💢 ۱۰ توصیه کاربردی در عرصه وحدت حوزه و دانشگاه
✍️استاد علی نصیری
۱. جامعه دینی و اسلامی به علم و دین در کنار هم نیاز دارد. حوزه نماینده دین و دانشگاه نماینده علم است و باید با تعامل به جامعه خدمت کنند. از این جهت از میان چهار نظریه رایج در تعامل علم و دین، نظریه تعامل صائبترین دیدگاه خواهد بود.
۲. به اذعان قرآن شعار «قالت الیهود لیست النصاری علی شئ و قالت النصاری لیست الیهود علی شئ» بسی نکوهیده است. حوزه و دانشگاه باید به دانش و تخصص هم احترام بگذارند.
۳. دانشگاه بیشتر با کتاب تکوین و حوزه عموماً با کتاب تشریع سر و کار دارند و هر دو کتاب قلم خداوند است. از این جهت همانگونه که باید دعوت به توحید در رأس نظام آموزش حوزه باشد، دانشگاه نباید از حرکت بر مدار توحید غفلت ورزد.
۴. باور به خداوند و التزام به ارزشهای اخلاقی روح ساری بر همه جوانب حیات انسانی است. دانشگاههای ما نمیتوانند بسان آن چه در عرصه علم جهانی میگذرد، خود را از تعهد سپاری نسبت به دین و اخلاق خارج سازند.
۵. حوزه علمیه که تفکر سکولاریسم را مردود میشمارد و خود را نسبت به دنیای مردم و ورود به عرصه سیاست و مدیریت جامعه مسئول میداند، باید بپذیرد که ورود به این عرصه هزینه دارد که مهمترین بخش آن، تلاش و تکاپوی هوشمندانه برای تمشیت کارآمد زندگی مردم است.
۶. حوزه و دانشگاه در عرصههای آموزش و پژوهش نقاط قوت و ضعف دارند. چه زیبا است که کارشناسان و مدیران دو طیف علمی این نقاط را بررسی و کاستیهای خود را برطرف سازند.
۷. هدف اساسی از تشکیل دو نهاد حوزه و دانشگاه رشد و تعالی مردم در زمینه حیات مادی و معنوی است. غفلت این دو نهاد از خدمت خالصانه به مردم برکاتی برای این دو نهاد باقی نمیگذارد و به تباهی آنها خواهد انجامید.
۸. در حال حاضر حوزه حضور بیشتری در دانشگاه دارد، اما متقابلاً هیچ برنامه و کارنامه روشنی برای حضور تأثیرگذار چهرههای برجسته دانشگاه در حوزه به چشم نمیآید. آن میزان که حوزه وارد عرصه دانشگاه شده، از طرف مقابل تلاش و اهتمام خاصی مشهود نیست!
۹. حمایت تام و تمام مادی و معنوی نظام از دانشگاه و تأمین نیازهای آن، بستر پویایی و نشاط علمی دانشگاه را فراهم کرده است، اما نگاه ناصواب استقلال حوزه آن هم در حکومت و نظام اسلامی، حوزه را بهمثابه بدنی ساخته که قلب آن به اندازه یک دهم ظرفیت خود فعالیت دارد؛ نه خون لازم به مغز برای تفکر میرساند و نه خون لازم برای دست و پا برای جنب و جوش! این روند به هیچ وجه به مصلحت حوزهها نیست.
۱۰. از آنجا که حوزه و دانشگاه طی چهل سال گذشته عملاً اداره جامعه را بر عهده داشته و دارند، همه پیشرفتها و پسرفتها متوجه این دو نهاد بنیادین خواهد بود. حوزه و دانشگاه باید بسان ذرات الماس آن چنان در هم تنیده شوند که با همکاری متقابل بتوانند تمدن از دست رفته اسلامی را برای باری دیگر شکوفا سازند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢پدیده حجتالاسلام_دکتر
به بهانه 27 آذر، سالروز شهادت حجتالاسلام دکتر مفتح
✍️حجتالاسلام احمد اولیایی
سالهاست که حوزه علمیه بحث معادل سازی مدارک حوزوی و دانشگاهی را در شورای عالی انقلاب فرهنگی پی گرفته است و اکنون طلاب سطح چهار حوزه میتوانند از برخی مزایای مدرک دکتری مانند جذب به عنوان هیئت علمی و تدریس موقت استفاده کنند. همچنین طلاب با گرفتن سطح دو میتوانند به عنوان لیسانسه، در کنکور کارشناسی ارشد و با داشتن سطح سه در کنکور دکتری شرکت کرده و وارد دانشگاه شوند.
