#معرفی_کتاب_اخلاق_ناصری
🔸 اثر خواجه نصیر الدین طوسی رحمه الله و رضوان الله علیه(استاد بشر،عقل حادی عشر،معلم ثالث)
🔸کتاب اخلاق ناصری که از خواجه نصیر است، خلاصه ای دارد به نام اخلاق جلالی که اخیراً در ایران چاپ شده؛ اما در انگلستان و به زبان انگلیسی در حدود 150 سال پیش چاپ شده است. علت چاپ این کتاب در آنجا و در آن زمان این بود که گفتند ما که می خواهیم بر کشورهای اسلامی مسلط شویم و آنان را مستعمره خود کنیم، اول باید فرهنگ و اخلاق آنان را بدانیم. در این مورد سؤال کردند، دیدند بهترین کتاب در اخلاق و فرهنگ، کتاب اخلاق ناصری است. گفتند طولانی است، خلاصه آن را چاپ کردند که همین اخلاق جلالی است.
📌 پس این کتابی که نوشته شده، دستورالعملی بوده که واقعاً مسلمانان به آن عمل می کردند و آداب آن را رعایت می کردند.
(بیانات استاد احمد عابدی)
@kashkoolfn
#معرفی_کتاب_اخلاق_ناصری
🔸خواجه‌نصیر با نوشتن اخلاق ناصری نخستین اثر مهم حکمت عملی ، سنتی را بنیاد نهاد که نه در دوره یونانی و نه در دوره اسلامی پیش از او سابقه نداشت.
🔸فیلسوفان دوره اسلامی، پیش از او در کلیات حکمت نظری آثاری مهم مانند دانشنامه علایی به فارسی و شفا به عربی نوشته بودند، اما اخلاق ناصری نخستین اثر در حکمت عملی به شمار می‌رود و به همین سبب نیز فیلسوفان متأخر بر خواجه، آن را همچون الگویی در تدوین کلیات حکمت عملی به کار گرفتند.
🔸اخلاق ناصری یکی از مهم‌ترین متن‌های فارسی در سده ق است که تحت تأثیر سبک متداول در دوره مغولان واقع نشده، و حاکی از نوآوری و خلاقیت بسیار است و از این دیدگاه می‌تواند مورد بررسی و استفاده زبان شناسان و سبک شناسان قرار گیرد.
🔸قطب الدین شیرازی شاگرد خواجه، در دانشنامه مفصل خود با عنوان "درة التاج" که شامل همه علوم زمان بود، بخش مفصلی را به حکمت عملی اختصاص داد که از بسیاری جهات بر مبنای اخلاق ناصری خواجه فراهم آمده بود.
🔸خواجه در مقدمه اخلاق ناصری توضیح داده است که ناصرالدین محتشم قهستان، ابتدا از او خواسته بود تا تهذیب الاخلاق ابوعلی مسکویه را که به شرح اخلاق عقلی یونانی بسنده کرده بود، به فارسی درآورد، اما از آنجا که در نظر خواجه، دو فن دیگر حکمت عملی، یعنی «حکمت مدنی و حکمت منزلی» سیاست مدن و تدبیر منزل با گذشت زمان اندراس یافته و از بین رفته بود، و ابوعلی مسکویه نیز در تهذیب الاخلاق به این دو بخش نپرداخته بود، خواجه با افزودن کلیات این دو حکمت از گفتار حکمای پیشین، به ویژه ابونصر فارابی ، به «حکمت خُلقی‌ِ» تهذیب الاخلاق علم حکمت عملی را به تمامی آورده است.
@kashkoolfn
#معرفی_کتاب_اخلاق_ناصری
🔺در پایان مقدمه جدید اخلاق ناصری خواجه توضیح می‌دهد که مضمون کتاب «از جوامع حکمت عملی، بر سبیل نقل و حکایت و طریق اخبار و روایت از حکمای متقدم و متأخر باز گفته می‌آید». بدین سان، خواجه به گفته خود «در تحقیق حق و ابطال باطل» وارد نشده و «به اعتبار معتقد، در ترجیح رایی و تزییف مذهبی خوض» نکرده است.
❇️کتاب از سه بخش تشکیل شده است: اخلاق فردی ، تدبیر منزل، سیاست مدن
🔸 بخش اول:
عمده بخش نخست اخلاق ناصری در «حکمت خُلقی» از کتاب تهذیب الاخلاق ابوعلی مسکویه برگرفته شده که مهم‌ترین کتاب اخلاق عقلی در دوره اسلامی است. همین کتاب را ابوعلی مسکویه بر مبنای ترجمه عربی اسحاق بن حنین از کتاب اخلاق نیکو ماخُسی‌ِ ارسطو و تفسیر فرفوریوس بر این کتاب فراهم آورده است. بنابراین، بخش عمده حکمت خلقی اخلاق ناصری، ارسطویی و نوافلاطونی است.
🔸بخش دوم:
بخش دوم در حکمت منزلی را خواجه از رساله تدبیر منزل نویسنده گمنام نوفیثاغورسی به نام اَبروسُن برگرفته که به زبان عربی ترجمه شده بوده است. خواجه نصیر، به درستی توضیح داده است که از کتاب‌های یونانی در تدبیر منزل، جز مختصری از کتاب ابروسن در دست متأخران نیست و همین رساله را خود به گونه خلاصه، اما موشح به مواعظ و آداب متقدمان و متأخران در بخش دوم اخلاق ناصری آورده است.
🔸بخش سوم:
بخش سوم اخلاق ناصری نیز به طور عمده از رساله‌های فصول المدنی و آراء اهل المدینة الفاضله فارابی و رساله السیاسه ابن‌سینا گرفته شده است. این بخش با فصلی در وصایای افلاطون خاتمه می‌یابد. بنابراین، کتاب اخلاق ناصری ترکیب و تألیفی از برخی رساله‌های دوره اسلامی است که خواجه آن‌ها را گرد آورده، و به فارسی ترجمه کرده است.
@kashkoolfn