شماره:62
#توهم_نقص_علم_حصولي
نقص علم حصولي بخاطر واسطه درشناخت يا اکمال آن با حقیقت دیگر.
قسمت دوم(٢)
اندیشه قلم
شماره:62 #توهم_نقص_علم_حصولي نقص علم حصولي بخاطر واسطه درشناخت يا اکمال آن با حقیقت دیگر. قسمت دوم(
#توهم_نقص_علم_حصولي
📢💡رفع اشکال ونقص در شناخت علم حصولي:
⭐قسمت دوم⭐
🌟نگاه دیگر:
🔵✌️گزاره های عقلی بر دو گونه اند ؛
⭐️ گزاره های نظری و⭐ گزاره های بدیهی.
📢1️⃣گزاره های نظری آن قضایایی می باشند که صدق آنها باید از طریق استدلال عقلی اثبات گردد.
❇️لذا هر کدام از این گونه گزاره ها همواره نتیجه ی یک استدلال عقلی می باشند.
🔔✨مقدّمات چنین استدلالی نیز یا از قضایای بدیهی تشکیل می شوند یا قضایایی نظری هستند.
🔷اگر مقدّمات آن بدیهی بودند که هیچ و الّا باز باید با استدلالی اثبات شوند.
🔶این را باید توجه کنیم اینکه:
⭐️ در هر گزاره ی عقلی این عقب گرد معرفتی تا آنجا ادامه می یابد که مقدّمات ختم به قضایای بدیهی شوند.
✨لذا تمام گزاره های نظری با یک یا چند واسطه از قضایای بدیهی به دست آمده اند.
امّا گزاره های بدیهی ، قضایایی می باشند که نیازی به اثبات ندارند ؛
🤔 بلکه تصوّر موضوع و محمول آنها کافی است تا عقل گواهی بر درستی آنها دهد.
🔔مثلاً وقتی گفته می شود: « هر کلّی از جزء خویش بزرگتر است » ، عقل بدون نیاز به هیچ استدلالی می یابد که این قضیّه درست می باشد.
❇️البته باید توجّه داشت که جز یک قضیّه ی بدیهی ، باقی قضایای بدیهی از طریق استدلال نیز قابل اثبات می باشند ؛ لکن استدلال آنها به قدری نزد عقل روشن است که نیازی به استدلال نمی بیند.
🔵بنابراین تمام قضایای بدیهی نیز در نهایت به یک قضیّه ی بدیهی ختم می شوند ؛ که آن قضیّه ذاتاً صادق می باشد ؛ به نحوی که از انکار آن نیز اثباتش لازم می آید.
📢پس گزاره های عقلی در یک سلسله ی بی نهایت یا در یک سلسله ی دوری قرار نمی گیرند ؛ بلکه در نهایت به یک قضیّه ی ذاتاً درست می رسند، آن بديهيات اوليه است.
📢2️⃣اقسام بديهيات :
🔵بديهيات دو دستهٔ کلي شده:
🌟 بديهيات اوليه 🌟و بديهيات ثانويه:
❇️بدیهی اولی» آن است که نه تنها احتیاج به استدلال و جستجو کردن «حد اوسط» و تشکیل صغری و کبری ندارد احتیاج به هیچ واسطهای حتی مشاهده و تجربه ندارد بلکه تنها عرضه شدن تصور موضوع و تصور محمول بر ذهن، کافی است که ذهن حکم جزمی خود را صادر کند و به اصطلاح تنها تصور محمول و موضوع کافی است برای جزم ذهن به ثبوت محمول از برای موضوع.
❇️بدیهی ثانوی» آن است که تنها عرضه شدن تصور موضوع و محمول برای حکم کردن ذهن کافی نیست و هر چند احتیاجی به جستجوی حد اوسط و تشکیل قیاس نیست ولی مداخله احساس یا تجربه برای ادراک رابطه موضوع و محمول لازم است، مانند جمیع مسائل تجربی.
📢مسیر علوم حصولي:
🔵اولین سر منشأ،بدیهیات اولی است
◀️و بعد با کمک بدیهیات اولی، بدیهیات ثانوی مثل تجربیات و حدسیات و امثال ذلک درک میشود
◀️و بعد مجهولِ گزارهای معلوم میشود،
❇️پس بدیهیات اولیه به علوم حضوری منتهی میشوند و از این طریق به سرچشمة ضمانت صحت شناخت حقيقي ازطریق علوم حصولی دست مییابیم.
🔔وبرای تکمیل پازل، باید ضمانت صحتي براي بديهيات اوليه بهدست بياوريم.
🌟و برای اثبات ضمانت، چندمطلب باید روشن شود:
🔔🗯️اولاً:مفاهيم تصوري را مورد بررسي قرار دهيم که چگونه مفاهيمي هستند و از چه راهي بهدست ميآيند؟
🚨🤔دوماً:و از سوي ديگر در رابطه آنها بينديشيم که چگونه عقل حکم به اتحاد موضوع و محمول آنها ميکند؟
🔔تبین:
1️⃣🤔 اين قضايا از مفاهيم فلسفي تشکيل مييابند؛ مفاهيمي که به علوم حضوري منتهي ميشوند.
🔔يعني
🔵نخستين دسته از مفاهيم فلسفي،
🔷 مانند «احتياج» و «استقلال»
◀️ و سپس «علت» و «معلول» را از معلومات بلاواسطه و وجدانيات انتزاع ميکنيم و مطابقت آنها را با منشأ انتزاعشان حضوراً مييابيم
🔶و ساير مفاهيم فلسفي هم به آنها بازميگردند.
2️⃣🔔و کيفيت حکم به اتحاد موضوع و محمول آنها، با مقايسة موضوعات و محمولات اين قضايا با يکديگر روشن ميشود.
📢به اين معنا که همه اين قضايا از قبيل قضاياي تحليلي هستند که مفهوم محمول آنها از تحليل مفهوم موضوعشان بهدست ميآيد؛
🔔مثلاً در اين قضيه که «هر معلولي احتياج به علت دارد»، هنگامي که به تحليل مفهوم «معلول» ميپردازيم،
❇️به اين نتيجه ميرسيم که معلول عبارت است از موجودي که وجود آن وابسته به موجود ديگري باشد،
💠 يعني «احتياج» به موجود ديگري داشته باشد که آن را «علت» ميناميم.
❇️پس مفهوم «احتياج به علت» در مفهوم «معلول» مندرج است و اتحاد آنها را با تجربه درونذهني مييابيم.
⛔ بهخلاف اين قضيه که «هر موجودي احتياج به علت دارد»؛ زيرا از تحليل مفهوم «موجود»، مفهوم «احتياج به علت» بهدست نميآيد، و ازاينرو نميتوان آن را از قضاياي بديهي بهحساب آورد،
⚠️ بلکه از قضاياي نظري صادق هم نيست.
💎بدينترتيب روشن ميشود که بديهيات اوليه هم منتهي به علوم حضوري ميشوند و به سرچشمه ضمانت صحت دست مييابند.
🖋اندیشه قلم✒️
@islami12🌴
📡Http://Eitaa.Com/islami12 📝
پایان سیر اوّل اندیشه اسلامی اندیشه قلم
باتشکر ازهمراهی درپیگیری مسائل کاربردی و ریشهایی درمبانی تفکرات اسلامی.
درهمراهی با هم به این نتایج رسیدیم که:
تفکر شخصیت انسان را مشخص می سازد و انسان بایدبرای بدست آوردن تفکرسالم تعریف دقیقی ازعقل داشته باشد
وجایگاه عقل را در دین الهی فهمیده شد
وتقسیمات علم مشخص شد
تمام علومی که انسان کسب میکند منتهی به علم حضوري میشود.
🖋اندیشه قلم✒️
@islami12🌴
هدایت شده از دین کده
📢شاید برای شما اتفاق بیفتد:
👥 سوال جامعه از دین ومذهب شما.
✅ما سعی کردیم درقالب
مجموعه رمانهای کوتاه دینی درموضوعات مختلف برمحور:
#باورها
#احکام
#اخلاق
#حقوق
🔔و با بیان ادله برهانی آن موضوع، شما را ازآن دغدغه بی جوابی رها سازیم.
💐باتشکر،منتظرشما هستیم.
📢شعارما:هر یک یا دو روز یک داستانک همراه بااستدلال.
#داستانها
🌐کانال ما
دین کده
http://eitaa.com/joinchat/2298347533C9f761682ff
May 11
سلام بر قلبهای نورانی شما همراهان اندیشه قلم، برای عزیزان این سیر یک فهرست فراهم کردیم که مروری باشد بر مطالب سیر اول معرفت شناسی .
ان شاالله سیر دوم در آینده شروع میشود. وبه خاطر ایام درسی، فقط جمعه ها بار گذاری میشود. باتشکر از همه عزیزان.
فهرست کانال📝👇.
@islami12