ما آزادتریم یا انسانی در ۳۰۰ یا ۷۰۰ سال پیش؟ همیشه از خودم میپرسم شیخ انصاری چطور تمام زندگیاش را رها کرد و قدم در سفری گذاشت که نه مقصدش معلوم بود و نه مسافتش و نه مدت زمانش؟!
مرتضی از دزفول به بروجرد رفت، از آنجا به اصفهان، از آنجا به کاشان...
صاحبدل فرزانهای را گوشهای از کویر پیدا کرد و سه سال همانجا ماند تا بیاموزد.
همانطور که سعدی، همانطور که غزالی، همانطور که مولوی، همانطور که ملاصدرا...
آزاد و رها، هزاران فرسخ را بدون معلوم کردن هدف طی میکردند؛ بدون ویزا، بدون بیمه، بدون اینکه در دسترس باشند، بدون رزرو بلیط و هتل... بدون محاسبهی جایگاه و سود و زیان و بدون دغدغهی بازنشستگی و حساب بانکی...
حالا ما بیمه و حساب بانکی و امکان رزرو اینترنتی بلیط و هتل و فاند و گرنت و... را داریم، ولی مثنوی معنوی، اسفار اربعه، رسائل و مکاسب، بوستان و گلستان، کیمیای سعادت و هیچ چیز دیگری شبیه به آن نداریم.
گمان میکنیم آزادتریم، ولی گویی مدرنیته بزرگترین زندان تاریخ بشر را ساخته، زندانی با خوراک نیهیلیسم.
#یادگاری
🆔️ @yaminpour
خدا، مرده است و خدای دستساز، تکنیک، گوگل، هوش مصنوعی، گوشی هوشمند... و آنچه که ما را از تفکر، ریاضت، خلوت و ذکر در محضر یک حقیقت متعالی بینیاز کرده، به خود میخواند... ما با آن خو گرفتهایم(ذکر) و به آن گوش میسپاریم(عبادت) و با آن آرام میشویم(ایمان) و به آن اتکا میکنیم(توکل) و از قدرت و سرعت و دقتش به وجد میآییم و تحسینش میکنیم(تسبیح)... ساینس و تکنولوژی پروردگار بشر جدید است. ما را در دامان خود میپرورد و ما با آن انس میگیریم و از نبودنش به وحشت میافتیم.
آرام آرام در جانمان واگویهای صدایش را بلند میکند که خدای قرآن، آنکه خلقت آسمانها را بر ستونهای نامرئی میداند، سخن علمی و دقیقی گفته یا آنچه تلسکوپهای غولپیکر ماژلان و هابی-ابرلی گزارش میکنند...
و آیا الگوریتمهای پیچیده در پس و پشت پلتفرمها و شبکههای اجتماعی در کشف تمایلات و نیازهای ما باهوشتر از ملائکهی رقیب و عتید نیستند؟
و آیا پاسخهای خیرهکننده هوش مصنوعی از مکاشفات و معاینات اهل معنا در کشف علل حوادث و چرایی امور عالَم، اطمینانبخشتر نیست؟
و اساساً چه نیازی هست که انسان، معنا و بنیاد ارزشمندی و معناداری امور را در جایی بیرون از خودش جستجو کند؟
ما احترام خدا را نگه میداریم ولی در جانمان چندان به او و دستگاه غیرعلمیاش اطمینان نداریم. همه ما فرزندان کوجیتوی دکارتیم.
#یادگاری
➕️ @yaminpour