#معرفی_اثر
#آثار_علمی_پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت
✅برگی از کتاب سیاست های مالی امام علی علیه السلام ص۱۸۲
♈️نظارت بر عملکرد کارگزاران مالی
💠نظارت حاکم بر رفتار کارگزاران، عامل انکار ناپذیری در صیانت از بیتالمال و ساماندهی جامعه است؛ از اینرو امیرالمؤمنین علی علیهالسلام بر همه امور بهویژه عملکرد مالی کارگزاران، نظارتی گسترده، دقیق و جدّی داشت و در این زمینه، شیوههای مختلفی را به کار میبست که بدانها اشاره میکنیم.
🔷یک ـ نظارت آشکار
علی علیهالسلام بازرسانی را به سراسر کشور اسلامی میفرستاد وآنان گزارشهای خود را شفاهی یا کتبی به اطّلاع آن حضرت میرساندند.
چنانکه کعب بن مالک را برای بررسی عملکرد متصدّیان خراج به عراق فرستاد و برای او نوشت:
💠برحوزه خدمت خود کسی را جانشین بگذار و با گروهی از یاران خود به سرزمین سواد عزیمت کن و [ از عملکرد ] کارمندان من پرس و جو کن و در روش آنان بنگر ... سپس از آنچه انجام دادی مرا آگاه ساز (۱)
❎امام علیهالسلام پس از دریافت گزارشِ قصور یا تقصیر کارگزاری، بی درنگ و بدون استثنا و اغماض به پیگیری آن میپرداخت، چنانکه وقتی خیانت مصقلة بن هبیره به آن حضرت گزارش شد، در نامهای به او ضمن اشاره به سخت بودن این خبر برای خود نوشت:
🖌سوگند به خدایی که دانه را شکافت و جان را آفرید، دقیقا این را بررسی خواهم کرد؛ اگر درست باشد خود را نزد من زبون خواهی یافت(۲)
⏺همچنین امام پس از دریافت گزارشی درباره نعمان بن عجلان، در نامهای با اشاره به اینکه خیانت در امانت ضرر دین و دنیا را در پی دارد او را به خدا ترسی سفارش کرد و به او نوشت:
🖊به شایستگی [ از کرده خود ] بازگرد و عقیده مرا در باره خود دگرگون نساز و خراج را بهطور کامل وصول کن. سپس برایم بنویس تا دستور و فرمانم ـ اگر خدا بخواهد ـ ابلاغ شود (۳)
♦️امیرمؤمنان پس از دریافت گزارش خیانت زیاد بن ابیه، به او نیز نوشت:
⬛️همانا فرستادهام خبری شگفت به من داد. گفت که تو میان خود و او گفتهای کردها تو را بر انگیختهاند تا بسیاری از خراج را بر خود شکستهای، و به او گفتهای که امیرالمؤمنین را بدان خبر نده. ای زیاد، همانا تو دروغگویی. اگر خراج را نفرستی، چنان بر تو سخت گیرم تا تو را تهیدست و سنگینبار سازد، تا آنچه از خراج برداشت کردهای، بر عهده بگیری (۴)
💠از آنچه گفته شد در مییابیم که امام علی علیهالسلام همواره بازرسانی را برای نظارت برعملکرد کارگزاران خود به مناطق مختلف فرستاده و پس از دریافت گزارش آنان براساس آن عمل کرده و کارگزاران را به رعایت امانت سفارش و خاطیان را توبیخ میکردند.
💠 خرید نسخه دیجیتال از کتابخوان پژوهان به قیمت 1000 تومان
💠خرید نسخه چابی از فروشگاه نشر پژوهشگاه به قیمت 3800 تومان
__________________________
۱.نهج البلاغه نامه۳۳
۲. یعقوبی، ج۲، ص۲۰۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۳۹۷ و نهجالبلاغه، نامه ۴۳،با اختلاف عبارت.
۳. یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۰۱.
۴. همان، ص۲۰۴.
#معرفی_اثر
#آثار_علمی_پژوهشکده_فقه_وحقوق
✅ الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی
💠وحدتی شبیری، سیدحسن؛ الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی؛ تهیهکننده: پژوهشکده فقه و حقوق؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تابستان 1389، 136ص رقمی.
***
🔶گذشته از جنبه مسکریت الکل، این ماده امروزه کاربردهای فراوانی در صنایع تبدیلی، آرایشی، پزشکی و آزمایشگاهی یافته است. شناخت حکم فقهی مربوط به الکل از یکسو، نیاز به درک ماهیت الکل، انواع و کاربردهای آن دارد و از سوی دیگر، حکم یادشده، ریشه در نجاست یا طهارت خمر و سایر مشروبات الکلی دارد.
🔹الکل از موضوعاتی است که درک ماهیت آن میتواند نقش بهسزایی در حرمت یا حلیت و نجاست یا طهارت آن ایفا کند. این نکته، به اضافه پرسشهایی که مردم درباره الکل میپرسند، اهمیت آن را هم در زندگی مردم و هم در نزد فقیهان نشان میدهد. بهدلیل آنکه مسئله حرمت نوشیدن مسکر که از امور مسلّم اسلام و ادیان تکامل یافته الهی است، در مباحث کتاب به حرامبودن مشروبات الکلی و بحثهای فرعی آن اشارهای نشده، مگر در برخی موارد که گذرا نکتهای بیان شده است.
✅بر این اساس، نوشتار حاضر در پی اثبات نجاست یا طهارت الکل و مشروبات است و نویسنده به دنبال اثبات این فرضیه است که الکل بهخودی خود پاک است؛ هرچند خمر و دیگر مشروبات الکلی نجس باشد.
نویسنده برای شناخت موضوع، فقط به منابعی استناد کرده که نزد متخصصان معتبر بوده است و برای بررسی حکمی و فقهی این مسئله، علاوه بر استناد به روایات معتبر اسلامی، به گفتار فقیهان نیز ارجاع داده است تا بحثها از اعتبار بیشتری برخوردار گردند. همچنین آرای فقیهان عامه در بیشتر موضوعات از نظر دور نمانده و برای تکمیل بحث، مطالعهای تطبیقی نیز صورت پذیرفته است.
