✡️ سوفیا، یالدابائوث و ناستیکها
1️⃣ گفتیم که در #ماتریکس دو نگاه بسیار پر رنگ است و پاردایم فکری فیلم را میسازد: #مسیحیت_ناستیک (Gnostic) و بودیسم. مسیحیت ناستیک (گنوسیسم یا ناستیسیزم) شاخهای عرفانی و باطنگرا از مسیحیت است که کتابهای مقدس خاص خود را داراست.
2️⃣ در #ناستیسیزم_مسیحی، خالق اصلی جهان #سوفیا (Sophia) نام دارد. در بین مخلوقات وی، یک موجود ناقص نیز وجود دارد. او #یالدابائوث (Yaldabaoth) است. یالدابائوث چون ناقص بود خود را تنها خدای جهان دید و از سوفیا، خدای مؤنث اصلی غافل شد.
3️⃣ جالب توجه است که یالدابائوث، خالق انسانها و زمین است و به عقیدهٔ ناستیکها، وی همان #خدای_عهد_عتیق است! یعنی ادعای یگانگیِ خدای عهد عتیق را ناشی از نقص وی در فهم مخلوق بودنِ خودش میدانند!
4️⃣ البته یالدابائوث هنگام خلق انسانها، از #روح_سوفیا نیز درون آنها دمید و باعث شد علیرغم مادی بودن انسانها، وجودشان خدایی شود.
5️⃣ در بین ناستیکها، #رستگاری در یافتنِ بینش صحیح و رسیدن به #آگاهی (Gnosis) است. شخص ناکامل نیز کسی است که در #غفلت زندگی کرده و نوعی خواب و رویا را تجربه میکند.
6️⃣ همچنین فرشتگانی توسط یالدابائوث خلق شدهاند که #آرکون (Archon) نام دارند. این فرشتگان به هوشمندی انسانها حسودی کرده و انسان ناستیک باید در سیر خود از این فرشتگان رد شود.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡️ تطبیق عقائد ناستیسیزم بر ماتریکس
1️⃣ در #ماتریکس، اقتباسهای زیادی از مسیحیت ناستیک شده است. علاوه بر منجی بودنِ «نئو» که به آن خواهیم رسید، آرشیتکت خالق ماتریکس است. یعنی آرشیتکت خالق ماتریکس و ماشینها خالق آرشیتکت هستند. دقیقاً مثل #یالدابائوث که خودش مخلوق بود اما در اسطورهٔ مسیحیت ناستیک، زمین و انسانها را آفرید.
2️⃣ همچنین اِیجنتها در ماتریکس، شباهت زیادی به آرکونها دارند. اِیجنتها همچون آرکونها، در مقابل راه تمام کسانی که میخواهند از ماتریکس خارج شوند، قرار میگیرند.
3️⃣ رقابت بین نئو و ایجنت اسمیت هم که کاملاً بیانگر خصومت شخصی وی با نئو است، میتواند ریشه در همان حسادت آرکونها به انسان داشته باشد.
4️⃣ شخصیت ایجنت اسمیت نیز شباهت زیادی به #شیطان دارد. وی در ابتدا سردستهٔ محافظین ماتریکس و از فرشتگان آرکون است. اما در قسمتهای بعدی، شاهد حضور اسمیت اما در قالب یک هرجومرجطلب هستیم.
5️⃣ اسمیت دیگر از محافظین نیست و به خاطر تنزّل درجه و مرگش میخواهد از نئو انتقام بگیرد. شبیه به #ابلیس لعین که به خیال خود، بهخاطر انسان از بین فرشتگان رانده شده؛ هرچند واقعیت به عمل زشت و عدم تبعیت خودش بازمیگردد و خباثت وی ربطی به انسان ندارد.
6️⃣ اساس ماتریکس نیز دقیقاً بر اساس شعار ناستیکها ایجاد شده است. از ابتدای فیلم که مورفیوس ماتریکس را «زندانی برای ذهن» میخواند، تا #نوزایی نئو، تمام دیالوگها بر این اساس است که عدهای در #خواب_غفلتِ ماتریکس بوده و باید از این خواب، بیدار شوند. همچون مسیحیت ناستیک که هدف اصلی خود را بیداری و رسیدن به آگاهی بیان میکند.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter