✳️ حس #تحقیر_ملی در #شهریور_1320 توصیف #ویلیام_میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در شهریور 1320: مردم احساس می‌کنند که به آنها خیانت شده است و برضد زمامدارانشان برگشته‌اند. آنچه بیش از هر چیز آنها را خشمگین ساخته این است که رضاشاه به این زودی تسلیم مهاجمان شده است. مردم سالیان دراز هزینه‌های گزاف ارتش او را با هواپیماها و تانک‌ها و کشتی‌های متعددش تحمل کرده‌اند تا متجاوزان را دفع کند. جوانان خود را در اختیار ارتش نهاده و مالیات‌های سنگین بر قند و شکر را به منظور پشتیبانی از ارتش پرداخته‌اند. شاه تا آخرین دقیقه نظامیان را تشویق می‌کرد که آماده فداکاری باشند، اما وقتی تجاوز آغاز شد، او ارتش را از جنگیدن باز داشت. بسیاری از ایرانیان اکنون احساس می‌کنند که کشورشان دچار بی‌آبرویی شده است. #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دسیسه و اعتراف رادیوهای خارجی پس از سقوط #رضاخان ؛ رویکرد رسانه‌های بریتانیایی در #شهریور_1320 پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ رادیو لندن به #رضاشاه حمله کرد و گفت: در ایران مواد خوراکی وجود ندارد؛ چون شاه آنها را به آلمان فروخته است؛ سپس بی‌بی‌سی شاه را برای دزدیدن زمین‌های مردم مورد انتقاد قرار داد. دولت بریتانیا از رادیو بی‌بی‌سی برای فاصله ایجاد کردن بین خود و شاهِ غیرمحبوب استفاده می‌کرد؛ زیرا بسیاری از ایرانیان بر این باور بودند که انگلیسی‌ها رضاشاه را روی کار آورده‌اند و رژیم او را از طریق کمک‌های شرکت نفت سر کار نگاه داشته‌اند. #شرح_عکس چند تن از امرای ارتش ایران در جریان تشکیل جلسه با وزیرمختار انگلستان و فرمانده سپاه متفقین در ایران شماره آرشیو: 557-1ع #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 294. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ گفت‌وگوی رضاشاه با یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش؛ ارتش فقط پنج دقیقه می‌تواند مقاومت کند! «در یکی از روزهایی که شاه [: #رضاشاه ] از ارتش سان دیده بود و نظم صفوف دوره بزم این ارتش نمایشی او را چنان به وجد آورده بود از آن شخص که گویا نامش ژنرال ریگان [: یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش] بود پرسیده بود به عقیده شما این ارتش در صورتی که با ارتش مهاجمی مثلا روسیه شوروی به جنگ بیفتد قدرت جنگی آن را چگونه به حساب می‌آورید؟ آن مرد گفته بود: "فقط پنج دقیقه می‌تواند مقاومت نماید!" شاه از این حرف بسیار ناراحت شده به او بی‌اعتنایی کرده بعد هم به خدمت نظامی‌اش خاتمه داد.»1 #منبع 1. مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، ج 1، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 328. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ بحران نان پس از اشغال تهران! #داود_موید_امینی ، روزنامه‌نگار در کتابی با عنوان «از سوم تا بیست‌وپنجم شهریورماه 1320» گزارشی دقیق از وضعیت شهر تهران در روزهای اشغال می‌دهد: ساعت 8 بعدازظهر بود. صدای پایین آمدن درهای آهنی مغازه‌ها در طول خیابان شاه (جمهوری اسلامی) از دور و نزدیک به گوش می‌رسید. همه با شتاب و عجله پیاده و یا درشکه، خیابان‌ها و گذرگاه‌های عمومی را ترک می‌گفتند. از همین روز اول، تهیه مواد غذایی و خواربار، مخصوصا نان، یکی از بزرگ‌ترین گرفتاری‌های ساکنین شهر تهران شده بود. نه تنها از نظر کمی خواربار و ابتلا به خطر قحطی، خود را در خطر می‌دیدند، بلکه از نظر بمباران هوایی نیز سخت آشفته و حملات احتمالی شبانه بمب‌افکن‌ها آنها را نگران ساخته بود. حق داشتند؛ زیرا در جریان بیست سال تمام که همه کشورهای بزرگ و دنیای متمدن، برای رهایی از آسیب‌های بمباران تحت آموزش دقیقی قرار می‌گرفتند، در کشور شاهنشاهی سخن از تعالی و ترقی در میان بود. شب 4 شهریور، هنگامی که تهران در ظلمت فرو رفت و هواپیمایی در ضلع جنوبی آن شروع به پرواز نمود، خوف مردم را فراگرفت، پا به فرار گذاشته به سوی خانه‌های خود روان شدند. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ مقاومت ارتش در برابر حمله قوای #متفقین ؛ برادران #بایندر پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در نیمه‌شب 3 شهریور، غرش رعدآسای توپ در #خرمشهر، دریادار #غلامعلی_بایندر را بیدار کرد. او به‌سرعت خود را به مقر نیروی دریایی رساند و دستورات دفاعی را به افسران ناوها داد و به سوی مرکز فرماندهی مرزی حرکت کرد، اما در میدان بی‌سیم خرمشهر، با صفی از زره‌پوش‌های قوای #انگلیس مواجه شد. قصد بازگشت به سمت عمارت بی‌سیم را داشت که از سوی نیروهای انگلیسی به رگبار مسلسل بسته شد... همراهان او را به عمارت بی‌سیم بردند و پس از  نوشیدن جرعه‌ای آب جان سپرد. ناوسروان #یدالله_بایندر، دانش‌آموخته رشته فرماندهی دریایی در ایتالیا، در شهریور 1320 فرمانده کشتی گارد ساحلی در بندر انزلی بود. او در روز 5 شهریور با آتش سنگین مسلسل ناوچه به هواپیماهای شوروی بر فراز دریای خزر مقابله کرد. پاسخ هواپیمای شوروی افکندن بمبی در میان ناوچه‌ها بود که به شهادت ناوسروان یدالله بایندر منجر شد.     شماره آرشیو: 4-1557-ع   منبع پژوهشکده مطالعات تاریخ معاصر ایران، سند شماره93-6-131ج؛ ریچارد آنتونی استورات، در آخرین روزهای رضاشاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، لوح، ص 219. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ حمله #انگلستان به #نیروی_دریایی ایران در #شهریور_1320 ؛ فرجام ناوهای ایرانی پلنگ و ببر  پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ ۲۴ اوت / دو شهریور ۱۳۲۰ افسر انتظامات ناو کانیمبلا اعلام کرد: ساعت شروع عملیات بندر شاهپور، سحرگاه 3 شهریور است. این خبر فورا از کشتی به کشتی پخش شد. فرمانده ناو شورهام، رابرت تانبریج، دستور داشت ناو پلنگ را که در آبادان لنگر انداخته بود، مورد حمله قراردهد تا نتواند مانع از پیاده شدن نیروهای انگلیسی گردد. از طرف دیگر ناخدا هرینگتن، فرمانده ناو یارا، به سوی #خرمشهر رفت. هدف اصلی‌اش ناو ایرانی ببر بود. آنها توپ‌های کشتی را با گلوله‌های انفجاری شدید و توپ‌های سه‌اینچی را با گلوله‌های سوراخ کن مجهز کرده بودند و آماده عملیات بودند. تاریکی و سکوت بر همه جا حکم‌فرما بود. ساعت 4:13 بامداد توپخانه شورهام به ناو پلنگ حمله کرد. در آن سو رزمناو یارا ناو ببر را زیر آتش توپ‌های خود گرفت. این دو ناو ایرانی در اعلان بی‌طرفی در جنگ به قعر دریا رفتند.     #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ ناکارآمدی ارتش رضاخان؛ ارتش مدرن اما فاقد امکانات #رضاخان ! در سال 1311 لشکر شرق برای سربازان حاضر در مانور نظامی که احتمالا مقرر بوده در منطقه­ای ییلاقی برگزار شود، درخواست صرفا پانزده تخته چادر می­کند که پاسخی که به آن داده می­شود و به‌ویژه استدلال رضاخان در پاراف نامه حاوی نکات قابل توجهی از وضعیت آن مقطع است: «به خاک پای جواهرآسای مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ارواحنافداه. راپورت. لشکر شرق بر اثر راپورت فوج سوار بیرجند راپرت نموده است: چون مرض تیفوئید در شهر شیوع یافته برای جلوگیری از ابتلای نفرات استدعا نموده که به محل ییلاق اعزام و پانزده دستگاه چادر قلندری نیز جهت این منظور ارسال گردد؛ لذا در صورت استقرار رأی جهان‌آرای مبارک از چادرهای موجوده مباشرت کل قشون حمل شود؛ زیرا مطابق راپورت لشکر چادر را نمی‌توان در خراسان تهیه نمایند. منوط به اراده سنیه ذات اقداس ملوکانه ارواحنا فداه می‌باشد.» [پاراف نامه:] فرمودند سربازخانه بیرجند خارج شهر است. لوله‌کشی هم که اجازه داده شده است بکنند. دیگر چادر ضرورت ندارد. به علاوه تا چار به آنجا برسد موسم ییلاق منقضی شده است.   ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ نقد دیدگاه خوش‌بینانه نسبت به غرب و دول استعماری؛ # تقی‌_زاده چه کسانی را قابل رأی دادن در امور مملکتی نمی‌دانست؟ #سیدحسن_تقی‌_زاده در #روزنامه_کاوه ، با نگاهی به سیاست بین‌الملل، عده‌ای را منکر بدیهی و محروم از عقل سیاسی دانسته و معتقد است آنها قابل رأی دادن در امور مملکتی نیستند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  سیدحسن تقی‌زاده، که غالبا به عنوان یک سیاست‌مدار همدل با #انگلستان مطرح است، در این مطلب به رویکرد استعماری انگلیس در قبال ایران توجه کرده و معتقد است کسانی که به حسن نیّت دول استعماری نسبت به ایران خوش‌بین هستند، سخت در اشتباه‌اند: روس و انگلیس به ایران رحم و احترام نخواهند کرد و امان نخواهند داد. شک‌کننده در این حقیقت محض و امیددارنده به بقای استقلال ایران در صورت غلبه روس و انگلیس، منکر بدیهی و محروم از عقل سیاسی است. کسی که به این اندازه به اصول ابتدایی سیاست دنیا جاهل باشد قابل رأی دادن در امور مملکتی نیست.   #شرح_عکس استقبال سیدحسن تقی‌زاده از ریچارد #نیکسون هنگام بازدید او از مجلس شورای ملی شماره آرشیو: 12-161ن #منبع کاوه، س 1، ش 1، ربیع‌الاول 1334/ 1916، ص 2. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ به همت پژوهشکده تاریخ معاصر؛ خاطرات یکی از سرآمدان نشر اسلامی به بازار آمد به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، انتشارت دارالکتب اسلامیه که به نشر کتاب‌های شیعی در ایران می‌پردازد، در سال 1317ش توسط شیخ محمد آخوندی تأسیس شد. این انتشارات در میان ناشران ایرانی، از سرآمدن نشر آثار اسلامی است.

✳️ به همت پژوهشکده تاریخ معاصر؛ خاطرات یکی از سرآمدان نشر اسلامی به بازار آمد به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ، انتشارت دارالکتب اسلامیه که به نشر کتاب‌های شیعی در ایران می‌پردازد، در سال 1317ش توسط شیخ محمد آخوندی تأسیس شد. این انتشارات در میان ناشران ایرانی، از سرآمدن نشر آثار اسلامی است. چاپ و نشر برخی از مهم‌ترین کتاب‌های دینی از جمله مجموعه ارزشمند بحارالانوار، تفسیر المیزان، تفسیر نمونه، صحیفه سجادیه، عیون اخبار الرضا، الغدیر و اصول کافی برای اولین بار و همچنین بازنشر و احیای آثار بزرگان دین از برگ‌های زرین دارالکتب الاسلامیه است. توزیع کتاب‌های مذهبی در سطح بین‌المللی، ارتباط با