✳️ پیامدهای افزایش و کاهش ناگهانی قیمت نفت بر ایران دوره پهلوی؛ طرحهایی که آن همه اعتبار بلعیده بودند
قیمت نفت در سال 1353 چهار برابر شد. با این افزایش چهاربرابری، کشورهای دارنده نفت واکنشهای متفاوتی از خود نشان دادند در این بین، ایران بهظاهر استراتژی توسعه اقتصادی را پیش گرفت، اما در عمل با واردات فزاینده مواد غذایی، تکنولوژیهای پیشرفته غربی، تجهیزات سرمایهداری مدرن و واردات فزاینده تسلیحات نظامی و... که همگی وابسته به درآمد نفت بود، نتوانست این استراتژی را بهدرستی اجرا کند و همه اینها درحالی بود که در سال 1355 اتفاقی رخ داد.
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ با چهار برابر شدن قیمت جهانی نفت در دهه 1350ش، کشورهای دارنده نفت واکنشهای متفاوتی از خود داشتند: بسیاری از کشورهای دارنده نفت با همه وابستگیهایشان چون با چهار برابر شدن قیمت نفت، به اندازه شاه دچار غرور و دستپاچگی نشده بودند، هنوز مشغول دادن وامهای کوچک به این و آن و سرمایهگذاری در نقاط سودآور جهان بودند. سال 1355 نشانههای پایان خواب و خیالها را با خود داشت، لیکن هنوز اوضاع چندان نبود که شاه از بلندپروازیهای خود دست بردارد یا اوضاع تازه را به مردم منتقل کند. هر چه سال جلوتر میرفت اوضاع سختتر شد. درحالیکه شرایط نشان میداد که دولت به هیچکدام از هدفهای تجدیدنظر شده برنامه عمرانی دست نخواهد یافت، طرحهایی که آن همه اعتبار بلعیده بودند، آنقدر کند جلو میرفتند که پیشبینی میشد رسیدن به هدفهای قبلی نیز غیرممکن باشد، ولی شاه مصمم بود طرحهای بزرگ و خریدهای تسلیحاتی به هر قیمت ادامه یابد.[1]
پینوشت:
[1] . #مسعود_بهنود ، دولتهای ایران از سید ضیاء تا بختیار، تهران، جاویدان، 1366، صص 668-669.
✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
9.56M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✳️ اسب زین شده اقتصاد ایران در دوره پهلوی؛ از تبلیغات تا واقعیت!
#اکونومیست_لندن ۳۱ شهریور ۱۳۵۷ در گزارشی به این تبلیغات پاسخ می دهد، تصویری واقعی و نه رسانه ای که اقتصاد دوره پهلوی در آستانه انقلاب را تشریح می کند...
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ روابط نفتی پهلوی و رژیم غاصب #اسرائیل ؛ نفت رژیم صهیونیستی را چه کسی تأمین میکرد؟
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در زمان پهلوی #نفت ایران برای رژیم صهیونیستی جنبه حیاتی داشت و رهبران این کشور تمام تلاش خود را برای جریان عادی و مطمئن آن بهکار میبستند. محمدرضا پهلوی همواره در دیدار با مقامات اسرائیلی نسبت به وعدههای خود درباره ادامه روند صدور نفت اطمینان خاطر میداد و دراینباره همواره به وعدههای خود صادق بود. هرچند که وی در تریبونهای رسمی چنین موضوعی را انکار میکرد، اما اسناد گویای صادرات گسترده نفت ایران به سرزمینهای اشغالی است؛ چنانکه بین 80 تا 90 درصد واردات نفت اسرائیل از ایران تأمین میشد. سند زیر که از سفارت آمریکا در تهران در تاریخ 17 دسامبر 1976م (26 آذر 1355) بهدست آمده، ضمن تأیید واردات نفت اسرائیل از ایران در سال بیانگر همکاری مشترک و گسترده ایران دوره پهلوی و اسرائیل در حوزه نفت، به منظور رساندن نفت به کشورهای اروپایی و دیگر مناطق است:
«اطلاعات (بهدستآمده) از منابع مختلف نشاندهنده این است که حداقل 75 درصد مصرف کنونی داخلی اسرائیل، که در حدود 150 هزار بشکه در روز میباشد، بهوسیله ایران تأمین میشود. از این گذشته، تنها نفتی که از طریق خط لوله ترانس ـ اسرائیل (تیپلین) جاری و از طریق خلیج عقبه به بندر مدیترانه اشلگون به سمت شمال در حرکت میباشد از جانب ایران است. تیپلین در اواخر 1960 با دویستمیلیون دلار هزینه برپا گردید و گنجایش کنونیاش 45 میلیون تن در سال میباشد (در حدود 850 هزار بشکه در روز) در جریان است. در 1976 به نظر میرسد که چیزی در حدود 350 هزار بشکه از نفت خام ایران روزانه از طریق تیپلین بـرای مشتریـان در اروپا و نقاط دورتر انتقال و ارسال میشد».[1]
پینوشت:
[1]. اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ج 12، تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی هنری بزرگ اندیشه، ص 5022.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ مسئله مالکیت ایران بر جزایر سهگانه در مصاحبه مدیر روزنامه «سندی تایمز» لندن با مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه؛ از چه زمانی دنیا حکمرانی دزدان دریایی را پذیرفته است؟!
