🌹یا أمیرالمؤمنین، "هجدهم" شد قلب‌ من حتی تکانی هم نخورد 🌹چشم دارم بر شبِ قَدرت "علی جان" رحمتی...

🌹زندگی به رنگ خدا🌹 آیه نوزدهم: راهکار دوری از شیطان ✅وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللهِ إِنَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ. إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ. (أعراف، ۲۰۰-۲۰۱) ✅و اگر از طرف شیطان (و شیطان صفتان) کمترین وسوسه و تحریک و سوءنیّتی به تو رسید، پس به خداوند پناه آور که قطعاً او شنوا و داناست. همانا کسانی که تقوا پیشه کرده‌اند، هرگاه وسوسه‌های) شیطانی به آنان نزدیک شود، متوجّه می‌شوند (وخدا را یاد می‌کنند)، آنگاه بینا می‌گردند. ✅نکته‌ها: «نَزْغ»، به معنای ورود در کاری به قصد افساد و تحریک است. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از جبرئیل پرسید: «با وجود خشم، چگونه می‌توان تحمّل کرد؟ این آیه نازل شد». البتّه پناه بردن، تنها با گفتن «اعوذ باللّه» نیست، بلکه یک پیوند و ارتباط روحی برقرار کردن و توکل و خود را به خدا سپردن است. گرچه همه انبیا معصومند، ولی شیاطین حتّی از دست اندازی و وسوسه آنان هم در نمی‌گذرند. چنانکه این آیه می‌فرماید: «وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ» یا آیه ی «وَ کَذلِکَ جَعَلْنا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ» که نشان دهنده مخالفان انبیا است. امّا ارزش کار انبیا در همین است که با وجود غرائز بشری و وسوسه‌های شیطانی، انسان‌هایی صالح و با تقوا، دور از گناهند. در حقیقت شیطان، با وسوسه‌های خود، قصد گمراه کردن تمام انسان‌ها را دارد، ولی در برابر مخلصین شکست می‌خورد. «قالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ. إِلَّا عِبادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ» امام صادق علیه السلام درباره این آیه فرمود: وسوسه گناه به سراغ بنده می‌آید، او به یاد خداوند می‌افتد، متذکر شده و انجام نمی دهد. در برخی روایات، ذکر «لااله الّا اللّه» برای دفع وسوسه‌های شیطان توصیه شده است. وسوسه شیطان، گاهی از دور است، «فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ» گاهی از طریق نفوذ در روح و جان، «فِی صُدُورِ النَّاسِ» گاهی با همنشینی، «فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ» گاهی هم از طریق رابطه و تماس. «مَسَّهُمْ» ✅پیام‌ها: ۱- فرض گناه و وسوسه، دلالت بر وقوع آن ندارد، تنها هشدار است. («إِمَّا»، در قالب شرط است، نه تحقّق. نظیر آیه «لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ» اگر شرک ورزی، عملت تباه می‌شود و شرط، دلیل بر وقوع نیست.) ۲- وسوسه شیطان، حتمی است. «یَنْزَغَنَّکَ» (با نون تأکید آمده است) ۳- وسوسه شیطان، دائمی است. «یَنْزَغَنَّکَ» (فعل مضارع، نشانه استمرار است) ۴- حتّی از کوچک ترین وسوسه شیطان نیز نباید غافل شد و باید به خدا پناه برد و خود را تحت پوشش او قرار داد. «نَزْغٌ» ۵- استعاذه و استمداد از خدا، بهترین درمان وسوسه‌های شیطانی است. «فَاسْتَعِذْ» ۶- انبیا هم نیاز به استعاذه و پناه جویی به خدا را دارند. «فَاسْتَعِذْ» ۷- هنگام خطر، توجّه و هوشیاری ویژه لازم است. «فَاسْتَعِذْ» ۸- چون وسوسه‌های شیطانی متفاوت است، استعاذه هم باید