💢پولهای رمزینه شده اگر بخواهند مورد بیع قرار گیرند، باید مال باشند
✔️استاد سید محمدرضا مدرسی در درس خارج «فقه استارتاپها و ارز مجازی»، گفت: در بررسی حکم فقهی پولهای رمزینه شده مسئلهای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که اینگونه پولها اگر خواسته باشند مورد بیع قرار گیرند، باید مال باشند و در نتیجه باید خصوصیاتی که در تعریف مال گفتیم را دارا باشند.
👈ویژگیهای پول و مال: https://b2n.ir/a68101
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢خلأ قانون اساسی در توجه به رافت و محبت در حاکمیت
🔹حجتالاسلام محمدجواد ارسطا،عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: در حاکمیت از منظر اسلام علاوه بر عنصر قدرت، عنصر رأفت و رحمت هم باید حاکم باشد و این از امتیازات اسلام است؛ اینکه خدا به پیامبر دستور داد اهل عفو گذشت باش معنایش این نیست که تو موظفی هر مجرمی را ببخشی، مراد این است که تو باید تا جایی که راه برای عفو گذشت هست سراغ مجازات نرو زیرا حاکم اگر در عفو خطا کند بهتر از آن است که در مجازات خطا کند.
🔹 استاد حوزه و دانشگاه با طرح این سؤال که آیا در قانون اساسی کشور به این نوع رابطه میان مردم و رهبران اشاره شده است؟ گفت: متأسفانه در قانون اساسی و سایر مقررات به این مسئله اشاره نشده است؛ یکی از دلایل این کار آن است که وقتی قانون اساسی تصویب شد صاحبنظران فرصت نیافتند با اطلاع دقیقی از مفاهیم حقوقی سراغ منابع دینی بروند؛ نقل شده که مرحوم شهید بهشتی که دارای قدرت مدیریتی و علمی بود در خوشبینانهترین حالت تصور میکرد انقلاب در دهه ۶۰ رخ دهد، لذا در تدوین قانون اساسی خلأهایی در این عرصه وجود دارد.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/p03574
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔺عصرانه علمی با موضوع «ظرفیت شناسی دانش فقه در تولید علوم انسانی اسلامی»
🔹با حضور:
حجتالاسلام والمسلمین حسین اثنی عشری، مدیر دفتر فقه معاصر حوزههای علمیه قم
🔹زمان:
📆 دوشنبه، 11اسفند 99
⏰ 13 الی 14:45
🔹مکان: قم، میدان معلم، مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیهالسلام، ساختمان امام جواد علیهالسلام طبقه سوم، سالن سلمان فارسی
لینک حضور آنلاین:
https://croom.ir/b/c2r-jnd-rge-9bt
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢دوگانه ناموفق: مقبولیت – مشروعیت/ حوزه همسایهی خوبی برای انقلاب است
✔️حجتالاسلام احمد رهدار، ریئس موسسه فتوح اندیشه🔻
🔸مردم در ادبیات حضرت آقا و حضرت امام (ره) غیر از مردم در ادبیات همهی نخبگان است. بحث مقبولیت و مشروعیت را عمدتاً آقای مصباح و آقای جوادی آملی طرح میکنند که به نظر من این دوگانه، دوگانهی موفق و درستی برای تبیین نسبت ولیّ و امت نیست. فرض اولیه این است که ما یک مردم داریم و یک ولیّ که میخواهند ببینند چه نسبتی با همدیگر دارند. گویا نظام سیاسی را مثل یک هرم ببینیم. یک مثلث که مدیران نظام در رأس آن هستند و مردم هم در قاعده قرار دارند. ظاهراً چنین شکلیً مفروض است؛ درحالی که میشود جامعه، دایرهای در نظر گرفته شود که ولیّ در نقطهی ثقلش قرار دارد. وجه امتیاز این ولیّ هم این است که در نقطهی ثقل است، نه اینکه در نقطهی بالاتر باشد.
🔸حوزهی ما، چون نسبت به مأموریت انقلابی خودش خودآگاه نیست، نمیتواند با انقلاب نسبت درستی برقرار کند. فرض کنید همسایهتان از دنیا رفته و به هر دلیلی خانوادهی همسایه ترجیح دادند تا بالغ شدن بچهها شما کفیل آنها باشید و شما کفیل رسمی آنها میشوید. یکوقت شما کفیل رسمی هستید ولی گاهی کسی هم شما را کفیل آنها نمیکند، اما خود شما همسایهی منصفی هستید و به آنها لطف میکنید. نسبت حوزه و انقلاب شبیه حالت دوم است. حوزه همسایهی خوبی برای انقلاب است، اما کفیل انقلاب نیست. کفیل انقلاب بودن یعنی مأموریتش، رشد این انقلاب باشد و اگر نتواند رشد بدهد پاسخگو باشد.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/k96737
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢ضرورت ارتقای منطق فهم احکام اسلامی
✔️حجتالاسلام محمد عرب صالحی، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی🔻
مهمترین نقش در بقا، تحول و ارتقا و به روز رسانی یک علم توجه کافی به روش شناسی آن علم و ارتقا و تحول در آن است. منطق فهم احکام اسلامی دانشی است که متکفل چنین امری است.
چه بسا اینگونه تلقی شود که علم اصول فقه سابقهای دیرینه داشته و فحول علمای دینی و نوابغ اصولی در آن قلم زده و قرنهاست که به تحقیق و تدقیق و تدریس این دانش پرداخته و تمام زوایای پنهان آن را جستجو و نهایت مطلب را برملا کردهاند؛ بنحوی که امروزه سخن از تورم این علم و لزوم حذف زوائد و حشویات آن به میان میآید؛ درنتیجه پرداختن دوباره به آن ضرورتی نداشته و حداقل اینکه با توجه به اولویتهای موجود در سایر حوزهها و خلأهای فراوان در آن، پرداختن به مسئلهای که تمام حوزههای علمیه شیعه متکفل آن است کاری تکراری و عبث خواهد بود. درواقع در این حوزه دیگر جایی برای نوآوری مهم و تحول شگرف باقی نمانده و هرآنچه تولید گردد در واقع در عرض صدها کار انجامشده و تکرار همانها خواهد بود. این شبهه امروزه فراوان در افواه مطرح و چه بسا طلاب علوم دینی را از کار در این عرصه بازداشته و بسیاری دیگر را دچار روزمرگی و افسردگی علمی نموده است؛ آنان چون کار نو و رویکرد نو کمتر در غالب دروس حوزه میبینند احساس میکنند عمر خود را با صرف در این موضوع تلف کرده و دچار خسران شدهاند.
👈 در پاسخ به این شبهه مهم باید به نکات توجه نمود: https://b2n.ir/h88827
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📝 فراخوان مقاله جشنواره «حل مسائل کلیدی فضای مجازی» با رویکرد فقهی
✔️سومین جشنواره «دین و فضای مجازی» با عنوان «حل مسائل کلیدی فضای مجازی» آغاز به کار کرد. علاقهمندان برای شرکت در این جشنواره، میبایست آثار خود را متناسب با یکی از محورهای پیش روی ارسال کنند.
👈مشاهده جزئیات: https://b2n.ir/w09112
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢پاپ برای احیای مسیحیت به عراق سفر میکند/ هیچ تقابلی بین حوزه قم و نجف نیست/ ایران شناخت تشیع را برای واتیکان ایجاد کرد/ مواضع آیتالله سیستانی درست و متین است
✔️حجتالاسلام سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب🔻
🔹سفر پاپ به عراق را آوردهای برای جهان اسلام و جهان تشیع میدانیم و آن را یک نقطه مثبت قلمداد میکنیم. معتقدیم کار بسیار خوب، مثبت، سازنده، ارزنده و ارزشمندی است و هیچ نگاه منفی به آن نداریم و آن را به نفع دین در جهان میدانیم اما سفر پاپ به عراق برای دیدار با حضرت آیتالله سیستانی نیست بلکه در این میان، تشکیلات واتیکان هوشمندانه عمل کرده و از این فرصت استفاده کرده است. او میخواهد برای احیای مسیحیت در عراق، به عراق سفر کند و بگوید مسیحیت در عراق نمرده است.
