جایگاه زن در بیت امام صادق علیه السلام
✍احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻بدون تردید #امام_صادق علیه السلام بیشترین نقش را در شکلدهی به نظام فکری و فقهی و فرهنگی شیعیان و حتی به یک معنا اهل سنت داشته است.
نه تنها بیشترین روایات مربوط به مسائل زنان از آن امام بزرگوار به دست ما رسیده است، بلکه بیشترین زنان عالم و محدث نیز پرورشیافتگان دستگاه تربیتی و تعلیمی آن امام عزیز هستند.
🔻از همسر بزرگوار آن امام گرفته تا خادمان خانه او، عروسهای خانه او و نوههای دختری او همگی از جمله عالمترین و فاضلترین بانوان عالم اسلاماند.
🔶#حمیده، همسر آن حضرت از عالمان بزرگ دوران خود و معتمدترین افراد نزد آن امام عزیز بود. در بسیاری از مواقع امام صادق علیه السلام مسائل شرعی مربوط به امور زنان و کودکان را به وی ارجاع میداد و به این ترتیب عملاً زنان و بانوان جامعه اسلامی را به سمت و سوی تحصل علم سوق میداد. جایگاه علمی و عملی این بانوی مکرمه تا آنجا بود که امام صادق در وصیتنامه خود وی را به عنوان یکی از پنج وصی خود معرفی کردند.
🔶عروس امام صادق و همسر فرزندشان امام کاظم علیه السلام، یعنی بانو #تکتم یا نجمه، نیز از دیگر بانوان عارفه و فاضلهای بود که در دستگاه فکری امام صادق پرورش یافت.
🔶عروس دیگر آن امام یعنی #سیده_نفیسه، همسر اسحاق مؤتمن نیز، که هنوز نیز مرقد او در قاهره مورد احترام مردم مصر است، از دیگران زنان فاضله و عالمهای بود که در دستگاه فکری امام صادق پرورش یافت. او حافظ قرآن و از محدثان و فقیهان مورد اعتماد بود. تا جایی که در احکام قضایی مورد مشورت برخی از قضات آن دوران قرار میگرفت. هم «مدرس حدیث» بود و هم «مصحح حدیث» تا جایی که برخی از محدثان برای تعیین صحت و سقم احادیث، آنها را بر سیده نفیسه عرضه میکردند. امام شافعی بنیانگذار مذهب شافعیه در مباحث فقهی از او نظر میخواست و حتی وصیت کرده بود که بعد از مرگ حتیالامکان سیده نفیسه نیز در نماز او شرکت کند و چون در آن زمان سیده نفیسه به دلیل ضعف جسمانی قادر بر حضور در نماز میت امام شافعی نبود، جنازه وی را به منزل سیده نفیسه آوردند. افزون بر اینها، در مسائل عرفانی و معنوی نیز مورد مراجعه عارفان و زاهدان بزرگی چون #ذوالنون_مصری و #بشر_حافی بوده است.
🔶نوه آن حضرت یعنی #حضرت_معصومه سلام الله علیها نیز از دیگران بانوان فاضله و عالمه و عارفهای بود که حتی پیش از تولدش، آن امام همام در بیان عظمت جایگاهش چنین فرمود: «مَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ». بانوی مکرمهای که مورد تجلیل و تعظیم همه عالمان و فقیهان و فیلسوفان شیعه بوده و هست. کسی که به تعبیر مرحوم محمدتقی شوشتری در قاموس الرجال: «در میان فرزندان فراوانِ امام کاظم(ع)، پس از امام رضا(ع) کسی همپای معصومه نیست.»
#زن
@Ahmadhoseinsharifi