2معنای غیبت صغری بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین و اللعن علی اعدائهم اجمعین. قرآن کریم می فرماید: «هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ‏ رَسُولَهُ‏ بِالْهُدى‏ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُون»(توبه/33) یکی از امتحانات سنگینی که در مسیر جامعه شیعه و جامعه مومنین قرار گرفته است امتحان غیبت امام است. چون همان طور که می دانید امام زمان(عج) آغاز امامت شان همراه با غیبتشان است که دو دوران داشته است، یکی غیبت صغری و دیگری غیبت کبری. در دوران غیبت صغری که تقریبا هفتاد سال طول کشیده است چهار نفر به ترتیب نائب خاص بودند. معنای نائب خاص این است که شخص آنها به خصوص از طرف امام معین شده و واسطه بین جامعه مومنین و امام بودند. آنها امام را زیارت می کردند و دستورهای لازم برای هدایت جامعه مومنین را از ایشان دریافت می‌کردند. گاهی برحی از دستورها مربوط به افرادی خاص بود که از طریق این نواب به آنها می رسید. اولین نایب خاص امام زمان(عج) عثمان بن سعید سمّان است که وکیل امام هادی و امام عسکری هم بود و در سلسله وکالت تقریبا در راس این سلسله به حساب می آمدند. او در زمان امام حسن عسکری، وکیل امام بود و بعد نائب امام زمان شد از طریق او بین امام و جامعه مومنین رابطه برقرار می شد. گاهی بزرگان علمای شیعه که سوال یا مطلبی داشتند از طریق ایشان ارتباط برقرار می کردند. علی بن محمد سَمُری چهارمین نائب خاص است. وقتی زمان رحلت و وفاتشان فرا رسید حضرت نامه ای به او نوشتند که دیگر کسی را به جای خودتان معین نکند و بعد از این غیبت کبری شروع می شود. معنای تکذیب رویت امام در عصر غیبت  در همین نامه حضرت فرمودند: «أَلَا فَمَنِ ادَّعَى الْمُشَاهَدَةَ قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْيَانِيِّ وَ الصَّيْحَةِ فَهُوَ كَذَّابٌ مُفْتَر»(1) اگر کسی بعد از این ادعای رویت کرد او دروغگوست لذا باید او را تکذیب کرد. بزرگان بر اساس قرائنی که در این بیان حضرت هست فهم شان این است که اگر کسی ادعای رویت به معنی نیابت خاصه بکند و بگوید من نائب خاص و واسطه بین امام و مردم هستم و از امام دستور می گیریم تا به مردم برسانم یا سوالات مردم را نزد امام ببرم، این طور ادعاها را باید تکذیب کرد. بنابراین رویت و زیارت امام در عصر غیبت امر ممکنی است، ولی نیابت خاص به معنی این که کسی واسطه شود سوال های مردم را ببرد و جواب بیاورد یا ابتدائا و مستقیما از ناحیه امام دستورهای خاصی برای جامعه مومنین یا حتی برای شخص معینی بیاورد و بگوید من واسطه هستم حضرت به من گفتند به فلانی بگویید این کار را بکند، ما مامور هستیم این ها را تکذیب کنیم؛ تا دوران ظهور حضرت این نوع ارتباط قطع شده است. معنای این حرف این نیست که کلاً ارتباط قطع شده است؛ نه، ارتباط هست منتهی رابطه به معنای نیابت خاص که شخص رابط بین امام و مردم باشد به آن معنی این که نوّاب خاصه بودند، قطع شده است و باید تکذیب شود. لذا هیچ منافاتی ندارد که بزرگانی مثل بحر العلوم ادعا کنند که امام مرا در آغوش خودش گرفته و امثال اینها. بنابراین غیبت از این جا شروع شده است.