#خطبه_غرا_سیزده « عِبَادٌ مَخْلُوقُونَ اقْتِدَاراً » بندگان خداوند کسانی بودند که با قدرت الهی آفریده شدند وخداوند با  حکمت بالغه خویش آنهارا ایجاد نمود  وکسی در خلقت آنها با خداوند مشارکت نکردپس می بایست حق الهی را اداء می کردند واز انحراف پرهیز می نمودند « وَ مَرْبُوبُونَ اقْتِسَاراً » کلمه «اقتسار» از ریشه «قسر» به معنای فشار واجبار است یعنی به اجبار پرورش یافتند وتحت اختیار راداه الهی بودند پس اینگونه نبود که بتوانند با گناه خویش خداوند را به عجز درآورند بلکه خداوند اراده کرده است که انسان با اراده خویش به هرسوئی خواست حرکت نماید یعنی داشتن اختیار امری قهری است که خداوند متعال در نهاد انسان قرارداده است.. « وَ مَقْبُوضُونَ احْتِضَاراً » بعداز مدت معینی که در دنیا زندگی کردند وبه احتضار افتادند روح آنها قبض شد وبرای پاسخ به اعمال خویش درمحضر ذات حق تبارک وتعالی حاضر شدند « وَ مُضَمَّنُونَ أَجْدَاثاً »کلمه «اجداث« جمع«جَدَث» به معنای قبر است یعنی بعداز مردن در قبر گذاشته می شوند تا هم از خورده شدن توسط حیوانات درامان بمانند وهم تعفن آنها موجب اذیت دیگران نشود « وَ كَائِنُونَ رُفَاتاً » کلمه «رفات» به خاکستر گفته می شود یعنی آنان در قبر به خاکستر تبدیل می شوند وبدن واستخوانها می پوسد وتبدیل به خاک می گردد « وَ مَبْعُوثُونَ أَفْرَاداً » به تنهائی از قبر بر می خیزند وکسی همراه آنها نیست نه مالی به همراه میآورند ونه زن وفرزندی با آنها هست بلکه تنها سر از قبر بیرون می آورند به تعبیر قرآن کریم هماناشما يكا يك به سوى ما باز آمديد آن گونه كه اول بار شما را بيافريديم و آنچه را كه (از مال و جاه) به شما داده بوديم همه را پشت سر نهاديد و آن شفيعانی را كه به خيال خویش شريك ما مى‏پنداشتيد با شما نمى‏بينيم! همانا ميان شما و آنان جدايى افتاد و آنچه (شفيع خود) مى‏پنداشتيد از دست شما رفت « وَ لَقَدْ جِئْتُمُونا فُرادى‏ كَما خَلَقْناكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ تَرَكْتُمْ ما خَوَّلْناكُمْ وَراءَ ظُهُورِكُمْ وَ ما نَرى‏ مَعَكُمْ شُفَعاءَكُمُ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِيكُمْ شُرَكاءُ لَقَدْ تَقَطَّعَ بَيْنَكُمْ وَ ضَلَّ عَنْكُمْ ما كُنْتُمْ تَزْعُمُون‏ »([1]) « مَدِينُونَ جَزَاءً »درقیامت هرکس پاداش عمل خویش را دریافت خواهد کرد هرکس کار نیک کرده باشد پاداش خوب وهرکس کار ناپسند انجام داده باشد جزای بد که همان عذاب الهی است دریافت می کند هر كس كار نيكی انجام دهد او را ده برابر آن پاداش خواهد بود و هر كس كار زشت كند به قدر كار زشتش مجازات شود و بر آنها اصلا ستم نخواهد شد « مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلا يُجْزى‏ إِلَّا مِثْلَها وَ هُمْ لا يُظْلَمُون‏ »([2]) « وَ مُمَيَّزُونَ حِسَاباً » هرکس در قیامت جداگانه محاسبه می شود  وهرکس  بخاطر گناه خویش بازخواست می شود وکسی گناه دیگری را بردوش نمی گیرد« وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى‏ »([3]) در آنروز مؤمن از مسئ جدا می گردد « وَ امْتازُوا الْيَوْمَ أَيُّهَا الْمُجْرِمُون‏ »([4]) « قَدْ أُمْهِلُوا فِي طَلَبِ الْمَخْرَجِ »در دنیا مهلت داده شدند تا بتواند از ظلمات جهل معاصی خلاصی یابند وبه نور الهی برسند « لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا»([5]) « وَ هُدُوا سَبِيلَ الْمَنْهَجِ »بوسیله دلائل روشن وواضح  راه هدایت به آنها نشان داده شد وبه سوی راه راست هدایت شدند« إِنَّا هَدَيْناهُ السَّبِيل‏ »([6]) « وَ عُمِّرُوا مَهَلَ الْمُسْتَعْتِبِ » خداوند به آنها عمر عطاء نمود ودر دنیا مهلتشان داد تا بتواند رضایت اهلی را جلب نموده وبه طاعت الهی مشغول شده واز گناه ومعصیت اجتناب نمایند  قرآن کریم می فرماید: و آن كفّار در آتش دوزخ فرياد و ناله می كنند كه اى پروردگار، ما را (از اين عذاب) بيرون آور تا بر خلاف گذشته به اعمال نيك بپردازيم. ( به آنها خطاب  می شود) آيا شما را عمر نداديم كه هر كه اهل تذكر و پند شنيدن است در اين مدت متذكر شود (و به توبه پردازد)؟ و آيا بيم دهندگان بر شما نيامدند؟ پس (امروز) عذاب دوزخ را بچشيد كه ستمكاران را هيچ يار و نجات دهنده‏اى نخواهد بو د« وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ وَ جاءَكُمُ النَّذِيرُ فَذُوقُوا فَما لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِير »([7]) -انعام:94[1] -انعام :160[2] -اسراء:15[3] -یس:59[4] -کهف:7[5] -انسان:3[6] -فاطر:37[7] https://eitaa.com/jorenab