تأملی در #لایحه_عفاف و حجاب ⚛️مسئله چیست؟ حل مسئله کدام است؟ ✍️ حجت‌الاسلام دکتر عباس پسندیده لایحه قوه قضائیه در باره عفاف و حجاب، چالش برانگیز شده و مباحث مفصلی را برانگیخته است. فارغ از بررسی حقوقی متن لایحه، معتقدم به طور کلی این رویکرد، مسیر غلطی است. از این رو، به چند نکته توجه می‌دهم: 1️⃣ مسئله محوری، «عفاف» است نه حجاب و لذا باید حل مسئله نیز بر همین اساس شکل گیرد. نخست باید به عفاف پرداخت و سپس به حجاب. در عفاف نیز نخست باید به تبیین چرایی آن پرداخت و سپس به چگونگی آن. جوان امروز هنوز نمی داند که چرا باید حجاب داشته باشد، آنوقت ما بر سر چند و چون آن، روشهای نادرستی را طراحی می کنیم. سوگمندانه می بینیم که از سوی برخی مسئولان فرهنگی و کشوری، همچنان سخن از حجاب و روش‌های ناکارامد گذشته پافشاری می شود! 2️⃣ «فردی‌انگاری» در موضوع عفاف (و حجاب)، نگرشی «غلط» و «آسیب‌زا» است. در نگاه فردی، فرد باید تغییر کند؛ عوامل و موانع در درون فرد تعریف می‌شود؛ برنامه‌ها فردی طراحی می‌شوند. این موجب عدم رعایت اقتضاها و الزامات امور اجتماعی شده، و یک آموزه نجات‌بخش را به بحران اجتماعی تبدیل می کند. 3️⃣ عفاف(و حجاب)؛ امری اجتماعی است؛ زیرا عفاف در روابط و مناسبات اجتماعی(جز در یک مورد: نماز فردی) «معنایابی» می شود. از این رو باید الزامات و اقتضاهای امر اجتماعی رعایت شود. 👈 معنا و الزامات اجتماعی بودن عفاف بدین قرار است: ♦️ هر چه ارزش اجتماعی نشود، «وجاهت اجتماعی» نمی‌یابد و هر چه وجاهت اجتماعی نیابد، به هنجار اجتماعی تبدیل نمی‌شود. لذا اصل مهم تبدیل ارزش شرعی به «ارزش اجتماعی»(معروف اجتماعی) است. از این رو، به نظر می‌رسد تا حجاب به ارزش و عرف اجتماعی تبدیل نشود، مصداق امر به معروف و نهی از منکر نمی شود. ♦️ هر چه را مردم نپذیرند، «تحقق اجتماعی» پیدا نمی‌کند. نکته مهم دیگر «ظرفیت اجتماعی» در پذیرش و جذب پدیده‌هاست. اگر جامعه ظرفیت نداشته باشد، در برابر یک امر حتی مقدس، مقاومت می کند! پس پیش از هر چیز «اقناع اجتماعی» و «ظرفیت‌سازی اجتماعی» و تقدم «تبیین» بر «توصیه-تحکّم-اجبار» ضرورت می یابد. اجبار انتظامی بدون اقناع اجتماعی اثر معکوس خواهد داشت. ⁉️ یک سؤال مهم: 👈 آیا پس از ماجرای مهسا امینی، رعایت حجاب افزایش پیدا کرد یا کاهش؟ سرمایه اجتماعی افزایش یافت یا کاهش؟ ⚠️ باید مراقب رفتارها و گفتارهایی باشیم که حکم استارتاپ بی‌حجابی را دارند. 🌐 صفحات مجازی استاد پسندیده: ایتا | تلگرام | ویراستی | توییتر 👇کانال نشریه معارف:👇 https://eitaa.com/maarefmags_ir

📣 پیشنهادات اجرایی درباره عفاف و حجاب ✍️ حجت الاسلام دکتر عباس پسندیده پیرو مطلب پیشین درباره #لایحه_عفاف ، چند پیشنهاد اجرایی طرح می‌شود: ✅ در بحث عفاف، باید از از رویکرد فردی و انتظامی به رویکرد اجتماعی تغییر رویه داد. ♦️ از این رو: 1️⃣ اموری شبیه گشت امنیت اخلاقی در حوزه حجاب (گشت ارشاد) تا فراهم شدن زمینه های اجتماعی متوقف شود. 2️⃣ ستاد امر به معروف و نهی از منکر؛ اولاً از رویکرد «امر و نهی» در حوزه حجاب به رویکرد «معروف‌سازی» عفاف و حجاب تغییر رویه دهد؛ ثانیاً بیشتر بر فسادهای کلان در حکمرانی متمرکز شود. 3️⃣ در برنامه ریزی اجتماعی، تمرکز از حجاب به عفاف منتقل شود و در عفاف، به جای تحکم و اجبار از «تبیین» استفاده شود. این تبیین‌گری باید منجر به «ارزش‌دهی اجتماعی، اقبال اجتماعی و ظرفیت‌سازی اجتماعی» در مقوله حجاب و عفاف شود. 4️⃣ کمیته‌ای متشکل از متخصصان رشته‌های مختلف برای فرهنگ سازی و اجتماعی‌سازی مقوله عفاف و حجاب تشکیل شود و به دور از شتاب و ملاحظات سیاسی، برنامه‌ای علمی و اجرائی در این زمینه طراحی شود. 5️⃣ در نظام تعلیم و تربیت کشور(همه نهادها و سازمان‌های مربوط) به جای امور ظاهری و مستقیم، باید بر روی امور پایه و اساسی در عفاف و حجاب سرمایه گذاری کنند. این سرمایه گذاری باید این محورها را داشته باشد: 🔻 الف) تقویت توان خویشتنداری در برابر فشار جنسی؛ 🔻ب) تقویت توان مقاومت در برابر فشار اجتماعی؛ 🔻و ج) تقویت شناخت و باورهای زیرساخت عفاف و حجاب. 6️⃣ متخصصان فرهنگی و تربیتی، باید برای اجرایی شدن این امور از خانه تا مدرسه و جامعه، برنامه ریزی کنند. مدل عفاف اسلامی در پژوهشگاه قرآن و حدیث که حاصل سالها تحقیق و بررسی است، طراحی و در کتابی به نام «الگوی تنظیم رفتار جنسی» چاپ شده است. این مدل می تواند مبنای فعالیتهای علمی و اجتماعی قرار گیرد. 7️⃣ امر اجتماعی نیازمند انضباط‌دهی اجتماعی است. این امکان وجود دارد که هنجارها و ارزشهایی که اجتماعی شده اند، از سوی برخی افراد به رسمیت شناخته نشده و رعایت نشوند. بنابراین، نیاز به «الزام اجتماعی» نیز داریم که کار نیروهای انتظامی و قوه قضائیه است؛ اما پس از تحقق ارزش اجتماعی، ظرفیت اجتماعی، و اقناع اجتماعی. ❎ ناگفته نماند که این بحث، خود ذیل بحث سبک زندگی قرار دارد. اکنون نبرد، نبرد سبک زندگی است که ذیل نزاع تمدنی اسلام با تمدن مادی قرار می گیرد و پیروز این میدان کسی است که سبک زندگی خود را خوب طراحی و خوب تبیین کرده و آن را اجرایی سازد. نادیده گرفتن ارتباط بحث عفاف با سبک زندگی موجب تشخیص نادرست جایگاه عفاف در کلان زندگی اجتماعی می شود. صفحات مجازی استاد پسندیده: ایتا | تلگرام | ویراستی | توییتر 👇کانال نشریه معارف:👇 https://eitaa.com/maarefmags_ir