💢وحدت اسلامی در برابر جنایتهای رژیم صهیونیستی
✔️استاد احمد مبلغی:
درباره اقدامهای جمهوری اسلامی مقابل جنایتهای رژیم صهیونیستی و دفاع از مردم مظلوم و ستمدیده فلسطین و غزه؛ شاید تا قبل از این مرحله حرف و نگاه جمهوری اسلامی مسموع واقع نمیشد اما به نظر میرسد که یک نزدیکی در مواضع، شعار و نگاه پدید آمده و این فرصت خیلی خوبی است.
قضیه فلسطین با وحدت حل میشود و جمهوری اسلامی در این زمینه توانسته گام خیلی مهمی را بردارد و پیش برود. امروز تمام انسانها از هر کشور و قارهای به پا خاستهاند و این خیلی تاثیرگذار است.
برای اینکه فلسطینیها به حقوق خود برسند این امر بدون کمک افکار عمومی امکانپذیر نیست. چون با پدید آمدن جریان افکار عمومی علیه فجایع غزه، اگر رسانههای معاند هم بخواهند لاپوشانی کنند تا همیشه موفق نبوده و در ادامه مسیر تابع خواهند بود.
سیاستمداران هم آنهایی که در فضای برزخ بودند به طبیعت حال میآیند و طرف فلسطینیها را ولو یک درصدی خواهند گرفت و بخشی از نگاهشان را در این جهت معطوف میکنند.
با ایجاد این حرکت خودجوش در افکار عمومی، آنهایی هم که نگاههای منفی دارند از جمله بسیاری از کشورهای غیرمسلمان حساب کار دستشان میآید. پس افکار عمومی زیرساخت است و رسانه به دنبال افکار عمومی تاثیرگذار است.
دیپلماسی هم باید قویتر باشد. جمهوری اسلامی باید دیپلماسی خود را قویتر کند. امروز دیپلماسی خیلی فضا پیدا کرده است. چشمها به ایران هم خیلی زیاد دوخته شده است و قدرت دیپلماسی امروزه میتواند تاثیرات را خیلی قویتر، محکمتر و مهمتر کند.
باید با شدت از وحدتی که ایجاد شده حراست کرد و از مواضع ناپختهای که احیانا این وحدت را مجدد به وضعیت دیگری ببرد باید مواظبت کنیم. کلام رهبری بیش از هر زمان دیگری مسموع واقع میشود و این خیلی مهم است و نگاهها به فرمایشات و حکمت ایشان بیشتر شده است.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢شیخ الازهر: تاریخ به کسانی که درباره غزه سکوت کرده اند رحم نخواهد کرد
✔️احمد الطیب، شیخ الازهر مصر ضمن توصیف اقدامات اسرائیل به «تروریسم کور» از جهانیان خواستار توقف فوری بمباران شدید غزه توسط اسرائیل و محکومیت آن شد.
این اظهارات در بیانیه ای از سوی شیخ الازهر و پس از قطع ارتباطات و اینترنت در سراسر نوار غزه، همزمان با تشدید بمباران مناطق وسیعی از این منطقه بیان شد.
الطیب در این بیانیه گفت: آنچه اشغالگری وحشیانه صهیونیستی اکنون در غزه انجام می دهد، از جمله بمباران شدید، کشتار و قطع برق و اینترنت، تروریسم کور است.
وی تاکید کرد که آنچه اسرائیل در غزه انجام می دهد نقض آشکار همه کنوانسیون ها و هنجارهای حقوقی و انسانی است.
شیخ الازهر از جهانیان خواست تا این موضوع را محکوم کنند و اقدامات قاطعی برای توقف فوری آن اتخاذ کنند.
وی در بیانیه خود افزود: تاریخ به کسانی که در دفاع از مردم بی گناه فلسطین کوتاهی کردند و کسانی که از ادامه این تروریسم صهیونیستی حمایت کردند، رحم نخواهد کرد.
