💢موضوعشناسی و نظام مسائل «چالشهای فقهی واکسیناسیون کرونا»
✔️نوشتار حاضر شامل معرفی، تشریح ابعاد و سویههای فقهی واکسیناسیون کرونا به همراه طرح مسائل فقهی مرتبط با آن است که توسط شورای فقهی «مناط» و با همکاری مرکز پژوهشهای مجلس تدوین شده است. این سند با هدف ترسیم نقطه عزیمتی برای بررسی فقهی موضوع واکسیناسیون طراحی شده است.
👈 اینجا مشاهده نمایید: https://b2n.ir/p40923
🆔 @ijtihad
💢عنوان «اجتهاد» کسی را مجتهد نمیکند
✔️استاد مهدی هادوی تهرانی:
🔹اینطور نیست که کسی ناگهان و بیخودی به اجتهاد دست یابد، البته الان بازار اجتهاد شلوغ است و برخی عنوان مجتهد را برای خود به کار میبرند ولی این اسامی ماهیت مسئله را در مورد برخی اشخاص تغییر نمیدهد و خود آن فرد هم اگر توهم این عناوین را نداشته باشد بین خود و خدا میداند که مجتهد نیست.
🔸گاهی گفته میشود فلانی شاگرد فلان مرجع و استاد بزرگ است ولی شاگردی کفایت نمیکند و همه شاگردان یک مرجع به درجه اجتهاد نمیرسیدند کما اینکه همه شاگردان شیخ مرتضی انصاری مجتهد نبودند. روحانی و طلبه و ملای واقعی کسی است که بیش و پیش از همه دنبال کسب علم باشد و به آن عمل کند و اهل تقوا باشد.
🔹امروز حوزه علمیه قم بزرگترین حوزه شیعه و چشم امید شیعیان و جهان اسلام و چه بسا انسانیت است، باید از فرصت در حوزه بودن استفاده کنیم و عمر را بیهوده نگذرانیم و بدانیم فرصتها به سرعت میگذرد. شرایطی که امروز در آن هستیم شرایط خاصی است، از یکسو کرونا مناسبات جهانی را تغییرداده است و ظاهرا چند سال دیگر هم جهان درگیر آن خواهد بود.
🔸برای پاسخگویی به نیازهای امروز مردم دنیا باید تواناییهایی بیش از آنچه گذشتگان ما داشتند داشته باشیم؛ اگر شیخ طوسی هم امروز با آن همه توانایی وجود داشتند برای پاسخگویی به نیازها کافی نبود بنابراین ما علاوه بر حفظ سنت گذشته حوزه خود را به مسائل و ابزارهای روز هم مجهز کنیم.
👈بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/r49119
🆔 @ijtihad
💢فقه اخلاق؛ درآمدی بر دانش اخلاق اجتهادی و استنباطی
📚کتاب «آشنایی با فقه اخلاق؛ درآمدی بر دانش اخلاق اجتهادی و استنباطی» اثر حجتالاسلام محمد عالمزاده نوری استاد حوزه علمیه قم و معاون تهذیب و تربیت حوزههای علمیه، به همت مرکز پژوهشی اخلاق و تربیت اسلامی وابسته به بنیاد علمی فرهنگیهاد منتشر شد. غرض اصلی از نگارش چنین اثری، معرفی دانش «فقه اخلاق» به هدف دستیابی به یک دگرگونی مؤثر در قلمرو علمی اخلاق اسلامی است.
👈 آشنایی با اثر: https://b2n.ir/w59187
🆔 @ijtihad
💢شیخ الازهر ماه آینده به عراق سفر و با آیتالله سیستانی دیدار میکند
✔️الفرات نیوز: منابعی از حوزه علمیه نجف خبر دادند که احمد الطیب، شیخ الازهر، اوایل ماه آینده میلادی همراه با یک هیئت عالی رتبه از علمای الازهر به عراق سفر میکند.
یک روحانی برجسته در حوزه علمیه نجف گفت که الازهر این سفر را تأیید کرده است و «ما اکنون برای آن آماده میشویم».
به گفته همان منبع، قرار است اولین ملاقات شیخ الازهر با مرجعیت اعلی، آیتالله سیستانی باشد: «احمد الطیب در بدو ورود با آیتالله سیستانی ملاقات میکند. همچنین برای بازدید شیخ الازهر از مهمترین زیارتگاههای اسلامی در شهرهای کربلا و نجف برنامهریزی شده است».
یک منبع نزدیک به آیتالله سیستانی گفت: «برنامه دقیق و مشخصی برای این سفر در نظر گرفته شده است که در آغاز احمد الطیب با سید سیستانی ملاقات میکند و سپس در حرم امام علی بن ابی طالب(ع) اقامه نماز میکند».
این منبع افزود: «این دیدار تاریخی است و مدتها به تأخیر افتاده است. از زمان سرنگونی صدام حسین در سال 2003، هر دولت جدید عراق از شیخ الازهر دعوت کرده بود، اما این موضوع در آن زمان به نتیجه نرسید».
لازم به ذکر است که در مارس 2021، سعد کمبش، رئیس اوقاف اهل سنت، از قاهره دیدن کرد و با شیخ الازهر دیدار و از طرف دولت عراق، شیخ الازهر را برای دیدار از این کشور دعوت کرد.
به گفته منابع، شیخ الازهر همچنین به شهر موصل و سپس شهر اربیل در منطقه کردستان نیز سفر کرده و با روحانیون آنجا دیدار خواهد کرد.
🌐دولت دین
🆔 @ijtihad
💢فقه معاصر در مسیر تحول نیازمند تدوین قواعد الفقه است/ موسویان میخواست براساس فقه جواهری و فتاوای مشهور، در بانکداری به وضع مطلوب برسیم/ معتقد بود بر مبنای روش امضا و عدم مغایرت مسائل اقتصادی باید کار کرد
آیین بزرگداشت فقیه الاقتصاد حجتالاسلام والمسلین سید عباس موسویان به مناسبت نخستین سالگرد ارتحال از سوی پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی با رونمایی از مجموعه مقالات همایش در قم برگزار شد.
در این آیین استاد سیدهاشم حسینی بوشهری، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، استاد علیاکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجتالاسلام حسن نظری شاهرودی، رئیس سابق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و حجتالاسلام احمدعلی یوسفی دانشیار گروه اقتصاد اسلامی پژوهشکده نظامهای اسلامی سخنرانی کردند که گزارشی از آن را میخوانید.
👈 اینجا: https://b2n.ir/d26936
🆔 @ijtihad
💢آیا میتوان دولت اسلامی را در تصمیمات و اقدامات زیانبار اقتصادی ضامن دانست؟
✔️در یک گفتگوی علمی به میزبانی هیئت اندیشهورز اقتصاد اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان که با حضور حجتالاسلام دکتر حسین هوشمند فیروزآبادی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد؛ ابعاد و زوایای مختلف فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی دولت در تصمیمات و اقدامات اقتصادی زیانبار مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
حجتالاسلام هوشمند، ضمن بیان اینکه در بازهای از تاریخ حقوق، اساسا دولتها اقتدار کامل داشتند و بحثی تحت عنوان ضمان دولت و مسئولیت او در برابر اقداماتش اساسا وجود نداشته است، افزود: بهتدریج در بسیاری از کشورها ضمان دولت را پذیرفتند و در ماده ١١ قانون مدنی کشور ایران نیز در اعمال تصدی، مسئولیت مدنی برای دولت قائل شدند ولی در اعمال حاکمیت نه که خود این مسئله موجب ایجاد چالشهای فراوان فقهی و حقوقی شده است.
👈 این گزارش را در «شبکه اجتهاد» بخوانید: https://b2n.ir/e95183
🆔 @ijtihad
💢طالبان افغانستان؛ حفظ مبانی و تغییرات روشی
✔️استاد مهدی فرمانیان:
اولین نتیجهای که طالبان گرفتند این بود که ما در دوره گذشته به جامعه بینالمللی و سازمان ملل بیتوجهی میکردیم. آنها در پنج سالی که قدرت را در دست داشتند، اعتقادی به تعامل با سازمان ملل نداشتند، اما در دوره جدید معتقدند برای حفظ حکومت، به جای بیتوجهی به جامعه بینالمللی باید با آنها و حتی آمریکا تعامل کرد.
طالبان در دوره گذشته با القاعده رابطه بسیار نزدیکی داشتند و آمریکا به خاطر اینکه طالبان حاضر نشد بن لادن را به آنها بدهد به افغانستان حمله کرد. لذا طالبان فهمیدند که باید ارتباط خود را با القاعده کم کنند.
تغییر روشی سوم در طالبان، نگاه به زن است. نگاه آنها به زن، نگاه پشتونوالی است که زن را به عنوان کالا میبیند. در دوره قبل آنها معتقد بودند که زنان حتی نیازی به آموزش ندارند و اگر از منزل بیرون میآیند باید همراه با محرم باشند و برقع داشته باشند. الان میگویند ما مشکلی نداریم که زن در جامعه باشد اما باید مسائل اسلامی را رعایت کند.
تغییر روشی چهارم در زمینه تکفیر شیعه است. بسیاری از دیوبندیها و به تبع آنها طالبان، شیعیان را تکفیر کردهاند، یعنی گفتهاند کافر هستند، اما برخی گفتهاند نمیتوان آنها را کشت، چراکه موانع تکفیر وجود دارد. نگاه آنها به شیعه بسیار بغضآلود است. لذا هرجا فرصت کنند شیعیان را بکشند چنین کاری را انجام میدهد، اما الان روش خود را تغییر دادهاند و گفتهاند با شیعیان تعامل میکنیم ولی هیچ کدام نگفتهاند که قائل به تکفیر شیعه نیستیم.
👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/s67794
🆔 @ijtihad
💢نسبت تقیه خوفی با وحدت اسلامی
✍️حجتالاسلام مهدی مسائلی
🔻در تعریف گفتهاند: تقیه مخفی نمودن حق از دیگران یا اظهار خلاف آن است به جهت مصلحتی که مهمتر از مصلحت اظهار آن است.
تقیه را معمولاً بهلحاظ انگیزه و علتش به دو نوع «خوفی یا حفظی» و «مُداراتی یا تحبیبی» تقسیم میکنند. تقیهای که در بحث وحدت اسلامی نقش مهمی را ایفا میکند تقیهی مداراتی است درحالیکه آنچه معمولا از تعبیر تقیه به ذهن مردم خطور میکند تقیهی خوفی است.
تقیهی خوفی بهاینمعنا است که اگر فردی احتمال دهد بهسبب انجام عمل یا اظهار عقیدهاش، مخالفان مذهبی به یکی از موارد دین، جان، ناموس و مال و آبرو خودش یا دیگران دستدرازی میکنند، باید برای حفظ آنها از آشکارساختن نظر یا عمل دینی خودداری کند یا حتی خلاف آن را اظهار کند.
اما تقیهی مُداراتی براثر ترس و بهمنظور حفظ جان و عقیده انجام نمیشود؛ و در آن خوشبرخوردی و معاشرت دوستانه با اهلسنت مورد توصیه قرار گرفته است. نقش نداشتن خوف و ضرر در مشروعیت تقیهی مُداراتی موجب میشود این تقیه در مناطقی همچون ایران که دین رسمی آن اسلام و مذهب شیعه است، موضوعیت و فعلیت داشته باشد.
👈 ادامه یادداشت: https://b2n.ir/w71165
🆔 @ijtihad
💢مهندسی قرارداد اجاره موقوفات؛ سنجه اصل رعایت غبطه وقف
📚کتاب «مهندسی قرارداد اجاره موقوفات؛ سنجه اصل رعایت غبطه وقف» به همت مرکز پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شد.
📙این اثر به مباحثی چون: غبطۀ وقف و تبیین فقهی و حقوقی آن، مبانی و ابعاد رعایت غبطۀ مال وقفی، بررسی جامع مقررات غبطۀ وقف، اجارۀ مال موقوفه و الگوسازی قرارداد آن، مزایده، پذیره، اهدایی و حق تقدیمی در اجارۀ مال وقفی و مزایا و معایب قرارداد اجارۀ موقوفات میپردازد.
📗بررسی مصادیق مشترک و اختصاصی غبطۀ موقوفات با انواع کاربری؛ پیشنهاد قراردادهای جایگزین عقد اجاره در مدیریت موقوفات ارائۀ بستۀ مدیریتی در مهندسی قراردادهای مرتبط با موقوفات از دیگر مباحث مطرح شده در این کتاب است.
👈 اطلاعات بیشتر از کتاب: https://b2n.ir/y76370
🆔 @ijtihad
💢چشمانداز «فقه نظامساز» در مؤسسه آموزشعالی امام رضا (ع)
✍️حجتالاسلام ذبیحالله نعیمیان
🔻تأسیس نظامی دینبنیاد در ایران اسلامی را میتوان نقطهی عطفی در تأملات و تلاشهای فقهی دانست. چهآنکه، تأسیس چنین نظامی به معنای اقبال مؤمنان به همهی ابعاد فقه و تمامی ارزشهای اسلامی است. اقبال به فقه مقتضی رویکرد جامع و نظاممند در مواجهه با آن است. چهآنکه، نمیتوان بخشهای فقه را مباحث بیارتباط با یکدیگر و غیر نظاممند دانست.
در این میان، متولیان دانش فقه میبایست به تبع نظاممندی شریعت در عالم جعل و تشریع الهی، همهی ابعاد فقه را در جامعیتی نظاممند در اختیار جامعه اسلامی قرار دهند. این امر مقتضی تلاشی همهجانبه و مجاهدتی ضابطهمند از سوی فقهپژوهان و فقهاندیشان است.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/u99262
🆔 @ijtihad
💢گسترش بیرویه مناسک کمکی به دینداری مردم نمیکند
✔️استاد محمدرضا یوسفی:
🔹در زمان آل بویه، در مراسم عزاداری امام حسین (ع) در عاشورا مغازهها تعطیل و مردم به خیابان آمدند و عزاداری کردند و کسی هم مخالفتی نکرد و مشکلی هم ایجاد نشد ولی عدهای از شیعیان به تبع از این مسئله، روز عید غدیر را هم جشن گرفتند و آن را علنی کردند و به محض این اتفاق، گروهی از اهل تسنن هم برای عایشه چنین راهپیمایی راه انداختند که نوعی تقابل بود؛ علمای شیعه وقتی دیدند که این مسئله سبب تشدید اختلاف مذهبی شده است آن را کنار گذاشتند و برگزار نکردند ولی میبینیم که عاشورا همچنان ماندگار است.
🔸حال در چنین وضعی اگر ما دهههایی درست کنیم که منشا روایی و تاریخی ندارد و برخی مراجع هم موضع جدی علیه آن دارند و تشدید اختلاف بین شیعه و سنی شده و باعث دامن زدن به اختلافات است، طبیعی است که واکنشهای منفی به همراه دارد که ممکن است در ایران که ما از امنیت خوبی برخورداریم خود را نشان ندهد ولی در پاکستان و افغانستان و کشورهای اسلامی دیگر خودش را نشان خواهد داد. ما نباید فقط شیعیان کشور خود را ببینیم و بدانیم شیعیان پاکستان و افغانستان هم شیعه هستند و باید مراقب آنان هم باشیم. این آسیبهای جدی در این مسئله وجود دارد که اتفاقا برخی مراجع هم آن را ذکر کردهاند.
🔹دههسازیها نه تنها ترویج دینداری نیست بلکه با توجه به شرایط ما و کشورهای اسلامی، آسیبزاست ولی متاسفانه برخی مداحان در تهران و قم این مجالس را برگزار میکنند و تاوانش را باید شیعیان افغانستان و کشورهای دیگر بدهند.
ادامه مطلب: https://b2n.ir/f37736
🆔 @ijtihad
⚡️استفتاء از آیات عظام خامنهای، نوری همدانی و مکارم شیرازی درباره «عیدالزهرا»
✔️در قرنهای اخیر چنین مرسوم بوده است که عامه شیعیان در روز نهم ربیع - با توجه به نسبتی که به این روز میدهند - توجهی خاص به این روز داشته و مجالسی را در آن تشکیل میدادهاند.
از صحت و سقم این انتساب که بگذریم آن چه موجب نگرانی است انجام اعمال و گفتار خلاف شرعی است که در بعضی از این مجالس صورت میگیرد و از ساحت فرد مسلمان و شیعه اهلبیت(ع) به دور است و آن چه بر این نگرانی میافزاید وجهه شرعی دادن بعضی افراد به این اعمال خلاف شرع است که با بهانه «رفع القلم» و... انجام میگیرد.
متأسفانه در سالهای اخیر و با امکانات جدیدی هم که به وجود آمده، امکان ضبط تصاویر یا صوت این مجالس برای شرکت کنندگان در آن به سهولت وجود دارد که در بعضی موارد این فیلمها و صوتها به کشورهای مجاورمان که شیعیان و اهل تسنن در کنار یکدیگر زندگی میکنند زندگی می کنند نفوذ یافته و باعث ایجاد فتنه و ریختن خون پاک شیعیان آن منطقه گردیده است. با توجه به نکاتی که گفته شد خواهشمند است نظر شریف معظم له را نسبت به این سؤالات بیان فرمائید.
1. حکم برپایی این گونه مجالس با صورتی که گفته شد چیست؟
2. شرکت در این مجالس چه حکمی دارد؟
3. نظر حضرت عالی درباره «رفع القلم» که مجوز انجام بعضی گناهان و مناهی در این ایام میشود چیست؟
4. توصیهای به این افراد را بیان کنید.
🔹آیتالله خامنهای در پاسخ به این استفتا مینویسند: هرگونه گفتار یا کردار و رفتارى که در زمان حاضر سوژه و بهانه به دست دشمن بدهد و یا موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمین شود شرعاً حرام اکید است.
🔸آیتالله نوری همدانی نیز مینویسد: چیزی به عنوان رفع قلم در روز به خصوصی نداریم و مسلمانان باید از تفرقه بپرهیزند و از هر چیزی که موجب وهن مذهب می باشد جداً اجتناب نمایند.
🔹آیتالله مکارم شیرازی در پاسخ خود به این استفتا مرقوم کرده است: اولاً: روایتی با عنوان رفع قلم در آن ایام مخصوص در منابع معتبر نداریم. و ثانیاً بر فرض چنین چیزی باشد که نیست مخالف کتاب و سنت است و چنین روایتی قابل پذیرفتن نیست و حرام و گناه در هیچ زمانی مجاز نیست. همچنین سخنان رکیک و کارهای زشت دیگر و ثالثاً: تولّی و تبرّی راههای صحیحی دارد نه این راههای خلاف.
🆔 @ijtihad