📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۲۰-۲۱ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔹مراد از «حكم» در آيه؛ يا حكومت و سرپرستى بنى‏ اسرائيل است و يا حكمت و دانش. 🔸در اين دو آيه، حضرت موسى عليه السلام ايرادهاى فرعون را كه در آيه قبل گفتيم، پاسخ مى ‏دهد. 🔹چنانكه گذشت حضرت موسى به خاطر طرفدارى از يكى از ياران خود، مشتى به مخالف او زد و شخص مخالف با همان ضربه مُرد. اين قتل نه از روى عمد بود و نه با آلت قتل انجام گرفت، بلكه يك حادثه ‏ى ناخواسته و يك لغزش عملى بدون سوء نيّت بود كه قبل از نبوّت موسى آن هم به خاطر طرفدارى از يك مظلوم اتّفاق افتاده بود. بنابراين، «ضال» در آيه ‏ى مذكور، يك انحراف عملى بدون قصد است كه ضربه ‏اى به عصمت نمى‏ زند و يا به معناى تحيّر است، نظير آيه‏ى ۷ سوره ‏ى ضُحى: «وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى‏». 🔸از اميرالمؤمنين على عليه السلام پرسيدند: چرا بعد از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله حقّ خود را با شمشير نگرفتيد، و چرا همان گونه كه با طلحه و زبير و معاويه جنگ كرديد با خلفاى پيش از خود جنگ نكرديد؟ حضرت فرمود: گاهى سكوت لازم است. ➖ مگر ابراهيم به مردم نفرمود: من از شما كناره مى‏ گيرم: «وَ أَعْتَزِلُكُمْ وَ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ» ➖ مگر هارون نفرمود: «إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَ كادُوا يَقْتُلُونَنِي» مردم مرا به ضعف كشاندند و نزديك بود مرا بكشند؟ ➖ مگر يوسف نفرمود: «رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ» پروردگارا! زندان براى من بهتر از استجابت تقاضاى آنهاست؟ ➖ مگر پيامبر اكرم در غار نرفت و من جاى او نخوابيدم؟ ➖ مگر موسى نفرمود: «فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ» همين كه ترسيدم فرار كردم، و مگر حضرت لوط عليه السلام در برابر تقاضاى گنهكاران نفرمود: «لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلى‏ رُكْنٍ شَدِيدٍ» اى كاش قدرتى داشتم (تا شما را از اين عمل ننگين باز مى‏ داشتم) و يا به جايگاه محكم و أمن پناه مى ‏بردم (و از شرّ شما درامان بودم). بنابراين ساير اولياى خدا نيز گاهى در شرايطى مجبور به سكوت و انزوا مى‏ شدند. 🌺 پيام‏ها:🌺 1⃣ گاهى اقرار، يك ارزش است. «قالَ فَعَلْتُها» 2⃣ فرار از طاغوت، مقدّمه‏ ى دريافت الطاف الهى است. فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ‏ ... فَوَهَبَ‏ 3⃣ انبيا از الطاف خاصّ خداوند برخوردارند. «فَوَهَبَ لِي‏- وَ جَعَلَنِي» 4⃣ نبوّت، يك جريان در طول تاريخ است، انبياى بسيارى قبل از موسى بوده ‏اند پس تعجّب فرعون نابجاست. «مِنَ الْمُرْسَلِينَ» @khanevade_khoshbakht

📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۸۴-۸۵ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔹در آيه ‏ى ۱٠۸ سوره‏ ى صافّات كه ماجراى ذبح اسماعيل مطرح شده است مى‏ فرمايد: «وَ تَرَكْنا عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ» يعنى قربانى در مراسم حج را يك سنّت واجب قرار داديم و به خاطر تسليم بودن ابراهيم، نام نيك براى او به جاى گذاشتيم و اين گونه دعايش را كه مى ‏گفت: «وَ اجْعَلْ لِي لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ»، مستجاب كرديم. 🔸در روايات از لسانِ صدق و يادگار نيك، به وجود مبارك حضرت محمّد صلى الله عليه و آله وعلى عليه السلام تعبير شده است. بعضى سخن پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله را كه فرمود: «أنا دعوة أبى ابراهيم» يعنى من اثردعاى پدرم ابراهيم هستم. دليل اين نكته دانسته‏ اند. 🔹 بنابراين مراد از لسانِ صدق در آيندگان، انبيايى از نسل او هستند كه مكتب توحيدى را زنده نگاه داشته‏ اند و اين آرزو با مقام پيامبرى همچون ابراهيم عليه السلام، تناسب بيشترى دارد. 🔸در روايات مى‏ خوانيم: هر گاه انسان از دنيا رفت، پرونده‏ ى اعمالش بسته مى‏ شود مگر كسى كه #صدقه‏ ى جاريه‏ اى به جاى گذاشته باشد. مانند: وقف يا كتاب مفيدى كه از او به جاى‏ مانده باشد و يا فرزند صالحى كه براى او دعا كند. 🌺 پيام‏ها: 🌺 1⃣ بقاى نام مكتب و يادگار نيك را از او بخواهيم. «وَ اجْعَلْ لِي» 2⃣ ستايشى ارزش دارد كه صادقانه باشد، نه از روى تملّق. «لِسانَ صِدْقٍ» 3⃣ آيندگان را به حساب آورديد وقضاوت آيندگان را در نظر بگيريد. «لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ» 4⃣ اتفاق نظر يهود و نصارا و مسلمانان بر عظمت ابراهيم، نمونه‏ ى استجابت دعاى اوست. «لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ» 5⃣ انسان‏هاى بزرگ، هم محبوبيّت دنيوى مى‏ خواهند و هم سعادت اخروى. «لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ» 6⃣ انسان، بعد از مرگ نيز از دعاى خير ديگران و سنّت‏هاى حسنه ‏اى كه بنا نهاده بهره‏ مند مى‏ شود. «لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ» 7⃣ به طرح‏هاى كوتاه مدّت قناعت نكنيم. «لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ» 8⃣ نعمت‏هاى بهشتى، در برابر اعمال ما موهبتى بى ‏رنج است. «وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ» زيرا ارث، به مالى گويند كه بدون رنج و تلاش به دست آيد. @khanevade_khoshbakht

📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۱۱۲-۱۱۳ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔹در اسلام، ما #مأمور_به_ظاهريم و اگر كسى به اسلام گرويد حقّ نداريم بگوييم تو در قلبت ايمان ندارى. «وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقى‏ إِلَيْكُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِناً» 🔸 قرآن، در آيه‏ اى ديگر به پيامبر دستور مى‏ دهد: كسانى را كه شب و روز براى قرب به خدا او را مى‏ خوانند از خود دور مكن. حساب آنان با خداست. نه تو مسئول حساب آنان هستى و نه آنان مسئول حساب تو، و اگر آنان را طرد كنى از ستمگرانى. 🌺پيام‏ها:🌺 1⃣ پيامبران، بدون خواست الهى از اعمال گذشته ‏ى افراد آگاه نيستند. «وَ ما عِلْمِي» 2⃣ گفتنِ «نمى‏ دانم»، عيب نيست. «وَ ما عِلْمِي» 3⃣ بنده‏ شناس خداوند است و حسابگر اوست، ما را چه كار كه ردّ يا قبول كنيم.وَ ما عِلْمِي‏ ... 4⃣ تجسّس وعيب جويى از زندگى خصوصى افراد، ممنوع است. وَ ما عِلْمِي‏ ... 5⃣ براى قضاوت درباره ‏ى ديگران، ايمان صادقانه و عمل صالحِ امروزِ آنان را بنگريد و گذشته ‏ى افراد را به رُخ آنان نكشيد. «بِما كانُوا يَعْمَلُونَ» 6⃣ سوابق بد، مانع تغيير و تحوّل و توبه ‏ى مردم نيست. «كانُوا يَعْمَلُونَ» 7⃣ وظيفه‏ ى انبيا، اصلاح مردم ودعوت به توحيد است. آنان متولّى حساب و كتاب افراد نيستند. «إِنْ حِسابُهُمْ إِلَّا عَلى‏ رَبِّي» @khanevade_khoshbakht

📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۱۳۷-۱۳۸ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔺إِنْ هذا إِلَّا خُلُقُ الْأَوَّلِينَ «137» وَ ما نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ «138» اين (دعوت تو يا بت‏ پرستى ما) جز شيوه پيشينيان نيست. وما عذاب نخواهيم شد. 🔹 در اين كه كلمه‏ ى‏ «هذا» به چه چيز اشاره دارد، احتمالاتى است: 🔸الف: اين ادّعاى پيامبرى تو، چيزى جز تقليد از مدّعيان قبلى نبوّت نيست. 🔸ب: اين خانه‏ هاى بلند بر روى تپه ‏ها و ساير كارهاى ما، شيوه ‏ى نياكان ماست. 🔸ج: اين تكذيب و بت‏ پرستى ما، همان تكذيب و بت ‏پرستى نياكان ماست. 🔹قرآن، بارها از اكثريّت مردم انتقاد كرده است. در اين سوره نيز چند بار آيه‏ «وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ» در پايان نقل تاريخ انبيا بيان شده است. 🌺 پيام‏ها: 🌺 1⃣ سابقه و رفتار نياكان، دليل حقّانيّت نيست. «إِنْ هذا إِلَّا خُلُقُ الْأَوَّلِينَ» (در صورتى كه مراد از «هذا»، رفتار مشركان باشد) 2⃣ تقليد نابجا و تعصّب، مانع پندپذيرى است. سَواءٌ عَلَيْنا أَ وَعَظْتَ‏ ... إِنْ هذا ... 3⃣ انحراف نياكان، زمينه ‏ى انحراف نسل‏هاى بعدى است. «إِنْ هذا إِلَّا خُلُقُ الْأَوَّلِينَ» 4⃣ گاهى بت‏ پرستى و هر رفتار ديگر، جزو جوهره ‏ى انسان مى‏ شود. (كلمه‏ ى‏ «خُلُقُ» به معناى روحيّه‏ ى ثابت است) 5⃣ بت ‏پرستان، انحراف خود را با شيوه ‏ى نياكان توجيه و از خود سلب مسئوليّت مى‏ كردند. «وَ ما نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ» @khanevade_khoshbakht

📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۱۶۰-۱۶۱ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔹حضرت لوط با حضرت ابراهيم همزمان بودند، ولى در اين سوره فاصله ‏ى داستان ابراهيم و لوط حدود يك صد آيه است و اين، به خاطر آن است كه در نقل‏هاى قرآن عبرت‏ها مهم است، نه تنظيم و سير تاريخى. 🌺پیامها:🌺 1⃣ موضوعات اصلى را سرفصل كلام خود قرار دهيد. كَذَّبَتْ ثَمُودُ ... (در آغاز تاريخ تمام انبيا در اين سوره، كلمه‏ ى‏ «كَذَّبَتْ» مطرح شده و اين به جهت آن است كه هدف از نقل تاريخ آن بزرگواران در اين سوره، بيان تكذيب مردم لجوج و كيفر الهى آنان است.) 2⃣ تكذيب يك پيامبر به منزله‏ ى تكذيب همه‏ ى پيامبران است. كَذَّبَتْ‏ ... الْمُرْسَلِينَ‏ (با اينكه هر قومى پيامبر خود را تكذيب مى‏ كرد، ولى چون انبيا داراى هدف وبرنامه واحدى هستند، تكذيب يكى از آنها به منزله تكذيب همه آنان است) 3⃣ رابطه ‏ى رهبر آسمانى با مردم، رابطه‏ ى برادرى است. «أَخُوهُمْ» 4⃣ كسى كه پرواى درونى ندارد، از هر جهت آسيب پذير است و هيچ حقّى را نمى‏ پذيرد. «أَ لا تَتَّقُونَ» 5⃣ رهبران آسمانى بايد به سراغ مردم روند و خود و اهداف خود را به آنان عرضه كنند. أَ لا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ‏ ... @khanevade_khoshbakht

📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۱۸۴-۱۸۵ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔹كلمه‏ ى «جبل» به معناى امّت و جماعت است، چنانكه آيه ۶۲ سوره يس مى‏ فرمايد: «وَ لَقَدْ أَضَلَّ مِنْكُمْ جِبِلًّا كَثِيراً» شيطان گروه زيادى از شما را گمراه كرد. چون كلمه ‏ى «جبل» به‏ معناى كوه و «جبلى» به معناى فطرى است، به اقوام و نسل‏هايى كه قديمى هستند يا خلق و خوى فطرى دارند و مثل كوه استوارند، «جبلى» گفته مى‏ شود. 🌺 پيام‏ها:🌺 1⃣ كسى كه انسان را آفريد، شايسته‏ ى احترام است و بايد از او پروا كرد. «وَ اتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ» 2⃣ تقوا و ايمان، مانع فساد اقتصادى است. آنكه شما را آفريد، رزق شما را هم مى‏ دهد. «وَ اتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ» (با توجّه به آيات قبل درباره‏ ى كم ‏فروشى) 3⃣ به آداب و رسوم فاسد نياكان، تكيه نكنيم كه همه مخلوق خدا هستيم و بايد مطيع او باشيم. «خَلَقَكُمْ وَ الْجِبِلَّةَ الْأَوَّلِينَ» 4⃣ تهمت، اهرم كسانى است كه منطق ندارند. «قالُوا إِنَّما أَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ» 5⃣ خلافكار، خلاف خود را توجيه مى ‏كند. (به جاى اقرار به اشتباه و لجاجت خود، انبيا را سحر شده مى‏ داند). «أَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ» @khanevade_khoshbakht

📇 خلاصه تفسیر سوره #شعراء - آیه ۲۰۷-۲۰۸ 📚 مفسر: حجت الاسلام محسن قرائتی (تفسیر نور) 🔹خداوند، هر فرد و قوم گمراهى را زمانى هلاك مى‏ كند كه از قبل به آنان هشدار داده باشد، وگرنه عقوبت بدون هشدار ظلم است و ظلم در شأن خداوند نيست. 🌺پيام‏ها:🌺 1⃣ در هنگام قهر الهى، همه‏ ى اسباب كاميابى بى‏ فايده است. «ما أَغْنى‏ عَنْهُمْ» 2⃣ رفاه مخالفان دين، شما را غمگين نكند كه روزى آن را خواهيم گرفت. «ما أَغْنى‏ عَنْهُمْ ما كانُوا يُمَتَّعُونَ» 3⃣ قهر الهى، بعد از اتمام حجّت است. تنبيه بايد بعد از تذكّر باشد. وَ ما أَهْلَكْنا ... إِلَّا لَها مُنْذِرُونَ‏ 4⃣ در هر امّتى اولياى خدا هستند كه آنان را هشدار دهند. «مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا لَها مُنْذِرُونَ» 5⃣ وظيفه‏ ى انبيا هشدار است و در قبول يا ردّ مردم مسئوليّتى ندارند. «مُنْذِرُونَ» 6⃣ انسان فطرتاً حقايق را درك مى ‏كند، لكن چه بسا غفلت او را فرا مى ‏گيرد، و درمان غفلت، تذكّر و هشدار است. «مُنْذِرُونَ» @khanevade_khoshbakht