🌐 انگیزه‌های جمهوری آذربایجان برای پیوستن به بریکس
#تحلیل_کوتاه
🔹 وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان یک روز پس از حضور و دیدار پوتین با علی‌اف به‌صورت رسمی از درخواست خود برای پیوستن به بریکس خبر داد. در همین راستا معاون اول کمیته امور بین‌الملل شورای فدراسیون روسیه اعلام نموده است که درخواست آذربایجان برای عضویت در بریکس می‌تواند در اجلاس اکتبر ۲۰۲۴ بریکس در کازان مورد بررسی قرار بگیرد. باکو پیشتر نیز در اجلاس ژوئیه سازمان همکاری شانگهای در آستانه قزاقستان و در بیانیه مشترک خود با چین، تمایل خود برای عضویت در بریکس را ابراز کرده بود.
🔸 اما درخواست رسمی جمهوری آذربایجان برای پیوستن به بریکس، آن هم بلافاصله پس از سفر رئیس‌جمهور روسیه به این کشور حاوی چه پیغامی است؟ هر کدام از کشورهای متقاضی عضویت در بریکس با انگیزه‌های مختلف در این سازمان حضور دارند که از جمله آن می‌توان به کاهش وابستگی به دلار آمریکا، مقابله با مدل فعلی توزیع منابع و ثروت در جهان، متعادل نمودن سطح وابستگی به قدرت‌های جهانی، عبور از جهان تک‌قطبی به جهان چندقطبی و حرکت از وابستگی به منابع به اقتصادی تکنولوژی پایه اشاره نمود. درخواست آذربایجان را نیز می‌توان از جنبه‌های ژئوپلتیک، سیاسی و اقتصادی و مورد بررسی قرار دارد.
🔸 در بعد ژئوپلتیک جمهوری آذربایجان در یک موقعیت جغرافیایی قرار گرفته است که می‌توان آن را کانون کریدورهای ترانزیتی خواند. این کریدورها شامل کریدور شمال-جنوب، کریدور میانی یا ترانس‌کاسپین و مسیرهای شرق-غرب هستند که برای کشورهای چین، روسیه و هند از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند. با توجه به عضویت این سه کشور در بریکس، حضور جمهوری آذربایجان می‌تواند در افزایش همگرایی با این کشورها و همچنین تسهیل جذب سرمایه برای پروژه‌های توسعه جمهوری آذربایجان موثر باشد.
🔸 به لحاظ سیاسی، حمایت‌های همه‌جانبه غرب و ناتو از ایروان در مقابل باکو جریان بحران قره‌باغ باعث شده است که واگرایی بیشتری میان جمهوری آذربایجان و کشورهای غربی ایجاد شود. برای نمونه می‌توان به واکنش تند الهام علی‌اف به سخنان ماکرون در جریان دیدار با پاشینیان اشاره نمود. در طرف مقابل نیز حمایت‌های روسیه از آذربایجان در مقابل ارمنستان باعث نزدیکی بیش از پیش علی‌اف و پوتین شده است که این نزدیکی خود را در جریان حمایت ضمنی پوتین از راه‌اندازی کریدور زنگه‌زور و همچنین پیوستن جمهوری آذربایجان به بریکس در جریان سفر اخیر وی به باکو نشان داده است.
🔸 به لحاظ اقتصادی نیز نیز عمده صادرات آذربایجان(بیش از ۸۰%) به کشورهای غربی صورت می‌گیرد و همچنین در حدود ۸۵% از سرمایه‌گذاری خارجی در آذربایجان نیز از سوی شرکای غربی آذربایجان صورت گرفته است. پیوستن جمهوری آذربایجان در راستای تعدیل این وابستگی اقتصادی به غرب نیز به‌شمار می‌رود.
✔️ به‌نظر می‌رسد با توجه به مجموع رخدادهای بین‌المللی پس از جنگ اوکراین، گام‌های آغازین جمهوری آذربایجان به‌سمت اتخاذ رویکرد نگاه به شرق با پیوستن این کشور به بریکس برداشته خواهد شد. با این وصف باید دید سیاست دولت چهاردهم در مواجهه با احتمال فعال شدن دوباره کریدور زنگه‌زور و چالش‌های پیش روی آن چه خواهد بود؟
🌐 جعبه سیاه انفجار پیجرها در لبنان
#تحلیل_کوتاه
🔹 با مشخص شدن علت انفجار پیجرهای حزب‌الله در عصر دیروز ۲۷ شهریور مبنی بر این که حدود ۳۰ گرم مواد منفجره در آنها کار گذاشته شده بود و همچنین انفجارهای امروز در دستگاه‌های بی‌سیم و دیگر ابزارهای ارتباطی ملاحظاتی درباره دیگر ابعاد عملیاتی این رویداد، کارکرد نظامی و امنیتی آن، جنبه‌های سیاسی و اهداف اقدام و در نهایت زمانبندی آن مطرح می‌شود:
🔸 به لحاظ عملیاتی دو احتمال هک و حمله سایبری و جاسازی موادمنجره در داخل پیجرها مطرح بود که مشخص شده گزینه دوم درست بوده است و البته فرایند منفجر کردن مواد از طریق پیام خود شامل سطحی از حمله سایبری است. این امر سوالاتی درباره شیوه کار گذاشتن مواد منفجره ایجاد می‌کند. در این رابطه می‌توان سه احتمال را باید مدنظر قرار داد: نخست، جاسوسان اسرائیلی خود را تأمین‌کننده پیجرها معرفی کرده و خود اقدام به فروش این محموله کرده‌اند. دوم نیروهای این رژیم در فاصله خرید تا تحویل دستگاهها به حزب‌الله توانسته‌اند در میانه راه در حین حمل‌و‌نقل یا در انبارها چنین موادی را در آنها جاسازی کنند. سوم این که چنین اقدامی در کارخانه سازنده (گلد آپولو تایوان یا شرکت مجارستانی دارای امتیاز از گلد آپولو) انجام شده باشد. احتمالی که با توجه به نفوذ رژیم صهیونیستی در صنایع الکترونیک جهان نمی‌توان دور از نظر داشت.
🔸 به لحاظ کارکرد نظامی و امنیتی مهمترین بحثی که مطرح می‌شود تاثیر بر توان حزب‌الله است. این اقدام از یک سو با هدف قرار دادن مکانیزم عمومی ارتباطی نیروهای حزب‌الله توان عملیاتی و به ویژه زنجیره تصمیم تا اقدام را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است در کوتاه‌مدت باعث جلوگیری یا کاهش سطح عملیات‌های آن و یا جلوگیری از دفاع موثر در زمان جنگ احتمالی شود. از سویی دیگر علاوه‌بر شهادت چندین نفر، تعدادی از رزمندگان حزب‌الله را مجروح کرده است که اگر چه تعداد آنها در مقایسه با کل نیروهای آماده حزب‌الله اندک است اما به هرحال تاثیراتی منفی بر توان عملیاتی آن می‌گذارد. به علاوه تاثیر این رویداد بر روحیه رزمندگان حزب‌الله را با توجه به ایجاد این گمان در آنها که توسط دشمن شناسایی و کنترل می شوند نیز نمی‌توان نادیده گرفت. همه این موارد مقطعی است و تاثیر آن در موازنه میان حزب‌الله و رژیم صهیونیستی بسیار جزئی است با این وجود چنانچه تصمیم رژیم صهیونیستی بر جنگ باشد چنین اقدامی می‌تواند به مثابه مشت اول در درگیری نیز نگریسته شود.
🔸 از بعد سیاسی و اهداف اقدام چندین مورد قابل ذکر است. نخست این که به هرحال دو طرف در سطحی از جنگ هستند و زدو خورد بخش طبیعی این روند است و شاید نیاز به هیچ دلیل دیگری نباشد به ویژه که رژیم صهیونیستی هیچ حدومرزی در ارتکاب جنایت نمی‌شناسد. دوم، آن را می‌توان پاسخی به عملیات اربعین یا طرح مورد ادعای رژیم صهیونیستی مبنی تلاش حزب‌الله برای ترور یک مقام امنیتی سابق این رژیم، با هدف ارسال یک پیام بازدارنده به حزب‌الله در تعقیب چنین اقداماتی قلمداد کرد. سوم این که دو روز قبل‌تر حمله انصارالله با موشک هایپرسونیک به تل‌آویو ضربه‌ای بزرگ به اعتبار این رژیم وارد کرد و این رژیم نیاز داشت با نوعی قدرتنمایی از تاثیر آن بکاهد.
🔸 مسئله بعدی زمانبندی است. علاوه‌بر نیاز رژیم به قدرتنمایی بعد از دریافت ضربه سنگین از انصارالله، در این رابطه چند عامل دیگر مطرح است. نخست این که گفته شده است برخی نیروهای حزب‌الله به این پیجرها مشکوک شده بودند و ممکن بود با شناسایی و خنثی کردن، این کارت از دست رژیم صهیونیستی خارج شود. دوم مسئله تغییر ثقل تمرکز ارتش رژیم به جبهه شمال و در واقع همان ضربه اول برای آغاز جنگ تمام عیار یا حداقل خارج شدن از فضای بی عملی ناشی به بن بست رسیدن آن در غزه از یک سو و پاسخ به فشار افکار عمومی این رژیم در مورد بازگرداندن امنیت مناطق شمالی است. نکته بعدی شکاف داخلی و فشارهای سیاسی به نتانیاهو و کابینه ائتلافی اوست.