🔷پس از بررسی دیدگاههای گوناگون و دلایل مختلف، نویسنده به این نتیجه رسیده است که همه انواع شراب الکلی قطعاً حرام و مستوجب عقوبت است و بنابر نظر مشهور میان فقیهان، از نظر شرعی نیز نجس به شمار میرود، ولی الکل تا زمانی که عنوان الکل را دارد، پاک است و چیز پاک به صرف ملاقات با آن نجس نمیشود و در این زمینه میان انواع الکلهای صنعتی، تخمیری و طبی فرقی نیست.
✅عدهای از فقیهان نیز معتقدند الکل بهدستآمده از تقطیر خمر، نجس است. مقلدان این فقها، چنانچه بدانند الکل مصرفی در امور پزشکی و در صنایع از طریق تخمیر بهدستآمده، باید از آن اجتناب کنند و در غیر این صورت، اصل طهارت اقتضا میکند که الکلِ موردِ تردید پاک شمرده شود. در نوشابهها و داروها نیز چنانچه روشن باشد که در فرایند تولید آنها الکل به کار رفته و بر مایع بهدستآمده (نوشابه یا دارو) بالفعل عنوان مستکننده صادق است، هرچند با نوشیدن مقدار زیاد آن حالت مستی عارض شود، آن نوشابه یا دارو نجس است و خرید و فروش و نوشیدن یا خوردن آن حرام است.
💠خرید نسحه دیجیتال اثر از کتابخوان پژوهان
💠خرید نسخه چاپی کتاب از فروشگاه نشر پژوهشگاه
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/380
✅حقوق و وظایف غیرمسلمانان در جامعه اسلامی،
❇️ نویسنده :روحالله شریعتی،
🔷تهیه کننده: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
🔷، قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، چاپ دوم، ۱۳۸۷، ۴۰۴ ص وزیری.
✳️موضوع اثر و اهمیت آن:
اسلام رابطه شهروندان کشور اسلامی را با حکومت به صورت متقابل پذیرفته است و به همین دلیل باید گفت که پذیرش حضور غیرمسلمانان در کشور اسلامی به همراه لزوم اجرای اصول بنیادین اسلام از جمله عدالت میطلبد تا برای غیر مسلمانان نیز حقوق متقابلی در نظر گرفته شود. اسلام به دلیل آنکه غیرمسلمان حتی توهم عدم اجرای عدالت درمورد خود در کشور اسلامی را نیز به ذهن راه ندهد توصیههای خاصی به حاکمان و مسلمانان نموده است که حقوقبشر امروز نیز بخشی از این توصیهها را گوشزد کرده است، امروزه بحث از
حقوق اقلیتها، زیرمجموعه مباحث مربوط به حقوقبشر به شمار می رود و لذا بازیابی دیدگاههای رهبران و اندیشمندان مسلمان در این زمینه آن هم با استناد به منابع فقه از اهمیت خاصی برخوردار است.
✅برجستگیهای اثر نسبت به آثار مشابه:
بیان نظرگاههای مختلف و دلایل هر یک با تأکید بر آراء فقیهان، تطبیق مباحث مزبور با حقوق کنونی چه در عرصه بینالملل و چه در قوانین جمهوری اسلامی ایران، تمرکز مباحث در موضوعات به ظاهر مبهم و بحث نشده، پرداختن به اصول و قواعد مورد نیاز، بحث از حقوق اقلیتهای دینی اعم از اهل کتاب و غیر اهل کتاب و مواردی دیگر از برجستگیهای این اثر نسبت به آثار مشابه است.
💠روش تحقیق و شیوه ارائه مطالب:
روش تحقیق توصیفی تحلیلی است که نویسنده با بهرهگیری از فقه به خصوص فقه شیعه و نیز با استناد به آیات، روایات، سیره معصومین و نظرات و آراء فقیهان، مفسران و مورخان به بحث در موضوع فوق پرداخته است.
🔷نتیجۀ اثر:
نویسنده با وجود گسترۀ وسیع مباحث و سعی بر عدم فروگذاری مطالب اساسی ثابت کرده است که از دیدگاه اسلام غیرمسلمانان ساکن در کشورهای اسلامی اعم از اهل کتاب و غیر اهل کتاب از حقوق و وظایفی متقابل در برابر حکومت و اکثریت مسلمان برخوردارند. علاوه بر اینکه معتقد است اهل کتاب به دلیل به رسمیت شناختن دینشان از حقوق خاص دیگری نیز برخوردار هستند.
در مجموع میتوان گفت که مؤلف حضور اقلیتهای غیرمسلمان در جوامع اسلامی و اعمال حقوق متقابل آنان و حکومت به علاوه اجرای رفتار مورد تأکید اسلام با آنان را منتهی به آشنایی آنها با اسلام و اصول متعالی آن و راهیابی آنها به حق و حقیقت دانسته است.
❇️مباحث اصلی اثر:
نویسنده در این اثر تلاش نموده در چهار بخش و یک ضمیمه، مجموعه مباحث خود را ارایه نماید.
در بخش اوّل با عنوان « کلیات و مفاهیم » نویسنده در دو فصل به تقسیمات مختلف غیر مسلمانان و اصول روابط با آنان پرداخته است.
💠در بخش دوّم با عنوان « حقوق غیر مسلمانان » در سه فصل به حقوق اهل کتاب، حقوق ذمیان ( غیر اهل کتاب ) و حقوق مقیمان موقت پرداخته است.
در بخش سوّم با عنوان « قراردادهای حکومت اسلامی با غیر مسلمانان » در سه فصل به قراردادهای ذمه یا تابعین، امان و عهد و میثاق پرداخته است.
در بخش چهارم نیز با عنوان « جرایم و مجازاتهای غیر مسلمانان در چهار فصل به مجازاتهای اهل ذمه، ارتداد اهل کتاب و مجازات آن، تابعیت و سلب تابعین اهل ذمه و مجازاتهای مقیمان موقت ( غیر اهل ذمه ) پرداخته است.
