💢شیخ فضلالله نوری؛ صدای بلند شریعت
✍️حجتالاسلام محمدرضا آتشینصدف
یازدهم مرداد، سالروز شهادت مجاهد عارف، فقیه انقلابی و عالم زمانشناس، علامه شیخ فضلالله نوری است؛ کسی که نهتنها در تاریخ مشروطیت ایران نقش بسیار برجستهای داشت، بلکه الگویی ماندگار از پیوند دین، سیاست و فقه در دوران تجدد شد.
شیخ فضلالله نوری در روزگاری ظهور کرد که جهان اسلام، بهویژه ایران، بهشدت در معرض هجوم مفاهیم و ساختارهای سیاسی غربی بود؛ از قانوننویسی تقلیدی تا قراردادهای مضر و مشکوک با دولتهای استعماری. او با نگاهی الهیات و فقهی توأم با درکی تاریخی- تحلیلی و واقعیتنگر از اقتضائات زمانه، فلسفه سیاسی سکولار مشروطه را به چالش کشید و خواهان مشروطهای شد که مشروعه باشد؛ یعنی قانونش از شریعت برخیزد، نه از ترجمههای متون فرنگی.
آنگاه که دار برای او برپا شد، تنها جسمی به دار آویخته نشد، بلکه صدایی به خاموشی رفت که تا آخرین نفس هشدار میداد که این عمامه تنها از سر من برداشته نشد، کلاه از سر همهی شما نیز برمیدارند! بهبیان زیبای مقام معظم رهبری: «این حقیقت فراموشنشدنی است که مرحوم شیخ فضل الله نوری، شهید ابقاء اسلام در محتوای مشروطیت شد».
درسهای امروز شهادت شیخ برای امروز ما
در روزگاری که جدایی دین از عرصهی اجتماعی در قالبهای ظریفتری همچون ترویج دینداری سکولار، محدود کردن دین به امور فردی و حذف تدریجی نمادهای دینی از فضای عمومی جریان دارد، طلاب حوزههای علمیه باید مأموریت خود را بهعنوان حافظان مرزهای شریعت بازتعریف کنند.
درس اول: شناخت دقیق ماهیت تجدد و ساختارهای سیاسی ترجمهشده از غرب. شیخ نوری نشان داد که فقیه نهتنها باید فقه بداند، بلکه باید بتواند فلسفه و سیاست را نیز در چارچوب الهیات تحلیل کند.
درس دوم: دفاع از حضور دین در عرصهی عمومی حتی اگر با انگهای روشنفکرانه مواجه شود.
درس سوم: بصیرت دینی-سیاسی در تشخیص لحظهی خطر و کنش درست و بههنگام بهصورت شجاعانه حتی اگر منجر به شهادت شود.
شهادت شیخ فضلالله نوری را نباید صرفاً رخدادی تاریخی تحلیل کرد، بلکه بیش از آن مرزی معرفتی است. او از ما خواست که فقط فقیه احکام نباشیم؛ باید فقیه تاریخ، فقیه قدرت سیاسی و فقیه تمدن اسلامی باشیم./ رحا مدیا
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💠 شورای اعطای مجوزها و امتیازهای علمی حوزه های علمیه با توجه به نظر ارزیابان و مصوبه کمیسیون نشریات علمی حوزوی با اعطای رتبه علمی پژوهشی به دوفصلنامه فقه نظام موافقت کرد.
🔺این نشریه پذیرای آثار پژوهشگران و اساتید حوزوی و دانشگاهی در محورهای زیر است:
🔹اصول فقه نظام؛
🔹 فلسفه فقه نظام؛
🔹فقه نظام سیاسی؛
🔹فقه نظام تربیتی؛
🔹فقه نظام اقتصادی؛
🔹فقه نظام حقوقی؛
🔹فقه نظام فرهنگی؛
🔹فقه نظام ارتباطات و رسانه؛
🔹مناسبات فقه نظام و علوم انسانی؛
🔹روششناسی فقه نظامهای اجتماعی؛
🔹تبیین و تحلیل مساله های فقه نظام؛
🔹تبیین و تحلیل ارتباط فقه نظام با سائر حوزههای حکمرانی؛
🔹بررسی و نقد روشمند دیدگاهها و پژوهشهای تأثیرگذار در حوزهٔ فقه نظام؛
🔹تبیین نظریهها و نوآوریهای فقیهانه در حوزهٔ نظامهای اجتماعی؛
🔹تبیین روشمند آموزههای فقه نظام در اندیشهٔ عالمان مسلمان.
علاقه مندان می توانند مقالات خود را در سامانه دوفصلنامه فقه نظام بارگذاری کنند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣نشست علمی «مطالعه تطبیقی مفهوم تعهد در فقه، حقوق ایران و فرانسه»
🎙ارائه: حجت الاسلام والمسلمین وحدتی شبیری و دکتر علیرضا یزدانیان
🗓زمان: یکشنبه ١٢ مرداد ١٤٠٤ ساعت ١٠ صبح
🕌 مکان: مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، بست نواب صفوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣جلسه نقد و بررسی «کتاب مدارس فکری سیاسی حوزه نجف»
🎙دکتر عبدالوهاب فراتی (نویسنده کتاب)
🎙حجتالاسلام محمد قطرانی (منتقد)
🗓 زمان: یکشنبه ١٢ مرداد ١٤٠٤ ساعت ١٠:٣٠
🏛 مکان: قم، میدان معلم، کوچه ٢٢، پلاک ٢٦
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📜 نامه مهم علمای بزرگ مشهد در محکومیت اقدامات آمریکاییها در خرید املاک و جایگاههای متعدد در مشهد و ساخت کلیسا
📝 آیات عظام: سید حسین طباطبایی قمی، شیخ محمد نهاوندی، شیخ محمد قوچانی، سید مرتضی رضوی، شیخ مرتضی بجنوردی، حاج ملا هاشم خراسانی، شیخ علیاکبر نهاوندی و...
🗓به تاریخ ۷ اسفند ۱۳۰۱ شمسی
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢 نوآوران عرصه فقه
✍️استاد احمد مبلغی
در پهنهی پرپیچوخمِ اقوال و آرا، هماره مردانی سر برآوردهاند که نه تنها خود در گردنههای اجتهاد، نشانی از نوآوری و دگرگونی نهادهاند، بلکه گذرگاههای اندیشه را نیز به دو پاره ساختهاند: پیش از ایشان و پس از ایشان. آنان را میتوان نقطههای عطفِ تبارشناسی فقه خواند؛ چرا که با آمدنشان افقهای تازهای گشوده شد، و با رفتنشان، راههایی نو بر مسالک پیشینیان بسته شد.
از جملهی این پیشاهنگان، شهید اول ـ قدّس سرّه ـ است، که با طبعی جوشان و ذهنی ژرف، چون به رأیی مى رسید، از ابراز آن پروایی نداشت و از تغییر اقوال گذشتگان درنگ نمیکرد، پس از وی، بسیاری از آرائی که وی درانداخته بود، دستبهدست شد و در ساحت فقاهت، مأخوذ و مقبول گشت.
محقّق اردبیلی و شیخ انصاری نیز از همین مجموعه هستند.
در روزگار ما نیز، چهرههایی پدیدار شدهاند که ساحت فقه را از نو آراسته و معالم آن را دگرگون ساختهاند؛ از آن جمله، حضرت امام خمینی، شهید صدر، مرحوم آیتالله خویی، مرحوم نائینی، و مرحوم حکیماند، که هر یک به نحوی آرا را بازخوانی کرده و بر پیکرهی فقه، طرحی نو افکندهاند.
پویایی فقه، با رکود نمیسازد، و جوهر اجتهاد، در پذیرش تجدید و تجدد است.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢حجتالاسلام صدیقی از امامت جمعهٔ تهران استعفا کرد
✔️در پی نامه حجتالاسلام والمسلمین کاظم صدیقی خطاب به رهبر معظم انقلاب برای معاف شدن از اقامه نماز جمعه تهران، حضرت آیتالله خامنهای با درخواست وی موافقت کردند.
◻️حجتالاسلام والمسلمین صدیقی در نامه خود به رهبر انقلاب ضمن تشکر به دلیل انتصاب خود به عنوان امام جمعه موقت تهران و اقامه نماز جمعه در هفده سال گذشته، خواستار معاف شدن از اقامه نماز جمعه به سبب تمایل برای تمرکز بر کارهای علمی و تدریسی و تبلیغی شده است.
◻️حضرت آیتالله خامنهای ضمن تشکر از جناب آقای صدیقی برای اقامه نماز جمعه تهران در هفده سال گذشته و ایراد خطبههای مفید و مؤثر در دفاع از نظام اسلامی و بیان توصیههای معنوی و اخلاقی در خطبهها، با درخواست وی موافقت کردند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📸 سخنرانی استاد شیخ باقر ایروانی در کنفرانس تبلیغی حوزه علمیه نجف ویژه اربعین حسینی با شعار «من النجف تبدأ الكلمة وعلى طريق كربلاء تثمر الهداية»
📌حوزه علمیه نجف با هدف مشاركت فعال در راهپیمایی میلیونی اربعین و ادامه رسالت دینی خود و تبلیغ در مسیر معروف به «یا حسین» بین نجف و كربلا، چهاردهمین كنفرانس تبلیغی سالانه را با شعار «سخن از نجف آغاز میشود و هدایت در مسیر كربلا به ثمر مینشیند» برگزار كرد. این مراسم با حضور گسترده اساتید و طلاب حوزه همراه بود.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢دفتر آیتالله سیستانی: استفاده از تصاویر مرجعیت در اماکن عمومی ممنوع است
✔️در پی گزارشهایی مبنی بر استفاده برخی نهادهای سیاسی و خدماتی از تصاویر آیتالله «سید علی سیستانی»، مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق بر روی بنرها و پوسترهایی که در سطح شهر و بهویژه در مسیر زائران پیاده حرم امام حسین (علیهالسلام) نصب شدهاند، دفتر معظمله با صدور بیانیهای، نسبت به این اقدام ابراز نارضایتی شدید کرد.
طبق گزارش رسانههای عراق، در متن بیانیه آمده است: «مشاهده شده که برخی از نهادهای سیاسی و خدماتی اقدام به درج تصویر آیتالله سیستانی بر روی پوسترها و بنرهایی میکنند که در فضاهای عمومی و بهویژه در مسیر راهپیمایی زیارت امام حسین (علیهالسلام) نصب شدهاند. ضمن تأکید مجدد بر ردّ این اقدام، از همگان خواسته میشود از تکرار آن پرهیز کنند.
دفتر آیتالله سیستانی همچنین از نهادهای مسئول خواست تا با اتخاذ تدابیر لازم، از ادامه این روند جلوگیری و فضای معنوی و اخلاقی زیارت را از هرگونه بهرهبرداری تبلیغاتی حفظ کنند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣 مبانی حق غنیسازی اورانیوم در فقه و حقوق بینالملل
🎙ارائه: حجتالسلام والمسلمین محمدحسین پورامینی
🗓 زمان: یکشنبه۱۴۰۴/۰۵/۱۲؛ ساعت ۲۰
🏢 مکان: قم، خیابان۱۹دی، کوچه۱۰، کوچه۲ پلاک۵، اتاق جلسات مجمع عالی حکمت اسلامی
💻لینک حضور در جلسه: https://b2n.ir/f.hoghogh
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔻فقیهی از جنس خشوع
◽️استاد شبزندهدار: آیتالله مروارید نهتنها در مباحث فقهی و اصولی تسلط و دقت داشت، بلکه در زندگی فردی، سادهزیستی، تواضع، ارتباط مردمی و سرآمد بود. رفتارشان آموزنده و چهرهشان آئینه صدق و اخلاص بود.
🔻بر مدار فقهای سلف
◽️استاد مهدی مروارید: مرحوم والد به هیچوجه از مسیر عقلانیت و استناد به منابع اصیل دینی خارج نمیشد. حتی در بررسی برخی موضوعات جدید، سعی میکردند نظرات فقهی متقن ارائه دهند؛ گاهی در مواجهه با مباحث اختلافی، فقط همان نظریه مشهور را که مستند به منابع معتبر بود کافی میدانستند.
🔻نظریه مصلحت
◽️استاد درایتی: آیتالله مروارید قائل به نظریه موسّع در مصلحت بود، اما از آن در چارچوب متقن و محدود استفاده میکرد. یعنی مصلحت برای ایشان ابزاری برای توجیه احکام نبود، بلکه دلیلی برای تحلیل روایت، برداشت حکم، و سنجش اعتبار نقل بود.
🔻شاگرد مکتب میرزامهدی اصفهانی
◽️استاد اسکندری: آیتالله میرزا مهدی اصفهانی که از حوزۀ نجف به مشهد آمد برای نخستینبار مباحث محقق نائینی را وارد فضای علمی حوزۀ خراسان کرد. یکی از کسانی که مجذوب شخصیت و اندیشههای ایشان شد، آیتالله مروارید بود که تحت تربیت فکری و عملی ایشان، پرورش یافت.
🔻بازگشت به گوهرهای فراموششده
◽️استاد سبحانی: آیتالله مروارید از ابعاد گوناگون و شایسته الگوسازی برای طلاب جوان است؛ در شخصیت ایشان دو ویژگی برجستگی است: نخست جامعیت در ابعاد فردی، اجتماعی، سیاسی، اخلاقی و علمی و دوم اعتدال و توازن که مانع افراط و تفریط میشد.
👈 گزارش تفصیلی «اجتهاد»+تصاویر: http://ijtihadnet.ir/?p=78926
🆔 https://eitaa.com/ijtihad