اساتید علامه مجلسی
🟣محدث گرانقدر حاج میرزا حسین نوری در کتاب فیض قدسی ۱۸ تن از استادان علامه مجلسی را نام میبرد که البته بعضی از آنها استاد اجازه او بودند نه استاد درسی . اینجا ما به بیان نام عدهای از آنها بسنده میکنیم وگاه مختصری درباره ی بعضی از آن ها.......
این بزرگواران به ترتیبی که محقق توانا جناب آقای دوانی بزرگ مرد علم و دین آوردهاند از این قرارند:
1- پدرش علامه مجلسی اول پیش از این گفتیم که بیشتر تحصیلات علامه مجلسی در محضر پدرش بوده است و آن بزرگوار در رشد و شکوفایی شخصیت علامه نقش بسزایی داشته است
2- ملا محمد صالح مازندرانی ملا صالح؛ داماد مجلسی اول و شوهر خواهر علامه مجلسی است که سرآمد شاگردان پدر علامه نیز بوده است.
3-ملا حسنعلی شوشتری در سال ۱۰۶۹ هجری قمری وفات کرده است.
4-میرزا رفیع الدین طباطبایی نایینی درگذشت به سال ۱۰۸۰ هجری قمری
5- میر محمد قاسم قهپایی اصفهانی قهپایی به ضم قاف عربی شده کوه پایه که امروز به آن کوپا میگویند منطقه نزدیک اصفهان
6-مولا محمد شریف روی دشتی اصفهانی از شاگردان شیخ بهایی درگذشت به سال ۱۰۸۷ هجری قمری.
7-شیخ عبدالله فرزند شیخ جابر عاملی ایشان استاد مجلسی اول و دوم پدر و پسر هر دو بوده است.
8- شیخ علی عاملی نواده شهید ثانی در آغاز جوانی از جبل عامل لبنان به اصفهان هجرت کرده است در سال ۱۳۱۴ در اصفهان فوت میکند و جنازهاش را به خراسان برده و در مدرسه میرزاجعفر دفن میکنند.
9-میر شرف الدین شولستانی از اساتید پدر و فرزند هر دو در علامه در ۳۳ سالگی از او در نجف اشرف اجازه اجتهاد میگیرد.
منبع :کتاب زندگی علامه مجلسی تالیف سید محمد حسین سجاد
🆔 eitaa.com/majleci
📘شاگردان علامه مجلسی📘
🔹از دیگر برکات وجودی علامه مجلسی تربیت شاگردانی است که هر کدام مایه افتخار ایران و مذهب شیعه بودهاند و در ترویج مذهب نقش بسزایی داشتند تعداد آنان بسیار است خصوصاً که نام کسانی که اجازه نقل حدیث از علامه کسب کردند با نام شاگردان علامه در آمیختهاند برشمردن آنها کاری دشوار است در این زمینه کتابهایی نوشته شده است باری شاگرد گرانقدر او میرزا عبدالله اصفهانی در کتاب «ریاض العلما »میگوید: شاگردان علامه به هزار نفر بالغ میگردید و همچنین محدث جزایری شاگرد دیگر علامه در« انوار النعمانیه» گوید: شاگردانش بیش از هزار نفر بودند اکنون تعدادی از مشهورترین آنها:
۱ _محدث بزرگوار سید نعمت الله جزایری بسیار نزدیک به علامه که چند سالی شب و روز خود را با علامه سپری کرده است.
۲ _میر محمد صالح خاتون آبادی؛ وی داماد علامه نیز بوده است که فرزند او میر محمد حسین خاتون آبادی _نوه دختری- علامه میباشد
۳ _حاج محمد اردبیلی مولف کتاب ارزشمند« جامعه الرواه» که مدت ۲۰ سال به تالیف این کتاب مشغول بوده است.
۴ _میرزا عبدالله اصفهانی مشهور به (افندی )مولف کتاب« ریاض العلما »در ده جلد در شرح حال علمای شیعه
۵_ میرزا علاءالدین گلستان شارح کتاب نهج البلاغه
۶_ شیخ سلیمان ماحوزی بحرانی ؛مولف کتابهای رجالی مهم بوده است.
۷_ شیخ محمد بن حسن حر عاملی محدث والامقام و مولف کتاب ارزشمند «وسائل الشیعه» که ظاهراً استاد حدیث علامه بوده و از او اجازه نقل حدیث دارد؛
۸_ میرزا محمد مشهدی؛ صاحب تفسیر مهم« کنز الدقایق »
۹ _ملا محسن فیض کاشانی ؛شاگرد و داماد ملاصدرا؛ از مشاهیر دانشمند شیعه و از پرکارترین آنها که در سال ۱۰۹۱ در کاشان از دنیا رفته و همان جا به خاک سپرده شده است
۱۰_ سید میرزای جزایری
۱۱_ میرفیض الله کوپایی
۱۲ _میرمحمد مومن استرآبادی- ساکن مکه مکرمه که در همان جا به دست سنیان متعصب به شهادت نائل گشت
۱۳_ محمد محسن آبادی که در آخر عمر خود به مشهد سفر کرد و در همان جا به سال ۰۸۹ ۱در جوار حضرت از دنیا میرود.
۱۴_ سید نورالدین عاملی وی در آغاز ساکن شام بوده پس به مکه رفته و مقیم آنجا میشود تا آنکه در سال ۱۰۶۷ از دنیا میرود.
۱۵ _ملا محمد طاهر قمی؛ وی شیخ الاسلام قم بوده و با فلاسفه و صوفیه دشمنی عجیبی داشته است وی در سال ۱۰۹۸ از دنیا رفت و قبر او در قم در قبرستان شیخان پشت آرامگاه زکریا ابن آدم است.
۱۶_ سید علی خان شیرازی؛ متولد ۱۰۵۷ در مدینه منوره که به اصفهان آمده و سلطان حسین صفوی به وی احترام بسیار نهاده و منصب صدارت را به او پیشنهاد میکند؛ اما او نمیپذیرد و به شیراز رفته و عزلت میگزیند تا به جوار رحمت حق میپیوندد.
منبع :زندگینامه علامه مجلسی تالیف سید محمد حسین سجاد
🆔http://eitaa.com/majleci
🔺قسمت اول
🔰 تالیفات علامه مجلسی
🔴 از مهمترین جلوه های درخشندگی شخصیت علامه مجلسی کتابهایی است که از او به یادگار مانده است و اصولا شهرت او مرهون تالیفات اوست؛ که هم از نظر تعداد و هم از نظر کیفیت و تاثیرات آنها قابل توجه است.
🔰 سه شاخص مهم در تألیفات علامه به چشم می خورد که به هر یک جداگانه می پردازیم :
اول : کثرت تالیف
🔵 علامه مجلسی یکی از علمای پرکار شیعه و بلکه اسلام به شمار می آید. وی در این عمر با برکت خود با آن همه اشتغالات، امامت جمعه و جماعت، شیخ الاسلامی، تدریس در حوزه و غیره توانست مجموعه بسیار خوبی از کتاب های عربی و فارسی از خود به جای بگذارد
🔶 میر محمد صالح خاتون آبادی -شاگرد و داماد علامه- که سی سال در خدمت علامه مشغول به تحصیل دانش بوده می نویسد:
« تالیفات علامه مجلسی، از عربی و فارسی چنانچه محاسبه شده یک میلیون و چهارصد و دو هزار سطر و خورده ای است، چنانچه این تعداد با به ازاء عمر شریف او حساب کنیم (تقسیم عدد مذکور و روزهای زندگی علامه) به ازاء هر روز، تخمینا" پنجاه و سه سطر و خورده ای میشود».
🔺 پیش از علامه مجلسی، از نظر پرکاری و زیادی تالیف، علامه حلی از علمای بزرگ شیعه زبان زد خاص و عام بوده است. در بین علمای اهل سنت هم، کسانی که پرکار بودهاند همچون محی الدین نووی،ابن جوزی ، سیوطی و ..
🔷 به هر حال در کنار آن همه کارهای دنیوی و اخروی این تعداد نوشته جای تحسین و شگفتی دارد. نویسنده مرآت احوال مینویسد:
«خانه خدا و عتبات عراق را مکرراً زیارت نمود و امور زندگی و نیازهای دنیوی را در نهایت ترتیب و انضباط مواظبت می کرد. با این حال شمار نوشته هایش به آن مقدار رسید ( ذلکَ فَضلُ الله یُوتیهِ مَنْ یَشاء) این از فضل و رحمت الهی است که به هر کس که بخواهد می بخشد».
ادامه دارد ...
🆔 @majleci
🔺قسمت دوم
دوم: ابتکار علامه:
🔴 شاخص دوم تألیفات علامه این است که کتاب های مفید و ارزنده ای در معارف اسلامی و ترویج مذهب تشیع به زبان فارسی روان و سلیس تالیف کرد که مردم کوچه و خیابان بتوانند به راحتی از آنها بهره ببرند.
🔵 همچنین علامه مجلسی و پدر بزرگوارش اولین دانشمندانی هستند که احادیث شیعه را به فارسی روان و قابل استفاده ترجمه کردهاند.
🔺دو امتیاز مهم:
یکی آنکه ترجمه ی کتاب هایی از دیگران هم بوده ولی به روانی و خوبی ترجمه های علامه نبوده و دوم اینکه ترجمههای دیگر در زمینه های احادیث و روایات اهل بیت علیهم السلام نبوده و این نوآوری علامه در آن برهه زمانیِ حساس است که پس از به قدرت رسیدن شیعه و پس از سالهای طولانی جدا بودن از فرهنگ اهل بیت به خاطر سلطه اهل سنت مردم نیاز داشتند تا با کلام نورانی معصومین علیهم السلام آشنا شوند و رهنمودهای امامان را سرلوحه زندگی خود قرار دهند.
🔺دین شیعه یا دین مجلسی
🔷 احمد بهبهانی می گوید: «علامه مجلسی در شیوه های بیان و حسن تعبیر، به منزله والا و قله رفیعی دست یافت و در آن همه نوشتارهای بسیار، چیزی از دقایق نکات زبان عربی از نظر وی مخفی نمایید.
در نشر مذهب شیعه به آن پایه رسید که عبدالعزیز دهلوی سنی مذهب، مولف کتاب «التحفة الاثنا عشریه فی ردّ الامامیة» تصریح نموده است که:
اگر مذهب شیعه مذهب محمدباقر مجلسی نامگذاری شود به تحقیق شایسته است، چرا که رونق شیعه به واسطه او بوده و پیش از وی شیعه دارای آن عظمت نبود.»
ادامه دارد ...
📚 مرآة الاحوال : ۱۱۴-۱۱۵
📚زندگینامه علامه مجلسی (ره)، صفحات ۵۷ و ۵۸
🆔 @majleci
🔺قسمت سوم
سوم: تاثیر شگفت آور و جهانگیر
🔴 کتاب هایی که علامه به زبان فارسی نوشت از همان زمان مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت. کتاب های «حیات القلوب»، «زادالمعاد»، «حلیلة المتقین»، «حق الیقین»، «توحید مفضل» و ... از کتاب هایی است که هم اکنون نیز در اغلب خانه های مردم ایران و افغانستان و پاکستان و هند و عراق و کشورهای خلیج فارس و دیگر نقاط جهان موجود است و همگی از مرد و زن و پیر و جوان با شوق فراوان آنها را می خوانند و بهره میبرند.
