🌹برای کسب بصیرت #سه شرط اساسی لازم است:
♦️شرط #نخست استعداد خدادادی است، که بيشتر مردم آن را دارند و كمتر كسی است كه همچون سفها و ديوانگان، از چيزی سر در نياورد، در همه امور فريب بخورد و نتواند حقيقتی را تشخيص دهد.
♦️شرط #دوم آن است که این استعداد، با مطالعه، فکر، بحث و مشورت، به فعلیت برسد. دليل سفارش مقام معظم رهبري به دانشجويان براي طرح مباحث اجتماعی و سیاسی و نيز بحثهاي آزاد، همه برای این است که آن قوه به #فعلیت برسد تا فرد، بهراحتی، تحت تأثیر یک جریان فکری ويژه قرار نگیرد. تفكر آزادانه قدرت تحلیل مسائل را به شخص ميدهد.
♦️اما شرط #سوم كه از ديگر شرطها مهمتر است، تقوی در فکر است که از جمله شرایط آن اين است كه اگر انسان به حقيقتی يافت كه دوستانش و يا اکثریت مردم نمیپذیرند، تحت تأثير آنان قرار نگيرد.
♦️ازاينرو، مقام معظم رهبري فرمودند: «ما نهفقط در عمل احتياج به شجاعت داريم، در فهم هم احتياج به شجاعت داريم. در فهم فقيهانه احتياج به شجاعت هست؛ اگر شجاعت نبود حتي در فهم هم خلل به وجود خواهد آمد».
📚«زلال نگاه،ص ۹۷»
#علامه_مصباح_یزدی
🔴 «تغییر» و «بداء» در نشانههای حتمی ظهور؟
▪️بخش #دوم
▪️سوال این است آیا در نشانههای ظهور و بخصوص در علائم حتمی همچون سفیانی، ندای آسمانی و... ، امکان تغییر و بداء بلکه عدم وقوع، مطرح است؟
▪️آیا ممکن است امام زمان، ظهور کند اما هیچکدام از علائم، اتفاق نیفتد؟
✍️ مصطفی امیری
☑️ ندای آسمانی و سنت الهی «اتمام حجت» بر همگان
▪️ندای آسمانی به عنوان «معیار» شناخت امام عصر در دشوارترین حالات، توصیف شده است. حال آیا ممکن است بدون «اتمام حجت» بر بندگان، فرایند ظهور به شکل ناگهانی، رخ بدهد؟
▫️«الْقَائِمُ...رَجُلٌ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ يُصْلِحُ اللَّهُ لَهُ أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ فَمَا أَشْكَلَ عَلَى النَّاسِ مِنْ ذَلِكَ يَا جَابِرُ فَلَا يُشْكِلَنَّ عَلَيْهِمْ وِلَادَتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ وَ وِرَاثَتُهُ الْعُلَمَاءُ عَالِماً بَعْدَ عَالِمٍ فَإِنْ أَشْكَلَ هَذَا كُلُّهُ عَلَيْهِمْ فَإِنَّ الصَّوْتَ مِنَ السَّمَاءِ لَا يُشْكِلُ عَلَيْهِمْ إِذَا نُودِيَ بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِيهِ»[1]
▪️حال، اگر در «اصل» ندای آسمانی، بداء رخ دهد و انجام نشود و ظهور، ناگهانی و بغتة باشد؛ آنگاه به نظر شما، آیا اتمام حجت بر همگان، شده است؟ خیر.