به گزارش روابط عمومی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه فرانک جیلز، مدیر روزنامه «سندی تایمز» چاپ لندن، با #محمدرضا_امیرتیمور [1]، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در خصوص مالکیت ایران بر جزایر #خلیج_فارس و دفاع از آن به مدیر روزنامه اعلام میشود:
ادعای شیوخی که خود را مالک این جزایر میدانند و در این زمینه از حمایت انگلیس برخوردارند بیپایه و اساس بوده؛ زیرا تا چند دهه گذشته انگلیسیها این امارات خلیج را ساحل دزدان دریایی مینامیدند و از چه زمانی میتوان گفت که دنیا حکمرانی دزدان دریایی را پذیرفته است! اگر انگلستان خلیج فارس را تخلیه کند کسی که بهحق میتواند در این مناطق نفوذ و قدرت داشته باشد دولت ایران است؛ زیرا هیچ یک از شیوخ آن نمیتوانند ادعا کنند که برای تأمین امنیت خلیج فارس بر ایران برتری دارند.[2]
پینوشت:
[1]. محمدرضا امیرتیمور کلالی پسر ارشد محمدابراهیم امیرتیمور کلالی، وزیر کار و کشور کابینه دکتر #مصدق ، است.
[2]. پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 31-2001-693الف.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ عاقبت طرح انگلستان برای نیروهای نظامی ایران؛ چرا انگلیس حقوق قزاقهای ایرانی را پرداخت؟
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ نقش انگلستان در کودتای 3 اسفند 1299 و تحولات ایران دوره #پهلوی_اول از مباحث مهم و جنجالی تاریخ معاصر ایران است. در متون مرتبط با ارتش نوین دوره پهلوی اول دوگانه: نقش و بازیگری انگلستان در مقابل استقلال و بیگانهستیزی #رضاخان، محور مباحث را شکل داد؛ منازعهای که برخی منابع با اختفای حمایتهای انگلستان و تبلیغ ملیگرایی رضاخان #سردار_سپه آن را تشدید کردهاند.
منازعه فوق، با بررسی نقش اغماضناشدنی انگلستان و سیاستهای آنها در دوره پهلوی اول و تحولات نظامی کشور ملموس خواهد بود. در راستا میتوان ادعا کرد: ارتش نوینی که رضاخان ادعای پایهگذاری آن را داشت به واقع یک طرح انگلیسی بود و در حالت کلان خود برای تحقق اهداف آنها مجال شکلگیری پیدا کرد. شواهد متعددی برای این ادعا میتوان ارائه داد، اما در این مختصر به دو محور کلی اکتفا میشود:
اول اینکه انگلیسیها در اواخر دوره قاجار برای محدود کردن بلشویکها از وجود ارتش سازمانیافته و دولت نظامی در ایران حمایت میکردند و برای تحقق این مهم «کمیته ایران» و «کمیته شرق» را در وزارت خارجه خود شکل دادند،[1] «قرارداد 1919» را طراحی کردند، کمیسیون مطالعات نظام ایران و انگلیس ایجاد کردند، حقوق قزاقهای ایرانی را پرداخت و در نهایت امر از کودتا و رضاخان حمایت نمودند.[2]
دوم: با اینکه بسیاری تلاش دارند رهبر نظامی کودتا را فردی ضد بیگانه معرفی کنند، اما صرف توجه به این واقعیت که رضاخان در درجه اول طرح انگلستان در خصوص نیروهای نظامی ایران را تکمیل کرد و بعدها لندن مناسبات نظامی وسیعی با قشون متحدالشکل داشت میتواند کلیتی بر ادعای ارائهشده باشد.
