💢فقه اخلاقی و اخلاق فقهی
✔️استاد محمد عندلیب همدانی
🔹فقهی، اخلاقی است که تمام اثر سیئه و زشتی را در عقاب قراردادی اخروی نبیند، که اگر در جایی، عقاب قراردادی اخروی، وعید داده نشده بود، حکم به جواز کنیم، بلکه در کنار نگاه به این عقاب قراردادی اخروی برای سیئات، دو نکته ملاحظه گردد؛ برای اینکه فقه دچار تجویز سیئات نشود، باید در کنار عقاب قراردادی اولاً عقاب را در تجسم اعمال هم ببینیم؛ ثانیاً بازتاب عمل در خروج از جاده عدالت را هم ملاحظه کنیم.
🔸فقه اخلاقی، فقهی است که اهتمام ویژهای به آیات مبارکه و روایات شریفهای داشته باشد که دستوراتی را برای همه انسانها بیان میدارند. آری، بر مومن، تأکید شده، اما درباره همه انسانهاست.
🔹از یکی از اساتید بزرگوار حوزه شنیدم، این است که در اخلاق، نیاز به بررسی سندی نداریم و بررسی سندی، مخصوص فقه و عمل است، اما اخلاق به چنین اموری، احتیاج نیست. این مطلب بهگونهای بیان میشود که گویا نقش اخلاق بسیار کمرنگ است و به هر روایتی میتوان استشهاد کرد.
🔸همان دقتهای لازم در فقه باید در اخلاق هم صورت گیرد. آری، اخلاق ریشههای عقلانی و عقلائی قوی دارد، ولی معنایش آن نیست که اخلاق، وحیانی نشود. اگر دنبال آنیم که اخلاق در کنار عقلانی و عقلائی بودن، وحیانی شود و بتوانیم آن را به خداوند متعال، نسبت دهیم، نیازمند معیار است بدون پایه نمیتوان به خدا منسوب کرد.
👈 تفصیل مطلب در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=75345
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢آیا فقه باید خودش را با مسائل روز تطبیق دهد؟
✔️دکتر محمود حکمتنیا:
🔹برخی گزارهها و قواعد بنیادین هم در حقوق وجود دارند که در فقه نیز موجودند اما برخی گزارهها همانند آزادی بیان و آزادی مطبوعات نیز وجود دارند که در فقه، دقیقا با این عنوان موجود نیستند. بنابراین باید سوالی در مقابل فقه قرار دهیم که آیا نهاد آزادی بیان یا آزادی مطبوعات را قبول دارد یا خیر؟ در این زمینه نیازمند پاسخهای عقلانی هستیم. باید خصوصیات گزارههای فقهی و خصوصیات گزارههای حقوقی را هم بیان کنیم و بعد بگوییم الزامات تبدیل اینها چیست؟ مثلاً فقها در بسیاری از موارد، به دلیل نداشتن ادله کافی برای فتوا، حکم به احتیاط میکنند. پس سوال این است که این احتیاطها را چگونه میتوان تبدیل به گزاره حقوقی کرد؟
👈 تفصیل مطلب + نقد استاد پیروزمند: http://ijtihadnet.ir/?p=75352
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢دفتر فقه معاصر و تحولآفرینی در حوزه
✔️دفتر فقه معاصر حوزه، در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری و مراجع عظام و اساتید و عموم فضلا و طلاب حوزههای علمیه، بر تحول اجتهادی حوزههای علمیه مبتنی بر فقه جواهری و در راستای اجرای بند اول، دوم، سوم و هشتم اهداف کلان «سند چشمانداز حوزههای علمیه» و راهبردهای کلان آن، اردیبهشتماه سال ۹۵ با اشراف علمی استاد شبزندهدار بهعنوان یکی از مراکز زیر نظر مدیر حوزههای علمیه آغاز بهکار نمود.
این مجموعه شامل شورای علمی عالی متشکل از اساتید شناختهشده دروس خارج: محمدمهدی شبزندهدار، محمدتقی شهیدی، علی عندلیب، محمد قائنی و سید محمدعلی مدرسی یزدی و جمع گستردهای از اساتید و پژوهشگران فاضل حوزوی و دانشگاهی میباشد.
تحول و ارتقا در متون آموزشی فقهی و اصولی سطوح عالی حوزههای علمیه با رعایت روشهای صحیح سنتی و اجتهادی حوزههای شیعی، توسعه دروس خارج فقه و اصول در موضوعات معاصر و قواعد استنباط، گسترش و تعمیق تحقیقات، مقالات و پایاننامهها در موضوع فقه معاصر، ایجاد بستر مناسب برای نشاط علمی و شکوفایی استعدادها و ایدهپردازی بیشتر طلاب و تربیت فقیهانی فعال و کارآمد و زمینهسازی برای ورود بیشتر حوزههای علمیه در تولید علم در موضوعات معاصر، از مهمترین اهداف کلان دفتر فقه معاصر حوزه بهشمار میآید.
حجتالاسلام حسین اثنیعشری، مدیر دفتر فقه معاصر، پنج هدف مهم این مجموعه را تشریح کرده است که میخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=75355
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 نشست «روش تدوین نظام مسائل فقه فرهنگ»
🎙ارائه: حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، عضو هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی
🎙ناقد: حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
🗓 زمان: یکشنبه ۱۶ اردیبهشتماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۴
🏢 مکان: قم، خیابان فاطمی(دورشهر)، کوچه ۳۰. پلاک ۵۳
🔗لینک ورود به جلسه: https://bbb01.dte.ir/b/ggp-aag-qln-1ze
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 مناظره علمی «پیرامون لایحه عفاف و حجاب»
🎙حجتالاسلام والمسلمین محمد الهی خراسانی (استاد و پژوهشگر حوزه علمیه)
🎙دکتر جواد جاویدنیا (دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی و محقق در زمینه حقوق فضای مجازی )
🗓 زمان: یکشنبه ۱۶ اردیبهشتماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۶ الی ۱۸
🏢 مکان: مشهد، بلوار مدرس، سازمان تبلیغات، سالن اجتماعات
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 نشست علمی «عملکرد تاریخی فقهاءدر عرصه سیاست خارجی»
🎙ارائه: حجتالاسلام محمدصادق ابوالحسنی، تاریخ پژوه و نویسنده
📆 زمان: دوشنبه، ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳، ساعت ۱۴ الی ۱۶
🏛مکان: قم، موسسه دین و تمدن
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📗اهمیت کتاب «الخلل فی الصلاة» در چیست؟ چرا مطالعه آخرین کتاب و محصول تدریس سالهای پایانی اقامت امام خمینی (ره) در حوزه علمیه نجف اهمیت دارد؟
👈 معرفی کتاب الخلل فی الصلاة: http://ijtihadnet.ir/?p=75341
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نگاهی به کتاب «مقاصد الشریعه»
✔️مؤلف بر آن است که مقاصدیون در کشف تعداد ملاکات دچار تزلزل هستند و خلط مبحث در ارائه ملاکات احکام وجود دارد. همچنین این ملاکات احکام با ملاکات دین در مواردی تعارض وجود دارد. عدم وجود دلیل معتبر از قرآن و حدیث دال بر مشروعیت مقاصدالشریعه، از موانع جدی مراجعه به فقه المقاصد است.
این کتاب در یک مقدمه و پنج فصل تنظیم شده که در نگاه کلی، بررسی تعاریف فقهالمقاصد، ادوار تاریخی آن و تطورات و نهایتاً یازده اشکال وارد بر فقهالمقاصد منقح شده است.
👈 معرفی تفصیلی اثر: http://ijtihadnet.ir/?p=75363
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢شیخ انصاری سطح موفقی از رویکرد مدرسی به فقه را ایجاد کرد/ ادبیات مؤثری در توضیح روششناسی مدرسی حاکم بر فقه نداریم
✔️دکتر عبدالمجید مبلغی:
🔹فقه، بزرگترین نظام الهیات معطوف به عمل است. اگر چنین نظام الهیات معطوف به عملی در بین شیعه شکل گرفته که در دنیا بینظیر است، حتماً منطقی روششناختی هم در پشت آن وجود دارد که باید شناخته شود ولی ما این کار را نکردهایم.
🔸عقلانیت مدرسی و منطق روششناختی حاکم بر فقه فقط در فقه شیعه نیست و در فقه اهل سنت و مسیحیت و یهودیت هم دیده میشود ولی هیچ کجا به اندازه فقه شیعه موفق به توسعه کامیابانه آن نبوده است. به معنایی الهیات برآمده از فقه شیعه بزرگترین نظام الهیاتی است که در جهان بروز و ظهور یافته است.
🔹کسانی چون علامه حلی تأملات فقهی شیعه را توسعه دادند. کسانی چون شیخ انصاری هم سطح موفقی از رویکرد مدرسی به فقه را ایجاد کردند؛ آثار شیخ انصاری آنقدر درخشان است که اگر با هرمنوتیک شلایرماخر هم مقایسه شود، خواهیم دید شیعیان به سطحی از آگاهی رسیدهاند که هرمنوسینهای غربی نتوانستهاند به آن برسند.
🔸حاکمیت روش مدرسی بر فقه شیعه به معنای عدم موفقیت آن نیست ولی مسئله این است که باید قدمی به جلو بگذاریم، این منطق را دریابیم و با منطق روششناختی جدید آن را بازفهم کنیم.
👈بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=75348
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نقدی بر یک نظر در باب حضور بانوان در اجتماع
✔️آیتالله شبیری زنجانی:
🔹مرحوم آقای مطهری درباره چگونگی حکم حضور زن در اجتماعات، روایتی از امام کاظم علیهالسلام نقل کرده اند که فرمودند: «پدرم مادر مرا و مادر خودش را میفرستاد تا حقوق اهل مدینه را اداء کنند.»(۱)
🔸اما اینجا اشتباهی عجیبی صورت گرفته است. ایشان پنداشته اند که «امّ فروه» در روایت اشاره به مادر امام صادق علیهالسلام است؛ در صورتی که بنابر موثقه محمد بن علی حلبی، امام صادق علیه السلام فرموده که من پسر کم سن و سالی بودم که مادرم از دنیا رفت. (۲)
🔹این امّ فروه دختر بزرگ حضرت صادق علیهالسلام است که به نام مادر امام نامیده شده بود که بنابر روایتی در باب حجّ، وی به امام صادق علیهالسلام گفت: «ای پدر عمره ما عمره شعبانیه می شود نه رجبیه ... . حضرت علیهالسلام به او فرمود: نه دخترم این عمره ما همان عمره رجبیه است؛ زیرا احرام آن در رجب واقع شده است.» بنابراین امّ فروه مذکور در روایت، دختر امام صادق علیهالسلام است. (۳)
.................................
۱. یادداشت های استاد مطهری؛ ج۵؛ ص۱۶۷
۲. الکافی؛ ج؛ ص۵۲۸
۳. الکافی؛ ج۴؛ ص۲۹۴
جرعه ای از دریا؛ ج۲؛ ص۶۵۷
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 فراخوان پذیرش موسسه عالی فقه و علوم اسلامی، تحت اشراف مقام معظم رهبری
🗓 سال تحصیلی ۱۴۰۳- ۱۴۰۴
💠 مقطع خارج عمومی (سالهای اول و دوم خارج)
⏳ثبتنام: تا ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
🌐اطلاعات بیشتر و ثبت نام: http://www.mfos.ir
☎️شماره تماس: ۵-۳۲۴۰۱۵۴۱-۰۲۵
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📝فراخوان مقالات فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی با موضوع «مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد»
🔻محورها و ریز موضوعات فراخوان
1. چیستی مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
2. گونهها و تأثیرات مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
3. مبانی مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
4. دلایل مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
5. عرصههای مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
(براساس طبقه بندی رایج علوم شامل: علوم اسلامی، علوم انسانی و علوم طبیعی)
6. قلمرو مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
(شامل مباحث برونعلمی{ظرفیتهای تحقیق، مبادی و اصول موضوعه؛ روششناسی؛ راهبری و مدیریت} و درونعلمی {مفاهیم و مفروضات و اصول پایه؛ قواعد و اصول؛ گزارهها و مسائل؛ فرضیهها و نظریهها؛ مدلها و الگوها})
7. روششناسی مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
8. موانع مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
9. آسیبشناسی مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
10. تحلیل وضعیت مرجعیت علمی قرآن در فقه و اجتهاد
⏳مهلت ارسال آثار: ۱۴۰۳/۵/۳۱
🌐سامانه فصلنامه:http://jostar-fiqh.maalem.ir
☎️تلفن تماس و راهنمایی: 05132233350 داخلی 8629 - 8554 ساعت۸ الی ۱۳:۳۰
🆔 https://eitaa.com/ijtihad