احمد الطیب ادامه داد: این وظیفه امت عربی و اسلامی و همه آزادگان جهان است که برای نجات مردم ستمدیده غزه راه حلی فوری بیابند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔جلسات علمی در محضر آیتالله حاج شیخ مهدی مروارید
🔺بررسی مباحث مطرح شده در درس خارج فقه و اصول
💠نشست دوم: کارکردهای استصحاب تعلیقی در فقه
🗓 زمان: هر هفته یکشنبهها؛ بعد از نماز مغرب ساعت ۱۸
🏛مکان: مشهد، خیابان آیتالله بهجت؛ بهجت ۸.۱؛ پلاک ۴۱۵ ؛ موسسه به سوی اجتهاد
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نقد و بررسی پیشنویس قانونی تنظیمگری رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی
👤ارائه: حجتالاسلام والمسلمین رفعتی نائینی (استاد درس خارج فقه رسانه)
🗓 زمان: دوشنبه ۸ آبان، ساعت ۱۸:۳۰
🏢 مکان: قم، خیابان شهید فاطمی(دورشهر) کوچه ۳٠ پلاک ۵۳، پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
🔗لینک ورود به جلسه: https://bbb01.dte.ir/b/ggp-aag-qln-1ze
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
فولدر مؤتمر المحقق النائيني.pdf
1.42M
📝 فراخوان دعوت به مشارکت در کنگره مرحوم نائینی (ره)
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢فقیهی: تفقه انقلابی نیازمند فقیه انقلابی است/ کعبی: ما چیزی به نام فقاهت انقلابی و فقاهت غیرانقلابی نداریم
✔️استاد محسن فقیهی گفت: تفقه انقلابی نیازمند فقیه انقلابی است یعنی ابتدا باید فقیه انقلابی باشد تا تفقه او هم در این راستا باشد وگرنه فقاهت او ابتر خواهد بود و کسی که باطنا انقلابی نباشد ممکن است مدتی دوام بیاورد ولی در نهایت از خط خارج خواهد شد. از سوی دیگر استاد عباس کعبی بیان داشت: ما چیزی به نام فقاهت انقلابی و فقاهت غیرانقلابی نداریم؛ فقاهت، علم و فن شناخت عمیق دین و معارف اسلامی و بایدها و نبایدهای اسلام در عرصه حقوقی است و منابع آن هم کتاب و سنت و عقل و اجماع است و البته در اجتهاد توجه به مقتضیات زمان و مکان از اهمیت بالایی برخوردار است.
📝 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=73891
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢یافتههای جدید در پژوهش «مبانی تطبیق قاعده نفی عسر و حرج بر مسائل فقهی خانواده»
✔️حجتالاسلام مهدی سجادی امین:
🔹آنچه موجب ایجاد دغدغه برای انجام پژوهش در زمینه قاعده نفی عسر و حرج در حوزه خانواده شد نخست، برخورد سلیقهای در اجرا و تطبیق این قاعده است که باعث نگاهی افراطگونه یا تفریط آمیز به آن شده است و دوم، ظرفیت بالای اجرای این قاعده در مسائل خانواده است که در قانون به اندازه کافی به آن توجه نشده است.
🔸در قوانین مربوط به خانواده در ایران، دو مورد است که با استناد به قاعده نفی عسر و حرج، تقنین صورت گرفته است. یک مورد در خصوص سقط جنین است که از آن به سقط درمانی یاد میشود. دومین مورد از کاربست قاعده نفی عسر و حرج در قوانین مربوط به خانواده، طلاق به درخواست زوجه بر پایه عسر و حرج است.
🔹در این پژوهش، علاوه بر تبیین مبانی مؤثر در تطبیق قاعده نفی عسر و حرج بر مسائل فقهی خانواده، چند کار اساسی دیگر نیز انجام گرفته است. اول توسعه در مصادیق حرج در قوانین موجود. بیان شد که در قانون مدنی، پنج مورد برای مصادیق حرج زوجه برای درخواست طلاق ذکر شده است، در این پژوهش، علاوه بر بررسی این موارد، شش مورد دیگر نیز برای مصادیق حرج زوجه ذکر شده و مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین در رابطه با سقط جنین نیز به برخی مصادیق دیگر اشاره شده است.