علما و نویسندگان و واکنش رژیم پهلوی به نشر برخی از متون اسلامی، از جمله موضوعاتی است که بر اهمیت ثبت و ضبط خاطرات مربوط به انتشارات دارالکتب الاسلامیه می‌افزاید. ازآنجاکه مؤسس انتشارات دارالکتب الاسلامیه، یعنی مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد آخوندی به رحمت خدا رفته، تدوینگر خاطرات فرزند ایشان، حاج مرتضی آخوندی، را ضبط کرده است؛ البته به واسطه آنکه آخوندی سال‌های اولیه ورود مرحوم پدرشان به عرصه نشر، در کنار ایشان بوده‌اند، خاطرات بسیار خوبی داشته‌اند که می‌تواند تاریخچه این انتشارات را به‌خوبی نمایان سازد. هرچند مولف با هدف پرداختن به تاریخ فرهنگی سراغ محمد آخوندی رفته، علاوه بر خاطرات فرهنگی، کتاب مشحون از خاطرات متعدد سیاسی است که در نوع خود کم‌نظیر است. #مرتضی_آخوندی فرزند شیخ محمد آخوندی، در 13 دی 1321 در تهران متولد شد و از سال 1339 پس از اخذ دیپلم در رشته ریاضی، به درخواست پدر از رفتن به دانشگاه صرف نظر کرد و در کنار پدر به کار نشر مشغول شد و تا امروز بیش از پنجاه سال است که کار نشر را و اداره دارالکتب الاسلامیه را به عهده دارد. کتاب‌های اصول کافی و المیزان و بحارالانوار از آثار منتشرشده در انتشارات دارالکتب الاسلامیه است. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ سیمای واقعی نظامیان رضاخان در توصیف کسروی؛ پشیمانی مردم از پیروزی دولت بر #شیخ_خزعل پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ سرکوب عشایر برای رضاخان از جنبه‌ای دیگر تلاش برای رسیدن به منابع مالی بود. توقیف اموال اقبال‌السلطنه ماکویی، سردار معزز بجنوردی و عشایر شمال شرق خراسان، که از نیروهای قومی و حافظ سرحدات ایران و وفادار به دولت قاجار بودند، در همین راستا قرار داشت. ورای رضاخان، نظامیان نیز با ورود به مناطق تصرف‌شده، از منظر مالی منتفع می‌شدند. احمد کسروی در کتاب «افسران ما» رفتار نظامیان در این مناطق را شرح داده و درباره سوءاستفاده مالی آنها در مناطق تحت تسلطشان چنین گفته است: «من خودم در خوزستان بودم. با خزعل جنگی رفت و دولت فیروز گردید و سپاهیان به شهرهای خوزستان درآمدند. افسران از روزی که رسیدند، دست ستم گشادند و هر یکی از راه دیگری به پول‌توزی و پول‌اندوزی پرداخت. سرتیپ فضل‌اله‌خان، فرمانده ایشان در ناصری، با بودن عدلیه، محکمه‌ای برپا کرد که روزی هزار تومان کمابیش درآمد داشت. افسران دیگر در شوشتر و خرمشهر و دزفول پیروی از او نمودند. ... سران ایل‌ها را به زندان می‌انداختند و تا پول‌های گزافی نمی‌گرفتند، رهاشان نمی‌گردانیدند. ... در اندک زمانی، چنان فشار به مردم آوردند که همه آنان از شادی‌هایی که نموده بودند، پشیمان گردیدند. مردم بماند، ما که کارکنان دولت بودیم و در زمان جنگ صد زیان و ترس کشیده بودیم، رفتار زشت این افسران به ما چندان گران می‌افتاد که آن زیان‌ها و ترس‌ها را فراموش گردانیدیم. همچون وحشیان به‌میان افتاده، به هر که می‌رسیدند لگد می‌زدند. هر کسی یک شام یا ناهار با باده و قمار و زن توانستی داد، هر کینه‌­ای از دشمنان خود با دست این افسران توانستی جست». #شرح_عکس #رضاشاه و #محمدرضا_پهلوی در حال بازدید از مانور نیروهای لشکر پیاده مرکز در پادگان باغشاه (سال 1316) شماره آرشیو: 130553-275م #احمد_کسروی ، افسران ما، ١٣٢٣، ص 10. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug