✡️ بررسی پدیده «زامبی» در سینمای هالیوود
1️⃣ #زامبی از کلمهٔ nzambi گرفته شده است که در کنگو و فرهنگ هاییتی بهمعنای روح است. در «وودو» (Voodoo) مراسماتی برای زنده کردن انسانها به شکل زامبی وجود داشته است. در سنّت هائیتی، زامبیها موجوداتی بدون حیات بودند که توسط جوامع نهانروش و با استفاده از سموم عصبی بهوجود میآمدند. بهصورت مخفیانه زامبیها درست میشدند تا مهاجمان و اعضای متجاوز در جامعه را از بین ببرند.
2️⃣ زامبیها همچون انسانهای عادی میخوردند و میخوابیدند، اما سطح هوشیاری، احساسات و ارادهٔ ضعیفی داشتند. در فولکلورهای هاییتی، زامبی نقش محوری دارد. بر اساس عقائد مردم هاییتی، کسی که بمیرد ممکن است توسط #جادو به زامبی تبدیل شود.
3️⃣ زامبیها گاهی بهعنوان «بردهٔ جادوگرانی که مُرده را تبدیل به زامبی میکردند» توصیف میشوند. اما مضمون #انسانخواری (Cannibalism) که در فیلمهای زامبی دیده میشود، ابتدا در #سینما شکل گرفت و در این اساطیر دیده نمیشود. «جورج رومرو» (George Romero) در فیلم «شبِ مردگان زنده» (Night of the living dead) برای اولین بار زامبیها را به شکل انسانهای مردهای که دیگران را میخورند تصویر کرد. اینکه انسانهای سالم با گازگرفتگی توسط زامبیها، به زامبی تبدیل شوند هم از ابداعات همین اثر است.
4️⃣ مفهوم مدرن زامبی برخلاف وودو و سنت هاییتی، با مفاهیمی مثل طاعون، بیماریهای همهگیر و حتی وَمپایریسم (خون آشام) ترکیب شده است. بنابراین آن سنّت کاملاً مدرن شده و به شکل دیگری در سینما تبلور پیدا کرده است.
5️⃣ البته زندهشدن مردگان در ادیان مختلف و اساطیر باستان هم دیده میشود. از «اینانا» (Inanna) در اساطیر بابلی تا زندهشدن سموئیل نبی توسط «جادوگر اندور» در کتاب مقدس عبری (اول سموئیل ۲۸ : ۳-۲۵). حتی در اساطیر مسیحی نیز حضرت مسیح (ع) که در نگاه تحریفشدهٔ مسیحیان، «خدایِ پسر» است، پس از کشتهشدن دوباره زنده شده و به آسمان عروج میکند.
6️⃣ بنابراین مردگانِ زنده شده در نگاههای مختلف دینی و اسطورهای انواع مختلفی دارند. یکی از این موارد زامبیها هستند و در سینمای #هالیوود هم نگاهی کاملاً مدرن را شاهد هستیم که قبلاً در مکتب خاصی سابقه نداشته است.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter