اهمیت دادن به زندگی حقیقی و ترویج ارزشهای سبک زندگی اسلامی با رویکرد و رفتارهای اخلاقی.
نگارنده در این مقاله کوشیده است به شیوۀ کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی راهکارهای یادشده را تبیین کند. هدف از بررسی این راهکارها، ارتقای ارزشهای اخلاقی در نهاد خانواده و افزایش آگاهی خانوادهها در استفاده از فضای مجازی، بهویژه اینترنت، در جامعۀ اسلامی است.
#خانواده_اینترنت
#فصلنامه_اخلاق
آدرس دریافت اصل مقاله :
http://akhlagh.morsalat.ir/article_65451.html
#پژوهشکده_الهیات_و_خانواده