✔️ در واقع نتانیاهو هر موقع سطح فشارهای فزاینده سیاسی علیه او از حد خاصی عبور کرده کارتهای مشخصی را رو کرده است تا از زیر این فشارها خارج شود. در زمانی که گانتز و آیزنکوت از کابینه اضطراری خارج شدند و فشارها برای استعفای نتانیاهو زیاد شد او دستور انجام یک عملیات ویژه با کمک نیروهای آمریکایی و آزادسازی چنداسیر در غزه را صادر کرد. در زمانی که فشارهای داخلی و خارجی بر او برای پذیرش آتش‌بس و همچنین اختلافش با وزیر دفاع (گالانت) زیاد شد او اقدام به ترور فواد شکر و اسماعیل هنیه کرد و اکنون نیز همزمان با اوج گرفتن اختلافات با گالانت و بحث تلاش برای برکناری او و وارد کردن گیدعون صعر به کابینه چنین اقدامی را انجام داده است.
🌐 حزب‌الله و راهبرد خروج حیفا از مدار اقتصاد رژیم صهیونیستی
#تحلیل_کوتاه
🔹 پس از اقدامات رژیم صهیونیستی در تشدید تنش در جبهه لبنان، حزب‌الله با افزایش دامنه حملاتش در چند روز اخیر تمرکز خاصی روی حیفا داشته است. این که چرا حیفا در راهبرد جدید حزب‌الله خودنمایی می‌کند را باید تا حدودی در ویژگی خاص این شهر یافت. جایگاه ویژه حیفا در ساختار داخلی اسرائیل را می‌توان در این جمله معروف عامیانه میان ساکنان سرزمین‌های اشغالی جستجو کرد که: «حیفا کار می‌کند، اورشلیم (قدس) عبادت و تل‌آویو بازی». برخی از مهمترین ویژگی‌های حیفا به شرح ذیل است:
💢 سومین منطقه جمعیتی در فلسطین اشغالی
شهر حیفا بخشی از منطقه کلان‌شهری حیفا را تشکیل می‌دهد که سومین منطقه پرجمعیت اسرائیل است. حیفا طبق آخرین سرشماری قریب به ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و سومین شهر بزرگ در مناطق اشغالی (پس از قدس و تل‌آویو) محسوب می‌شود. منطقه وسیع‌تری که حومه شهری و شهرک‌های اطراف حیفا نیز تسری می‌یابد، قریب به ۶۰۰ هزار نفر جمعیت دارد. تداوم حمله به حیفا برخلاف هدف اعلامی رژیم صهیونیستی برای حملات به لبنان مبنی بر بازگرداندن شهرک‌نشین‌ها به خانه‌هایشان به یکباره حجم آورگان صهیونیست را چندبرابر می‌کند.
💢 بندر اصلی و محور واردات و صادرات
حیفا با مساحت حدود ۶۳ کیلومتر مربع بزرگترین و مهمترین بندر در فلسطین اشغالی است و پس از مختل شدن فعالیت دو بندر اسدود (در نزدیکی غزه) و ایلات (در ساحل دریای سرخ) نقش و اهمیت بیشتری در اقتصاد رژیم صهیونیستی یافته است. دومین فرودگاه بین‌المللی در فلسطین اشغالی نیز در این شرق این شهر واقع شده است. قبل از جنگ غزه، سالانه ۳۰ میلیون تن کالا در این بندر تخلیه و بارگیری می‌شد. بزرگترین ترمینال کانتینری رژیم صهیونیستی در این بندر قرار دارد و علاوه بر تامین نیازهای داخلی رژیم، بندر اصلی ترانشیپ (جابه‌جایی بار از یک کشتی به کشتی) محسوب می‌شود. این بندر قریب به ۵۰ درصد از بار عبوری را در فلسطین اشغالی مدیریت می‌کند و در حال حاضر در اختیار بخش خصوصی، یعنی شرکت ادانی هند و یک شرکت محلی است.
💢 مرکز صنایع سنگین و پالایش نفت
خلیج حیفا مرکز صنایع سنگین، پالایش نفت و فرآوری شیمیایی است. حیفا یکی از دو پالایشگاه اسرائیل را در خود جای داده که بنابر آمار قادر به پالایش ۱۹۷ هزار بشکه در روز است و ۴۰ درصد بنزین و ۶۰ درصد گازوئیل مورد نیاز آن را تامین می‌کند. چندین سال قبل، دبیر کل حزب‌الله به احتمال هدف قراردادن انبار وسیع آمونیوم نیترات این شهر اشاره نمود که بلافاصله تعطیلی آن توسط اسرائیل پیگیری شد. اکنون اما نه فرصتی برای جابجایی صنایع وجود دارد و نه امکان جابجایی برخی صنایع.
💢 قطب فناوری
رژیم صهیونیستی میزبان شرکت‌های بزرگی در صنعت فناوری پیشرفته است و در این میان حیفا مهمترین قطب و مرکز فناوری در سرزمین‌های اشغالی است و شرکت‌های بزرگ چندملیتی همچون آمازون، اپل، کادنس و ای‌بی‌ام در این شهر فعالیت دارند. موسسه تکنیون به عنوان پیشتاز سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های فناورانه نیز در حیفاست. در حالی که اقتصاد رژیم صهیونیستی یک اقتصاد فناوری‌محور است تداوم حملات به حیفا رکود در این بخش را تشدید خواهد کرد و خسارات اقتصادی ناشی از جنگ را برای رژیم صهیونیستی به صورت تصاعدی افزایش خواهد داد.
💢 محل استقرار مراکز مهم نظامی
علی‌رغم این که حیفا قلب اقتصادی رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود ولی برخی از مهمترین مراکز نظامی رژیم نیز در این شهر واقع‌اند. پایگاه رامات دیوید، محل استقرار اسکادران‌های ۱۰۵و ۱۰۹، که جنگنده‌های اف ۱۶ را دارند، اسکادران ۱۹۳ که بالگردهای چندمنظوره دریایی را هدایت می‌کند و اسکادران ۱۵۷ ویژه هدایت پهپادهای چندمنظوره جنگ الکترونیک، پایگاه دریایی عتلیت و مجتمع نظامی صنعتی رافائل از این جمله‌اند. در واقع حیفا به عنوان بزرگترین شهر در منطقه شمالی، نقش پشتیبان اصلی جبهه شمال را ایفا می‌کند و قرار گرفتن این مراکز نظامی و لوجستیک در دامنه حملات موشکی حزب‌الله توان عملیاتی رژیم را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.
✔️ جمع‌بندی
رژیم صهیونیستی پس از شوک عملیات طوفان الاقصی برای اقتصاد این رژیم، برخلاف اظهارت متعدد مبنی بر این که این رژیم توان تحمل جنگ‌های طولانی‌مدت را ندارد به لطف کمک‌های ایالات متحده و مصونیت نسبی بندر راهبردی حیفا و دور ماندن این بندر از تنش‌ها توانست علی‌رغم تمام فشارهای اقتصادی تاب‌آوری خود را حفظ کند. تاکنون مقاومت لبنان به منظور پرهیز از یک جنگ تمام‌عیار از هدف قرار دادن این بندر پرهیز کرده بود اکنون اما که رژیم صهیونیستی خود جنگ را آغاز کرده است قطع کردن شریان اقتصادی این رژیم با تداوم کمی و کیفی حملات به حیفا یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.
🌐 نبرد زمینی و رویای عقب‌راندن حزب‌الله به پشت لیطانی
#تحلیل_کوتاه
🔹رژیم صهیونیستی پس از انجام سلسله عملیات اطلاعاتی و ترور فرماندهان ارشد حزب‌الله جهت ضربه زدن به فرماندهان میانی و میدانی آن، اکنون عملیات زمینی برضد مقاومت لبنان را آغاز نموده اما در همین ابتدای امر با محدودیت‌های جدی روبه‌رو شده است.
🔸 لشکر ۳۶ زرهی گاش از فرماندهی شمال و لشکر ۹۸ هائش از فرماندهی مرکز در نوک پیکان عملیات زمینی صهیونیست‌ها در لبنان قرار دارند.
💢 لشکر ۳۶ زرهی گاش
🔸 لشکر ۳۶ زرهی گاش که در سال ۱۹۵۴ تشکیل شده است شامل تیپ ۱ پیاده گولانی، تیپ ۷ زرهی سار می گولان، تیپ ۱۸۸ زرهی باراک، تیپ ۲۸۲ توپخانه و تیپ ۶ پیاده اتزیونی به عنوان واحد ذخیره می‌شود و تجربه حضور در جنگ‌های شش روزه در سال ۱۹۶۷، یوم‌کیپور در سال ۱۹۷۳، جنگ اول لبنان در سال ۱۹۸۲ و جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ را در پرونده خود دارد.
🔸 این لشکر همچنین پس از طوفان الاقصی در حمله به باریکه غزه نقش داشته است و به عنوان دومین لشکر پس از لشکر ۱۶۲ زرهی وارد نوار غزه شد و در تصرف محله زیتون و شهر غزه نقش اساسی را ایفا کرده و مسئول اصلی فاجعه بیمارستان شفا در شهر غزه است که با بهانه واهی مانند وجود تونل‌های حماس زیر این بیمارستان به همراهی لشکر ۱۶۲ به آوارگان پناه برده به این بیمارستان هجوم بردند و صدها زن و کودک را به خاک و خون کشیدند.
💢 لشکر ۹۸ هائش
🔸 این لشکر که در سال ۱۹۷۴ با توجه به تجربیات و درس‌های گرفته شده از جنگ یوم کیپور تشکیل شده است شامل تیپ ۳۵ چترباز ، تیپ ۸۹ تکاور، تیپ ۲۱۴ توپخانه و گردان مستقل ۴۹۲ پشتیبانی رزمی، گردان ۸۲۳۷ کماندویی و گردان ۵۵۱۵ کماندویی و همچنین تیپ ۵۵۱ تکاور و تیپ ۵۵ چترباز به عنوان واحدهای ذخیره می‌شود.
🔸 لشکر ۹۸ هائش در جنگ‌های اول لبنان و جنگ ۳۳ روزه حضور فعال داشته است. در جنگ ۳۳ روزه عملکرد این لشکر به شدت زیر سوال بوده و تلفات قابل‌توجهی را متحمل می‌شود. فرماندهان ارتش رژیم صهیونیستی قصد داشتند در جریان جنگ ۳۳ روزه چتربازان این لشکر را در قسمت جنوبی رودخانه لیتانی پیاده کنند که پس از هدف قرار گرفتن بالگرد ارتش رژیم صهیونیستی توسط رزمندگان حزب‌الله این عملیات لغو می‌شود.
🔸 پس از جنگ ۳۳ روزه ساختار این لشکر دستخوش تغییرات می‌گردد و گردان‌های مستقل به آن اضافه می‌شود. در جریان تهاجم به نوار غزه در سال ۲۰۲۳ لشکر ۹۸ به خان یونس هجوم می‌برد. فاجعه بیمارستان ناصر از اقدامات این لشکر است. همچنین این لشکر مسئول حمله به اردوگاه جبالیا در شمال باریکه غزه بوده است که طی آن دست به اقدامات وحشیانه‌ای در این اردوگاه میزند که منجر به تلفات بالای غیر نظامیان می‌گردد.
💢 احتیاط و محک
🔸 این دو لشکر هم‌اکنون در شمال سرزمین‌های اشغالی در حال نبرد با رزمندگان حزب‌الله و محک زدن نیروهای مقاومت هستند. شایان ذکر است رزمندگان حزب‌الله طی چندین کمین موفق شدند حدود ۱۰۰ نفر از اعضای دولشکر ۳۶ و لشکر ۹۸ را کشته یا زخمی کنند، ارتش رژیم صهیونیستی هم به حجم بالای تلفات اعتراف نموده و تصاویر برخی از کشته شدگان را منتشر کرده است.
🔸 هدف ارتش رژیم صهیونیستی از عملیات زمینی در جنوب لبنان ضربه حداکثری به حزب‌الله و پیشروی تا رودخانه لیطانی است، اما مقامات رژیم صهیونیستی بسیار محتاطانه از اهداف ارتش رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان سخن می‌گویند و باتوجه به ضربات سنگینی که به فرماندهان حزب‌الله وارد کرده‌اند همچنان اشغال جنوب لبنان را دور از انتظار می‌بینند.
✔️ عملکرد حزب‌الله اما نشان‌دهنده آمادگی رزمندگان مقاومت برای مواجه با ارتش رژیم صهیونیستی است که تاکنون با همه امکانات خود مانند پشتیبانی توپخانه، پرواز پهپادهای شناسایی و بمباران شدید جنوب لبنان نتوانسته از کمین‌های متوالی رزمندگان حزب‌الله جلوگیری کند. طبق بیانیه‌های حزب‌الله بمب‌گذاری‌های مسیر حرکت نظامیان صهیونیست تنها ساعاتی قبل از حمله زمینی صورت گرفته است؛ امری که نشان از آمادگی کامل نیروهای مقاومت در برابر ارتش رژیم صهیونیستی دارد.