✅ نفس مُلهمه 💬 آیت الله جوادی آملی 🔸 نفس مُلهمه گرچه از نظر بینش و آگاهی نسبتش به فجور و تقوا علی ‌السواء است، یعنی خدای سبحان هم فجور را و هم تقوا را به نفس انسانی #الهام_كرده است، علمش نسبت به تقوا و فجور علی ‌السواء است، لكن گرایش او نسبت به این دو علی‌السواء نیست. بینشش علی‌السواء است ولی گرایشش یك جانبه است؛ او هم #فجور را می‌داند هم #تقوا را، ولی طبعاً و فطرتاً تقوا طلب است نه فطرتاً و طبعاً فجور طلب هست نه طبع و فطرتش نسبت به فجور و تقوا مساوی و برابر است. پس از نظر بینش نسبت شهود و علم و آگاهی ‌اش به تقوا و فجور علی‌السواء است، ولی در جریان گرایش، گرایشِ نفس نسبت به فجور بسیار كم است و نسبت به تقوا بسیار زیاد است. 🔸 قرآن كریم انسان را فطرتاً #حق_طلب می ‌داند، آن‌گاه در اثر إغوای ابلیس و وسوسه ‌های درون به كار گیری قوه واهمه و قوه خیال در بخش های اندیشه، به كار گیری قوه شهوت و قوه غضب در بخش های انگیزه، او را #فریب می ‌دهد و او را به این دام می ‌اندازد. 🔸 غزالی و دیگران كتابی در همین زمینه نوشته‌اند به نام كسر الشهوتین شهوت بطن و شهوت های غریزی را چگونه انسان كنترل بكند. هرگز انسان به حرام مایل نیست، به چیزی مایل است كه هم حلال در آن هست هم حرام و حلالش را ذات اقدس الهی فراهم كرده است، بنابراین با حلال آن نیاز طبیعی برطرف می ‌شود. فتحصل كه بینش نفس نسبت به فجور و تقوی علی ‌السواء است یك، گرایش #فطرت نسبت به این دو علی ‌السواء نیست بلكه به تقوا گرایش دارد و نسبت به فجور منزجر است دو، همین طبع یا فطرتی كه نسبت به فجور گرایش ندارد با اغوای ابلیس از بیرون و نفس مسوِّله از درون اول او را فریب می ‌دهد یك #توجیهی می‌كند یك راه حلی برایش ذكر می‌كند می‌گوید این همان حلالی است كه شما می‌ طلبید وقتی او را معتاد كرد كم كم او را به شبهات بعد به بَینُ الغَی اینكه در این حدیث تثلیث آمده است : «إنّما الاُمورُ ثلاثةٌ أمرٌ بَینٌ رُشدُهُ فَیتَّبَعُ و أمرٌ بَینٌ غَیهُ فَیجتَنَبُ و أمرٌ مُشكِلٌ یرَدُّ عِلمُهُ إلى اللّه ِ و إلى رسولِهِ قالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله حَلالٌ بَینٌ و حَرامٌ بَینٌ و شُبُهاتٌ بَینَ ذلكَ ، فَمَن تَرَكَ الشُّبُهاتِ نَجا مِنَ المُحَرَّماتِ و مَن أخَذَ بِالشُّبُهاتِ ارتَكَبَ المُحَرَّماتِ و هَلَكَ مِن حیثُ لا یعلَمُ»[1] اول با شبهات می ‌گیرد، بعد با بین ‌الغی می ‌گیرد. نفس مُسَوِّله یك ابزار خوبی است برای #شیطنت شیطان كه انسان را #فریب می ‌دهد #توجیه می ‌كند می ‌گوید این همان كار خیری است كه شما می‌ طلبی. [1] ـ من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 10. 📚 سوره مبارکه یوسف ـ جلسه ۵۱ تاریخ: ۱۳۸۴ استاد حسن عباسی #روشنگری_اسلامی