▫️«يَظْهَرُ فِي شُبْهَةٍ لِيَسْتَبِينَ فَيَعْلُو ذِكْرُهُ وَ يَظْهَرُ أَمْرُهُ وَ يُنَادَى بِاسْمِهِ وَ كُنْيَتِهِ وَ نَسَبِهِ وَ يَكْثُرُ ذَلِكَ عَلَى أَفْوَاهِ الْمُحِقِّينَ وَ الْمُبْطِلِينَ وَ الْمُوَافِقِينَ وَ الْمُخَالِفِينَ لِتَلْزَمَهُمُ الْحُجَّةُ بِمَعْرِفَتِهِمْ بِهِ عَلَى أَنَّهُ قَدْ قَصَصْنَا وَ دَلَلْنَا عَلَيْهِ وَ نَسَبْنَاهُ وَ سَمَّيْنَاهُ وَ كَنَيْنَاهُ وَ قُلْنَا سَمِيُّ جَدِّهِ رَسُولِ اللَّهِ وَ كَنِيُّهُ لِئَلَّا يَقُولَ النَّاسُ مَا عَرَفْنَا لَهُ اسْماً وَ لَا كُنْيَةً وَ لَا نَسَباً وَ اللَّهِ لَيَتَحَقَّقُ الْإِيضَاحُ بِهِ وَ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ وَ كُنْيَتِهِ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ حَتَّى لَيُسَمِّيهِ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ كُلُّ ذَلِكَ لِلُزُومِ الْحُجَّةِ عَلَيْهِمْ»[2]
▪️صرفنظر از اینکه صیحه آسمانی، از جهتی بر سایر معیارها، تقدم رتبی و ذاتی دارد[3]؛ در احادیث نیز تصریح شده است نشانه حتمی «ندای آسمانی»، معیار مهم شناخت امام مهدی در هنگامه ظهور است: «وَ بِهِ يُعْرَفُ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْر»[4]
☑️ «عدم وقوع» بداء در نشانههای ظهور
▪️«اصل» نشانه حتمی ندای آسمانی، بیان گردید که در عالم ثبوت، محال است دچار بداء شود. حال، اگر قرار است در «تفاصیل» نشانههای حتمی ظهور، بداء و تغییر رخ دهد و آنچه به وقوع میپیوندد، مخالف متن احادیث باشد. به عنوان مثال، در زمان ندای آسمانی، بداء شود و در لیلةالقدر ماه رمضان نباشد.
▪️آنگاه راه برای جولان دادن «مدعیان دروغین» فراهم خواهد شد، مهمتر اینکه راه «شناخت» امام مهدی در هنگامه ظهور نیز دیگر به آسانی میسّر نخواهد شد.
▪️و موجب میآید «عدم صدق» گفتار امامان صادقالوعد، لازم آید و بیان احادیث متعدد، سخن لغو، جلوه نماید. در نشانههای حتمی، وقتی پیامبر و اهلبیت از آن خبر دادهاند، آیا خدواند موجبات تکذیب ائمه را فراهم میکند؟
▪️در کتاب الکافی کلینی، ذکر شده است، علم بر دو قسم است:
۱. علمی که صرفا نزد خدا است و به پیامبران و امامان، تعلیم نداده است و علم مخزون، مکنون و از امور موقوفه است، محو و اثبات، تقدم و تاخیر، در آن راه دارد. فقط در این علم، احتمال بداء و تغییر وجود دارد؛
۲. علم محتوم و کائن، علمی که خداوند به ملائکه و پیامبران و امامان، تعلیم داده (و از جمله آن، بیان نشانههای حتمی در کلام معصومین)؛ در این علم، بداء و تغییر راه ندارد:
▫️«الْعِلْمُ عِلْمَانِ:
فَعِلْمٌ عِنْدَ اللَّه، عِلْمٌ مَكْنُونٌ مَخْزُونٌ لَا يَعْلَمُهُ إِلَّا هُوَ مِنْ ذَلِكَ يَكُونُ الْبَدَاءُ؛
عِلْمٌ عَلَّمَهُ مَلَائِكَتَهُ وَ رُسُلَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ فَنَحْنُ نَعْلَمُهُ فَإِنَّهُ سَيَكُونُ لَايُكَذِّبُ نَفْسَهُ وَ لَا مَلَائِكَتَهُ وَ لَا رُسُلَهُ»[5]
▫️«مِنَ الْأُمُورِ:
أُمُورٌ مَحْتُومَةٌ کائنه لَا مَحَالَةَ
وَ مِنَ الْأُمُورِ أَمْرٌ مَوْقُوفَةٌ عِنْدَ اللَّهِ يُقَدِّمُ مِنْهَا مَا يَشَاءُ وَ يَمْحُو مِنْهَا مَا يَشَاءُ يُثْبِتُ مِنْهَا مَا يَشَاءُ لَمْ يُطْلِعْ عَلَى ذَلِكَ أَحَداً يَعْنِي الْمَوْقُوفَةَ
فَأَمَّا مَا جَاءَتْ بِهِ الرُّسُلُ فَهِيَ كَائِنَةٌ لَا يُكَذِّبُ نَفْسَهُ وَ لَا نَبِيَّهُ وَ لَا مَلَائِكَتَهُ»[6]
✅ پینوشت:
1. نعمانی، الغیبة، ص۲۸۲.
2. حلی، مختصر البصائر، ص۴۳۵.
3. آیتی، «معیارهای شناخت امام مهدی هنگام ظهور»، فصلنامه مشرق موعود، ش۵۲، ص۱۵-۱۸.
4. نعمانی، الغیبة، ص۲۵۸.
5. کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۷. حدیث ۶ و ۸.
6. عیاشی، التفسیر، ج۲، ص۲۱۷.