غیبت حقیقت ولایت پس از پیامبر(ص) لازم به ذکر است که غیبت امام چند معنا دارد که یک معنای غیبت چیزی است که در دوره امام زمان اتفاق افتاده است. یک معنای دیگر غیبت این است که حقیقت ولایت امام در پرده غیبت و حجاب قرار بگیرد، همین طور که شب حجاب بر روی خورشید است و مانع مشاهده خورشید و ظهور نور خورشید است؛ برای ائمه(ع) غیبتی از این جنس پیش آمده است. امام رضا علیه السلام می فرماید: «الْإِمَامُ‏ كَالشَّمْسِ‏ الطَّالِعَةِ الْمُجَلِّلَةِ بِنُورِهَا لِلْعَالَمِ وَ هِيَ فِي الْأُفُقِ بِحَيْثُ لَا تَنَالُهَا الْأَيْدِي وَ الْأَبْصَار»(2) امام خورشیدی است که در افق عالم طلوع کرده، همه عالم را روشن کرده است. امام حقیقتا این طور است. نور امام همه عالم را در بر می گیرد منتهی به خورشید امام به گونه ای است که هیچ چشمی نمی تواند آن را دریابد و هیچ دستی هم نمی تواند آن خورشید را شکار کند؛ ولی همان طور که بالاخره نور خورشید به ما می رسد نور امام هم به ما می رسد. این بیان تشبیه نیست که امام را به خورشید تشبیه کرده باشد، چون امام خورشید حقیقی است. همین طور که خورشید منظومه شمسی را روشن می کند و به آن حیات می دهد امام هم روشنی بخش و حیات دهنده است. خورشید امام اینک در پس یک پرده تاریک قرار گرفته است. این تاریکی از زمان امیر المومنین شروع شده است، همان دورانی که غدیر کنار گذاشته شد. حقیقت غدیر این بود که وجود مقدس نبی اکرم ص به امر الهی پرده را از جلوی این حقیقت کنار زد. بنا بود حقیقت این خورشید آرام آرام طلوع کند و عالم روشن شود و جهان، جهان دیگری شود. می بایست این اتفاق می افتاد منتهی حجاب سنگینی آمد و جلوی این خورشید را گرفت یعنی همان جریان خلفای جو

ر که در قرآن از آنها به ظلمات تعبیر شده است: «ظُلُماتٌ‏ بَعْضُها فَوْقَ‏ بَعْضٍ‏»(نور/40) ‌این فضای ظلمانی حجاب نور امام شد که گاهی در قرآن از آن حجاب و دولت باطل به شب تعبیر شده است: «وَ اللَّيْلِ‏ إِذا يَغْشى‏»(لیل/1) پس یک معنای غیبت امام همین است. امام خورشیدی است که وقتی ظهور و طلوع کند عالم را روشن می کند. لذا یکی از تعابیری که در قرآن از ظهور امام شده و حاکی از ظهور امام است این است که می فرماید: «وَ أَشْرَقَتِ‏ الْأَرْضُ‏ بِنُورِ رَبِّها»(زمر/70) وقتی امام ظهور می کنند زمین با نور پرورگار روشن می شود. روایت فرمود منظور از نور رب امام است و زمین با نور امام روشن می شود. در بعضی از روایات تعبیر سنگینی هم وجود دارد مثلاً حضرت امام صادق(ع) فرمودند: «إِنَ‏ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ‏ أَشْرَقَتِ‏ الْأَرْضُ‏ بِنُورِ رَبِّها وَ اسْتَغْنَى الْعِبَادُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْسِ وَ ذَهَبَتِ الظُّلْمَةُ»(3) همان طور که می دانید بهشت نورانی و روشن است که قرآن می گوید: «لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا زَمْهَرِيرا»(انسان/13) در عین این که این خورشید در بهشت نیست ولی بهشت نورانی و روشن است. روشنی بهشت از شمس و نور دیگری است. وقتی حضرت ظهور می کنند عالم روشن می شود و مردم از نور ماه و خورشید مستغنی و بی نیاز می شوند. پس یک معنی غیبت این است که ولایت امام در پرده و حجاب است و وقتی امام ظهور می کنند این پرده و حجاب کنار برود «وَ أَشْرَقَتِ‏ الْأَرْضُ‏ بِنُورِ رَبِّها» زمین با نور ربش روشن می شود و یک جهان دیگری محقق می شود. طبیعتا چون اکنون جسم امام هم در حجاب رفته است وقتی حضرت ظهور می کنند امام ظهور جسمانی هم پیدا می کنند. حقیقتی که در پرده رفته بود با ظهور امام آشکار می شود. معنی ظهور حقیقی همین است. لذا تعابیری که در قرآن و روایات معصومین(ع) از ظهور امام هست گویای همین است که این حقیقت در عالم ظاهر می شود.

3وجود امام، مبدأ همه خیرات به عنوان یک قاعده کلی می توان گفت همه آن چه در روایات در باره اتفاقات عصر ظهور گفته شده است مثل این که وقتی ظاهر امام می شود عدل ظاهر می شود، همه برکات نازل می شود، عالم روشن می شود، همه به حیات طیبه می رسند و ... . اگر خوب دقت کنید می بینید سرچشمه همه این ها خود امام است. لذا در قرآن کلمه تامه خدای متعال که نقطه عدل است به خود امام تفسیر شده است. در روایت فرمودند وقتی امام در رحم مادر به چهار ماهگی می رسد ملائکه روی بازوی امام این آیه را می نویسند: «وَ تَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ صِدْقاً وَ عَدْلا»(انعام/115) ثمره ظهور امام اگر عدل است، عدل خود امام است.(11) اگرحیات است خود امام است، اگر نور است خود امام است، اگر امن است خود امام است. «ولایت علی بن ابی طالب حصنی» همه خیرات به خود حضرات بر می گردد.  دوران غیبت دوره ای است که برکات امام در حجاب است. چرا؟ به خاطر این که در دوره غیبت، ولایت دشمنان و اولیاء طاغوت که ظلمت است حجاب شده است. یک معنای ظهور این است که این حجاب کنار می رود. وقتی خورشید طلوع کند عالم روشن می شود، وقتی آب نازل شود حیات هم جاری می شود، وقتی باران می بارد زمین زنده می شود، وقتی آب جاری می شود موجودات تمیز می شوند، شستشو می شوند و به طهارت می رسند. وقتی امام ظاهر شد عدل ظاهر می شود. وقتی امام ظاهر شد برکات آسمان و زمین هم جاری می شوند. همه این ها خود امام است وقتی امام در غیبت است ما از همه این خیرات محروم هستیم. قابل ذکر است که امام یک ظهور کلی دارند که در عصر ظهور است و ان شاء الله هرچه زودتر اتفاق می بیافتد. امام یک ظهور جزئی هم برای مومنین دارند که یک ارتباطی با امام خودشان دارند. لذا به اندازه ای که قلوبمان نورانی است همه مال امام است. حیات معنوی ما همه از امام است. بعضی ها در دوره غیبت ارتباطشان با امام تنگانگ است و می توانند از امام بهره کامل ببرند. لذا امام برای آنها ظهور جزئی دارند. آنها به ولایت امام به حیات طیبه، به نور و هدایت امام دسترسی دارند. آنهایی که مثل سلمان در کنار امیرالمومنین بودند و بین امیرالمومنین و آنها حجابی نبود و نورانیت و حیات طیبه امیرالمومنین را درک می کردند و نفس امیرالمومنین به آنها می خورد زنده شان می کرد؛ آنها دائما در معرض نفس پاک و نور امام و علم او بودند. خیلی اوقات وجود مقدس نبی اکرم و امیرالمومنین با سلمان از مکنون علم الله می گفتند. امثال سلمان، مالک اشتر و اصحاب کهف در دوره رجعت بر می گردند. چرا؟ چون وقتی ولایت امام ظاهر می شود یک حقیقتی روی زمین اتفاق می افتد که سلمان و مالک اشتر هم دوباره باید تا از امام استفاده کنند. این ها در سیر خودشان به سوی خدای متعال باید دوباره به دنیا برگردند و از امام بهره ببرند. امام همه خیرات و همه خیرات به او بر می گردد لذا در زیارت جامعه می خوانیم: «إِنْ ذُكِرَ الْخَيْرُ كُنْتُمْ‏ أَوَّلَهُ وَ أَصْلَهُ وَ فَرْعَهُ وَ مَعْدِنَهُ وَ مَأْوَاهُ وَ مُنْتَهَاهُ» غیبت امام یعنی غیبت همه خیرات. وقتی امام ظهور می کنند عالم متحول می شود، موانع کنار می رود، آن کلمه غیبی الهی در عالم ظاهرمی شود و همه خیرات از نو روی زمین محقق می شود. لذا آثاری که برای دوران ظهور گفته شده است در واقع آثار خود امام است، چیزی در عرض امام نیست. اگر خورشید طلوع می کند و هوا روشن می شود این اثر خورشید است، اگر هوا گرم می شود اثر خورشید است، اگر گیاهان می رویند اثر خورشید است، چیزی غیر از اثر خورشید نیست. اگر گفته شده است وقتی امام ظهور کرد زمین برکاتش را بیرون می ریزد و آسمان برکاتش را نازل می کند، عدل و حیات محقق می شود نور محقق می شود و... همه در مسیر هدایت قرار می گیرند، همه می توانند - شاید این طور است- ملکوت و باطن عالم را ببینند، همه باطن بین می شوند، همه اهل یقین می شوند و عقول کامل می شود این ها چیزی جز خود امام نیست. لذا اگر کسی دنبال یک چیزی غیر امام باشد او دنبال ظهور امام نیست بلکه دنبال اوهام و خیالات خودش است. همه چیز در خود امام و ولایت امام است. کلمه عقل خود امام است. کلمه ماء و حیات خود امام است، نور خود امام است، عدل خود امام است، خیر و برکت خود امام است. لذا از امام به بهار تعبیر می شود «السلام علی ربیعِ الأنام»(12) خود امام بهار موجودات زنده و خوبان عالم است. کسی که به امام برسید در فصل بهار است و کسی که به امام نرسد در فصل پاییز زندگی می کند و از حیات دور است. همه چیز خود امام است و این حقیقت در حجاب است که یک مورد آن حجاب دشمنان، اولیا طاغوت، سقیفه و... است. وقتی این حجاب کنار رفت و آن کلمه غیبی الهی ظهور می کند. طبق آن چه در اخبار آمده است یکی از مصادیق و موارد غیب در آیه «الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ‏ بِالْغَيْب‏» امامزمان(عج) است.(13) وقتی امام ظاهر می شود عقل و حیات و علم هم ظاهر می شود؛ عقل کامل می شود،عالم نورانی میشود

و همه اهل مشاهده ملکوت می شوند و به حیات طیبه می رسند. وقتی نفَس رحمانی امام به انسان ها می خورد زنده می شوند: «فَانْظُرْ إِلى‏ آثارِ رَحْمَتِ‏ اللَّهِ‏ كَيْفَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» در دعای عصر غیبت است می خوانیم: «أَحْيِ‏ بِهِ‏ الْقُلُوبَ‏ الْمَيِّتَة وَ اشْفِ بِهِ الصُّدُورَ الْوَغِرَة»(14) قلوب مرده با امام زنده می شوند و خود ولایت امام شفای همه بیماری ها است همین طور که قرآن شفا دهنده است «وَ شِفاءٌ لِما فِي‏ الصُّدُور»(یونس/57) و بخل، کبر، حسد، شرک و صفات رذیله انسان با قرآن شستشو داده می شود، خود امام شفای بیماری های باطنی ما هستند. اگر ولایت امام به قلب انسان رسید زنده می شود، به توحید و طهارت می رسد، بخل و کبر و صفات رذیله از او رخت می بندد؛ صفات نورانی مثل عدل، جود، سخاوت، توکل، یقین و زهد در قلب انسان همه خود امام است و چیزی غیر امام نیست.

4شش وظیفه منتظران ظهور انتظار ظهور، انتظار خود امام است. وقتی خود امام ظاهر شد همه حقیقت ظاهر می شود. گاهی برای یک نفر مثل سلمان امام ظهور جزئی پیدا می کند سلمان موجودی می شود دارای علم، حیات طیبه، طهارت، عدل و از صفات رذیله پاک می شود، به توحید، یقین و ایمان می رسد و تا درجه دهم ایمان می رود. درجه دهم ایمان ظهور ولایت امیرالمومنین است و چیز دیگری نیست. لذا انتظار ظهور، انتظار خود امام است. مهم ترین وظیفه ما در عصر غیبت انتظار است، انتظار خود امام، نه انتظار چیز دیگری. اگر کسی از ظهور رفاه و عدل بخواهد، او در انتظار امام نیست. امام خود کلمه عدل هستند. خود ولایت امام وادی ایمن است. سرزمین ولایت امام فصل بهار و فصل رویش نعمت های الهی و ظهور نعمت های الهی است، لذا انتظار ما انتظار خود امام است این انتظار چند حکم دارد. اول شناخت امام است. کسی که امام را نمی شناسد منتظر امام نیست، منتظر چیز دیگری است؛ می خواهد ارزانی شود می گوید امام بیاید شأن امام این نیست. مورد دوم معرفت اهداف امام و آثار ولایت امام است. وظیفه سوم دلبستگی و دلدادگی به این اهداف و تحقق آثار اما است. مورد چهارم امیدوار بودن به این است که این آثار مثل عدل، حیات طیبه، نور، رفاه، امنیت، علم، کمالِ عقل و... در عالم محقق شود. منتظر نباید مایوس باشد. وقتی ما از یاس نجات پیدا می کنیم که امام را بشناسیم و الّا کسی که امام را نمی شناسد هیچ وقت نمی تواند باور کند که در عالم حیات طیبه و عدل پیدا می شود، ولی وقتی امام را شناخت می فهمد ظهور امام یعنی عدل، حیات، امنیت، نور، بصیرت. وظیفه پنجم این است که انسان خود را وقف این اهداف کند. کسی که دلبسته به امام و اهداف امام است، امیدوار به تحقق آن اهداف است و آن اهداف را شناخته، به طور طبیعی خودش را وقف امام و ظهور او می کند و منتظر امام می شود. خصوصیت این انسان منتظر که وظیفه ششم است این است باید اهل حلم و صبر باشد، علامت شناس باشد. او به دنبال دولت مستعجل نیست، هر جای تاریخ که ایستاده خودش را وقف امام را می کند. امام کی می آید؟ به تو چه مربوط است؟ به من چه مربوط است؟ ما امیدواریم همین امروز واقع شود، ولی این ربطی به ما ندارد که امام امروز می آید یا هزار سال دیگر. به ما چه مربوط است؟ تدبیر الهی است مربوط به خود امام است. ما هر جای تاریخ که هستیم باید خودمان را خرج امام کنیم می شود، منتظر دنبال دولت مستجعل هم نباشیم. باید صبر کنیم و حلیم باشیم. یکی از مهم ترین ارکان انتظار صبر و حلم است. طلب دولت مستجعل کردن و عجله داشتن کار را پیش نمی برد. هر کاری وقت خودش را دارد. منتظر برای تعجیل ظهور دعا می کند و مومن ظهور امامش را نزدیک می بیند: «إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيداً وَ نَراهُ‏ قَرِيبا»(معارج/6-7) این یک تحول معرفتی است. وقتی انسان به معرفت رسید همیشه ظهور را کنار خودش می بیند. بنابراین پنچمین رکن این است که دنبال دولت مستجعل نباشیم. با عجله کار پیش نمی رود با حلم و صبر و استقامت خود را وقف کنیم وکار نداشته باشیم کی امام می آید به ما چه مربوط است؟ امام وظیفه الهی خود را در عصر غیبت انجام می دهند. وقتی ماموریت شان تمام شد عصر ظهور فرا می رسد و آن گاه ماموریت دوم خود را انجام می دهند. ما باید کار خودمان را خوب انجام دهیم. انسان وقتی منتظر است که با همه وجود اهداف امام را شناخته و دنبال چیز دیگری نیست؛ دنبال خود امام و ظهور امام است و هر جای عالم که هست خودش را وقف امام و اهداف بلند امام می کند. لذا اگر کسی منتظر امام باشد- هرجای عالم که هست- مثل کسی است که در جنگ بدر کنار وجود مقدس رسول الله بوده است، مثل کسی است که در عاشورا کنار سیدالشهداء بوده است، مثل کسی است که در خیمه امام زمان کنار حضرت است و در کنار حضرت شمشمیر می زند. مهم ترین وظیفه ما الان نسبت به امام همین است. همین انتظار که عرض کردم افضل اعمال است و همه زندگی انسان باید تحت پوشش آن قرار بگیرد. انتظار عملی در عرض همه اعمال نیست، یک رویکرد است که همه زندگی انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. پی نوشت ها: (1) كمال الدين و تمام النعمة، ج‏2، ص: 516 (2) الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏1، ص: 200 (3) الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، ج‏2، ص: 381 @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین_ایتا

🌷 شاه کلید عاقبت بخیری... 🎙استاد عالی ┄┅═✧❁🌷یازهرا🌷❁✧═┅┄ @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین

⭕️سه رازمهم از خواص نماز شب سخنران دکتر رفیعی🎤 @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین_ایتا

📌 #شاگردان #ایرانی امام #عسکری(ع) امام حسن عسکری(ع) ۱۰۲ نفر شاگرد برجسته و راوی تربیت کرد که برخی از آنان #ایرانی بودند. 1⃣ حسین فرزند #اشکیب مَروَزی #قمی: وی از عالمان #شیعه و از اساتید کلینی بوده و در شهر #مرو به دنیا آمده است. اشکیب، آگاه به دانش #کلام، #حدیث و نویسنده کتاب های حدیثی و راوی کتاب #صحیفه_سجادیه امام #سجاد(ع) است. وی مدتی ساکن #سمرقند و شهر کَش بوده و سپس به #قم #مهاجرت کرد و خادم قبر حضرت #فاطمه_معصومه شد. 2⃣ محمدبن حسن #صفار: وی از عالمان و راویان حدیث شیعه #قم است. وی دارای ۳۸ کتاب درباره اعتقادات، مسائل شرعی و آداب اجتماعی و زندگی روزانه شیعیان است. مهمترین کتاب وی کتاب #بصائرالدرجات درباره #مناقب اهل بیت(ع) است. 📚 نجاشی، رجال، ص۴۴، ۴۳۸، ۳۵۴، 📚صحیفه سجادیه. @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین_ایتا

🔊 #صوت_مهدوی 🎵 #پادکست «نشانهٔ آخرین امام» 🎙 استاد #عالی ✅ نشانه‌هایی که امام عسکری علیه السلام برای امام بعد از خودشون ذکر کردند. @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین_ایتا

در مسیر بندگی 1102 در كتاب «إقبال»، سيّد بن طاووس با إسنادش به أبي‌جعفر طوسي، و او با إسنادش به امام حسن عسكري عليه السّلام روايت مي‌كند كه آن حضرت فرمودند:عَلاماتُ المؤمنِ خَمسٌ: صَلَواتُ إحدي و خَمسينَ، و زيارةُ‌ الأربعينَ، و التَّخَتُّم بِاليَمينِ، و تَعفيرُ الجَبينِِ، و الجَهْرُ بِبسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ. «نشانه‌هاي مؤمن پنج چيز است: اوّل: نماز پنجاه و يك ركعت (واجب و نافله در طول شبانه روز). دوّم: زيارة اربعين حضرت سيّد الشّهداء عليه السّلام. سوّم: انگشتر در دست راست نمودن. چهارم: پيشاني بر خاك گذاردن. پنجم: بلند گفتن بسم‌ الله ‌الرّحمن الرّحيم در نمازهاي جهريّه (صبح، مغرب و عشاء) @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین_ایتا

🖤شیعه از زبان امام حسن عسکری(ع) 🎙حجت‌الاسلام رفیعی #منبر_بزرگان @manbarmajma #کانال_سخنرانی_مجمع_الذاکرین_ایتا