💥 مجاهدین خلق؛ تطور از سازمان به کالت (۱)
✡️ شبکههای سرّی و «استراتژی تنش» در ایران
1️⃣ در کارهای اخیرم در رابطه با سازمانهایی چون #مجاهدین_خلق (از دهه ۱۳۶۰ نه پیش از آن) از عنوان «کالت» Cult استفاده میکنم نه #فرقه.
2️⃣ #کالت در عُرف بینالملل مفهوم تعریفشدهای است. «فرقه» دقیقاً معنای «کالت» را نمیرساند. «فرقه» در زبان فارسی معانی متعدد دارد که هم میتواند «کالت» باشد هم نباشد؛ مانند دسته و گروه و جماعت.
3️⃣ منظور از «کالت» سازمان بستهای است که بر مبنای #پرستش و تبعیت تامّ از رهبریِ کاریزماتیک عمل میکند. این رهبری میتواند مرکزیت سازمان باشد یا فرد؛ و اعضای #تشکیلات تبعیّت محض و چشم و گوش بسته دارند.
4️⃣ یکی دیگر از مختصات «کالت» بسته بودن و انضباط شدید است در تبعیت از رهبری. «کالت» وجه #شبهدینی نیز دارد، به این معنی که دارای «مناسک و آداب ابداعی مختص به خود» است.
5️⃣ در عُرف جهان امروز «کالت» پدیدهای «منفی» تلقی میشود. در نظامهای غربی نسبت به کالتها، به دلیل مخاطراتی که ایجاد میکنند و سوءاستفادههایی که از اعضا میشود، نگاه منفی وجود دارد و نظارت و گاه سختگیری میشود.
6️⃣ در آمریکا اف.بی.آی. کالتها را زیر نظر دارد و حساس است. در آلمان کنترل و سختگیری دربارهٔ کالتها بیش از آمریکاست. در سایر کشورهای اروپایغربی نیز این حساسیت کموبیش وجود دارد.
✍️ گفتوگو با استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter