مکتبخانه
📸 این تصویر که ظاهراً برندۀ چالش «عکس شب امتحان» یکی از دانشگاهها بوده، این روزها دست به دست میشود
💢 آیا «مادری» مانع «پیشرفت» نیست؟
اگر پیشرفت را بمعنای «پیش رفتن در مقاطع تحصیلی یا شغلی» بدانیم،
🔹 اولاً تقلیلِ «پیشرفت» به این موارد خاص غلط بوده و بدینمعناست که «توقف تحصیلی و شغلی» را ذاتاً امری ضدّارزش قلمداد کنیم! درحالیکه مسلماً «پیشرفت شغلی و تحصیلی» فینفسه یک ارزش نیست که توقفش مساوی با ضدّارزش باشد! پیشرفت شغلی و تحصیلی در صورتی ارزش قلمداد میشود که باعث ارتقاء صفاتِ انسانی بشود و یا کمکی به ارتقاء فرهنگ جامعه بکند. اگر هیچیک از ایندو نباشد که بدتر تبدیل میشود به یک امر آسیبزا...! کافیست مادری را تصور کنید که علیرغم پیشرفت شغلی و تحصیلی، در تربیت فرزندانش کاملاً ناموفّق باشد و فرزندانی تحویل جامعه بدهد سرشار از انواع خلأهای عاطفی و تربیتی! نه عقل و نه دین و نه هیچ انسان عاقلی چنین پیشرفتی را «ارزش» قلمداد نمیکند.
🔹 ثانیاً اصلاً این تلقّی از مادرانگی واقعبینانه نیست! تجربه ثابت کرده که لااقل در اکثر مواقع مادری مانع پیشرفتِ شغلی و تحصیلی هست. لااقل اینکه گذرکردن از این مانع سخت است و بسی زحمت دارد. یعنی یک گزارهی صادق هم نیست و قدری فانتزی است.
👈 اما اگر بخواهیم گزاره را اصلاح کنیم میتوانیم بگوییم «مادری نهتنها مانعِ #رشد نیست؛ بلکه هموارترین مسیر برای رشد است»...
🔺 در این گزاره، «رشد» اعمّ از پیشرفتِ شغلی و تحصیلی است و تکیه و تأکید مفهومیاش بر ظرفیتهای درونی و انسانیِ مادر است.
مثلاً این گزاره شامل مادری میشود که حتی اگر پیشرفت شغلی و تحصیلی نداشته، اما در فرایند تربیت فرزند و «ایثار مادرانه»، ملکاتِ اخلاقیاش رشد میکند و از بسیاری از رذائل اخلاقی که آدمها معمولاً درگیرش هستند، با محوریّت «أنانیّت» که ریشهی همهی رذائل است رها میشود. چنین انسانی پس از چند سال چهبسا بسیاری از فضیلتهای اخلاقی که یک عارف سالها برای کسب آنها تلاش میکند را داراست و از نظر روحی ارتقاء یافته است.
همچنین یک مادر با تربیتِ فرزندانش با محوریت فضیلتهای اخلاقی، انسانهای بزرگی را تحویل جامعه میدهد و از طریق آنها تأثیر سرنوشتسازی بر حیات فرهنگی بشر میگذارد.
📍 اینها که گفتم فقط ناظر به کمترین ظرفیتهای مادرانگی بود و منافاتی با فعالیت تحصیلی و شغلیِ مادران ندارد.
✍ ملااحمدی
@Maktabkhaaneh