🔷در نهایت نویسنده با ارایه یک ضمیمه با عنوان « رفتار مسلمانان با کفار در جامعه اسلامی » با دو فصل، ابتدا انواع تعامل مسلمانان با غیرمسلمانان و سپس در فصل دوم برخی از رفتارهای نزدیک با غیر مسلمانان را ارایه نموده است.
#معرفی_آثار
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
#سید_محمد_حسین_هاشمیان
✅ مدیریت کیفیت در سازمانهای فرهنگی
💠هاشمیان، سیدمحمدحسین؛ مدیریت کیفیت در سازمانهای فرهنگی؛ تهیهکننده: مرکز مطالعات فرهنگی ـ اجتماعی؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تابستان 1391، 336ص رقعی.
🔷یکی از امور مورد اهتمام در مبحث مدیریت، بحث از کیفیت و چگونگی ارتقای کیفیت است، لکن به این مقوله در عرصه فرهنگ کمتر توجه شده است. این امر متأثر از ویژگیهای فرهنگ، کثرت و تنوع مؤلفههای نظام فرهنگی، پیچیدگیها و دشواریهای مفهومی و عملیاتی مدیریت کیفیت در عرصه فرهنگ است.
▪️آنچه نویسنده اثر حاضر را برای پژوهش در این زمینه برانگیخته است، عارضهای بیرونی در نظام فرهنگی جمهوری اسلامی است. نبود نظامی مشخص و جامع در مدیریت کیفیت محصولات فرهنگی موجب شده است که بهرغم صبغه فرهنگی انقلاب اسلامی، دستاوردهای فرهنگی آن با نقطه مطلوب فاصله داشته باشد. قلمرو موضوعی پژوهش حاضر، از بُعد مبانی تئوریک فرهنگع شاخصهایی چون انضمامی، و انسان ـ ساختاری نگریستن است و از بُعد مدیریتی، رویکرد سازمانی به کیفیت دارد و تحول فرهنگ را کمتر در فرم حوزه عمومی و بیشتر در قالب سازمانهای فرهنگ را مد نظر قرار داده است.
🔳بر این اساس، در کتاب حاضر از مدیریت کیفیت در سطح سازمانهای فرهنگی بهعنوان یکی از مؤلفههای کلیدی حوزة عمومی فرهنگ بحث شده است. نویسنده تلاش کرده است الزامات گفتمانی طراحی یک نظام بهمنظور مدیریت و بهبود کیفیت محصولات فرهنگی در سه سطح مغزافزاری، نرمافزاری و سختافزاری را ارائه کند.
نویسنده در اثر حاضر از روش تحلیلی و توصیفی بهره گرفته است.
🔷مباحث کتاب بر چهار فصل استوار است. در فصل اول، با عنوان «از سیاستگذاری فرهنگی تا مدیریت فرهنگی» بر آن است که ادبیات نظری مدیریت کیفیت فرهنگی به دلیل ماهیت میان رشتهایاش، تنوع زیادی دارد: از یکسو، ریشه در نظریه فرهنگ و سازمان و مدیریت دارد و از سوی دیگر، با نحوه تعریف ارتباط فرهنگ با دو نظام اقتصاد و سیاست مرتبط است. نویسنده در پاسخ به این پرسش که آیا اساساً فرهنگ قابل مدیریت است، معتقد است که قابل مدیریت است، لکن مدیریت فرهنگی از جنس مکانیک و مبتنی بر مبانی روششناسی اثباتگرایانه نیست، بلکه مدیریتی مشارکتی و ارگانیک و مبتنی بر روششناسی رئالیسم انتقادی است.
🔷در فصل دوم با عنوان «از بازاریابی فرهنگی تا مدیریت کیفیت فرهنگی» نویسنده بر آن است که هر سه نوع الگوی عمومی، صنعتی و خدماتی با توجه به ماهیت سازمانهای فرهنگی، در قلمرو مدیریت کیفیت مفید است. به عقیده وی در سازمانهای فرهنگی عمومی و دولتی، با الگوهای عمومی، در سازمانهای فرهنگی که رویکرد صنعتی دارند، با الگوهای صنعتی مدیریت، و در سازمانهای فرهنگی که به خدمات فرهنگی میپردازند، با الگوهای مدیریتیِ خدماتِ عمومی و خصوصی میتوان کیفیت محصولات و فراوردههای فرهنگی را بهبود بخشید.
💠در بحث از الگوی مفهومی مدیریت کیفیت فرهنگی، وی بر آن است که میتوان با توسعه و تعمیق بیشتر آن به تنوع بخشی الگوی برای انطباق بیشتر با الزامات و اقتضائات سازمان متنوع فرهنگی در سطح عملیاتیتر اقدام کرد. با بررسی مبانی نظری الگو، تعریف نحوه رابطه دین و فرهنگ، و از سوی دیگر، فرهنگ، اقتصاد و سیاست مهمترین رویکردهای الگو، و در سطح کارکردی نیز سه لایه مغزافزار، نرمافزار و سختافزار از مهمترین عناصر مؤثر در کیفیت محصولات فرهنگی بهشمار آمدهاند.
✅نویسنده در فصل پایانی تلاش کرده است که نشان دهد الگوی پیشنهادشده برای پژوهشهای کلینیکال و کاربردی، ظرفیت بهبودبخشیدن به کیفیت محصولات فرهنگی را دارد.
💠خرید نسخه چاپی اثر از فروشگاه نشر پژوهشگاه
🔳خرید نسخه الکترونیک اثر از کتابخوان پژوهان
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/384
کتاب اندیشه سیاسی محقق سبزواری را در کتابخوان پژوهان ببینید.
pajoohaan.ir/document/1338
#پویش_کتاب_خانه
#نجف_لک_زایی
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی
✅برگی بر گرفته از کتاب اندیشه سیاسی محقق سبزواری
♈️نویسنده:دکتر نجف لک زایی
❎تهیه کننده:پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
🔷رعایت عدالت برای پادشاهان
فواید عدل برای پادشاهان فراوان است و اگر آنان عدالت را رعایت کنند، نه اینکه فقط به مردم سود میرسانند، بلکه قبل از آن خود سود میبرند؛ از جمله این فواید است:
1️⃣ تحصیل خشنودی و رضایت خداوند؛
2️⃣تحصیل درجات اخروی و نجات از
عذاب؛
3️⃣دوام و بقای دولت؛
4️⃣« آن که رعایا وزیردستان امانتی چندند که خدای عزوجل نزد پادشاهان سپرده، بر ایشان لازم است که حفظ امانت کنند و در روز باز خواست از عهده امانت بیرون آمده باشند »؛
5️⃣ کسب نام نیکو؛
6️⃣کسب دعای خیر مردمان وزیردستان؛
7️⃣« آثار و برکات عدل به اولاد و اعقاب سرایت میکند و ظلم باعث قطع نسل میشود »؛
8️⃣ عدل باعث معموری و آبادانی ملک میشود .(روضه،قسم اول،باب پنحم،فصل اول)
.
✅شرایط تحقق عدالت پادشاه
حقیقت عدالت وقتی محقق میشود که پادشاه امور زیر را انجام دهد:
1️⃣ از حال رعایا غافل نباشد؛
2️⃣ از اطراف و جوانب ملک و حوادثی که در آنها اتفاق میافتد، با خبر باشد؛
3️⃣ حق مظلومان از ظالمان بستاند؛
4️⃣ظالمان را طبق قانون حق تنبیه کند تا باعث عبرت دیگران شود؛
5️⃣اگر ظالم دارای منصب و مقام است، « باید که ظالم را از منصب عزل نماید و او را از نظر اعتبار بیندازد و به او توجه و التفات نکند »؛
6️⃣ روزهایی تعیین کند تا مردم بتوانند عرایض و مطالب خود را به عرض او برسانند و تعیین کسانی برای دادرسی کفایت از این امر نمیکند، چه ممکن است مردم از همان مأموران شکایت داشته باشند؛
7️⃣ ترک راحت طلبی؛ همچنانکه کار آخرت با راحت طلبی به دست نمیآید، کار دنیا نیز چنین است. « در عزل و نصب عمال و ارباب مناصب، اندیشهها باید کرد و مشاورات باید نمود و به حقیقت ها باید رسید ... و در تعمیر مملکت و ترفیه و دادرسی مظلومان و تأدیب ظالمان سعی باید کرد. و اینها همه مشقّت و آزار دارد و با راحت و فراغت بسیار جمع نمیشود »؛
8️⃣به سخن خوش آمدگویان و چاپلوسان توجه نکند وسعی نماید از حقیقت هر چیز به قدرامکان با خبر شود؛
9️⃣کسانی جهت دادرسی تعیین کند؛
خلاصه کلام اینکه « قوام پادشاهی و نظام سلطنت و جهانداری به عدل است »؛ چون « سلطنت نمیپاید إلا به لشکر، ولشکر نمیباشد إلا به مال، و مال نمیباشد إلا به معموری ملک، و معموری ملک نمیباشد إلا به عدل ».(روضه، قسم اوّل، باب پنجم، فصل اوّل.)
🔷با توجه به این نکته که در تفکر دینی، آزادی نیز با اجرای عدالت و از مجرای عدالت قابل تأمین است، بحث عدالت در تفکر سیاسی اندیشهگران مسلمان دارای جایگاه مهمی است.
🔵از مباحث دیگر در بحث عدالت، قواعد معدلت است که پادشاه باید آنها را رعایت کند. در بحث وظایف پادشاه متذکر آن خواهیم شد.
❎مطالعه کامل اینکتاب به علاقه مندان به دانش سیاسی پیشنهاد می کنیم.
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/386
کتاب درآمدی بر سبک بندگی : اعتدال عبادی در سیره معصومان (ع) را در کتابخوان پژوهان ببینید.
pajoohaan.ir/document/81
✅درآمدی بر سبک بندگی؛ اعتدال عبادی در سیره معصومان
دلیری، کاظم؛ درآمدی بر سبک بندگی: اعتدال عبادی در سیره معصومان؛ تهیهکننده: پژوهشکده اخلاق و معنویت؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بهار ۱۳۹۳، ۴۴ص وزیری.
***
🔶یکی از منابع مهم اخلاق، سیره معصومان است که این سیره در طول دو و نیم قرن از حیات آن بزرگواران انعکاس یافته است، اما نگاههای غیرروشمند به آن در نقل و فهم و نقد سیره آسیبهایی را به همراه داشته است.
🔷 از مهمترین این آسیبها هرج و مرج اخلاقی در تحیّر انسان در برابر تعارضات و تناقضات موجود در سیره معصومان است که گاه این تحیر به شک در عصمت علم الهی منتهی میگردد. نمونهای از تعارضات در سیره، تعارضات سیره عبادی اهل بیت است که کتاب حاضر به بررسی آن پرداخته است.
♈️البته قلمرو بحث، اعمال عبادی غیر واجب است و در واجبات افراط و تفریط معنا ندارد؛ زیرا عبادات واجب حداقلِ تکالیفِ بندگان است که بر همه آنان واجب است، جز در مواردی که شارع استثنا کرده است.
🔶بر این اساس، نویسنده در صدد پاسخ به این سؤالات است:
۱. آیا زیادهروی که امر مذمومِ اخلاقی است، عبادات را نیز شامل میشود؟
۲. حقیقت میانهروی در عبادت چیست؟
۳. ادله و شواهد سلبی میانهروی در عبادات را چگونه میتوان تجزیه و تحلیل کرد؟
۴. معیارها و ملاکهای تمیز افراط در عبادت از میانهروی در آن کداماند؟
۵. الگو و سبک عبادت معصومان چیست و چگونه قابل ارائه به دنیاست؟
برای یافتن پاسخ این پرسش و حل اشکالات پیشگفته دربارة مشکلات تعارضات سیرة عبادی اهل بیت(ع)؛
♈️ نویسنده در صدد دستیابی به چند هدف در کتاب حاضر بوده است که عبارتاند از:
۱. ارائه نمونههای عملی از تعارضهای سیره معصومان و حل آن؛
۲. زمینهسازی برای کشف حل این تعارضها؛
۳. زمینهسازی برای گسترش بحثهای فقه الاخلاق و اصول فقه الاخلاق در مجامع علمی و حوزوی و اصلاح هرج و مرج علمی موجود در استفاده و استنباط از سیره؛
۴. ترسیم تصویری واقعی و سازوار و عرصهپذیر به دنیای امروز از شخصیت و سبک زندگی معصومان. این اثر مبتنی بر روش تحلیل ـ انتقادی است. نویسنده کوشیده است اگر در سیر بحث به نتیجهای بر خلاف فرض خود رسید، آن را بپذیرد.
