💢تفاوت و تشابه گزاره ‏های اخلاقی و فقهی ✔️استاد سیدمصطفی محقق داماد/ دیدگاه و نظر می‌‏دانیم که گزاره‌ی قانونی ضمانت اجرا دارد و گزار‌ه‌ی اخلاقی ضمانت اجرا ندارد. اگر این تفاوت را برای فقه بگذاریم ضمانت اجرای آن چیست؟ آیا فقط مجازات دنیا مدنظر است یا مجازات اخروی هم به آن اضافه می‌‌کنیم؟ حتماً خواهید گفت مجازات اخروی را هم اضافه می‌‌کنیم. نماز بخوان، اگر نخواندی به جهنم می‌‌روی؛ پس می‌‌شود فقه. پس اخلاق کجای آن است؟ آیا با این تعریف، دیگر چیزی برای اخلاق می‌‌ماند؟ با این تعریف، دینی که فقه می‌‌گوید، اخلاق ندارد؛ زیرا اگر اعمال دینی را انجام ندهی، به جهنم می‌‌روی یا اگر انجام دهی به بهشت می‌‌روی. پس تکلیف اخلاق در این میان چه می‌‏شود؟ در حوزه‌ علمیه‌ قم عده‌‌ای اساس اخلاق به‌عنوان امری مستقل را به رسمیت نمی‌‏شناسند و می‌‌گویند اخلاق همان مستحبات و مکروهات است. براساس این تئوری در دایره‌ی شریعت هیچ چیزی برای اخلاق باقی نمی‌‌ماند. بنابراین باید بساط اخلاق را جمع کنیم، زیرا چیزی برای اخلاق باقی نمی‌‌ماند. اما به نظر بنده این مطلب صحیح نیست و ما نباید این تفاوت را قائل شویم. معیار ضمانت اجرایی دنیوی تفاوت میان قانون و اخلاق است. یک گزاره‌ی قانونی گزاره‏ای است که ضمانت اجرا دارد. این ضمانت اجرا یا ضمانت اجرایی وضعی مثل صحت و بطلان عقل است یا ضمانت اجرایی کیفری مثل مجازات گذاشتن است. اگر دیدگاه پیش‏‌گفته را بپذیریم بساط اخلاق به‌کلی جمع می‌‌شود و دینی ایجاد می‏‌شود که تنها شریعت دارد و اخلاق در آن جایی ندارد. هر دینی که شریعت دارد همه‌چیز در داخل خورجین شریعت قرار می‌‌گیرد و گزاره‌ی اخلاقی در آن جایی ندارد. در این دیدگاه ما به این خاطر نباید دروغ بگوییم که دچار آتش جهنم می‌‏شویم نه به این خاطر که دروغ‏گویی کار بدی است. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نقد کتاب «فلسفه اصول فقه» مبتنی بر مبانی کلامی استاد میرباقری ✔️نشست نقد قبل از چاپ کتاب «فلسفه اصول فقه، تکامل در مبانی روش تفقه مبتنی بر مبانی کلامی استاد میرباقری» با ارائه حجت‌الاسلام یحیی عبدالهی مولف اثر و پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی قم و نقد حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان استاد حوزه و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در روزهای پایانی آذرماه با حضور علاقه‌مندان در سالن جلسات فرهنگستان علوم اسلامی قم برگزار شد. 📝 گزارش آن را بخوانید + دانلود 50 صفحه اول کتاب: http://ijtihadnet.ir/?p=74628 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔖دانلود نخستین ویژه‌نامه همایش بین‌المللی «فقه سیاست خارجی» 🔺در این ویژه‌نامه گزارشی از مجموعه فعالیت‌ها و جلسات دبیرخانه همایش و پیش‌نشست‌های علمی و تخصصی که در پاییز ۱۴۰۲ برگزار شد را می‌خوانیم. 🔗لینک دانلود فایل: bayanbox.ir/view/6661608341748170321/140210.pdf 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢گفتمان سنتی، گفتمان انقلاب و لایحه ارتقا امنیت زنان ✍️حجت‌الاسلام مجید دهقان، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده پس از انقلاب پیگیری امور زنان دو پاره شد. "مساله زنان" را گفتمان خط امام و بعدا اصلاحات به دوش کشید و به ناکجا آباد برد و "مساله خانواده" را گفتمان اصول‌گرایی نمایندگی کرد و به مفهوم سنتی آن فهمید. این وسط گفتمان انقلاب بی‌نماینده ماند. لایحه فعلی ارتقا امنیت زنان، با وجود اشکالات جزئی، در نفی نگرش فمینیستی و با فاصله گرفتن از نگاه سنتی به دنیا آمد و در صورت تصویب برای اولین بار نگرش خاص گفتمان انقلابی را نمایندگی می‌کند. این طفل نوپا در گفتمان انقلاب اما در برابر گفتمان پرقدرت سنتی بی‌دفاع است، اشارات سالیانه رهبری مگر رمقی به آن دهد. آیا مجلسِ حاضر در هفته‌های نزدیک به انتخابات توان آن را دارد که راوی گفتمان انقلاب اسلامی در مساله زنان باشد؟ 📝 در این باره بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=74634 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢راههای آموختن و گزاردن نماز و کیفیت بخشیدن به آن را برای نسل نو هموار کنید ✔️حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی به سی‌امین اجلاس سراسری نماز، ترویج نماز در میان نسل جوان و نوجوان را کلید گسترش این نعمت الهی و جایگزین شدن آن در جایگاه شایسته‌ی آن دانستند و از متصدیان کارهای مرتبط با جوانان و نوجوانان خواستند تا خود را مخاطب «اقیموا الصلاة» بدانند و به معنای واقعی، نماز را اقامه کنند. 📝 متن پیام رهبر انقلاب به این شرح است: http://ijtihadnet.ir/?p=74645 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 نشست علمی «نقش عقل در فقه سیاسی (نشست سوم)» 🎙ارائه: حجت‌الاسلام والمسلمین محمود شفیعی 🎙ناقدان: حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا و دکتر سیدصادق حقیقت 🗓 زمان: یکشنبه ۱۷ دیماه ساعت ۱۸ 🏛مکان: قم خیابان فاطمی (دورشهر)، کوچه ۳۰، پلاک ۵۳ 🔗لینک ورود به جلسه: https://bbb01.dte.ir/b/ggp-aag-qln-1ze 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔کرسی علمی «نقد و بررسی جایگاه اجماع و شهرت در فتاوای فقهی با تأکید بر عدالت جنسیتی» 🎙ارائه: حجت‌الاسلام مهدی شجریان 🎙ناقدان: حجت‌الاسلام سید احسان علوی رفیعی و دکتر سعید محجوب 🗓 زمان: دوشنبه، ۱۸ دیماه ۱۴۰۲، ساعت ۱۰ الی ۱۲ 🏢مکان: پردیسان، انتهای بلوار دانشگاه، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، طبقه سه،سالن کوثر 🔗لینک برای مشارکت مجازی: dte.bz/scscenter 🔹آیا باید تغییراتی در فقه و اصول فقه صورت گیرد تا فتاوا مبتنی بر عدالت جنسیتی صادر شود؟ 🔸آیا همین وضعیت فقه و اصول فقه برای بسط عدالت جنسیتی کافی است؟ 🔹اساسا فتاوای موجودِ مرتبط با بانوان در فقهِ امروز تناسبی با عدالت جنسیتی دارد؟ 🔸اگر نگاه فقیه به جایگاه اجماع و شهرت عوض شود، چه تغییری در بسط عدالت جنسیتی از طریق فقه رخ می‌دهد؟ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢چهارشنبه خونین کرمان و یک نکته ✍️استاد ابوالقاسم علیدوست دست جنایت، پلشتی، خشم کور و خرافه، ملت نجیب ایران – بلکه همه صالحان و مصلحان – را عزادار کرد. بدون تردید همه بدخواهان و دشمنان این مرز و بوم، استکبار جهانی، صهیونیسم بین‌الملل، از این حادثه پلید و امثال آن، به حسب ظاهر و به طور موقت، بهره می‌برند و در خلق آنها مؤثرند؛ لکن این واقعیت نباید مسئولان، رسانه‌ها و صاحبان تریبون‌های مطرح را، به مسیری بکشاند که برخی جریانات خرافه، افراطی، تکفیری و انحراف در حاشیه امن قرار گیرند! متاسفانه در منطقه، مدارس‌نماها و کانون‌های خطرناک و تروریست‌پروری وجود دارد که گاه باعناوین گمراه‌کننده، جاهلان و کفتاران خون آشامی می‌پروراند. تربیت خون‌آشامانی انتحاری از عهده این غارها و کانون‌های فساد برمی‌آید. هرچند خود در طول نظام استکبار، صهیونیسم و رژیم اشغالگر قدس قرار دارند. باید از منافقانی ترسید که مدرسه و تفکرشان پلیدانی را می‌پروراند که به نام خدا، خون می‌ریزند و طُرفه، این که خود از اولین کسانی هستند که این حوادث را محکوم می‌کنند!! نسبت به این حادثه واضح است که باید قضاوت قاطع را به عهده بازرسان امین گذاشت تا در این زمینه، به هر برآیندی رسیدند، اعلام کنند؛ لکن این گزینه را نباید هیچ گاه مغفول انگاشت. البته – به هیچ وجه – نباید نقش و نقشه استکبار و صهیونیزم را که جز در سایه فساد و ریختن خون زیست نمی‌کنند، نادیده گرفت. 👈 ادامه مطلب را در «اجتهاد» بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=74639 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢پیدا و پنهان یک حادثه و یک پیام ✍️ بهنام طالبی طادی لابه‌لای تمام واکنش‌ها و تحلیل‌ها پیرامون حادثه تروریستی کرمان به نظر می‌رسد پیام آیت‌الله جوادی آملی قابل توجه و تأمل جدی است. ایشان به درستی اشاره کردند که فارغ از تمام دسیسه‌ها و برنامه ریزی‌های خارجی، تحلیل شناختی از مجری عملیاتی که به راحتی عده‌‌ای مسلمان و کودکان نابالغ آنها را در عین اظهار به ایمان، کافر و مهدورالدم دانسته و چنین ددمنشانه به خاک و خون می‌کشد حاکی از آن است که سرمنشاء فکر و اندیشه (حوزه و دانشگاه) به وظیفه اصلی خود درست عمل نکرده و بخشی از مردم یک جامعه این چنین دچار «بحران معنا و اندیشه» شده‌اند. فارغ از سرفصل‌های کلاسیک کلامی باید جامعه امروز از مشرب‌های ناب متفکران و نخبگان سیراب شود تا از چنین انحرافات فاحشی جلوگیری به عمل آید. چه‌بسا این پیام نه بر لزوم فعال کردن «دیپلماسی کلامی» در صحنه بین‌الملل اشعار داشته باشد تا ضمن ایجاد یک نهضت جهانی متفکرین مسلمان آنقدر به تولید اندیشه و افکار فرامذهبی و خردمندانه بپردازند تا به صورت طبیعی افکار تکفیری و شاذ به حاشیه رانده شود و کاملاً به عنوان یک ضد ارزش به لایه‌های زیرین جامعه نفوذ کند. باید دقت داشت که این موضوع صرفاً به جریان‌ها و جوامع تکفیری و مذهبی باز نمی‌گردد. امروز در جامعه غیرمذهبی ایران نیز «بحران معنا» اثرات عمیقی در سبک زندگی و مواجهه آن‌ها با چنین حوادثی ایجاد کرده است. این بحران تابع از دست رفتن جایگاه مراجع نخبگانی با منش عقلانی و جایگزینی مرجعیت مجازی سلبریتی‌هاست... 📝 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=74642 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢 سلبریتی‌های متخلف و خالف را چگونه مجازات کنیم؟ ✍️حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قنبریان در سیره پیامبر(ص) و امیرالمومنین(ع) دو خط روشن و متمایز وجود دارد: ۱. با متخلفین یا منافقینی که به دشمن می‌پیوستند! مثل حنظلة بن ربیع۱، جریر بن عبدالله بجلی۲ (سفیری که به معاویه پیوست)، مصقلة بن هبیره۳ (کارگزاری که به معاویه پیوست)؛ پس از پیوستن به حزب اموی و جدایی از مومنان، خانه‌هایشان را ویران می‌کرد تا دیگر جایی و راهی برای برگشت نداشته باشند. ۲. اما کسانی که نه در مرتبه منافقین بودند و نه رسماً به دشمن می‌پیوستند، بلکه در "امر جامع" مومنان (مثل غزوه تبوک) شرکت نمی‌کردند؛ مجازاتی دیگر داشتند. کعب بن مالک شاعر معروف (از سلبریتی های آن روزگار) و مرارة بن الربیع و هلال بن امیه، "الذّین خُلِّفوا" (آیه۱۱۸ توبه) هستند. "مخلّفون" و "مع الخوالف" (۸۷توبه) اوصاف دیگر این صنف است. "خالفه" کسی است که پشت سر می‌ماند، وقتی همه در امر جامعی شرکت دارند آنها به چیز دیگری مشغولند. مجازات اینها، مدنی و بایکوت اجتماعی بود. بعد از پیامبر(ص)، مومنان و حتی خانواده اینها، تحریمشان کردند تا آنجا که مجبور به خروج از شهر شدند و زمینه توبه شان شد. برخی سلبریتی‌ها رسماً به دشمن ایران پیوسته‌اند و برخی دیگر دچار حباب‌های رسانه و غفلت‌های مستمرشان هستند؛ وقتی اکثریت مردم به امر جامعی (مثل شهادت هم وطنان و... ) مشغولند آنها در سکوت یا به امور پرتی می‌پردازند. اولی‌ها مجازات سیاسی و قضایی و دومی‌ها مجازات مدنی و اجتماعی لازم دارند. قدرت و پیوستگی اجتماعی‌ای که بتواند این مجازات مدنی را رقم بزند نیاز به تمهیدات و برنامه ریزی دارد. ................. ۱. شرح ابن ابی الحدید ج۳ص۱۷۷ ۲.بحار ج۳۲ص۳۸۲ ۳. طبری ج۵ص۱۳۰ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢حجاب فقهی، شاخص عفت نیست/ لزوم تقویت تعبد در رعایت حجاب ✔️حجت‌الاسلام مهدی شجریان: 🔹در مقوله عفاف با مسئله فرهنگ‌پیچ مواجهیم یعنی تعیین مصادیق رفتارهای عفیفانه به شدت وابسته به فرهنگی است که افراد در آن زندگی می‌کنند مثلا در صد سال قبل، باز بودن چهره زنان و استفاده از عطر و نداشتن پوشیه مصداق بی‌عفتی بود یا حتی سخن‌گفتن زنان در برابر نامحرم بی‌عفتی شناخته می‌شد ولی امروزه حتی در جوامع اسلامی زنان متدین ما هم با صورت باز در جامعه حاضر می‌شوند و مقداری آراستگی هم شاید داشته باشند. در عشایر بخشی از زنان، موهای خود را تا حدودی بیرون می‌گذارند در عین حال اهل نماز و عبادت هستند و شاید مادر شهید و حافظ قرآن هم باشند ولی اینها هم مصداق بی‌عفتی حساب‌ نمی‌شود بنابراین حجاب فقهی، شاخص عفت نیست. 🔸تفاوت دیگر بین عفاف و حجاب در مصادیق بیرونی و خارجی است؛ مثلا معمولا در قم عبور از حجاب فقهی، عمدتا غیرعفیفانه تلقی ‌می‌شود یا در کربلا و برخی شهرهای مذهبی دیگر هم اینطور است ولی گاهی اوقات رفتار عفیفانه وجود دارد ولی حجاب نیست و گاهی حجاب وجود دارد ولی رفتار عفیفانه نیست بنابراین بین عفاف و حجاب تساوی وجود ندارد. 🔹به نظرم توجیه این گروه راهی جز گفتمان تعبد ندارد زیرا اساسا فقه ما برپایه تعبد شکل گرفته است یعنی برای تعبد شرعی و رعایت حدود الهی باید حجاب رعایت شود وگرنه کم‌حجابی لزوما به معنای بی‌عفتی نیست. 📝تفصیل مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=74651 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢جایگاه مردم در حکمرانی اسلامی ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا: 🔹حکومت برای شکل‌گیری چهار مسئله دارد: چگونه شکل می‌گیرد، چگونه اعمال قدرت می‌کند، چگونه توزیع قدرت می‌کند و چگونه مهار قدرت می‌کند. این چهار مسئله در همه حکومت‌ها وجود دارد. دنیای غرب روی این دو مسئله خیلی تمرکز دارد؛ اینکه قدرت به صورت ساختاری میان مجموعه شهروندان و نهادها و جامعه مدنی و بخش خصوصی و دولت پخش شود. 🔸دیگر اینکه اگر قدرت دچار مشکل و استبداد و ناکارآمدی شد، چطور ‌می‌شود آن را مهار کرد. این دو مسئله باعث شد که اینها نظریه حکمرانی خوب را مطرح کردند. گفتند اگر سیستم تصمیم‌گیری از دولت‌ها گرفته شود و در جامعه پخش شود، جامعه بهتر اداره ‌می‌شود، کارآمدی ایجاد ‌می‌شود، مشارکت بالا می‌رود و جلوی فساد و قدرت را گرفته ‌می‌شود. در واقع همه امتیاز حکمرانی خوب به دموکراسی بودن آن هست. 🔹در فرآیند شکل‌گیری «حکمرانی اسلامی» و در ساختارها و کارویژه‌های آن، «مردم» نقش اساسی دارند. مردم عنصر ذاتی و رکن مقوم حکمرانی اسلامی هستند. بر اساس آیات قرآن، مردم از طریق مشارکت، نظارت و مسئولیت دینی، نقش ذاتی خود را اعمال می‌کنند. لذا با وجود این الگوی حکمرانی، نیازی به نسخه سفارشی حکمرانی خوب لیبرال دموکراسی غرب نیست. 📝 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=74661 🆔 https://eitaa.com/ijtihad