🔸اگر ما از نظر فقهی بپذیریم که قاعده نفی عسر و حرج یک قاعده فقهی است و بر احکام اولیه، مقدم و حاکم است، نباید محدود شود به همین دو موردی که در قوانین کشور وجود دارد. در این پژوهش ...
📝 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=73916
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بایستههای حضور اجتماعی زنان از منظر الگو سوم
✔️حجتالاسلام والمسلمین فرجالله هدایتنیا:
🔹در مبحث بازشناسی الگوهای رفتاری زنان، میتوان حضور زنان را در جامعه در یکی از الگوهای سه گانه خانه نشینی، خانواده گریزی/خانه گریزی و خانواده گرایی درنظر گرفت، که این سه الگو در بیانات استاد شهید مطهری و رهبر معظم انقلاب، با عناوین دیگری مطرح شده است، به ویژه نظریه الگوی سوم زن از بیان رهبر معظم انقلاب، یعنی زنان برای اینکه در خانواده و جامعه موفق باشند نیازمند یک الگوی سوم هستند که نه غالباً شرقی و نه غالباً غربی باشد.
🔸در حال حاضر الگوی سوم در جامعه وجود دارد ولی کمتر از حد انتظار است؛ در الگوی خانهنشینی زن در حاشیه است و در گفتمان دینی ما از گذشته وجود داشته است، الگوی خانواده گرایی در مقابل فردگرایی قرار دارد و دغدغه اصلی زن و مرد گرم کردن محفل خانواده است که این موضوع مانع فعالیت اجتماعی زنان نیست، این الگو در برابر الگوی خانهنشینی قرار دارد.
🔹اهمیت خانواده، از دیدگاه اخلاقی-مهارتی، که نیاز است هر فرد، دیدگاه خود را اصلاح کند و اصالت به خانواده دهد. در این دیدگاه، توجه به مبحث خانواده گرایی، یعنی همان الگوی سوم زن است. در حال حاضر، جامعه ایرانی، خانواده گرا نیست؛ چون در شاخصهای ازدواج بهنگام، رضایت زناشویی حداکثری و فرزندآوری و فرزند پروری، شاهد نرخ رشد پایین هستیم.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢خاستگاههای معرفتیِ الزام حاکمیّتی به حجاب
🔻نقد استدلالهای مصطفی ملکیان
✍️مهدی جمشیدی
در طول سال گذشته، مجموعههای از مباحثات دربارۀ حجاب و نقش دولت دینی دربارۀ آن مطرح شده و جنبههای متفاوتی از این مسأله، آشکار گردیده است، اما در این میان، آقای مصطفی ملکیان در مصاحبهای که چندی پیش انجام داده است، چهار اشکال را نسبت به حجاب و الزام دولتی به آن بیان کرده که تکرار همان پرسشها و شبهههایی است که تاکنون اظهار شده بودند. بهطور معمول، روّیۀ ایشان بدین صورت است که به سراغ ریشهها و پیشفرضهای یک مسأله میرود و میکوشد با بیان پرسشهای پیشینی، در منزلت آن تردید ایجاد کند. وی این منطق را دربارۀ حجاب نیز به کار برده است و با بیان این چهار اشکال، به گمان خویش، پیشانگارهای ناصواب را بیرون کشیده و مبنا و قاعدۀ نظریِ جمهوری اسلامی را در زمینۀ مواجهه با کشف حجاب، دچار چالش معرفتی بنیادین کرده است. و اما اشکالهایی که ایشان مطرح کرده است.
📝بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=73899
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢 رفق و مدارا در امر به معروف و نهی از منکر
✍️استاد محمد عشایری
از کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام در خطبه قاصعه «فَلَعَنَ اللَّهُ السُّفَهَاءَ لِرُكُوبِ الْمَعَاصِي وَ الْحُلَمَاءَ لِتَرْكِ التَّنَاهِي»(۱۹۲) به دست میآید که ارتکاب منکر، کار سفیهان و نهی از منکر، کار حلیمان (عاقلان بردبار) بوده است. حلم (عقل و بردباری) معنایی دارد که «رفق و مدارا» نیز از لوازمش میباشد.
ابن اخوه، فقیه بزرگ شافعی در کتاب معالم القربة فی احکام الحسبة، این حکایت را آورده است که مردی بر مأمون وارد شده و او را با قولی غلیظ امر به معروف و نهی از منکر کرد. مأمون در پاسخ او گفت: خداوند کسی را که برتر از تو بود به ارشاد کسی که بدتر از من بود گماشت اما شرط کرد که با او با قولی لیّن سخن کند تا شاید بر او اثر نهد (فَقُولٰا لَهُ قَوْلًا لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشىٰ)!
درباره رفق و مدارا در امر به معروف و نهی از منکر، در مرفوعه ابن ابیعمیر، آمده است که آمر به معروف و ناهی از منکر در امر کردنش باید اهل رفق باشد (إِنَّمَا يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ مَنْ كَانَتْ فِيهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ: عَامِلٌ بِمَا يَأْمُرُ بِهِ تَارِكٌ لِمَا يَنْهَى عَنْهُ، عَادِلٌ فِيمَا يَأْمُر عَادِلٌ فِيمَا يَنْهَى، رَفِيقٌ فِيمَا يَأْمُرُ رَفِيقٌ فِيمَا يَنْهَى).
در منابع عامه نیز آمده است که پیامبر (ص) امر به معروف و نهی از منکر را فقط برای کسی پسندیده میدانست که در امر و نهی کردن اهل رفق و مدارا باشد، حکیم باشد و آگاه به حرام و حلال باشد (لا يأمر بالمعروف و لا ينهى عن المنكر إلّا رفيق فيما يأمر به، رفيق فيما ينهى عنه، حكيم فيما يأمر به، حكيم فيما ينهى عنه، فقيه فيما يأمر به، فقيه فيما ينهى عنه.)
روایت معتبر دیگری نیز درباره رفق و مدارا در مقام امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد که بزرگان آن را بر «امر به مندوبات» حمل کرده اند (وسائل ج ۱۶ ص ۱۵۹)
فقیهان بزرگوار امامیه هرچند رفق و مدارا را در همهی امور مستحب میدانند (مهذب الأحكام سبزواري، ج ۴، ص: ۹۷ و وسائل الشيعة، ج ۱۵، ص: ۲۶۹ و ...) و درباره برخی امور مانند رفتار با اسیران و اجیران و کارگران نیز مؤکدا استحباب رفق را بررسی فرمودهاند (مستدرک الوسائل ج ۱۱ ص ۷۸ و وسائل ج ۱۹ ص ۶۲) اما حکم شرعی رفق در مقام امر به معروف و نهی از منکر را از منظر فقهی بررسی نفرمودهاند. ۱۴۰۲/۸/۴
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 انفعال فقه در عرصه موضوعشناسی
🎙حجتالاسلام علی محمدی، مدیر مؤسسه معنا
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📢 جلسه دفاع پایان نامه ارشد با موضوع «ظرفیت شناسی نظریه اصول فقه ولایی برای دولت سازی اسلامی»
🗓زمان: سه شنبه ۹ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۸:۴۵
🏛دانشکده تاریخ و مطالعات سیاست دانشگاه باقرالعلوم (ع) طبقه منفی ۱، سالن جلسات دفاع
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 نشست علمی «آلودگی هوا از منظر فقه و حقوق»
👤 ارائه دهندگان:
🎙حجتالاسلام سلمان بهجتی اردکانی
(مسئول میز پژوهشی فقه محیط زیست در مؤسسه عالى فقه و علوم اسلامى)
🎙دکتر علی مشهدی
(دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه قم)
🗓 زمان:سهشنبه ۹ آبان، ساعت ۱۸:۳۰
🏫 مکان: قم، خیابان شهید فاطمی (دورشهر) کوچه ۳٠، پلاک ۵۳، پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر.
🔗 لینک ورود به جلسه: https://bbb01.dte.ir/b/ggp-aag-qln-1ze
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔کرسی آزاداندیشی «تبین نظریه تزاحم امتثالی مبتنی بر اندیشه های اصولی امام خمینی و پیامدهای آن»
🎙اساتید ارائه دهنده: احمد آذربایجانی و محمدجواد باقریان
🎙 اساتید ناقد: حسن جعفرزاده و مرتضی فیاض
🎙استاد داور: اکبر خادم الذاکرین
🎙دبیر: سید هادی سیادت
🔖 به شرکت کنندگان گواهی اعطاء میگردد
📆 زمان: سه شنبه ۹ آبان ۱۴۰۲ ساعت ۱۸
🏛 مکان: خیابان معلم غربی، مدرسه ولی عصر عج، طبقه سوم، اتاق ۳۱۱
🔗پخش زنده به نشانی: https://b2n.ir/f88910
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
✔️ فراخوان فصلنامه «پژوهشهای اصولی»
🔻به مدیرمسئولی استاد صادق آملی لاریجانی و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی
اساتید و محققان میتوانند مقالات پژوهشی خود را برای مجله به آدرس http://www.juosul.ir/ ارسال نمایند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚علامه طباطبائی و تفسیر آیات الاحکام؛ مبانی و روششناسی
✔️کتاب «علامه طباطبائی و تفسیر آیات الاحکام» که به مبانی و روش شناسی علامه در تفسیر این آیات میپردازد به قلم حجتالاسلام جواد معین، تدوین و به چاپ رسید. این اثر در بخش اول عهدهدار معرفی اجمالی علامه، کتاب گرانسنگ المیزان و آیات فقهی قرآن کریم است و در بخش دوم به مبانی علامه در تفسیر آیاتالاحکام میپردازد. بخش سوم کتاب نیز شامل بررسی نظرات فقهی علامه در تفسیر آیاتالاحکام میشود.
مولف در این کتاب به موضوعاتی همچون منبع شناسی تفسیر المیزان، دستهبندی آیات فقهی قرآن، مبانی علامه طباطبایی در تفسیر آیات الاحکام، جایگاه قواعد اصول فقه در المیزان، جایگاه قواعد زبان عربی در تفسیر المیزان، برداشتهای فقهی از علوم قرآن در تفسیر المیزان و نیز بررسی تفسیر آیات الاحکام بر اساس مبانی فقهی علامه طباطبایی پرداخته است.
👈معرفی تفصیلی و راهنمای خرید: http://ijtihadnet.ir/?p=73907
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚«قاعده علی الید»، تقریرات درس میرزای نائینی کتاب شد
✔️کتاب «قاعده علی الید» (از تقریرات درس میرزای نائینی) اولین محصول مؤسسة الامام الرضا علیهالسلام لتصحیح النسخ روانه بازار نشر شد.
این اثر از کتابهایی است که تنها نسخ آن در کتابخانه مرحوم آیتالله صفایی خوانساری وجود داشت و توسط رهبر معظم انقلاب به کتابخانه آستان قدس هدیه شده بود.
براساس این گزارش، طبق تحقیقات انجام شده تا به امروز این کتاب چاپ و منتشر نشده و موسسه احیای نسخ امام رضا علیه السلام این کتاب را برای اولین بار به چاپ رسانده است.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢قرآن، شهر را در حصاری از فضای سبز تصویر میکند/ آبادانی زمین، طلب خداوند از مردم و به نفع بشر است/ وعده عذاب الهی برای از بین بردن درختان
✔️استاد احمد مبلغی:
🔹قرآن وقتی شهر را بیان میکند آن را در حصاری از فضای سبز تصویر میکند: «لقد کان لسبإ فی مسکنهم آیة جنّتان عن یمین و شمال کلوا من رزق ربّکم و اشکروا له». آبادانی زمین، طلب خداوند از مردم و به نفع بشر است و ایجاد فضای سبز از بارزترین مصادیق عمران أرض است.
🔸شهید صدر(ره) با ارائه نظریه منطقة الفراغ، مسیری برای توجه بیشتر به احکام غیر الزامی گشوده است اما به طور معمول به احکام استحباب و کراهت و از جمله احکام ایجاد یا از بین بردن فضای سبز کمتر توجه میشود.
🔹وعده عذاب و فرستاده شدن لعنت که برای از بین بردن درختان وارد شده و جای بسی تأمل دارد: «لعن الله من یقطع السدر» و «لا تقطعوا الثمار فیبعث الله علیکم العذاب صبّا». همچنین در حدیث آمده که امام موسی کاظم علیه السلام یک درخت سدر را قطع کرد و به جای آن درخت انگور نشاند. این نشان میدهد که در ایجاد فضای سبز باید دسترسی به منافع بیشتر را دنبال کنیم.
👈 گزارش نشست «فضای سبز از منظر فقه و حقوق»: http://ijtihadnet.ir/?p=73902
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نظر فقها درباره حضور کودک در مساجد
✔️حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا پیوندی:
🔹مسجد به عنوان پایگاه دینی مسلمانان از مکانهای مهم در ساختار اجتماعی جامعه اسلامی بوده و است اینجا سؤال پیش میآید که آیا کودکان برای حضور در مسجد محدودیتی دارند و بین مسجد و کودک چه ارتباطی وجود دارد؟ و فقه در این باره چه تصریح میکند؟
🔸برخی از فقها کلاً به کراهت حضور کودکان در مسجد فتوا داده و میگویند حضور کودک در مسجد کراهت دارد، گویی حضور نداشته نباشد، بهتر است! و قیدی هم در این باره بیان نکردهاند.
🔹گروه دیگری از فقها کراهت حضور کودکان را مقید به قیودی کردهاند مثل کودکانی که حضورشان امکان نجاست مسجد یا عدم رعایت آداب آن را در پی داشته باشد؛ تقریباً همه مراجع به طور کلی راه دادن کودک و مجانین به مسجد را مکروه دانستهاند اما برخی فقها در این باره قیودی را برشمردهاند مثل آنکه حضور کودکان غیرممیز یا آنها که سبب زحمت نمازگزاران یا نجاست مسجد میشوند، کراهت دارد!
🔸در مقابل برخی فقها این حضور را مستحب یا حتی در مواردی واجب دانستهاند. مرحوم آیتالله لنکرانی میفرماید: اگر ورود کودکان به مسجد سبب زحمت و آزار نمازگزاران نشوند و حضورشان در مسجد باعث علاقمندی آنها به نماز شود، حتی مستحب هم است و برخی فقهای معاصر همچون آیتالله مکارم شیرازی این حضور را با دو شرط عدم ایجاد مزاحمت و سبب علاقمندی به مسجد و نماز، مستحب و حتی واجب هم میدانند.
📝 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=73913
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢فقه سیاست؛ فقه تدبیر و مدیریت جامعه
✔️آیتالله سید احمد علمالهدی:
🔹برخی تصور میکنند که فقه سیاست، یعنی سیاسی کردن فقه و میگوید: فقه را سیاسی نکنید! فقه سیاست ناظر به رفتارها و عملیات در حوزه تدبیر جامعه و مسائل اجتماعی و مدیریت جامعه است. مطلق رفتارها و عملیاتها در عرصه مدیریت نظام، چه در قالب تشکیلات و چه در قالب زندگی فردی، جزو مسائل و موضوعات فقه سیاست به شمار میرود.
🔸فقه سیاست، همزاد و همپای خود فقه است و پیشینه فقه سیاست برابر با پیشینه خود فقه است. از زمان تاسیس فقه (چه فقه حدیثی در عصر حضور و چه فقه استنباطی در عصر غیبت) فقه سیاست نیز حضور و وجود داشته است. از زمانی که فقه استنباطی پس از عصر غیبت، توسط فقهایی همچون شیخ مفید، شیخ طوسی، سید مرتضی، ابن براج و... تاسیس شد، فقه سیاست نیز همپای آن مطرح بوده است.
🔹در حوزه سیاست با دو سنخ بحث روبرو هستیم: مباحث مربوط به اندیشه سیاسی که محل بحث آنها دانش کلام است. اما مبحث مربوط به رفتارهای سیاسی و تدبیر امور در فقه سیاسی مورد بحث قرارمی گیرد. اما متاسفانه در فضای کنونی دانش فقه سیاسی، این هر مطلب با یکدیگر خلط شده است. برخی مباحث مربوط به اندیشه سیاسی را به عنوان فقه سیاسی مورد بحث قرار میدهند!
📝 بخوانید: گزارش «اجتهاد» از نشست «پیشینه فقه سیاسی در تبار و تراث فقهی شیعه»: http://ijtihadnet.ir/?p=73931
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢حکمرانی در کشور ما قبیلهگرایی است، نه علم محوری
✔️استاد عبدالحسین خسروپناه:
🔹در تدوین حکمرانی و نظریههای حکمرانی در مقولههای مختلف، همۀ علوم اسلامی باید به کار گرفته شوند؛ یعنی فلسفه و کلام، معارف قرآن و فقه و اخلاق نقش دارند و باید از همۀ آنها استفاده شود؛ این بدان معناست که حکمرانی، بینارشتهای است؛ یعنی اگر ما در حوزۀ علومانسانی اسلامی تلاش نکنیم و نظریههای علوم اسلامی انسانیِ پایه را با رویکرد اسلامی ننویسیم، نمیتوانیم در حوزۀ حکمرانی اسلامی نظر بدهیم، خیلی کار سنگینی است و این علوم هم درهمتنیده هستند. مگر میشود کسی نظریۀ حکمرانی فرهنگی بدهد و به اخلاق، فقه، مبانی حکمی، کلامی، فلسفی و الهیاتی توجه نداشته باشد!؟
🔸بهترین روش حکمرانی، حکمرانی هوش حکمی است. معنای حکمرانی هوش حکمی این است که اگر میخواهیم سیاستگذاری و تنظیمگری و خدمات عمومی داشته باشیم، باید حکمی باشد. یعنی اولاً حکمرانی با علم باشد، نه قبیلهگرایی حزبی؛ عالمان حکمرانی کنند، نه چون اصولگرا یا اصلاحطلب هستند. الان حکمرانی در کشور ما قبیلهگرایی است، نه علم محوری. یک قبیله میآید سر کار، سپس قبیلۀ دیگر میآید. البته من نمیخواهم بگویم این قبایل از عالمان بهره نمیبرند، اما حیثیت اولیۀ انتخاب، قبیله است.
📝 متن کامل گفتگو: http://ijtihadnet.ir/?p=73929
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نسبت میان واجبات ضمنیِ غیرقابل جمع، از دیدگاه محقق نائینی
✔️کثرت فروعات فقهیِ افراد معذور، موجب شده است که بخشی از دانش اصول فقه، به مطالعه مستقل عجز از انجام تکالیف و قواعد استنباط احکام آن، اختصاص یابد. یکی از این موارد، ناتوانی از جمع میان واجبات ضمنی است؛ مانند آنکه نمازگزاری، در صورتی که رکوع کند، عاجز از اتیان سجده میشود و چنانچه سجده کند، از انجام رکوع عاجز خواهد شد.