پینوشتها:
[1]. پرسیمولزورث سایکس، سفرنامه ژنرال سایکس یا دههزار مایل در ایران، ترجمه حسین سعادت نوری، تهران، ابن سینا، 1336، صص 438-439.
[2]. سیروس غنی، برآمدن رضاخان افتادن قاجار و نقش انگلیسیها، ترجمه حسن کامشاد، تهران، انتشارات نیلوفر، 1377، ص 46.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ وضعیت نهضت ساخت داخله در دوره پهلوی دوم؛ سیاست صنعتی کردن کشور تا چه حد مورد توجه دولت بود؟
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در دهههای 1340 و 1350 اقتصاد ایران به سمت تمرکز و برنامهریزی دولتی در همه حوزهها بهویژه در حوزه صنعت پیش رفت؛ بهطوریکه دولت در این دوران تعیینکننده نهایی بسیاری از حوزهها و فعالیتهای اقتصادی کشور گردید. در دهه 1350، بعد از شوک نفتی، به دلیل کمبودهای جدی در این حوزه، دولت به وارد کردن بسیاری از قطعات از خارج مجبور شد و از این جهت تولیدات صنعتی ایران بیشتر جنبه مونتاژ به خود گرفت. این وضعیت در شماره 1240 نشریه «تهران اکونومیست» (19 فروردین 1357) چنین بیان شده است:
«وقتی از صنایع حمایت میکنند این حمایت به قدری زیاد است که صنایع به فکر بهبود کیفیت محصولات خود نیستند و وقتی حمایت نمیشوند به قدری زیاد است که زندگی آنها به خطر میافتد؛ در نتیجه در سه سال اخیر باید اقرار کرد که به طور کلی صنایع کشور ما بر اثر سیاست غلط تعیین و کنترل قیمتها، تشویق واردات و عوامل بیشمار بینالمللی و داخلی، نه تنها پیشرفت نکردهاند، بلکه به عقب برگشتهاند تا آنجا که حتی پیشرفتهای مهمی نظیر ساخت اتومبیلهای مدرن و شیک این اصل را رد نمیکند؛ زیرا قسمت اعظم آن مونتاژ است و بنابراین کندی رشد صنایع ما یک امر عبثی است؛ با این عبارت که نهضت ساخت در داخله تضعیف شده در عوض مونتاژ و واردات جای آن را گرفته است و این وضع درست در جهت عکس سیاست ملی اقتصادی ماست. با این جهت دولت بهویژه وزارتخانههای صنایع و معادن و امور اقتصادی و بازرگانی باید برنامه و سیاست خود را روشن کنند تا معلوم شود ما به چه سویی در حرکت هستیم و سیاست صنعتی کردن کشور تا چه حد مورد توجه دولت است».[1]
پینوشت:
[1]. #تهران_اکونومیست ، سال 26، ش 1240 (19 فروردین 1357)، ص 16.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
تصویری از تشرف شهید سیدهاشم صفیالدین در کنار شهید سیدحسن نصرالله دبیرکل شهید حزبالله لبنان به حرم سیدالکریم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در ۱۲ مرداد ۸۴ را به مناسبت شهادت این عالم و مجاهد بزرگ جبهه مقاومت می بینید
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
ضروریست به زمامداران جوان امارات یادآور شد، آن زمانکه اجداد شما در خلیج همیشه فارس مشغول دزدی دریایی بودند، نادرشاه افشار برای ایجاد امنیت در این #خلیج_فارس اقدام به احداث پایگاه نظامی در رأس الخیمه فعلی جهت رصد تنگه هرمز و مقابله با اجداد دزد شما کرد.
