✅ #نکته_اصولی ⏪ سعه و ضیق #دلالة_الفعل 👤 آیت الله ملک‌ زاده 🔶 بیان شد که فعل، دلیل صامتی است که در مقام دلالت، اجمال دارد و باید به قدر متیقن از مدلول یا مدالیل آن اکتفا کرد که طبعا یک مدلول مضیق و محدود به حساب می‎آید، لکن تضیق و محدودیت هم یک امر نسبی است و هرچند این مدلول، نسبت به مجموعه مدالیل محتمل الاستفاده از این فعل، دایرۀ بسیار محدودی دارد اما در عین حال، فی حد نفسه و در همان دایره محدود و مضیق می‎توان یک سعه‎ای برای آن لحاظ کرد. 🔶 به بیان دیگر اگر ما همین مدلول مضیق و محدود را در قالب یک لفظ و عبارت بیان کنیم، خود آن لفظ یک سعه و ضیقی دارد و می‎تواند عمومیت یا خصوصیت داشته باشد. به طور مثال اگر گفتیم «الفعل یدل علی عدم الحرمة علی الاقل» یا «الترک یدل علی عدم الوجوب علی الاقل» این جملات ترجمۀ لفظی آن افعال هستند که می‎توان برای آن سعه یا ضیقی در نظر گرفت. پس همچنان که در باب اجماع می‎گوییم، اجماع دلیل لبی است ولکن همین اجماع دارای معقد است که می‎تواند سعه یا ضیق داشته باشد، در باب فعل هم می‎توان این مطلب را ذکر کرد و گفت مدلول مضیق فعل که همان قدر متیقن از مدالیل است می‎تواند سعه و ضیق داشته باشد. 🔶 گاهی از این مطالب می‎توان استفاده‎های فراوان برد، یعنی در حالی که دلالت فعل معصوم، نسبت به همه مدالیل محتمل الاستفاده از آن، محدود است اما به خودی خود سعه‎ای دارد. به تعبیر امروزی می‌توان گفت هر عمل و فعلی، پیامی ‎دارد. 💥 برگرفته از سال سوم از دوره سوم خارج اصول 🗓 زمان:۱۴ مهر ۱۴۰۳ 🕌 مدرسه آیت‌الله العظمی تبریزی، مدرس ۱۱۳ http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9