سند بیشتر احادیث در پانوشت ذکر و در برخی موارد درجه اعتبار آن بیان شده است. مبنای نویسنده در پذیرش روایات، حجیت خبر نبوده، بلکه وثوق به خبر بوده است. نویسنده روایتی را حجت میداند که شواهد بر وثوق به آن باشد، چه صحیحالسند باشد یا نباشد. همچنین به اعتبار و درجه و دستاولبودن مصادر بسیار اهمیت داده شده و از مصادر کماهمیتتر بهعنوان شاهد یا مؤید بهره گرفته شده است.
🔷پژوهشگر از ادله و شواهد میانهروی در عبادت، دو معیار را برای تشخیص افراط و تفریط در عبادت به دست آورده است: نخست ظرفیتها و تواناییهای جسمی و روحی افراد؛ مثل درجات ایمان و حالات عارضیشان؛ مانند ملالت یا عدم ملالت نفس از انجامدادن مستحباب. معیار دوم، کتاب و سنت است. چه بسا عبادتی در حدّ طاقت و با میل و رغبت باشد، اما به امضای شارع نرسیده باشد که این از مصادیق افراط در عبادت است و چه بسا تلاش عبادی اندک به دلیل مطابقت با کتاب و سنت، امری میانهروانه در عبادت تلقی گردد.
#معرفی_کتاب
#کتاب_خانه
#پویش_کتاب_خانه
✅@lib_isca_ac_ir
کتاب سیره سیاسی پیامبر اعظم (صلی الله علیه وآله) را در کتابخوان پژوهان ببینید.
pajoohaan.ir/document/22
✅کتاب سیره سیاسی پیامبر (ص) به نوشته جمعی از محققان با تبیین بخشی از ابعاد شخصیتی رسول اکرم(ص) برخی از پرسشها و معضلات فکری و نظری زندگانی سیاسی و حکومتی ایشان را مطرح و بررسی کرده است.
🔷مسایلی مانند مبانی نظری سیره سیاسی و حکومتی پیامبر اکرم(ص)، مبانی انسان شناختی، اصول حاکم بر سیره اخلاقی_ سیاسی، سیره نظامی، مناسبات قدرت و شریعت، سیاست خارجی، ساختار نظام سیاسی نبوی، توزیع قدرت، حقوق اقلیتها، شیوه برخورد با مخالفان، بررسی تطبیقی دولت نبوی با دولتهای مدرن از جمله سؤال و دغدغه های نسل سوم انقلاب است که مطالعه این کتاب می تواند راهگشای حل این مسایل باشد.
🔶این کتاب در سه بخش تنظیم شده که در بخش اول با عنوان مبانی، کلیات و نظریه ها 9 مقاله وجود دارد که در مقاله اول با موضوع سیر تاریخی مبانی سیره سیاسی پیامبراعظم(ص) با نگاه به اندیشه قرآنی علامه طباطبایی(ره) تلاش شده است از مبانی نظری آغاز و به مبانی علمی بیانجامد و چه در مبانی نظری و چه در مبانی عملی اصولی مانند انسان و ویژگیهای آن، حیات اجتماعی و مقتضیات آن، توحید الهی و مساوات اجتماعی، عمل پیامبران الهی و پیامبر اکرم(ص) مورد توجه قرار گرفته و در ضمن تبیین توحید و ایمان، چگونگی شرک و کفر نیز مطرح شده است.
🔶مقاله دوم با عنوان مبانی انسان شناختی سیره سیاسی پیامبر(ص) با دو نگرش ماهیت شناسانه و وجودشناسانه به چگونگی تعیین مبانی انسان شناسانه در حکومت نبوی می پردازد و همچنین اصول حاکم بر سیره اخلاقی سیاسی پیامبر اسلام(ص) عنوان مقاله سوم است که شیوه های رفتاری ایشان در عرصه سیاسی را بررسی وبه اعتقاد نگارنده مقاله کلیت رفتار سیاسی حضرت به سمت تکریم، تعالی و فضیلت انسانی می باشد.
✍در مقاله ای با عنوان «جریان شناسی دولت نبوی» با تبیین جریانها و جناحهای سیاسی دوران پیامبر(ص) به علل و عوامل پیدایش این جریانهای سیاسی و عملکرد آن پرداخته میشود.
▶️ و درمقاله پنجم این بخش با عنوان جریان شناسی سیاسی در دولت نبوی نویسنده این مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤال است که جریان تقابل با اندیشه و رفتار رسول خدا(ص) در دو دوره حیات شریف ایشان در مکه و مدینه در قالب چند جریان سیاسی قابل شناسایی است.
❎در مقالات بعدی این بخش موضوعاتی مانند ماهیت و چرایی جنگهای پیامبر (ص)، تقسیم بندی جنگها، سازمان نظامی رسول خدا(ص)، اصول رهیافت امنیتی پیامبر(ص) در قرآن کریم، نظریه سیاست خارجی در دولت نبوی و عدالت در گفتار و اقدامات رسول الله(ص) مورد بررسی قرار میگیرد.
♈️15 مقاله در بخش دوم کتاب با عنوان ابعاد الگویی و تربیتی و نظام سیاسی نبوی(سیاست داخلی) وجود دارد که در مقاله اول به صورت خلاصه ویژگیهای کارگزاران حکومت پیامبر(ص) بیان و در مقاله دوم با تبیین رفتاری ایشان مناسبات قدرت و شریعت و تقدم کدام یک از ایندو تحلیل و بررسی می شود.