در اینگونه فروض، دو سؤال اساسی مطرح است؛ نخست اینکه با عجز از انجام جزء، همچنان تکلیف به کل باقی میماند و دیگر اینکه در صورت بقاء تکلیف، این فرض، از مصادیق تعارض است یا تزاحم؟ از نگاه بیشترِ علمای معاصر، اصل بر عدم بقاء تکلیف است. اما چنانچه در مقابل این اصل اولیه، دلیلی بر بقاء تکلیف وجود داشت - که حداقل در برخی موارد مانند صلات دلیل داریم - میرزای نائینی این فرض را مصداق تزاحم میداند؛ در حالیکه آیات حکیم، خویی و اکثر علمای بعد از ایشان، تعارض را اختیار کردهاند.
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=73920
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢مطلبی در باب استظهار از روایات
✍️استاد مححمد عندلیب همدانی
در مسألهای که از یک سو تعدد اقوال قدماء وجود دارد، از سوی دیگر مستند یکی از اقوال میتواند روایت صحیح السند و چه بسا ظاهر الدلالهای باشد. از سوی سوم میدانیم قدمایی که بر طبق ماهو الظاهر از این روایت فتوا ندادهاند، این روایت را دیدهاند؛ چرا که این روایات از دست آنها به ما رسیده است.
حال در این مسأله همین تعدّد اقوال قدماء و عدم فتوای مشهور آنها بر طبق آنچه از روایت استظهار میشد، میتواند شاهدی بر این باشد که ما هو الظاهر عندنا من هذه الروایة الصحیحة، سدی تعبدی بر سر فتوی بر خلاف این ظاهر ادعایی نیست. البته این نکته با بحث اعراض متفاوت است، در اینجا روایت را کلا کنار نمیگذاریم؛ بلکه تامّل جدی در آنچه از روایت استظهار میکردیم به وجود میآید.
مثال: از روایت معتبرهای چون در مقام تعریف «المؤلفة قلوبهم» هست استظهار میکنیم که مؤلفه منحصراً مسلمانان ضعیف الإعتقاد را دربرمیگیرد نه غیر مسلمین. در حالی که این مطلب فتوای چند نفر از قدماست و گروه دیگر -که قطعا این روایت را دیدهاند- به اختصاص به غیرمسلمانان فتوا دادهاند و حتی مثل شیخنا الطوسی (قدس سره) میفرماید: اصحاب ما وجود مؤلفة القلوب از مسلمین را نپذیرفتهاند و گروهی دیگر هم از همین قدما فتوا به تعمیم نسبت به مسلم و کافر دادهاند.
حال اگر با توجه به توضیح فوق، در استظهار خود از آن معتبره تامّل کنیم، بیراهه نرفتهایم و میتوانیم ضمن پذیرش اصل روایت، دیگر اطمینان به ظهور روایت در انحصار "مؤلفه" در مسلمین نداشته باشیم.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚 ویرایش جدید کتاب احکام خمس منتشر شد
✔️ کتاب «احکام خمس» حاوی مسائل مهم و مورد ابتلاء در موضوع خمس و مطابق با فتاوای حضرت آیتالله خامنهای است.
در این کتاب علاوه بر موارد موجود در رسالهی «اجوبةالاستفتائات»، استفتائات جدیدی اضافه گردیده و برخی فتاوا نیز بروزرسانی شدهاند. این اثر شامل ۳۲۱ استفتاء و مباحثی از قبیل موارد وجوب خمس، مستثنيات خمس، روش محاسبه و پرداخت خمس، مصارف خمس و مستحقّين آن و متفرّقات خمس میباشد.
گفتنیاست، چاپ پنجم این کتاب، با شمارگان ۵ هزار نسخه، در ۱۲۸ صفحه و با طرح جلد و صفحهآرایی جدید روانهی بازار نشر شده و مقلّدان معظّملّه میتوانند برای تهیهی کتاب «احکام خمس» به کتابفروشیهای سراسر کشور و یا پایگاه اینترنتی انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای مراجعه نمایند:
https://shop.khameneibook.ir/product/احکام-خمس
🆔 https://eitaa.com/ijtihad