به «اللّه» باشد که جامع همه صفات نیک و کمالات است. (فرمود: «باللّه» و نفرمود: «بالغنی»، یا «بالعلیم» و... ). ۹- باید به خدایی پناه برد که شنوا و داناست و به هر راز و رمزی آگاه است، نه به بت‌ها و خرافات و... «إِنَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ» ۱۰- شیطان، به سراغ انسان‌های با تقوا و مؤمن هم می‌رود. «إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ» ۱۱- شیطان‌ها برای انحراف، پیوسته در حال گشت و طوافند. «طائِفٌ» (وسوسه‌های نفسانی و شیطانی، مثل میکرب همه جا وجود دارند و دنبال ایمان‌های ضعیفند تا در آنها نفوذ کنند.) ۱۲- گاهی ممکن است علما، مربّیان و مصلحان، مورد تماس‌های مشکوک برای القای خط انحرافی قرار گیرند که باید هشیار باشند و در مسیر خواسته‌های دشمن قرار نگیرند و به خدا پناه ببرند. «إِذا مَسَّهُمْ... تَذَکَّرُوا» ۱۳- یاد خدا، به انسان بصیرت می‌دهد و او را از وسوسه‌ها نگاه می‌دارد. «تَذَکَّرُوا، مُبْصِرُونَ» ۱۴- متّقی، به خدا توجّه کرده و شیطان شناس و آگاه است. اتَّقَوْا... تَذَکَّرُوا ۱۵- گناهکاران و گرفتاران شیطان، کورند و نجات یافتگان از دام‌های ابلیس، بینایند. «مُبْصِرُونَ» ۱۶- اگر افراد جامعه از نظر اخلاقی، سیاسی، اقتصادی و نظامی، پاک و متّقی باشند، رفت و آمدها وتماس‌ها با شیطان صفتان کارساز نخواهد بود. «تَذَکَّرُوا، مُبْصِرُونَ». #رمضان #قرآن #تفسیر #سبک_زندگی 🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹

🌹زندگی به رنگ خدا🌹 آیه بیستم: اصلاح و خودسازی ✅یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللهَ إِنَّ اللهَ خَبِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ. وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللهَ فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ. (حشر، ۱۸-۱۹) ✅ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از خداوند، پروا کنید و هر کس به آنچه برای فردای (قیامت) خود فرستاده است، بنگرد. باز هم از خدا پروا کنید که خداوند به آنچه انجام می‌دهید، به خوبی آگاه است. همچون کسانی نباشید که خدا را فراموش کردند، پس خدا نیز آنان را به خود فراموشی گرفتار کرد. آنان همان فاسقانند. ✅نکته‌ها: فرمان تقوا در این آیه تکرار و تأکید شده است که علاوه بر تأکید، می‌تواند معانی متعدّدی داشته باشد، از جمله: تقوای اول مربوط به اصل کار و تقوای دوم مربوط به کیفیّت آن باشد. تقوای اول مربوط به انجام کار خیر و دومی مربوط به ترک محرمات باشد. و شاید اولی مربوط به توبه از گذشته و تقوای دوم مربوط به ذخیره آینده باشد. در روایات می‌خوانیم: با نیمی از یک دانه خرما، یا اگر ندارید با سخنان خوب، دل‌هایی را شاد کنید تا در قیامت که خداوند می‌پرسد: من به تو چشم و گوش و... دادم چه ذخیره‌ای فرستادی، شرمنده نباشید، زیرا در آن روز بعضی به هر سو می‌نگرند، ولی ذخیره‌ای که وسیله نجاتشان باشد از پیش نفرستاده اند. مصداق روشن کسانی که خداوند را فراموش کردند، منافقانند. در آیه ۶۷ سوره توبه درباره منافقان می‌خوانیم: «نَسُوا اللهَ فَنَسِیَهُمْ» البتّه خداوند فراموشکار نیست، بلکه لطف خود را از آنان باز می‌دارد. «وَ ما کانَ رَبُّکَ نَسِیًّا» غفلت، خطرناکترین آفت انسان است. قرآن می‌فرماید: گروهی از مردم، از چهارپایان بدترند، زیرا غافلند «أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِکَ هُمُ الْغافِلُونَ» بنابراین غفلت از خدا «نَسُوا اللهَ» غفلت از قیامت «نَسُوا یَوْمَ الْحِسابِ» و غفلت از آیات الهی، «أَتَتْکَ آیاتُنا فَنَسِیتَها» باعث سقوط انسان به مرحله‌ای پست‌تر از حیوانیّت می‌شود. انسان فطرتاً خداشناس است و فراموشی، عارض بر او می‌شود. کلمه «نسیان» در موردی است که قبلًا علم و توجه باشد. ✅پیام‌ها: ۱- ایمان، زمینه تقوا و شرط ثمربخشی ایمان، داشتن تقوا است. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا» ۲- به امید کار خیر وارثان نباشیم، هرکس به فکر قیامت خود باشد. «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ» ۳- در آنچه به عنوان عمل صالح ذخیره می‌کنیم، دقّت کنیم. «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ» ۴- محاسبه نفس لازم است. «وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ» (اگر امروز دقّت نکنیم، دقّت فردا سبب شرمندگی خواهد بود. «یَوْمَ یَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ یَداهُ وَ یَقُولُ الْکافِرُ یا لَیْتَنِی کُنْتُ تُراباً») ۵- قیامت، نزدیک است. «لِغَدٍ» (چنانکه در جای دیگر نیز می‌فرماید: «إِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعِیداً وَ نَراهُ قَرِیباً») ۶- آینده‌نگری و عاقبت‌اندیشی، لازمه ایمان است. «ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ» ۷- تقوا، زمینه محاسبه نفس و محاسبه نفس، سبب رشد و تقویت تقوا است. («وَ لْتَنْظُرْ نَفْسٌ» میان دو «اتَّقُوا اللهَ» قرار گرفته است). ۸- هیچ کس در هیچ مرحله‌ای خود را ایمن نداند. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ... وَ اتَّقُوا اللهَ» ۹- ایمان به خبیر بودن خداوند، عامل تقوا است. وَ اتَّقُوا اللهَ... إِنَّ اللهَ خَبِیرٌ ۱۰- مؤمنان، در معرض غفلت از یاد خدا هستند و نیاز به هشدار دارند. یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ... وَ لا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللهَ ۱۱- گام اول سقوط، از خود انسان است، خودفراموشی کیفر الهی است. «نَسُوا اللهَ فَأَنْساهُمْ أفُسَنَهُم» ۱۲- گناه و انحراف، ثمره غفلت از یاد خداست. «نَسُوا اللهَ فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ» #رمضان #قرآن #تفسیر #سبک_زندگی 🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹

🌹زندگی به رنگ خدا🌹 آیه بیست و یکم: رضا به خواسته‌های الهی ✅ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللهِ یَسِیرٌ. لِکَیْلا تَاْسَوْا عَلی ما فاتَکُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاکُمْ وَ اللهُ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ. (حدید، ۲۲) ✅هیچ مصیبتی در زمین و نه در جسم و جانتان به شما نرسد، مگر آنکه پیش از آنکه آن را پدید آوریم در لوحی ثبت است، همانا این امر بر خداوند آسان است. تا بر آنچه از دست دادید، تأسف نخورید و به آنچه به شما داده شد، (سرمستانه) شادمانی نکنید و خداوند هیچ متکبر فخرفروشی را دوست ندارد. ✅نکته‌ها: «نَبْرَأَها» از «برء» به معنی پدید آوردن است. «مُخْتالٍ» به معنای تکبری است که بر اساس توهّم و