گواه این حقیقت نقشه خلیج فارس چاپ ۱۸۹۲ است.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ دوران تاریک قحطی در ایران (4)؛ کودکانی که از درون دیگ غذا سر درمیآوردند
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ داناهو، خبرنگار مشهور جنگی که به ارتش انگلستان پیوسته بود، در 5 آوریل 1918م، یعنی در بحبوحه جنگ جهانی اول، وارد ایران شد. او در بخشی از گزارش خود درباره اوضاع شهرهای مختلف ایران، به آنچه در همدان میدید اشاره کرده است:
«... حوادث بدتری در راه بود. مردم گرسنهای که رنج بیغذایی آنها را به جنون دچار کرده بود، به خوردن گوشت یکدیگر روی آورده بودند. آدمخواری جرمی است که تاکنون در ایران ناشناخته بوده و ازاینرو مجازاتی برای آن در قوانین این کشور وجود ندارد. مجرمین اغلب زنان هستند و قربانیان، کودکانی که از جلوی خانههایشان ربوده میشوند و یا در شلوغی بازار قاپیده میشوند.
مادران از اینکه برای گدایی تکه نانی، نوزادانشان را تنها بگذارند، میهراسند؛ زیرا ممکن است در غیبت آنان کودکانشان ربوده و خورده شوند. هرگز نتوانستم در کوچه و بازار و معابر باریک و ناهموار ایـــن سـرزمیـن گــام بردارم، بیآنکه وحشتی بیمارگونه نسبت به دیدن این همه بدبختی احساس کنم.
کودکانی که پوست و استخوان بودند دور آدم جمع میشدند و برای لقمه نانی و یا پولی که بتوانند با آن نان بخرند التماس میکردند و هنگامی که چند پول سیاه به آنها میدادی نمیتوانستی این فکر رنجشآور را از ذهن بیرون کنی که شاید سرنوشت آنها هم دیر یا زود، سر درآوردن از درون دیگ غذاست».
وی در ادامه درباره بازداشت تعدادی از مجرمین به دست نیروهای نظمیه نوشته است: «آنها ده زن را بازداشــت کــردهانـد کـه اعتراف کردهاند تعدادی کودک را ربوده و خوردهاند و با این بهانه که گرسنگی آنها را به چنین جرایم هولناکی وادار کرده از خود دفاع کرده اند».
داناهو درباره موارد دیگری نوشته است: «روز بعد در 8 می مورد هولناکتر دیگری از آدمخواری کشف شد. دو زن، مادر و دختر، با دستان خونآلود دستگیر میشوند. آنها دختر هشتسالهای را کشته و مشغول پختن جنازه او بودند که نظمیه مانع از مقدمات این ضیافت میشود. قطعات نیمپخته باقیمانده در یک سبد ریخته شده و گروهی از دموکراتهای شکمسیر و خشمگین مجرمین بیچاره را به مرگ تهدید کرده و تا مقر نظمیه همراهی میکنند. روز بعد آن دو زن اعدام شدند» [1]
#مطالب_مرتبط
https://eitaa.com/iichs_ir/6224
https://eitaa.com/iichs_ir/6229
https://eitaa.com/iichs_ir/6234
پینوشت:
[1]. محمدقلی مجد، قحطی بزرگ (1298-1296ش)، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، 1386، صص 55-56.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
17.55M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✳️ روزهایی که شاه خلاف جهت آب شنا می کرد/ حمایت ظاهری از اعراب و تامین کننده اصلی نفت اسرائیل/ این رویه تا پایان عمر پهلوی ادامه یافت!
20 خرداد 1346 #ساواک در یکی از اسناد خود به سخنان شیخ #احمد_کافی علیه اسرائیل اشاره کرده و نوشت: «باید جلوی تحریکات ضد اسرائیلی این شخص ایستاد»!