🔸ایران شناخت تشیع را برای واتیکان ایجاد کرد. در این سفر، پاپ میخواهد به دیدار رهبر یک نحله شیعی غیرسیاسی برود. درحقیقت میخواهند گلی را بچینند که بوستانش را ما آبیاری کردهایم و زمینههایش را فراهم نمودهایم.
🔹بنده این ملاقات را برای دین مفید ارزیابی میکنم. اگر دالایی لاما هم با آیتالله سیستانی دیدار کند، آن را مثبت ارزیابی میکنم. اصلاً اینکه یک رهبر دینی با یک رهبر دینی دیگر جهان ملاقات کند، کاری است به نفع دین.
🔸شخصی مقالهای درباره تقابل حوزه قم و نجف نوشته بود و آیتالله سیستانی نویسنده آن را توبیخ کرده و گفته بود که من دانشآموخته مکتب آیتالله بروجردی هستم و چرا چنین حرفهایی میزنید. اصلاً کسی این تقابل را نمیپسندد.
بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/d53291
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢اگر به سنت تمسک نکنیم، آموزههای دینی نحیف خواهد شد/ قرائن به ما میرساند تقریر معصوم(ع) از چه بابی بوده است
✔️حجتالاسلام سید علی دلبری، دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی و حدیث پژوه🔻
🔹اگر یک کتاب فقهی برای صلاه در نظر بگیریم، از هزار حکم و سه هزار مسئله مستحبی که در نماز بیان میشود چقدر آن در قرآن بیان میشود؟ از این رو عمده بحثی که میتواند آموزههای دینی در مرحله استنباط معارف دینی و اعتقادی از آن به دست بیاوریم «سنت» است. سنت ترجمان قرآن کریم است؛ نقشی که خداوند متعال بر عهده پیامبر (ص) خود قرار داده؛ بنابراین اگر به سنت تمسک نکنیم، آموزههای دینی نحیف خواهند شد.
🔸 اصولیان میگویند اگر افعل ظهور در وجوب دارد و لاتفعل ظهور در تحریم، فرض براین است که هیچگونه قرینهای نباشد. حالا در سنت تقریری، ما باشیم و یک سکوت، چه میکنیم؟ ادعای من این است که در عالم واقع، ۹۰ درصد افعال قرینه دارند و این قرائن به ما میرساند که فعل چه مرادی دارد.
🔹جناب ایروانی در شرح کفایه تعبیری بجا و قابل توجهی دارد که «فقه، بهحسب ظواهر قرائن است»؛ قرائن است که به ما میگوید که چهکاری انجام دهیم نه قرارات اصولیه.
👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/u13417
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢عدم نظام در اصطلاح فقه نظام!
✔️حجتالاسلام علی محمدی، محقق و مدرس حوزه علمیه🔻
🔹فقه نظام، از اصطلاحات پرکاربردی است که امروزه برای دلالت بر صورتی از تفقه استعمال میشود که تلاش دارد انسجام و نظم بیشتری از شریعت الهی را منکشف کند. (توجه شود که علم فقه، علم کشفّ شریعت الهی است.)
🔸اما در این میان، اختلاف بر سر اینکه فقه نظام، دقیقاً چه چیزی را منسجمتر و نظاممندتر ملاحظه میکند، معانیِ متعددی از فقه نظام را رقم زده است که متأسفانه کمتوجهی به اشتراک و اختلاف این موارد، بر اغلاق و ابهام این اصطلاح افزوده است که همین مسئله، ضرورت فعالیت دبیرخانهای را بیشتر نشان میدهد.
🔹فقه نظام، در میان صاحبنظران این عرصه لااقل به چهار معنا به کار میرود که هر یک از این معانی، لوازم خاص خود را دارد و حتی تحولی خاص را در علم اصول فقه استدعا میکند، گو اینکه مانعه الخلو بودن این معانی نیز موجب گردیده که انحای متعددتری از فقه نظام متصور گردد 👈: https://b2n.ir/r08543
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢هفتمین دوره علمی-پژوهشی مشکات برگزار میشود
🔻هفتمین دوره علمی-پژوهشی مشکات با سه رویکرد «فقه و مبانی حقوق»، «علوم قرآن و حدیث» و «فلسفه» با حضور اساتید برتر حوزه و دانشگاه بهصورت مجازی از ۱۴ تا ۲۵ اسفندماه برگزار میشود.
این دوره با حضور اساتید برجسته حوزه و دانشگاه: شیخ محمد سند، سید علی میلانی، سید احمد مددی، محمدمهدی شبزندهدار، احمد عابدی، حسینی عاملی، احمد پاکتچی، حمید پارسانیا، محمدحسین حشمت پور، رضا اکبری، سید محمدعلی طالقانی، محمد عالمزاده نوری و سایر اساتید مدعو از ۱۴ الی ۲۵ اسفندماه ۹۹ برگزار خواهد شد.
👈 مشاهده جزئیات بیشتر: https://b2n.ir/x89926
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢فقیه شورای نگهبان، چه فتوایی را باید معیار کار خود قرار دهد؟
✔️حجتالاسلام علی اکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی
🔻فقیه قانونگذار، چه شخص ولی فقیه، چه فقهای شورای نگهبان که قانونگذاری به آنها تفویض شده است، هنگام قانونگذاری (یعنی هنگام اعمال ولایت در قانونگذاری) باید چه فتوایی را معیار قرار دهند؟
1: فتوای معیار، فتوای فقیه قانونگذار، چه قانونگذار ولی فقیه باشد چه قانونگذاری از سوی ولی فقیه به او واگذار شده باشد.
2: در شرایطی که قانونگذار به دلیل عروض عناوین ثانویِ الزام آور، نتواند قانون را بر اساس فتوای خودش وضع کند و مجبور باشد قانون را، به دلیل عروض آن عناوین، مغایر با فتوای خودش وضع کند، فتوای کارآمدتر از میان سایر فتاوا، معیار خواهد بود.
3: در این حالت، اگر هیچ فتوایی که آن مصالح موجود در عنوان ثانویِ الزام آور را تأمین کند وجود نداشت، قانونگذار باید قانون را مغایر با جمیع فتاوا وضع کند.
4: در فرض فقدان فقیه جامع الشرایط و قانونگذاری توسط عدول مؤمنان، فتاوای فقها برای قانونگذار مشروع است و فتوای کارآمدتر، رجحان عقلی دارد.
با تطبیق این پاسخ بر وظایف فقهای شورای نگهبان و با فرض وجود مجمع تشخیص مصلحت برای تصمیمگیری در حالات عارضی و قانونگذاری بر اساس عناوین ثانوی، میتوان گفت: فقهای شورای نگهبان موظفند فتوای خود را معیار قرار دهند. در هر مورد که قانون مصوب مجلس توسط فقهای شورای نگهبان مغایر با شرع شناخته شد، مجمع تشخیص مصلحت باید فتوایی کارآمد را در آن حالت عارضی معیار قرار دهد.
👈نقدهای وارده: https://b2n.ir/u13417
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نقش ادبیات عرب در اجتهاد از منظر اصولیان
✔️مراد از اجتهاد در لغت و ادبیات عرب چیست؟ (در صورت عدم قبول اجتهاد متوسط و قول به لزوم اجتهاد در مقدمات علاوه بر اجتهاد در فقه). آیا مراد این است که همانند جوهری و ابن منظور در لغت و سیبویه و ابن هشام انصاری در ادبیات صاحبنظر شد؟ یا مراد این است که به قدری بر لغت و ادبیات عرب مسلط گردید که بتوان از متن عربی مراد گوینده متن را دریافت نمود، حتی به مقداری که مبتنی بر مراجعه به کتابهای لغت و صرف و نحو باشد؟ به عبارتی دیگر، در فهم مراد گوینده از متن، نیازمند به ترجمه کننده نباشد.
یادداشت حجتالاسلام سیدرضا شیرازی، عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی را در این باره بخوانید: https://b2n.ir/f98439
🆔https://eitaa.com/ijtihad