👈 افعال ناقصه
#افعال_ناقصه: فعلهايی هستند كه بر سر جملات اسميه ميآيند و با آمدن آنها تغييراتي از نظر اعراب در جملات اسميه به وجود ميآورند.
▪️مثل: اَلرَّبــــــيــعُ لَـــــطــيــــــفٌ. (جملهي اسميه) بهار لطيف است.
كــــــانَ اَلرَّبــيــعُ لَــطــيـــفاً . (جملهي اسميه) بـهار لطيف بود .
فعل ناقصه اسم كان مرفوع خبر كان منصوب
👌نكتهي مهم: با آمدن يكي از افعال ناقصه (كانَ) بر سر جملهي اسميه،خبر كان (لطيف) منصوب ــَــًـ گرديده است.
👌نكتهي مهم۱: افعال ناقصه ، افعالي هستند كه در ابتداي جملات اسميه ميآيند و مبتدا را در حالت رفعي ــُــٌـ باقي گذاشته و خبر را منصوب ــَــًـ ميكنند. (رافع مبتدا و ناصب در خبر هستند).
▪️مثل: كــــــــــانَ اَلـــــَّرجــــــلُ حَـــــليــــــماً (مرد صبور و بردبار بود)
فعل ناقصه اسم كان و مرفوع خبر كان و منصوب
«كانَ: بود» از افعال ناقصه است كه چون بر سر مبتدا و خبر بيايد:
۱- مبتدا به عنوان اسم افعال ناقصه « مرفوع ــُــٌـ » ميماند .
۲- خبر به عنوان خبر افعال ناقصه «منصوب ــَــًـ » ميشود .
👌نكتهي مهم۲: اسمهاي افعال ناقصه از جهت احكام و اعراب (آمدن بعد از فعل) شباهت به «فاعل» دارند ، زيرا فاعل بعد از فعل ميآيد و «مرفوع» است و اسم افعال ناقصه هم بعد از فعل ناقص ميآيد و «مرفوع» است.
▪️مثل: جــاءَ حـــميـــدٌ
صـــارَ حـــمـــيـــدٌ عـــاقِــــلاً . (حميد عاقل شد)
فعل فاعل و مرفوع از افعال ناقصه اسم «صار» و مرفوع خبر «صار» منصوب
☆مهمترين فعلهاي ناقصهاي كه مانند «كانَ» عمل ميكنند،عبارتند از:
صــــارَ : شد،لَيــسَ : نيست،اَصْبَحَ : گرديد،شد، مادامَ: مادامي كه،تا وقتي كه
👌نكتهي مهم۳: همان طور كه در نكته دوم بيان شد ، رابطهي افعال ناقصه با اسم خود دقيقاً مانند رابطهي فعل و فاعل است: اسم افعال ناقصه مانند فاعل به سه صورت ميآيد.
♕اسم افعال ناقصه عبارتند از:
۱-اسم ظاهر: لَيــسَ اَلْــمُســلِمُ كــاذِبــاً .
فعل ناقصه اسم لَيس و مرفوع خبر لَيس و منصوب
۲- ضمير بارز : كُـــنْــــتَ تِــلـمــيـذاً نَـــشيطاً .
فعل ناقصه و تَ اسم كان محلاً مرفوع خبر كان و منصوب
۳- ضمير مستتر : كُــــــنْ صــــادِقــــــاً
فعل ناقصه اسم كان انتَ مستتر محلاً مرفوع خبر كان و منصوب
👌نكتهي مهم۴: خبر افعال ناقصه ، مانند خبر در جملات اسميه بر سه نوع است.
#انواعخبرافعالناقصه
۱- خبر مفرد : كـانَ اَلْمُســافِرُ جــالِساً
خبر كان مفرد و منصوب
۲- خبر جمله: كانَ اَلْـمُسافِرُ يـذْهَـبُ اِلي الْموقِفِ خبر كان جمله فعليه و محلاً منصوب
۳- شبه جمله: كانَ اَلْـمُسافِرُ فِي السَّيارةِ خبر كان شبه جمله ( جارومجرور ) و محلاً منصوب
👌نكتهي مهم۵ : خبر افعال ناقصه در صورتي كه شبه جمله ( جار و مجرور ) باشد ، گاهي بر « اسم » مقدم ميشود : لَيــسَ فِــي الْـــبــيــتِ رجــــلٌ
خبر مقدم لَيس محلاً منصوب اسم لَيس و مرفوع
👌نكتهي مهم۶ : افعال ناقصه از جهت جنس و عدد با اسم خود مطابقت ميكنند. (مانند مبتدا و خبر)
صارَ علي مؤمناً.(مذكر)
صارَتْ فاطمةُ مَوْمِنَةً.(مونث)
لَيسَ تلميذُ كاذباً.(مذكر)
لَيسَتْ تلميذةُ كاذبةً.(مونث)
يكوُنُ التِّلميذانِ ناجِحَينِ.(مذكر)
تَكوُنُ التِّلميذَتانِ ناجِحَتَنْنِ.(مونث)
يكُوُنَ التَّلاميذُ ناجِحينَ.(مذكر)
تَكُونُ التِّلميذاتُ ناجحاتٍ.(مونث)
✅ کانال تجزیه و ترکیب آسان
@tajziyeh_va_tarkib