از طرف دیگر، سالهاست که ما با دانشگاههای حوزوی مانند دانشگاه باقر العلوم علیهالسلام، دانشگاه ادیان، دانشگاه مفید، موسسه حضرت امام خمینی رحمت الله علیه و ... مواجهیم؛ دانشگاههایی که زیر نظر وزارت علوم فعالیت میکنند و مدرک دکتری میدهند اما با هدف جذب طلاب تأسیس شدهاند.
طبیعی است که در وضعیت فوق، ما اکنون با تعداد زیادی طلبه که وارد دانشگاه شدهاند و مدرک ارشد یا دکتری دانشگاه را اخذ کردهاند، مواجه باشیم. بحث در درستی یا نادرستی فراهم کردن شرایط ورود طلاب به دانشگاه نیست؛ اینکه حوزه اساسا نباید به دنبال معادل سازی میرفت یا دانشگاههای حوزوی نباید تأسیس میشدند یا طلاب نباید به دانشگاه بروند و مانند اینها اکنون بحث این یادداشت نیست.
مسأله اصلی، «مواجهه برخی حوزویان با پدیده «حجتالاسلام-دکتر»هاست. گاهی دیده میشود از چرایی ذکر عنوان «دکتر» برای یک طلبه در یک پوستر این مواجهههای حمله گونه به این پدیده شروع میشود...
📝 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=74531
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢قاعده کرامت انسان در بوته نقد
✍️سید محمد احمدی
پیرامون «کرامت انسان بما هو انسان» و لزوم اتّخاذ آن به عنوان یک قاعده و معیار اساسی در مقام استنباط احکام، چندی است سخنان و یادداشتهایی پراکنده از جناب حجتالإسلام والمسلمین شیخ محمد عندلیب همدانی (دامت افاضاته) منتشر میگردد. اخیراً جلسهای با موضوع «قاعده کرامت ذاتی انسان» برگزار گردیده که استاد محترم در آن به تبیین نظریات خود در این رابطه پرداختند. با توجه به اهمیت مسأله و کژتابیهایی که در سایهی آن به وجود خواهد آمد، مناسب است در ضمن یادداشتی بیانات ایشان بررسی شود.
📝 در «اجتهاد» بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=74527
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢برخی جوابهای چگونگی اسلامیسازی علوم انسانی، سادهانگارانه است/ اینکه از برخی کتابهای فقهی چند نکته اقتصادی درآوریم و بگوییم اقتصاد اسلامی، غلط است
✔️استاد صادق آملی لاریجانی:
🔹گاهی علوم انسانی غربی بر اصولی استوار است که صددرصد با اصولی که ما از کتاب و سنت میگیریم مخالف و متفاوت است. این موضوع بر حیات یک مؤمن بسیار اثرگذار است. کتابی داریم که نور است و هدایت برای بشر. آن وقت در مسائل اقتصادی هیچ نظری نداریم؟ مگر میشود؟ بنابراین این مسئله مهمی برای ماست که نسبت خودمان را با علومی که از غرب میآید نشان دهیم.
🔸مقام معظم رهبری از سالهای پیش بر روی این موضوع تاکید کردند اما تلقیهای مختلفی وجود دارد. بحث راجع به چگونگی اسلامیسازی علوم انسانی است. به نظر من برخی جوابها برای این مسئله سادهانگارانه است؛ به عنوان مثال میگویند که ظرف شش ماه این علوم را با نظر خود اصلاح میکنیم. نظر خود را از کجا آورده و چگونه این اصلاح را انجام میدهیم؟
🔹این که ادعا کنیم از تفسیر المیزان و برخی کتابهای فقهی چند نکته اقتصادی درآورده و آن میشود اقتصاد اسلامی، غلط است زیرا بیش از اینکه مشکلی را حل کند، موجب ریشخند دیگران میشود. میتوان کار اصیلتری انجام داد... باید به شبهاتی که در مورد غیر مولد بودن علوم اسلامی مطرح میشود، پاسخ دهیم تا بتوانیم به طور ایجابی از کتاب و سنت برای فهم معارف دینی استفاده کنیم.
📝 ادامه مطلب را در «اجتهاد» بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=74534
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
26.28M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬 پیام آیتالله جوادی آملی به همایش علمی نقش علوم انسانی اسلامی دیجیتال در پژوهش
🔹اگر کسی در محضر امام(سلام الله علیه) باشد، اجتهادش خیلی آسان است اما الآن تلّی از شبهات، تلّی از اشکالات، ورود ضعاف و اقویا، پراکنده شدن اقویا این است که بسیار دشوار است. الآن چارهای جز شناختن اصول، شناخت فروع، سرپرستی و امامت یعنی امامت، یعنی اصول باید امام فروع باشد. انسان باید امامشناس باشد که کدام شیء قاعده است کدام شیء اصل است کدام شیء امام است تا فروعات که امتان این اماماند به پیشگاه این امام ببرد، او را سرفراز کنند، در سایه این میشود در فرع به اصل، این میشود اجتهاد.
