💢پاسپورت آخرین شاه
در سالروز مرگ آخرین پادشاه تاریخ ایران خوب است به سال‌های پایانی زندگی او به عنوان یک درس عبرت تاریخی نگاه کنیم.
"آوارگی شاه"
دی ماه سال ۱۳۵۷ #شاه ایران را به مقصد آسوان #مصر ترک می کند سفری بی بازگشت و پرحاشیه پرحاشیه از این جهت که شاه آمریکا را مقصد اول خود میدانست اما با مخالفت دولت #آمریکا مواجه شد مدت کوتاهی را در مصر گذراند سپس به دعوت مَلک حسین به مراکش رفت گروه‌های مسلمان مراکشی ملک حسن را تهدید کردند او با زبان بی زبانی شاه را از کشورش بیرون کرد.
شاه دلگیر بود اما چاره ای نداشت.
ملک حسن در دوران پادشاهی خود بارها از کمک‌های شاه استفاده کرده بود حال سوال این است که مقصد بعدی کجاست؟ کجای این دنیا برای شاه و همسرش محل سکونت وجود دارد؟
شاهی که پدرش وقت خروج از ایران نیمی از زمین های مرغوب کشور را در مالکیت داشت و با نامه فروغی نخست وزیر خود تمام زمین های به زور تصرف شده را به نام شاه در آورد.
ویلیام شوکراس در کتاب #آخرین_سفر_شاه میزان نامعلوم دارایی شاه در بانک های اروپایی را دلیل اصلی طمع برخی از کشورها میدانست تا از او موقتا پذیرایی کنند.
هیچ کشوری حاضر به دادن اقامت بلند مدت نبود. #باهاما، مکزیک و بعد از اینکه مجددا بیماری سرطان او عود میکند با نام مستعار به امریکا سفر می کند حتی برای اینکه شناخته نشود #فرح در خاطرات خود اشاره می کند که امریکایی ها او را از درب پشتی بیمارستان وارد ساختمان می کردند اما این خبری نبود که مخفی بماند خبرنگارها در مقابل بیمارستانی که شاه سالها قبل تر مادرش #تاج_الملوک در آنجا درمان شده بود و به آنها پاداش همراه یک تابلو ایرانی داده بود بستری شد وقتی تهدید ها بالا گرفت سفارت اشغال شد و شاه را به بیمارستان نظامی انتقال دادند.
فرح پهلوی در خاطرات خود به این ماجرا اشاره میکند ما در بخش بیماران روانی یک #بیمارستان_نظامی بودیم دور تا دور اتاق بسته و در ها حتی دستگیر نداشت.
شاه دیگر نمی توانست در امریکا بماند و در کشور خود جایی برای او وجود نداشت و نه در دنیا کسی پذیرای او بود.
#انور_سادات رئیس جمهور مصر تنها رئیس دولتی بود که پذیرفت شاه در روزهای پایانی زندگی اش در کشور او بماند او در مصاحبه رسمی خود به دلیل حمایت های شاه از او و ارسال نفت به مصر گفت: درست نیست ما برادرمان شاره را تنها بگذاریم او در بحران ها کنار مصر بود حالا ما در کنار او هستیم.
شاه سرنوشت و زندگی خود را با وابستگی مطلق به آمریکا قمار کرد. آمریکایی ها در کودتای ۲۸ مرداد به داد او رسیدند و با کودتا او را در قدرت نگه داشتند. بارها در بحرانهای مالی، اقتصادی و درگیری با شوروی از شاه حمایت کردند. سودش را هم بردند. ایرانِ زمان شاه بازار اصلی ادوات نظامی آمریکایی ها بود درست مثل عربستان فعلی، در خاطرات سپهبد آذربرزین آماده است که ما ادوات را میخریدیم که حتی در ایران کاربرد نداشت هواپیماهایی که باند فرود آن را نداشتیم .
اما وقتی دیگر شاه از مصرف افتاده بود، آمریکایی ها حتی برای درمان هم حاضر به پذیرش او نبودند.
عاقبت دوری از مردم و وابستگی به نیروی خارجی همین است.
#علیرضا_زادبر