🔶نسبت دین و سیاست در سیره نبوی، بررسی مبانی و ماهیت دولت نبوی و دولت مدرن، ساختار نظام سیاسی نبوی، توزیع قدرت در دولت نبوی، ولایت سیاسی پیامبر اعظم(ص)، جایگاه رهبری در دولت اسلامی، نبوت، شریعت و قانون، قانون اساسی مدینه و مساله امنیت در دولت نبوی، شورا و مشورت در حکومت نبوی، عدالت در سیره نبوی، عدالتخواهی و عدالت محوری در سیره پیامبراعظم(ص)، بیعت و وفاداری سیاسی در نظام سیاسی عصر نبوی و کارویژههای دولت نبوی از عناوین دیگرمقالات این بخش است.
✳️تنوع مباحث و نمایان ساختن ابعاد مختلف سیاست داخلی پیامبر اکرم(ص) در این بخش برای خواننده کتاب میتواند جذاب باشد و جواب خیلی از سؤالات و شبهات نظری خود را در این موضوع پیدا کند.
♈️نظام سیاسی نبوی(سیاست خارجی) مباحث تطبیقی و آسیبشناسی حکومت عنوان بخش سوم کتاب است که در مقاله اول شیوه برخورد پیامبر با مخالفان و منتقدان و در مقاله دوم این بخش جنبههای سهگانه قدرت، فرصتها و محدودیت ساختاری در سیاست خارجی مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد.
معیار روابط با بیگانگان در سیره نبوی، حقوق اقلیتها در حکومت نبوی، بررسی تطبیقی دولت نبوی و دولت سکولار، دولت دینی پیامبر(ص) و دولت سکولار لیبرال با تاکید بر اندیشه های امام خمینی(ره) و آسیب شناسی حکومت اسلامی در سیره نبوی از موضوعات دیگر مقالات این بخش کتاب است.
🔷تبیین معیار روابط با بیگانگان، توصیف سیره نبوی در روابط و زیست همگانی، رفتار پیامبر(ص) با اقلیتها، حقوق فرهنگی، دینی، امنیتی، اجتماعی، قضایی و اقتصادی اقلیتها در حکومت اسلامی و تبیین نسبت اربعة دولت اسلامی پیامبر اکرم(ص)
با دولت غربی از جمله مباحث بخش سوم کتاب است که توانسته به خوبی ابعاد گوناگونی از سیاست خارجی حکومت الهی رسول الله(ص) را برای مخاطب تبیین کند.
این کتاب مفصل و علمی در ۶۳۸ صفحه از سوی اتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است.
#معرفی_کتاب
#کتاب_خانه
#پویش_کتاب_خانه
✅@lib_isca_ac_ir
▌│█║▌║▌║ تربیت اخݪاقـے با نگاهـے قرآنـے - محمد مهدـے فیرۅز مهر ║▌║▌║█│▌
🔳خلافت انسان از خدای بیمانند از اصول مسلم قرآنی است. خلافت مقتضی سنخیت خلیفه و مستخلفعنه است و تا خلیفه ویژگیهای مستخلفعنه را نداشته باشد نمیتواند خلافت کند. خلیفة خداشدن مستلزم شناخت اسما و صفات الهی و تخلق به آن میباشد، چنانکه پیامبر فرمود: به اخلاق خدایی متخلق شوید. تربیت اخلاقی با رویکرد قرآنی به معنای متخلقساختن به اخلاق الهی است. کتاب حاضر مبانی، اهداف، اصول و روشهای تربیت اخلاقی با رویکرد قرآنی را بررسی و تحقیق کرده است.
🔶فیروزمهر، محمدمهدی؛ تربیت اخلاقی با نگاهی قرآن؛ تهیهکننده: مرکز فرهنگ و معارف قرآن؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تابستان ۱۳۹۳، ۴۲۰ص رقعی.
***
⬅️در بیان نورانی قرآن کریم سه وظیفه یا هدف برای حضرت رسول خاتم مذکور است: یکی تلاوت آیات خدا، دیگر تزکیه مردم، و سوم تعلیم کتاب و حکمت. بر این اساس، تربیت اخلاقی (تزکیه) و تعلیم حکمت که جنبههایی از پرورش اخلاقی است، از اهداف اصلی نزول قرآن به شمار میآید. روشن است که هرگاه خود قرآن هدف پیامبر را تزکیه و اخلاق بیان میکند، به بیان چگونگی و روش خود در این زمینه بپردازد. به دلیل مقام خلیفة اللهی انسان که خداوند در قرآن به آن تصریح فرموده، انسان باید خود را به اخلاق رحمانی مزیّن سازد و از اخلاق شیطانی دوری جوید. این مقام الهی انسان،ضمن آنکه مسئولیت انسان را در این زمینه افزون میسازد، ضرورت و اهمیت کاوش در آیات قرآن را در این موضوع روشن میکند.
💠کتاب حاضر با این نگاه که انسان خلیفه خداست و باید خود را متخلق به اخلاق و صفات الهی کند، مهمترین جنبههای اخلاقی را بررسی کرده و کوشیده است رابطه مقام خلافة اللهی و تخلق به اخلاق الهی را با اخلاق و تربیت اخلاقی و البته از منظر قرآنی تبیین کند.
طرح اینگونه مباحث را از منظر قرآنی در آثار برخی از پیشینیان مانند ذریعه الی مکارم الاخلاقِ راغب اصفهانی به صورت اشارهوار میتوان دید، اما مباحث آن با محوریت معارف قرآن شکل نگرفته است. اثر حاضر که متأثر از کتاب تربیت اخلاقی نوشته محمد داودی است، که وی با تکیه بر سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت این موضوع را بررسی کرده است. ویژگی اثر حاضر آن است که تربیت اخلاقی را با محور قراردادن معارف قرآن که هسته مرکزیاش خلافت الهی انسان است، مورد بررسی و تحلیل قرار داده و مبانی، اهداف، اصول و روشهای جدیدی را مطرح ساخته است؛ بنابراین اثر حاضر از آیات قرآن و کتب تفاسیری بهرههای فراوانی جسته و با روش کتابخانهای و تحلیلی موضوع مورد نظر را کاویده است.
