کانون ادبیات عرب
✋ #تحقیق در مساله: ✍برخی در مقام تضعیف و ردّ قیاس، ایراداتِ متعدّدی را مطرح نموده اند که موافقین از
👁با اندک تامّل بُطلانِ سخنِ فوق یعنی این که اهل محاوره، قیاس و شباهت را درک می کنند، روشن می گردد زیرا عرف اهل محاوره، بسیط بوده و پذیرایِ اینگونه تحلیلاتی که خالی از فائده می باشد و فلسفی مانند هستند، نیست.
☝️👈برای روشن شدن مطلب فوق به بررسی عمل اسم فاعل خواهیم پرداخت؛
🙌اکثر و قریب به اتّفاق نحویّون در پاسخ به این سوال که چرا اسم فاعل برخوردار از عمل می باشد، گفته اند: {از آن جایی که اسم فاعل، شباهت به فعل مضارع پیدا نموده است، برخوردار از عمل شده است} کما این که ابن جنّی در خصائص می فرماید: {انّما عمل اسم الفاعل لشبهه بالفعل المضارع} و همان طور که واضح است ایشان با استفاده از تعبیر {انّما} درصدد حصر علّت عمل اسم فاعل در شباهت به فعل بوده است و یا سیوطی در شرح همع الهوامع می گوید: {عمل اسم الفاعل فرع الفعل}؛
👆👈با توجه به دو بیان فوق (لشبهه و فرع الفعل)، دانسته می شود که اکثرِ نحویّون، طریق اثبات عمل در اسم فاعل را با استفاده از قیاس و شباهت اثبات نمودند امّا با تفحّص میان #استعمالات اهل محاوره، این نکته برداشت می گردد که هرگاه امری برخوردار از حدث و حدوث بود، معمولات و ملابسات و متعلّقاتی را اقتضاء دارد و به همین خاطر دیده می شود که فعل از آن جهت که برخوردار از حدث و حدوث است، معمولات کثیری همچون فاعل، مفعول به، مفعول معه، مفعول له و ... را اقتضاء دارد؛
🖌با مشاهده عملکردِ عرف به این که هر امری برخوردار از حدث و حدوث باشد، معمولاتی را اقتضاء دارد، نتیجه گرفته می شود که ملاک در هر امری که برخوردار از حدث و حدوث باشد، وجودِ خودِ حدث و حدوث می باشد نه شباهت و قیاس لذا هر گاه اسمی چنین ملاکی را داشت، عمل برای آن ثابت می گردد همانند اسم فاعل که از آن جهت که مشتمل بر حدث و حدوث است، دارای عمل است.
🔗 خلاصه این که با بررسی استعمالات اهل لسان عربی، وجود حدث و حدوث را علّت کاشفه برای اثبات عمل می دانیم نه شباهت و قیاس هایی که هیچ ریشه عرفی ندارد فافهم.
📚رجوع کنید:
۱) الخصائص ابن جنّی، ج۰۳، ص۲۷، نشر: دارالکتب العلمیه، مکان چاپ: بیروت_لبنان، نوبت چاپ: ۰۳.
۲) همع الهوامع شرح جمع الجوامع فی النحو، ج۰۳، ص۱۷۰، نشر: احیاء التراث العربی، مکان چاپ: بیروت_لبنان، نوبت چاپ: ۰۱.
💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است.
🔴 #اهداف کانال:👇
📡 https://eitaa.com/kanon_adabi/1262