🔹حکم مکروه فردی در #فقه_خرد، حرام اجتماعی در #فقه_نظام است! 🔻چگونه فقه خرد و #تک‌گزاره‌ها در دل جریان توسعه بازی می‌خورد! 2⃣ از 3⃣ 🔻برای تطبیق موارد فوق در جمهوری اسلامی به صورت اجمالی به بررسی وضعیت تقنین در #نظام_خانواده می‌پردازیم. #جریان_توسعه چگونه فقه را در زمین خودش بازی داده است و عملا آنچه در عمل اتفاق افتاده است استحاله نظامات در دل مدرنیته بوده است. 🔻ما یکبار نگاه #ماهواره‌ای و #منظومه‌ای داریم و یکبار نگاه جزیی و گسسته در قوانین داریم. - قوانینی که مثلا در حوزه خانواده گذاشته شده است به لحاظ #تک_گزاره آیا غیرفقهی ست؟ قطعا خیر. - آیا به لحاظ #فقه_نظام یا #فقه_اجتماعی این فرایند تقنین غیرشرعی ست؟ بله؛ و نمی‌تواند ضامن اسلامی شدن جامعه باشد! 🔻مثلا: - #حق_حضانت فرزند بعد از طلاق: طبق مشهور فقها حق حضانت پسر تا دوسال با مادر است، اما نظر آقای #خویی تا هفت سال را اولی می‌داند. (همین فتوای شاذ را گنجاندند در قانون) (۱) - #ارث بردن زن از زمین: طبق مشهور فقها زن از زمین ارث نمی‌برد. یک فتوای فقط از آقای صافی ست که قائل به ارث بردن زن از زمین هست. (این تک‌گزاره نیز از فیلتر #شورای_نگهبان رد و تبدیل به قانون می‌شود) - #باطل_بودن شرط عدم #ازدواج_مجدد مرد در #شروط ضمن عقد: مشهور فقها شرط به اینکه مرد همسر دیگری نگیرد را هم از جمله شروط باطل می‌دانند و در واقع آن را مثال اصلی چنین شرطی ذکر کرده‌اند. برای مثال #محمدحسن_نجفی در #شرائع می‌نویسد: «اگر شرط خلاف مشروعی کند؛ مثلاً بر سر او #زن نیارد یا با #کنیزانش آمیزش جنسی نکند، شرط باطل است ولی عقد و مهریه صحیح است.»(۲) #شهید_ثانی هم در شرح لمعه می‌نویسد: «اگر شرط #مخالف_شرع شود، شرط باطل و عقد و مهریه صحیح است، مانند اینکه شرط کند سرش زن نگیرد.»(۳) - برای خنثی کردن شرط فوق #حق_وکالت_طلاق را از #کتاب_وکالت با بند و بیل‌های دیگری در دفترچه‌های ازدواج گنجاندند تا عملا ازدواج مجدد مرد غیرممکن یا پرهزینه شود (یعنی می‌شود از #تک_گزاره‌های فقهی به‌گونه‌ای منظومه سازی شود، که یک حکم حلالی تبدیل به ضد حکم دیگر و ضد مقصود شارع شود) - مباحث دیگری چون #اشتغال_زنان و تحصیل زنان در رشته های غیر مرتبط و موارد دیگری طبق نظریه #برابری_جنسیتی و... 🔻چند مثال بالا به عنوان نمونه اشاره‌ای بود که چگونه #تک_گزاره فقهی که با نگاه جزیی مخالفت با شرع اسلام ندارد، اما همین #تک_گزاره‌های فقهی در #فقه کلان یا #فقه_اجتماعی (یا به تعبیر دقیق شهید صدر #فقه_نظام) ماهیتی و حکم دیگر و چه بسا حرمت پیدا کند. 🔻مثلا وقتی همین #تک_گزاره‌ها را در مکتب #سرمایه‌داری غرب یا نظامات اجتماعی طاغوت می‌بریم یک معنایی پیدا می‌کند، و در #مکتب_اسلام معنا و کارکرد دیگری پیدا می‌کند. به عنوان مثال برای سنجش مجموع قوانین در حوزه خانواده (یا هر نظام اجتماعی دیگری) باید با شاخصه‌های همان مکتب ارزیابی شود. پی‌نوشت: ۱- «مسئلة 1388: الام احق بحضانة الولد ان شائت اذا کانت، حرة مسلمة عاقلة مأمونة علی الولد الی سنتین و ان کان انثی، و الاولی جعله فی حضانة الام الی سبع سنین و ان کان ذکرا، و تسقط الحضانة لو تزوجت و لا تسقط لو زنت». منهاج الصالحین، سیدابوالقاسم خویی، ج2، ص285. ۲- المحقق الحلی، ابوالقاسم نجم‌الدین جعفر بن الحسن الهذلی. شرائع الإسلام فی مسائل الحلال والحرام، ص ۵۵۱ ۳- شهید ثانی، تحریر الروضة فی شرح اللمعة، تهران: سمت، هفتم، ۱۳۸۳، صص ۳۴۱–۳۴۰. شذرات؛ ایمان نوروزی @iman_norozi