🔹مبنای طب اخلاطی در پزشکی دوران صفویه دکتر سیریل الگود در کتاب طب در دوره صفویه، صفحه 34 می نویسد: «فیزیولوژی که غیاث الدین و سایر اطبای دوران صفویه بدان معتقد بودند، مبتنی بر وجود عناصر غیر قابل رویتی به نام خلط بود که می پنداشتند در بدن هر انسانی وجود دارد واین مفهومی است که در طب جدید به کلی نادیده گرفته شده و فقط در برخی کتب قدیمی و احیانا باورهای عده ای از معتقدین به علوم گذشته باقی مانده است. بر طبق این فرضیه خلط انسانی بر چهار گونه است که منطبق با عناصر اربعه بوده و محصول غذایی هستند که مصرف می شود. خلط های چهارگانه عبارتند از خون، بلغم، سودا و صفرا. یک انسان کامل، و یا بهتر بگوییم سلامت کامل، عبارت از حالتی است که بین این اخلاط تعادل برقرار باشد، اما این امر عملا غیر ممکن است و هیچ وقت یک چنین تعادلی بطور غایی در هیچ انسانی وچود پیدا نمی کند.» #تاریخ_طب #تاریخ_پزشکی @kamalteb

🔹پیشینه طب سنتی اروپا طب سنتی در چند صد سال پیش رواج زیادی در اروپا داشت و آنان بیماران خود را با داروهای سنتی و گیاهی درمان می کردند. این داروها و نحوه ساخت آنها از شرق و بعضا از ایران به غرب انتقال پیدا کرده بود. یکی از داروهای معروف آن زمان تریاق مهره و یکی دیگر بیخ چینی بود. داروی اولی که در کتاب منصوری رازی هم به آن پرداخته شده و شهرت آن به قبل از دوران صفویه بر می گردد، حتی توسط ملکه انگلیس الیزابت اول استفاده می شد. حتی یکی از پادشاهان انگلستان به نام اردوارد که با شمشیر سمی سوران کبیر زخمی شده بود توسط این دارو نجات یافت و یا فتحعلی شاه مقداری از این دارو را به ناپلیون هدیه داد. دکتر سیریل الگود بعد بیان این مطلب درباره خواص پادزهره مهره می نویسد: «پادزهر مهره را می شد به صورات داخلی و یا خارجی به کار برد و اعتقاد بر این بود که خنثی کننده اغلب سموم حیوانی، گیاهی و یا معدنی است. بعدها خواص درمانی آن گسترش بیشتری پیدا کرد و داروی مخصوص امراضی از قبیل وبا، صرع، آبله، و برخی از تب ها شناخته شد. شهرت و اهمیت پادزهر مهره در سال های قرن پانزدهم، به اوج خود رسید به طوری که ما تقریبا در همه کتب طبی که در سده مزبور نوشته شده اند به لغت پادزهر مهره یا حجرالتیس برخورد می کنیم که همه درباره همین ماده است» و درباره نحوه ساخت این داروی مهم می گوید: «پادزهر مهره اصلی ماده ای است که در دستگاه گوارشی بز، خصوصا کل های ناحیه خراسان تولید می گردد» طب در دوره صفویه، دکتر سیریل الگود، صفحه 76 و 77 داروی مهم دیگر که رواج زیادی در ایران و اروپا در درمان بیماری همه گیر آن زمان یعنی سیفلیس یا آتشک استفاده می شد، بیخ چینی بود که ساقه زیرزمینی گیاه عشبه است. همچینن درمان استسقا، مالیخولیا، برص و فلج ها، بواسیر، انواع سرطان، روماتیسم، کچلی می باشد. سیریل الگود می نویسد: «بیخ چینی از تقریبا دویست و پنجاه سال قبل، جزو صورت های رایج در انگلستان درآمد و تا سال 1914 مقام خود را حفظ کرد و طی این مدت مقادیر هنگفتی از آن وارد انگلستان گردید. بر طبق آمار موجود تنها در سال 1831 بیش از 50 تن از این ماده توسط بیماران انگلیسی به مصرف رسید و در صورت مخارج داروخانه یکی از داروخانه های بزرگ لندن قید گردیده که مصرف سالیانه این ماده بالغ بر 1500 لیره بوده است. آن چه جای تعجب است این است که دانشجویان فعلی پزشکی حتی اسم این دارو را نشنیده اند و من شک دارم که حتی یک داروخانه در تمام انگلستان از این ماده داشته باشد ... قدیمی ترین و بدون شک بهترین مطلبی که راجع به بیخ چینی نوشته شده است رساله چوب چینی تالیف عماد الدین است که بعدا مبنای استناد و نوشته های اطبای دیگر قرار گرفت» طب در دوره صفویه، دکتر سیریل الگود، صفحه 79 #تاریخ_پزشکی #تاریخ_طب @kamalteb