اغلب آنها به زبانهای دیگر -همچون عربی، فارسی، اردو- ترجمه شده است.
🔵 محدث نوری که خود از محدثین بزرگ شیعه است و مجلسی ثانی لقب دادهاند می گوید:
«این که در ترویج تشیع، از لحاظ تالیف و تصنیف کسی به پای ایشان نمیرسد امری آشکار و غیرقابل انکار است.»
🔶 محدث نوری میگوید:
« یکی از اساتید بزرگ، از قول علامه بحرالعلوم نقل کرده است که: آرزو داشت تمامی نوشته هایش در دیوان عمل علامه مجلسی درج شود و در عوض فقط یکی از کتاب های ایشان که ترجمه متون اخبار و روایات است و همچون قرآن مجید در همه جا منتشر گردیده در نامه عمل او نوشته شود».
🔷 به دنبال نقل این مطلب محدث نوری می نویسد:
« چرا چنین آرزویی نداشته باشد در حالی که روزی و ساعتی از شب و روز به خصوص در ایام متبرکه و اماکن مشرفه نیست مگر آن که هزاران هزار عابد و گروهی از صالحان و پارسایان مناجات کننده، زائر و آن کسی که به تعقیبات نماز مشغول است، فریاد کننده و گریان به ریسمان تالیفات او چنگ زده اند و به وسیله آن چه او نوشته است متوسل اند و از توشه او بهره مند می شوند. در روایات آمده که چنین فردی در ثواب اعمال و فیوضاتی که خداوند به آن دعا خوانان و مناجات کنندگان عنایت نموده شریک خواهد بود».
🆔 @majleci
🔴 تاثیر شگفتانگیز کتاب حق الیقین علامه مجلسی
🔵 آقا احمد فرزند آقا محمد علی بهبهانی در کتاب «مرآة احوال» آورده است:
« به تحقیق هیچ شهری از بلاد اسلام و کفر، خالی از نوشته های ایشان نیست»!
و سپس اضافه میکند:
🔶 « کشتی در طوفانی گرفتار می شود و تمامی سواران آن پس از کوشش و تلاش بسیار و رنج طاقت فرسا خود را به جزیرهای که در بلاد کفر قرار داشت و اثری از اسلام در قانون وجود نداشت می رسانند. در خانه یکی از ساکنین آنجا مهمان می شوند و از سخنان او پی می برند که مسلمان است. به او می گویند: مردم این جزیره همه کافرند و تو رهسپار بلاد مسلمین نشدی. چه چیزی تا به اسلام تشویق و ترغیب نموده است و علت مسلمان شدنت چیست؟! آن مرد به اتاقش رفت و کتاب حق الیقین علامه مجلسی را آورد و گفت من و خانوادهام به برکت به ارشادات این کتاب مسلمان شدهایم.»
🔷 مرحوم تنکابنی نیز در قصص العلما آورده است:
« آخوند ملا محمد باقر را بر اسلام و مسلمین حقوق بسیار است چرا که انتشار مذهب شیعه از تألیفات آن بزرگوار شده و معروف است که چون آن بزرگوار کتاب حق الیقین را نوشت و آن کتاب انتشار یافت تا به ولایت شام رسید در اطراف و توابع شامات نیز اشتهار و انتشار یافت هفتاد هزار نفر از سنّیان شیعه شدند. »
🆔 @majleci
🟣🟣🟣تالیفات فارسی علامه مجلسی
اول: عین الحیات کتابی است بسیار مفید که دربرگیرنده پند و موعظه وداستانهای اسلامی و نصیحتهایی است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به ابوذر غفار فرموده است تقریباً ۱۰۰ قصه پند آموز مشتمل بر ترک دنیا مثل قصه بلوهر و یوذا سف در این کتاب آمده است مجموعاً اصل نسخه خطی این کتاب دارای ۲۱ هزار سطر است.
دوم: مشکات الانوار این کتاب مختصری از عین الحیات است که اصل خطی آن شامل ۳۰۰۰ سطر است.
سوم: حلیه المتقین -از کتابهای معروف علامه است که به جهت استقبال خوانندگان توسط ناشران زیادی چندین بار به چاپ رسیده است اعمال و آداب مستحبی و سنن اسلامی از ناخن گرفتن و حمام رفتن تا آداب شب عروسی موضوع این کتاب است که اصل خطی آن شامل و ۱۲ هزار سطر است.
چهارم :حیات القلوب- در سه جلد نوشته شده است
«جلد اول _سرگذشت پیامبران از حضرت آدم تاخت پیامبر خاتم که اصل خطی آن در ۲۶ هزار سطر نگاشته شده است
جلد دوم_ درباره سرگذشت پیامبر اکرم صلی الله میباشد که اصل خطی آن در ۳۶ هزار سطر نوشته شده است
جلد سوم _در نبوت و امامت بیان برهان و دلیل عقلی در اثبات نبوت و امامت و فواید فرستادن پیامبر و امام است این جلد ناتمام است و اصل خطی آن شتمل بر ۳۰۰۰ سطر میباشد.»
پنجم :تحفه الزائر _مشتمل بر زیارت ائمه اطهار علیه السلام ست که اصل خطی آن در ۱۳۰۰۰ سطر میباشد
ششم: جلا الهیون -مشتمل بر تاریخ ولادت ،کیفیت شهادت پیامبر و ائمه علیه السلام و معجزات و احوال آنان که اصل خطی آن در ۲۲ هزار سطر میباشد
هفتم: مقیاس المصابیح-این کتاب مشتمل بر تعقیبات نمازهای شبانه روزی و اصل خطی آن در برگیرنده ۵۰۰۰ سطر میباشد.
هشتم :زادالمعاد_این کتاب مشتمل بر اعمال ۱۲ ماه سال است که اصل خطی آن در ۱۵ هزار سطر به نگارش درآمده است
نهم: ربیع الاسابیع_مشتمل بر اعمال هفته است که اصل خطی آن در ۳۰۰۰ سطر نوشته شده است
دهم :رساله دیات_در این کتاب مقدار دیه در موارد مختلف از نظر شرعی بیان گردیده است مثلاً اگر کسی؛ دیگری را زخمی کند یا به قتل برساند چقدر باید دیه بدهد غیره که اصل خطی آن در ۳ هزار سطر میباشد
یازدهم :رساله شکیات نماز_ که اصل خطی آن در ۷۵۰ سطر میباشد
دوازدهم: رساله اوقات نوافل شبانه روزی_ نوافل همان نمازهای مستحبی میباشد که قبل یا بعد از هر نماز واجب روزانه به ترتیبی که در شرع مقدس آمده به جا آورده میشود که هر کدام وقت مشخص و معینی دارد و این کتاب در همین زمینه تالیف شده است که اصل خطی آن در ۱۵۰ سطر میباشد
سیزدهم: رساله رجعت جعت _یکی از مسائل اعتقادی شیعیان است که بر طبق آن شیعه معتقد است پس از ظهور امام زمان عجل الله گروهی از انسانهای والا مقام و گروهی از بدکاران بدنام دوباره زنده میشوند و افراد بد به سزای اعمال خود میرسند .این رساله مشتمل بر کیفیت برگشتن ائمه و شیعیان آنان در آخرالزمان است که اصل خطی آن در ۲۰۰۰ سطر به نگارش درآمده است
چهاردهم: ترجمه رساله مالک اشتر نامه_ بسیار ارزشمند امیرالمومنین به سردار خود مالک اشتر است که در آن امام علیه السلام وظایف یک حاکم اسلامی را به طور مشروح بیان میفرماید که این نامه در نسخه اصل خطی آن در هزار سطر ترجمه شده است.
✅...ادامه دارد ...
🆔@majleci