🔷نویسنده در پنج فصل به کلیات و مبانی، اهداف، اصول و روشهای تربیت اخلاقی از منظر قرآن پرداخته است.
وی بر آن است که به دلیل ابعاد مختلف انسان و اخلاق، روشهای متنوعی نیز در قرآن برای تربیت اخلاقی بیان شده است یکی از روشها، روشهای زمینه است که بیشتر به عوامل محیطی و نیز روشهای پرورش بصیرت اخلاقی میپردازد و این روشها به بُعد شناختی انسان مربوط است. روش دیگر، روش پرورش گرایشها و عادات مطلوب اخلاقی است که به میل و گرایشهای انسان میپردازد. در این میان، مؤثرترین روش تربیت اخلاقی از منظر قرآن، تعلیم معارف و حکمتهای قرآنی، توجهدادن به خودشناسی و پرورش عشق توحیدی است.
💠خرید نسخه دیجیتالی اثر
#معرفی_کتاب
#کتاب_خانه
#پویش_کتاب_خانه
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/393
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
✅راهبردهای ائمه در مواجهه با ناهنجاریهای اجتماعی
🔷واسعی، سیدعلیرضا؛ راهبردهای ائمه در مواجهه با ناهنجاریهای اجتماعی؛ تهیهکننده: پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، زمستان 1394، 348ص رقعی.
***
🔶امامان معصوم شیعه که با نص پیامبر خاتم تعیین و نصب شدهاند، به جهت برخورداری از علم لدنّی و داشتن ویژگی عصمت که بهمعنای مصونیت آنان از هرگونه خطا و اشتباه و گناه است، وظیفه هدایتگری انسانها را بر عهده گرفته و در جایگاهی قرار گرفتهاند که میتوانیم آنان را در همه زمینهها الگوی خود قرار دهیم. بدینمنظور باید از ابعاد مختلف، سخنان و سیره و زندگی آن بزرگواران مورد پژوهش و کاوش و بررسی قرار گیرد. گرچه در این زمینه تلاشهای علمی فراوانی شده، هنوز برخی از زوایای زندگی آنان مغفول مانده است که یکی از این موارد مغفول، چگونگی مواجهه آنان با ناهنجاریهای اجتماعی است. این امر همان مطلبی است که پرسش اصلی تحقیق حاضر را شکل میدهد و آن اینکه امامان با ناهنجاریهای اجتماعی زمانی خود چگونه مواجه میشدند و مهمترین راهبردهای آنان چه بود؟
🔷نویسنده در این کتاب چهار هدف را پی میگیرد: 1. شناسایی ناهنجاریهای اجتماعی عهد امامان؛ 2. ارائه راهبردهای امامان در برخورد با ناهنجاریها برای رسیدن به جامعه مطلوب انسانی و با رضایت خدا؛ 3. نشاندادن بهترین و کمهزینهترین راهکار مواجهه با انحرافات اجتماعی؛ 4. معرفی راههای تربیت صحیح جامعه انسانی با شناخت موانع تأثیرگذاری راهبردهای امامان.
🔳نویسنده با مطالعه کتابخانهای به گردآوری دادههای پژوهش حاضر پرداخته و با روش تاریخ ترکیبی یعنی آمیزهای از توصیف نقلی، تحلیل عقلی و روش توسعی و تفهمی این پژوهش را سامان بخشیده است. قالب نظری پژوهش، تئوری کنش متقابل نمادین است که به نظر نویسنده این قالب بهتر از کارکردگرایی ساختی و کشمکش میتواند راهبردها و راهکارهای امامان را تبیین کند.
🔶فرضیه نویسنده بر این امر استوار است که امامان برای رساندن جامعه به کمال مطلوب به کاربست الگویی اختیارمند و ارادی برای مواجهه با ناهنجاریها میکوشیدند؛ بهبیان دیگر، شکلدهی به جامعه معطوف به رضایت خدا در ذیل ارادهگری بشر است که رفتارهای آنان را شکل میدهد.
چنانکه اشاره رفت، هدف اولیه نویسنده شناسایی راهبردهای ائمه در مواجهه با ناهنجاریهای اجتماعی و نشاندادن چگونگی روشهای آنان برای حل معضلات اجتماعی است، اما وی پس از بررسی منابع معتقد است که چنانکه انتظار میرفت، در منابع کهن مطالبی درباره موضوع پژوهش نیافته است، بهویژه آنکه اساساً ائمه در رأس امور سیاسی و اجتماعی قرار نداشتهاند تا گزارش سیره آنان در منابع پیشین درج شود. با اینهمه مباحث عرضهشده در کتاب در خور توجه است و میتواند برای پژوهشهای دیگر گرهگشا باشد. نکتة در تأمل در سیره پیشوایان معصوم شیعه، تفاوت رفتاری وکنشهای متفاوت آنان است که این تفاوت در زندگی امام حسن و امام حسین نمود بیشتری دارد. نویسنده در فصل اول کتاب رمز و راز این تفاوت را در اقتضائات عصری و ضرورتهای اجتماعی حاکم بر هر دوره میداند؛ اقتضای عصر امام رضا او را به پذیرش ولایتعهدی واداشت؛ همچنانکه اگر امام رضا در زمان امام حسین قرار میگرفت، همان مسیر امام حسین را میپیمود؛ زیرا اقتضای زمانه امام حسین چنین است.
🔹پرسشهای اصلی در فصل دوم کتاب این است که امام چه کسی است و چه وظایفی دارد؟ شیعه و سنی پاسخهای متفاوتی به این پرسشها دادهاند. بر اساس تفکر شیعی امام چه مورد پذیرش مردم واقع شود یا نشود، پیشواست و پیروی از او لازم است؛ زیرا شیعه امام را منصوب از جانب خدا میداند، اما تفکر سنی درباره امام چنین نیست.
✅در فصل سوم نویسنده به آسیبشناسی ادوار ائمه پرداخته است. برخی از این آسیبها مشترک در همه ادوار آن معصومان است و برخی مختص به دوره امام خاصی است. در این فصل از عوامل بازاندیشی و بسط ویژگیها و نقش امام، شرایط و وظیفه امام سخن به میان آمده است.
▪️نویسنده بر آن است که مهمترین راهبرد آنان، حفظ دین و صیانت از جامعه اسلامی بوده است. در فصل چهارم نویسنده نشان داده است که همه کنشهای رهبران معصوم شیعه، معطوف به ساخت جامعه اسلامی است.
🔹در فصل پایانی به موانع فعالیت امامان پرداخته شده است. از بررسیهای این پژوهش برمیآید که آنچه باعث کمرنگشدن نقشآفرینی امامان معصوم شده، موانع فراوانی بوده که پیش روی فعالیت آنان قرار داشته و برای حضور فعال امام معصوم در جامعه، وجود مقتضی به تنهایی کفایت نمیکند، بلکه باید موانع فعالیت آنان نیز برطرف شود.
💠دریافت کتاب از کتابخوان پژوهان
#معرفی_کتاب
#کتاب_خانه
#پویش_کتاب_خانه
🌐https://eitaa.com/isca24/7148
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
✅ دانش سیاسی در ایران (مجموعه گفتگوها)
🔹دانش سیاسی در ایران (مجموعه گفتگوها)؛ به اهتمام عبدالوهاب فراتی؛
🔳 تهیهکننده: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی؛ چاپ اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، پاییز 1394، 372ص وزیری.
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
الحرب قد بانت لها الحقائق و ظهرت من بعدها مصادق
و الله ربّ العرش لا نفارق جموعکم او تغمدوا البوارق
«جنگ است که جوهر مردان را آشکار می سازد و درستی ادّعاها پس از جنگ ظاهر می شود. به خدای عرش سوگند که از شما جدا نگردم مگر آنکه تیغهای شما غلاف شود»
✅چالش سیاست دینی و نظم سلطانی با تأکید بر اندیشه و عمل سیاسی علمای شیعه در عصر صفویه
#معرفی_آثار
#نجف_لک_زایی
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی
🔳لکزایی، نجف؛ چالش سیاست دینی و نظم سلطانی با تدکید بر اندیشه و عمل سیاسی علمای شیعه در عصر صفویه؛ چاپ دوم، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، تابستان 1386، 424ص رقعی.
***
✍️اندیشه سیاسی مسلمانان را از منظرهای مختلفی طبقهبندی کردهاند، اما این طبقهبندیها نتوانستهاند تصویر روشنی از اندیشههای سیاسی اسلامی نشان دهند. نکتهای که در این طبقهبندیها مغفول مانده و چالش اصلی در مباحث اندیشه سیاسی دینی است، نزاع میان حاکمان و عالمان دینی بر سر حوزه اقتدار است که به نزاع میان دین و سیاست کشیده شد. این نزاع در جهان اسلام در دوران غیبت میان عالمان شیعه و حاکمان ظهور یافته است. پرسشی که در اینجا مطرح میشود، آن است که الگوی سیاسی شیعه مبتنی بر امامت است که این الگو منافی با نظم سلطانی است و بر این اساس این پرسش مطرح میشود که اندیشه سیاسی در عصر صفویه در چه شرایط ذهنی و عینی شکل گرفته و با وجود تنافی میان نظم سلطانی و نظم شیعی دوازده امامی، مناسبات و تعاملات میان علمای شیعه با سلاطین صفوی چگونه شکل گرفته است و این تعاملات چگونه توجیه میشود؟
🔷تحلیلگران اندیشهها و رفتارهای سیاسی، برداشتهای متفاوتی از این مناسبات داشتهاند. در این کتاب نویسنده با هدف نظریهپردازی در عرصه اندیشه سیاسی شیعه، با بهرهگیری از جنبههای مثبت نظریات مطرحشده در این موضوع و با استفاده از تجربیات پژوهشی مربوط به این دوره، به بررسی مناسبات شکلگرفته پرداخته و نظریه واهمگرایی را عرضه کرده است.
🔷روش نویسنده در اینجا الهام گرفته از سه شیوه است:
1. روش بازسازی هرمنوتیک اندیشه؛
2. روش اجتهادی؛ 3. روش تحلیل گفتمان.
💠نویسنده بر آن است که مناسبات شکلگرفته میان عالمان شیعه بهعنوان حاملان سیاست دینی با پادشاهان صفوی بهعنوان عاملان نظم سلطانی را، نه در قالب نظریه همگرایی میتوان توضیح داد و نه در قالب واگرایی، بلکه این مناسبات واهمگرایانه بوده است.
برای تبیین این نظریه، طبقهبندی جدیدی از مناسبات دین و دولت که معطوف به هدف و غایت رفتارها و اندیشههای سیاسی است، عرضه شده است. در این طبقهبندی همه آرا و افکار و اندیشههای سیاسی را میتوان در چهار گفتمان لحاظ کرد:
1. گفتمان انقلاب؛ 2. گفتمان اصلاح؛ 3. گفتمان تقیه؛ 4. گفتمان تغّلب.
نویسنده بر آن است که روش علمای شیعه در عصر صفوی، گفتمان اصلاح است. این گفتمان ویژگیهای نظریه معرفتی موفق و کارآمد را دارد؛ زیرا اولاً، دارای هسته مرکزی (مفهوم امامت، ولایت و نیابت عام در زمان غیبت) است. ثانیاً، دارای انسجام درونی است و میان بخشهای مختلف آن تضاد و تعارضی وجود ندارد. ثالثاً، فرابخش و بهعبارتی دیگر، فراقومی و فرافرقهای است؛ زیرا در صدد جمع امت اسلامی بود و به همین دلیل جاذبهاش بیش از دافعهاش است و همین امر یک از علل تداوم قدرتمندانه این گفتمان و حذف گفتمانهای رقیب و حاشیهای بود.
🔳خرید نسخه دیجیتال به قیمت 100 تومان با نود در صد تخفیف
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/401