شاه این روزها خلاف جهت آب شنا می کرد و علیرغم حمایت جهان اسلام از کشورهای درگیر با رژیم صهیونیستی تامین کننده اصلی نفت اسرائیل بود، حمایتی که تا روزهای پایانی عمر حکومت پهلوی ادامه یافت!
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ کارشکنیهایی غرب در تأسیس ذوب آهن در ایران؛ گویا ما توقیف کردیم!
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه #فرانک_جیلز ، مدیر روزنامه « #سندی_تایمز » چاپ لندن با #محمدرضا_امیرتیمور ، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در مورد کارشکنیهایی که غربیها در تأسیس #ذوب_آهن داشتهاند و تمایل نداشتن آنها به توسعه اقتصادی ایران و توافق با شوروی برای انتقال تکنولوژی ضعیف این صنعت باید به بخشی از این گفتوگو اشاره کرد:
متن کامل را در این جا بخوانید!
https://eitaa.com/iichs_ir/6256
#شرح_عکس
بقایای ساختمانهای نخستین کارخانه ذوبآهن ایران که درحال تخریب است
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ کارشکنیهایی غرب در تأسیس ذوب آهن در ایران؛ گویا ما توقیف کردیم! پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تا
✳️ کارشکنیهایی غرب در تأسیس ذوب آهن در ایران؛ گویا ما توقیف کردیم!
پایگاه اطلاعرسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در مصاحبه #فرانک_جیلز ، مدیر روزنامه « #سندی_تایمز » چاپ لندن با #محمدرضا_امیرتیمور [1]، مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه، در مورد کارشکنیهایی که غربیها در تأسیس #ذوب_آهن داشتهاند و تمایل نداشتن آنها به توسعه اقتصادی ایران و توافق با شوروی برای انتقال تکنولوژی ضعیف این صنعت باید به بخشی از این گفتوگو اشاره کرد:
فرانک جیلز: تا آنجا که من میدانم ما حتی شما را از این صنعت منع هم میکردیم، راستی چرا ما شما را منع میکردیم؟ پاسخ دادم میدانم که شما ما را منع میکردید، ولی دلیل آن را باید از رجال مسئول غرب سؤال کنید. آقای جیلز گفت: نمیدانستم که این موضوع چهل سال سابقه داشته است. گفتم: بلی. چهل سال ملت ایران در این آرزو به سر برد. مقارن شروع جنگ مقدمات تأسیس این صنعت فراهم شده بود و آلمانها حتی مقداری از وسایل و ماشینآلات را هم به سوی ایران حمل کردند، اما متأسفانه کشتیهای حامل ماشینآلات در اسکندریه توقیف شد و این کار انجام نگرفت.[2]
آقای جلیز گفت: گویا ما توقیف کردیم. گفتم صحیح است.[3]
پینوشتها:
[1]. محمدرضا امیرتیمور کلالی پسر ارشد محمدابراهیم امیرتیمور کلالی، وزیر کار و کشور کابینه دکتر #مصدق ، است.
[2]. هنوز مدت کوتاهی از شروع تأسیس ساختمان ذوب آهن ایران توسط کنسرسیوم آلمانی «دماک گروپ» نگذشته بود که جنگ جهانی دوم آغاز شد. در بحبوحه جنگ حمل ماشینآلات ذوب آهن ایران از راه دریا آغاز شد. ماشینآلات از بندر هامبورگ در آلمان روی کشتیها قرار داده شد و به طرف مدیترانه به راه افتاد. وقتی ماشینآلات به نزدیکی سواحل مصر رسید، ارتش انگلیس ماشینآلات و وسایل کارخانه ذوب آهن را در راه مصادره کرد و به مصر انتقال داد و نگذاشتند این تجهیزات به ایران برسد و کارخانه ساخته شود. «آخرین کشتی آن محموله به نام آرابیا نیز در مدیترانه توسط متفقین توقیف و به یکی از بنادر شمال آفریقا برده شد.» رک: محمد شیخ شاب بافقی، «سیری در صنعت ذوب آهن ایران»، نشریه دانشگاه انقلاب، ش 1 (بهار 1360)، ص 28.
[3]. پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 29-2001-693الف.
ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛
eitaa.com/iichs_ir
https://instagram.com/iichs.ir
https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug