📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه بقره 🔖 آیات: ۷۵ - ۷۷ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی 1⃣ خداوند به انبیا میفرماید اگرچه هدایتتان در برخی افراد اثر ندارد اما به جهت #اتمام_حجت، آنها را هشدار دهید چنانکه موسی، فرعون را هشدار داد. اما در اینجا گوید نکند به جهت #طمع، به سراغ هدایت آنها روید چون اگر به جهت طمع به ایمان آوردنشان، به سراغشان رفتید، سست خواهید شد و به ایمانشان گرایش پیدا خواهید کرد زیرا اینها علم به هدایت داشتند و عالماً و عامداً کلام الهی را تحریف کردند. 2⃣میفرماید کلام الهی لازم نیست حتما از زبان خود خدا خارج شود بلکه اگر از زبان پیامبر هم خارج شود کلام خداست لذا اینها کلام خدا را شنیدند و خوب هم فهمیدند(عقلوه) اما تحریفش کردند 3⃣قرآن دستور میدهد اگر کسی از شما پناه خواست که بیاید و کلام خدا را بشنود پناه دهید نه اینکه باید برای ایمان آوردن پیش شما بیایند. 4⃣ویژگی دیگر این گروه از بنی اسراییل این است که به جهت #قساوت_قلب، وقتی مومنین را میبینند میگویند به شما ایمان آوردیم اما وقتی پیش علمای یهود میروند علما به آنها ایراد میگیرند که چرا میروید #دانش_الهی که تورات در اختیارتان قرار داده را به مسلمانها میگویید تا آنها بتوانند در قیامت به این کلام الهی در تورات استناد کنند و بگویند چرا شما که نشانه های پیامبر اسلام را میدانستید به او ایمان نیاوردید! 5⃣معنای قسی کردن قلب توسط خدا هم این است که خدا #توفیق_هدایت را به آنها نمیدهد و لذا لحظه به لحظه قلبشان بواسطه انجام گناهان، قسی‌تر شد نه اینکه واقعا خدا قلبشان را قسی کرده باشد. در آیه ۴۱ سوره مائده گوید: ای پیامبر، کار یهود و منافقین، تو را غمگین نکند. این گروه از منافقین و یهود به جهت تبهکاری به جایی رسیدند که خدا دیگر نخواست طاهر و پاک باشند. لذا #توفیق_هدایت را از آنها گرفت. 6⃣طهارت تشریعی تا پایان عمر هست یعنی احکام و هدایتها تا پایان عمر برای انسان می آیند و وجود دارند اما قدرت کسب طهارت را از انسان میگیرد. چون کلید همه چیز دست خداست لذا اگر به سمت قفل شدن بچرخاند آن در، قفل میشود. اگر گوید که کلید آسمانها به دست خداست منظورش این #آسمان_مادی که بالای سر ماست نیست و لذا هر کافر و منافقی میتواند در این آسمان تفحص کند و علم پیدا کند و از امکاناتش استفاده کند. منظور قرآن، #آسمان_معنوی است که رزق از آن می آید، آسمانی که معراج پیامبر است. 7⃣علمای یهود فکر میکردند که تنها در صورتی که کلام تورات به گوش مسلمانان برسد آنها میتوانند به آن در قیامت احتجاج و استناد کنند! درحالیکه در هر حال خدا به سر و نهان همه چیز عالم است(عالم الغیب و الشهادة) و در هر صورت به آن احتجاج خواهد شد. 8⃣این همان حس #مادی_گرایی یهود است که خدا را در حد یک چیز مادی میبینند لذا گویند او تنها آن چیزهایی که آشکار است را می داند نه آنچه پنهان نگه داشته شده است! این همان #بینش_مادی است که بنی اسراییل همیشه گرفتار آن بوده و هستند. 9⃣خدایی که امروز #شاهد_اعمال ماست، فردا #قاضی_اعمال ما خواهد بود لذا اصلا نیازی به شاهد دیگری ندارد. با این تفسیر اصلا در برابر خدا، غیبی وجود ندارد و همه چیز در برابر خدا آشکار است لذا وقتی قرآن گوید خدا عالم به غیب و شهادت است منظورش این است که به آنچه برای شما غیب یا آشکار است عالم و شاهد است؛ شما نمیبینید اما خدا میبیند. 0⃣1⃣امام رضا به متکلمی از خراسان میفرماید این طرز فکری که شما در مورد خدا دارید و برای او غایب و حاضر قائلید، #طرز_فکر_یهودی است که #مادی_گرا هستند، اینطور نباشید. لذا آیه گوید اینها نمیدانند که برای خدا، غیب و شهادت، آشکار و حاضر است و بهمین جهت هم هست که گناهان را مرتکب میشوند. 1⃣1⃣اگر کسی بداند که کسی او را میبیند و با این فکر گناه کند امکان توبه هست چون #بینش_توحیدی را دارد اما #شهوت_عملی نگذاشته به آن بینش عمل کند اما آنکه تفکرش این است که هیچکس او را نمیبیند همین سبب سقوط اوست.