تخیل بزرگی باشد. در حدیث می‌خوانیم: بلاها برای ظالم وسیله ادب و هشدار است، ولی برای مؤمنان وسیله آزمایش و رشد و برای انبیا وسیله دریافت درجات و برای اولیای خدا، وسیله دریافت کرامت است. «البلاء للظالم أدب و للمؤمن امتحان و للانبیاء درجة و للاولیاء کرامة» تمام حوادث تلخ و شیرین، همچون پلّه‌هایی از سنگ‌های سیاه و سفید، برای بالا رفتن و به کمال رسیدن است و باید بدون توجّه به رنگِ پلّه ها، به سرعت از آن گذشت. نظیر کارمند بانک، یک روز مسئول گرفتن پول از مردم و روز دیگر مسئول پرداخت است. نه روز اول خود را می‌بازد و نه روز دوم خوشحالی می‌کند، زیرا می‌داند او کارمندی امین بیش نیست. خداوند با مقرّر کردن حوادث و فراز و نشیب‌ها می‌خواهد روح انسان را به قدری بالا ببرد که تلخی‌ها و شیرینی‌ها در آن اثر نکند، چنانکه حضرت زینب سلام الله علیها بعد از حوادث کربلا فرمود: من به جز زیبایی چیزی ندیدم، «و ما رأیت الا جمیلا» و امام حسین علیه السلام در گودال قتلگاه و در آخرین لحظات زندگی اش فرمود: خداوندا! راضی هستم به حکم تو و بردبارم بر بلا و امتحان تو، «رضا بقضائک، صبرا علی بلائک» و امام علی علیه السلام اشتیاق و انس خود را به شهادت از انس کودک به سینه مادر بیشتر می‌داند. اگر حوادث را بر اساس علم و حکمت خدا بدانیم نه اتفاقی و بی دلیل و اگر حکمت بروز حوادث را بدانیم، حسد نمی‌ورزیم، حرص نمی زنیم، دشمنی نمی‌کنیم و عصبانی نمی‌شویم زیرا می‌دانیم که صحنه‌ها از قبل طراحی حکیمانه شده است. اگر بدانیم عطای نعمت، مسئولیّت و وظیفه به دنبال می‌آورد، از داشتن آن شاد نمی‌شویم و اگر بدانیم گرفتن نعمت، جبرانش در قیامت است، از فوت شده‌ها غمناک نمی‌شویم. حضرت علی علیه السلام فرمود: تمام زهد در دو کلمه قرآن است، سپس این آیه را تلاوت کرده و فرمود: به آنچه از دست دادید تأسف نخورید و بر آنچه به شما داده می‌شود، دلخوش نباشید و کسی که چنین باشد، زاهدی جامع الأطراف است. ✅پیام‌ها: ۱- حوادث طبیعی همچون سیل و زلزله که موجب تخریب منازل و مزارع «مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ» و یا جراحات و مرگ و میر «فِی أَنْفُسِکُمْ» می‌شود، بر اساس نظام از پیش پایه گذاری شده الهی است، نه اموری تصادفی که از تحت قدرت خداوند خارج باشد. «إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها» ۲- حوادث، هدفدار است. «ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ... لِکَیْلا تَأْسَوْا عَلی ما فاتَکُمْ... » ۳- نعمت‌ها از خداوند است، «آتاکُمْ» ولی سلب نعمت به خداوند نسبت داده نشده است. «ما فاتَکُمْ» ۴- علم به آثار و اهداف حوادث، سبب آرامش است. «فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها... لِکَیْلا تَاْسَوْا» ۵- خداوند از ثبت حوادث در لوح محفوظ خبر داده تا بندگان غصّه نخورند و مغرور نشوند. «لِکَیْلا تَاْسَوْا... وَ لا تَفْرَحُوا» ۶- غم و شادی طبیعی بد نیست، اندوه خوردن بر گذشته‌ها و یا سرمست شدن به داشته‌ها مذموم است. «لِکَیْلا تَاْسَوْا... وَ لا تَفْرَحُوا» ۷- کسی که از مقدّرات الهی غافل است، گمان می‌کند فضیلتی دارد که خدا به خاطر آن به او نعمت داده و لذا بر دیگران فخر می‌فروشد. «مُخْتالٍ فَخُورٍ». #رمضان #قرآن #تفسیر #سبک_زندگی 🌹معارف ناب قرآن و حدیث🌹