🔸شما الآن که در حوزه و دانشگاه هستید باید مهیمن باشید، وگرنه مصرف کننده هستید. این پژوهش نیست، این مصرف کردن است. حرفهای دیگران را یاد گرفتن و نقل کردن، این حرکت هیمنه نیست، این پژوهش نیست، این مصرف کننده است. مصرف کردن کار مقلدان است. ما وقتی به حضور امام رسیدیم، از ذات مقدس الهی به برکت ائمه میخواهیم که نوآور باشیم.
🔹ما باید بفهمیم که مجتهداً حرام نیست. حرفهای تازه آوردن زشت نیست که این قدر فرار میکنیم میگوییم همین مقدار درسی که خواندیم بس است. تا سر رود به سر رو و تا پا به پا بپو! اگر حرفهای تازه آوردیم تازه اول زندگی ماست، وگرنه مصرف کننده دیگران هستیم، مصرف کننده دست چندم و فصل دهم و بیستم.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢تطبیقات قاعدهٔ فقهی نفی ظلم بر مصادیق حکومتی و اجتماعی
🔹استاد صرامی اصل مدعای خود را اینگونه بیان کرد که در بین قواعد فقهی، قاعدهای به نام قاعدۀ نفی ظلم داریم که پیوست احکام است؛ همانطور که نفی حرج نیز پیوست تمام احکام است. یعنی خداوند همانطور که فرموده است نمیخواهم احکام من سبب حرج شود، نمیخواهد احکام سبب ظلم شود.
🔹او البته مدعای خود را متفاوت از قاعدۀ عدالت دانست که در آن سخن از این است که اگر حکمی عادلانه است، پس حکم شرعی است. صرامی دلیل این قاعده را نیز تمسک به الفاظ آیاتی دانست که ظلم را در عالم تشریع و تکوین نفی مینمایند همچون آیۀ «و أنّ ﷲ لیس بظلّام للعبید».
📝گزارش نشست: http://ijtihadnet.ir/?p=74539
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢مبانی و اصول فقه تمدنی از منظر قرآن
✔️دکتر محمدهادی همایون:
🔹بعد از انقلاب اسلامی ضرورت فقه تمدنی بعد از فقه فردی، فقه اجتماعی و فقه حکومتی بیش از پیش احساس شد و در همین راستا باید براساس مفاهیم بنیادین دینی، بهدنبال شکلگیری فقه تمدنی باشیم. اگر فقه بخواهد تمدن بسازد، ما چه چیزی در دست داریم؟ البته منظور فقه پسینی نیست که بعد از تمدن شکل گرفته و پاسخگوی نیازها و سؤالات آن است و همان تئوری اداره زندگی انسان از گهواره تا گور است. آیا ابواب فقهی ما متناسب این جریان تمدنسازی است یا نه؟
🔸اگر به قرآن مراجعه کنیم، میبینیم در آیات ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره انعام، ۱۰ دستور صادر میشود که به نظر میرسد مبانی و اصول فقه تمدنی است... بنای این تمدن باید بهگونهای باشد که بتواند در جوامع مختلف، تمدن را ایجاد کند. جدولی درست کردم که در آن همه اصول مورد اشاره در ۱۰ فرمان حضرت موسی(ع) و هفت فرمان نوح را با آیات سوره انعام تطبیق دادم که در انتها این اصول با کمی تسامح تبدیل به ۱۳ مورد شد که تقریباً همه این مبانی روبهروی هم هستند و میتوان فقه تمدنی را بر این بنیانها، بنا کرد.
🔹اگر براساس مبانی دینی ذکر شده جامعه را بچینیم، جامعه هم همراه با آن پیش میرود، چراکه این امور همان حکمتی است که پایه جامعه روی اینها بنا میشود و اکنون اگر به سؤالی که در ابتدا مطرح شد بازگردیم، میبینیم که موضوع دیگر تغییر کرده و جامعه وارد مسئلهای شده که نامش تشکیل تمدن است.
👈 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=74542
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔سومین کنگره بینالمللی امام رضا (ع) و علوم روز
🔻پنلها و ارائه مقالات: سه شنبه و چهارشنبه ۸ الی ۱۶:۳۰
🔻اختتامیه: چهارشنبه ساعت ۱۷ الی ۱۹:۳۰
🔖همراه با ارائه گواهی حضور معتبر برای هر کدام از برنامه ها
✅ شناسه راهنما: @Science_imamreza1402
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نشست ظرفیتهای فقه پژوهی در عرصه آکادمیک جهانی
🎙ارائه: حجتالاسلام یحیی جهانگیری، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قم
🗓زمان: چهارشنبه، ۲۹ آذرماه ۱۴۰۲، ساعت ۱۶
🕌 مکان: قم، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)، محل نمایشگاهها
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔کرسی ترویجی «قواعد فقهی پالایش فضای مجازی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی»
🎙ارائه: حجتالاسلام والمسلمین سید علیرضا طباطبایی؛ استادیار دانشگاه علوم قضایی
👤 ناقدان:
🎙حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی؛ مدیر گروه فقه ارتباطات، هنر و رسانه
🎙حجتالاسلام والمسلمین ابوالحسن حسنی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهی اسلامی
🗓 زمان: چهارشنبه ۲۹ آذر ماه ساعت ۱۷:۴۵
🕌 مکان: قم، مرکز فقهی ائمه اطهار علیهمالسلام، طبقه دوم، سالن جلسات
🔗لینک وبینار: Www.markazfeqhi.com/live
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚روابط متقابل فقه و تاریخ
✍️تالیف جواد سلیمانی امیری
📖صفحات: ۲۳۶ صفحه رقعی
💰قیمت: ۱۸۵ هزار تومان
✂️توضیحات: شناخت روابط متقابل دانش فقه و تاریخ، نقش مهمی در امر پژوهش و تحقیق در این دو دانش ایفا میکند. ازاین رو، یکی از بحثهای مهم فلسفۀ فقه و تاریخ، بررسی روابط این دو دانش با دیگر دانش هاست.
در این اثر، مهمترین محورهای اثرگذاری مطالعات تاریخی بر فقه پژوهی در قالب؛ گونه شناسی و منطق حاکم بر روابط علم تاریخ و فقه، نقش دانش تاریخ در فهم آیات الاحکام، برداشت فقهی از سنت، کشف سنت، شناخت موضوع و حکمت صدور حکم فقهی بررسی شده و متقابلاً مهم ترین محورهای اثرگذاری مطالعات فقهی در تاریخ پژوهی نقلی و تحلیلی تبیین شده است.
🔗 خرید با تخفیف: https://eshop.iki.ac.ir/shop/7/Product/5015
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢اینگونه نیست امام خمینی با تسمیه «خطابات قانونیه»، عرف را معیار و مرجع تشریع شارع بداند/ نظریه عدم انحلال نیازمند بررسی و نظریهپردازی است
✔️استاد مقیمی حاجی در دوره «خطابات قانونیه»:
🔹امام خمینی(ره) در این نظریه به خوبی معضل اصولیها را حل کرده است اراده تشریعی شارع است. مشهور اصولییون اراده تشریعی و جعل تشریعی شارع را با بعث و زجر مکلف پیوند میزنند که این نسبت به درستی تبیین نمیشود، اما امام خمینی(ره) اراده تشریعی را اراده تقنین و تشریع میداند که بر طبیعی و کلی تعلق گرفته است.
🔸استعاره تقنین و قانون، تنها به جهت تشبیه است و عملا در یک حیث شباهت قانون عقلایی و شرعی وجود دارد و آن نیز در بیان ابتدایی جعل و تشریع است که حکم به کلی و طبیعی تعلق میگیرد و در ادامه بیان جزئیات و خصوصیات در حکم ثانوی جعل میشود. عقلا نیز ابتدا به تصویب کلیت طرح پرداخته و در بیان ثانوی با تبصرههای مختلفی افراد خاص رو مستثنی و یا مشخص میکنند.
🔹اینگونه نیست که امام خمینی (ره) با تسمیه «خطابات قانونیه»، عرف را معیار و مرجع تشریع شارع بداند و همانند برخی از روشنفکران مفسر و مرجع قوانین شرعی را عرف بداند... نظریه عدم انحلال امام خمینی(ره) میتواند لوازم مختلفی در اصول و فقه داشته باشد که نیازمند بررسی و نظریه پردازی است. به عنوان مثال جایگاه حقوقی در نسبت با متعلق حکم چگونه است؟ آیا جعل شارع توانایی لحاظ جایگاه حقوقی را دارد یا نه!؟
👈 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=74545
🆔 https://eitaa.com/ijtihad