#اعراب_فعل_مضارع
▪️اعراب فعل مضارع معرب: رفع،نصب،جزم
١- فعل مضارع مرفوع: فعل مضارع هنگامی مرفوع است که هیچ یک از عوامل «نَصب یا جَزم» بر سرش در نیامده باشد.
مانند: یَذهَبُ،یَذهَبانِ،یَذهَبُونَ
🔘 علامت های رفع فعل مضارع عبارتند از:
١- ضمه در صیغه های١۴،١٣،٧،۴،١: (یَذهَبُ،تَذهَبُ،تَذهَبُ،اَذهَبُ،نَذهَبُ) (اعراب اصلی)
٢- ثبوت نون (نَِ) در«افعال خمسه» که عبارتند از: (یَذهَبانِ،یَذهَبُونَ،تَذهبانِ،تَذهَبُونَ،تَذهَبینَ) (اعراب فرعی)
٣- ساکن شدن حرف عله. مانند: یَرمِی،یَدعُو(اعراب تقدیری در حالتهای رفع و جزم ) (مخصوص سال سوم)
▪️عَیِّن نوعَ الاعرابِ لافَعالِ المُضارِعَةِ التّالِیَةِ: یَجلِسُ،یُحِبُّونَ،یَتَعَلَّمانِ
یَجلِسُ: فعل مضارع مرفوع،علامت رفع آن ضمه ظاهر در آخرش .
یُحِبُّونَ: فعل مضارع مرفوع،علامت رفع آن «نون» آخرش .
یَتَعَلَّمانِ: فعل مضارع مرفوع،علامت رفع آن «نون» آخرش .
٢- فعل مضارع منصوب: فعل مضارع هنگامی منصوب می شود که یکی از عوامل نصب بر سرش در آمده باشد .
🔻عوامل نصب یا ادوات ناصبه ی فعل مضارع عبارتنداز : اَن،لَن،کَی،اِذَن،حَتّی،لِـ ،لِکَی
مثل: اَن یَذهَبَ، لَن یَذهَبا، اِذَن یَذهَبُوا
🔘 علامت های نصب فعل مضارع عبارتند از:
١- فتحه در صیغه های ١۴،١٣،٧،۴،١ : (اَن یَذهَبَ،أَن تَذهَب،اَن تَذهَبَ،اَن اَذهَبَ،اَن نَذهَبَ)
٢- حذف نون در افعال خمسه: که عبارتند از : (اَن یَذهَبا،اَن یَذهَبُوا،اَن تَذهبا،اَن تَذهَبُوا،اَن تَذهَبی)
▪️عَیِّن اِعرابَ الاَفعالِ المُضارعَةِ مِمّا اُشیرَ الیهِ بِخَطٍّ:
الف) لَن تَنالُوا البِرَّ حَتّی تُنفِقُوا مِمّا تُحِبُّونَ .
ب) اُریدُ اَن اَتَعَلَّمَ.
ج) اَن یَذهَبا.
١- اَن اَتَعَلَّمَ: فعل مضارع منصوب، علامت نصب آن فتحه ظاهر در آخرش . (اعراب اصلی)
٢- اَن یَذهَبا: فعل مضارع منصوب، علامت نصب آن «حذف نون» از آخرش.(اعراب فرعی)
٣- لَن تَنالُوا: فعل مضارع منصوب، علامت نصب آن «حذف نون» از آخرش. (اعراب فرعی)
🔘 ترجمه ی فعل مضارع منصوب با ادات ناصبه:
١- اَن به معنی «که» : اُریدُ اَن اَتَعَلَّمَ. می خواهم که یاد بگیرم .
٢- لن معنی فعل مضارع را به «مستقبل منفی» تبدیل می کند.
مثل: لَن تَجِدَ لِسُنَّةِ اللهِ تَحویلاً . هرگز در سنت الهی دگرگونی نخواهی یافت .
٣- کی برای بیان علت می آید: جِئتُکَ کَی اَتَعَلَّمَ. پیش تو آمدم برای اینکه یاد بگیرم.
۴- اذن به معنی (بنا بر این ، در این صورت) و در جواب می آید.
کسی به تو می گوید : سَاَزُورُکَ (به دیدن تو می آیم)
در جواب می گویی: اِذَن اُکرِمَکَ (در این هنگام تورا گرامی می دارم)
۵- لِـ و حَتّی(برای اینکه ، تا اینکه) : این دو حرف از حروف ناصب به اَن مُقَدّره است.
الف) خُذ الدَّواءَ لِتَبرَأ. دواء را بگیر برای اینکه خوب شوی. که در اصل بوده: خُذ الدَّواءَ لِاَن تَبرَأ.
ب) وَاعبُد رَبَّکَ حَتّی یَأتِیَکَ الیَقینُ. (پروردگارت را عبادت کن تا برایت یقین حاصل شود.)
٣- مضارع مجزوم: فعل مضارع هنگامی مجزوم می شود که یکی از عوامل جزم بر سرش در آمده باشد.
▪️عوامل جزم فعل مضارع عبارتند از:
١- اداتی که یک فعل را مجزوم می کنند.
مانند: «لَم،لَمّا،لِـ امر،لای نهی»
لَم یَتَکَلَّم - لَمّا یُؤمِنُوا - لا تَفعَلا
٢- اداتی که دو فعل را مجزوم می کنند که اولی فعل شرط و دومی جواب شرط نامیده می شود .
مانند: اِن،مَن،ما،اَینَما
الف) اِن تَنصُرُوا اللهَ یَنصُرکُم.
ب) مَن یَعمَل الخَیرَ یَنتَفِع بِهِ.
تذکر: ١) از بین ادات شرط «اِن» حرف شرط است و بغیه اسم شرط هستند.
٢) گاهی قبل از فعل شرط «فعل امر یا نهی» قرار می گیرد که در این صورت باید فعل شرط را حذف کرد.
مانند: الف- اِرحَم تُرحَم که در اصل بوده است. اِرحَم اِن تَرحَم تُرحَم.
ب- لاتَکفُر تَدخُل النّارَ که در اصل بوده است. لاتَکفُر اِن تَکفُر تَدخُل النَّارَ .
▪️علامت های جَزم فعل مضارع عبارتند از:
١- سکون: (در صیغه های١۴،١٣،٧،۴،١) (لَم یَذهَب،لَم تَذهَب،لَم تَذهَب،لَم اَذهَب،
لَم نَذهَب)
٢- حذف نون: در افعال خمسه که عبارتند از: (لَم یَذهَبا،لَم یَذهَبُوا،لَم تَذهبا،لَم تَذهَبُوا،لَم تَذهَبی)
٣- حذف حرف عله: (در صیغه های١۴،١٣،٧،۴،١) از افعال ناقص.
مثل: لم یَدعُ
▪️عَیِّن اِعرابَ الاَفعالِ المُضارعَةِ مِمّا اُشیرَ الیهِ بِخَطٍّ:
الف) لاتَقنَطُوا مِن رَحمَةِ اللهِ.
ب) اِن تَنصُرُوا اللهَ یَنصُرکُم.
١- یَنصُر: فعل مضارع مجزوم،علامت جزم آن سکون ظاهر در آخرش. (اعراب اصلی ، جواب شرط)
٢- اِن تَنصُرُوا : فعل مضارع مجزوم،علامت جزم آن«حذف نون» از آخرش. (اعراب فرعی ، فعل شرط)
٣- لاتَقنَطُوا: فعل مضارع مجزوم،علامت جزم آن «حذف نون»از آخرش. (اعراب فرعی)
✅ کانال آموزش تجزیه و ترکیب آسان
@tajziyeh_va_tarkib