#اربعین در ایامی که گذشت به دلیل سفر اربعینی فرصت نگاشتن مطلب جدید نبود. امروز دیدم دوست عزیز جناب آقای مرتضی کریمی مطلب خوبی در کانالش نوشته و از بعد دیگری اربعین را دیده است. نکاتی بسیار صحیح و بجا و قابل تأمل است اگر بخواهیم این حرکت بماند و اصالتش را حفظ کند： جهرمی ها، در کربلا موکبی ده هزار نفره دارند و علاوه بر پذیرایی از ایرانی ها، میزبان زائران بین المللی به ویژه از هند و پاکستان هستند. به لطف خدا، دو سه روزی در خدمت این عزیزان بودم. دغدغه های بین المللی به جای خود! با احترام به تمام زائران ایرانی و با ابراز باور راسخ به جایگاه برجستۀ پدیدۀ پیاده روی اربعین، به نظر می رسد مهم تر از پرداختن به شمار زائران، نگرانی های ترافیکی، آموزش عربی، نحوۀ برخورد با عراقی های دوست داشتنی و موکب هایشان و مانند آن، آموزشِ زائران ایرانی در ارتباط با جنبه های فردی و اجتماعی (در قبال هم وطنان) است. اگر به تمدّن ساز بودنِ جریان اربعین باور داریم باید بپذیریم که زائرانِ ایرانی به اندازۀ کافی برای نقش آفرینی در این جریان آموزش ندیده اند. به چند مثال ساده اکتفا می کنم: به لحاظ فردی، گروهی از زائران نمی دانند برای این که به اصطلاح نامشان در میان زائران اربعین ثبت شود، آیا باید به تمام شهرهای زیارتی سفر کنند، آیا سلام از راه دور کافی است یا باید به حرم نزدیک شد، میزان اهمیت پیاده روی چقدر است، حتما باید کلّ مسیر نجف به کربلا را پیاده روی کرد، آیا ره توشۀ معنویِ سفر اربعین به اندازۀ سفرهای عادی و خلوت به عتبات است، زمانی که نمی توان به ضریح رسید و با امام خود خلوت و حال روحانی کسب کرد زیارت قبول است یا نه و ... امّا به لحاظ اجتماعی که دغدغۀ اصلیِ نگارنده است مسأله جدّی تر است و خلاصه اش، درک دو مفهوم سادۀ استحباب و وجوب است. چند ملیون ایرانی که چند روز و شب با هم در موکب ها، زندگی گروهی را تجربه می کنند بایست عمیقا به این باور رسیده باشند که در مسیر پر از خیر و برکت اربعین، نباید واجبات را فدا کرد. مثال ها بسیار دم دستی است؛ از آزردن دیگران با سروصدا، سیگار کشیدن، رعایت نکردن نوبت در صف های مختلف (از مرز گرفته تا پیدا کردن جا در موکب ها و پذیرایی ها) و حتّی زیر پا گذاشتن قوانین رانندگی در شهرهای ایران گرفته تا بدحجابی و آرایش، اسراف در مصرف آب و غذا، آلوده کردن محیط زیست، تماس با نامحرم، عدم رعایت آداب معاشرت و مانند آن. باید پذیرفت که رسانه های گروهی به ویژه صدا و سیما، هر چقدر به درستی، در ترغیب مردم به حضور پرشور در زیارت اربعین موفق بوده اند در آموزش مردم، قدم خاصّی برنداشته اند. صداوسیمایی که برای مثال، با چند سال کار تخصصی، توانسته فرهنگ رانندگی مردم به خصوص در ایّام نوروز را ارتقا ببخشد باید برای اربعین، تدبیرهای کوتاه مدّت، میان مدّت و بلندمدّتی بیاندیشد. البتّه شاید یکی از موانع سر راه این است که همین که بعضی از این مشکلات، برجسته می شود گروهی فریاد توهین به زائران امام حسین علیه السلام بلند می کنند! این تابو را باید شکست. آموزش های این گونه، هم حظّ معنوی زائران ایرانی را بالاتر می برد، هم خاطرات خوش همسفری به جا خواهد گذاشت و هم تصویرِ بهتری از فرهنگ ایرانیان در ذهن میزبانان عراقی ترسیم خواهد کرد. این آموزش، طرح و برنامۀ جامع می خواهد. سفری که در کمتر از 20 روز، چند ملیون ایرانی را راهی عتبات می کند مستلزم آن است که مسافرانش در تمام سال و نه فقط در ایّام منتهی به اربعین، آموزش داده شوند، چه به لحاظ فردی و چه اجتماعی. از نظر نگارنده، رسانه های گروهی به ویژه صداوسیما، می بایست در ایام سال، و نه فقط در محرم و صفر، حداقل آموزش هفتگی داشته باشند (مثلا یک روز در هفته در قالب برنامه ای مثل سمت خدا از شبکه های پربیننده و نه صرفا قرآن یا افق) تا ان شاء الله به تدریج، فرهنگ زیارت اربعین، غنی تر شود و زوّار ایرانیِ اربعین، پرچمدارِ تمدّنی شوند که ان شاء الله زیارت اربعین، پایه گذار آن خواهد بود. #اربعین_حسینی #فرهنگ_اربعین @hararememoirs 🆔 @MarkazeDonya