🔶فقه امام صادق (ع) پاسخگوی همه نیازهای بشر تا قیامت 🔸امام خمینی (ره) «معرف حضرت صادق- سلام اللَّه عليه- بعد از اينكه خود پيغمبر معرف است، خود وجودش معرف است. اين فقهى است كه با زبان ايشان بسط پيدا كرده است كه براى احتياج بشر از اول تا آخر، هر مسئله‏اى پيش بيايد، مسائل مستحدثه، مسائلى كه بعدها خواهد پيش آمد، كه حالا ما نمى‏دانيم، اين فقه از عهده جوابش بر مى‏آيد و هيچ احتياج ندارد به اين كه يك تأويل و تفسير باطلى بكنيم. خود فقه، خود كتاب و سنت، خود فقهى كه اكثرش را حضرت صادق- سلام اللَّه عليه- بيان فرموده است، اين فقه همه احتياجات صورى و معنوى و فلسفى و عرفانى همه بشر را در طول مدت الى يوم القيامه [تأمين كرده،] اين محتوايش اين طور است.» 📚صحيفه امام، ج‏20، ص: 409 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶نقش اراده و طلب عمومی مردم در احکام حکومتی «طلب عمومي» هر چه شديدتر باشد، امكان برتري اسلام نسبت به كفر حاصل مي‌شود. در نتیجه امكان پیاده کردن احكام در داخل پيدا مي‌شود. اگر حاكمیت بخواهد طلب عمومي مردم را تغيير بدهد؛ سراغ اهواء جزئي نمي‌رويد و مردم را تحريك مي‌كنيد که مظالم دنيا چگونه است و وضعيت كفر در عالم چه مي‌كند. انزجار از ظلم كه يك امر فطري است، وسيله هماهنگ شدن و همدل شدن داخل را فراهم مي‌كند. اما گاهی سخت گيري مي‌كنيد، مي‌گوييد: تو پايت را عقب یا جلو گذاشتي! تو موي سرت پيداست! تو چنين و چنان هستی! در زهد فردي دقت می کنیم! در این صورت حكومت شما دچار درگيري‌هاي داخلي مي‌شود و ميدان باز مي‌شود براي كفار كه تحريكات داخلی را شديد كنند. حضور شما در دفع سبيل كفر نسبت به اصل اسلام کم می شود و بر سر امور جزئي دعوا می کنید! بنابراین صورت مسأله را به دو گونه می توان طرح کرد؛ اول، بالارفتن ظرفيت قدرت، يعني «طلب عمومی» که بر اساس آن مشخص می شود که كل جامعه چه تكليفي در برابر طلب كفار دارند. طلب دو اُمت در تقابل یکدیگر است و «نفي سبيل» این جا معنا پیدا مي‌كند. دوم، حکومت از قبیل وجوب کفایی است و من به الكفايه در حاکمیت هست. قيام به حاکمیت و عِدّه و عُدّه ای که لازم است، به قدر كفايت هست. اگر دولت بخواهد نظام مديريتش را اصلاح كند، به ميزاني كه آبرومند است مي‌تواند اين كار را بكند؛ به ميزاني كه حرفش خريدار دارد! در غیر این صورت وجود مبارك مولي الموحدين (عليه افضل الصلوات المصلين) يك قاضي را مي‌آيد عوض كند، فریاد وا عمرا بلند می شود! 📚دوره مبادی اصول فقه احکام حکومتی

🔶احکام حکومتی از قبیل «مَجَارِيَ الْأُمُورِ» 🔸مرحوم سیدمنیرالدین حسینی (ره) كارهاي فقاهتي كه در احكام حكومتي لازم است، چند دسته هستند: اول؛ رهبري مقياس توسعه است؛ به عبارت ديگر «تغيير مقياس» كه خود عين رهبري است، دوم؛ تنظيم نسبت هاست كه مرتبه نازل آن است. سوم؛ مسائل قضا و حكم است، آیا اين قضا و حكم فقط مواردش بين متخاصمين و امور جزئيه است؟ يا اينكه تعريف آن را از خود روايات هم به گونه ديگر مي‌شود ملاحظه كرد؟ اين روايت شريف را ملاحظه بفرماييد: «مَجَارِيَ الْأُمُورِ وَ الْأَحْكَامِ عَلَى أَيْدِي الْعُلَمَاءِ بِاللَّهِ الْأُمَنَاءِ عَلَى حَلَالِهِ وَ حَرَامِه‏» . البته در فصل خودش باید كار اجتهادي روي اين‌ روایت با اصول استنباط احكام حكومتي انجام بگيرد. اینجا صرفاً به عنوان مؤيد دقت كنيم؛ اين روایت چه فرقي دارد با آن جا كه فرمودند: «فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ» ؟ بحث تقليد يک مساله است، بحث اين كه اگر نزاع را ببرد نزد غير اهل آن، رجوع به طاغوت كرده، بحث ديگری است. «مَجَارِيَ الْأُمُورِ» كه از قبيل «قضا» نيست. در «قضا»، شما بين متخاصمين مسايلي را حل مي‌فرماييد، اما امور و مجاری امور سنخ دیگری است؛ الان كار بانك مركزي در سياست گذاري پولي چيست؟ اگر سياست را به نفع صنعت گذاشت، كشاورزي شكست مي‌خورد. اگر به نفع كشاورزي گذاشت، صنعت تضعيف مي‌شود. اگر سياست پولي را به نفع توليد نيروي انساني و خدمات گذاشت، هر دوي آن‌ها تضعيف مي‌شوند. مثل اينكه اگر بین دو آبادی، یک خیابان جدید کشیدیم، رفت و آمد از خیابان قدیمی به خیابان جدید منتقل می شود و مغازه های جاده قبلي متروكه مي‌شود! صاحبان آن¬ها مجبور می شوند کنار جاده جدید مغازه بخرند. رشته امور زندگي مردم تغییر می کند؛ شغل ها را باید تغییر دهند، با یک تصمیم، برخی شغل ها دیگر صرف اقتصادی نمی کند. احكام خرد، سرجای خودش ثابت است قبلاً به احکام خرد عمل مي‌كردند، الان هم عمل مي‌كنند، اما مجاري امور تغییر کرده است. مجاري امور از قبيل احكام تقليدي و قضاوت نيست. آنها را ‏«عَلَى أَيْدِي الْعُلَمَاءِ» توصيف می کند. 📚دوره مبادی اصول فقه احکام حکومتی 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

👇👇👇 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

📚دوره مبادی اصول فقه احکام حکومتی 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

📚دوره مبادی اصول فقه احکام حکومتی 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶الگوی حکومت دینی 🔸علامه طباطبایی (ره) و لكن على أي حال أمر الحكومة الإسلامية بعد النبي ص و بعد غيبة الإمام كما في زماننا الحاضر إلى المسلمين من غير إشكال، و الذي يمكن أن يستفاد من الكتاب في ذلك أن عليهم تعيين الحاكم في المجتمع على سيرة رسول الله ص و هي سنة الإمامة دون الملوكية و الإمبراطورية و السير فيهم بحفاظة الأحكام من غير تغيير،و التولي بالشور في غير الأحكام من حوادث الوقت و المحل كما تقدم و الدليل على ذلك كله جميع ما تقدم من الآيات في ولاية النبي ص مضافة إلى قوله تعالى: لَقَدْ كانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ: «الأحزاب: 21». 📚 الميزان في تفسير القرآن، ج‏4، ص: 125 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶دو نوع تلقی از رابطه دولت ها و مردم 🔸مقام معظم رهبری «دو نوع تلقی از رابطه دولت­ها و مردم وجود دارد در فرهنگ سیاسی و اجتماعی. یک تلقی زمامداری که همین تعبیر زمامداری هم حاکی از همان مفهوم و تلقی است. انسانها زمامی دارند و این مهار در دست عده ای است آنها را هل می دهند و یا می کشانند به هر طرفی که دلشان بخواهد. ممکن است آنچه دلشان می خواهد به مصلحت مردم باشد، ممکن است به زیان مردم باشد، اما مردم به هر حال کشانیده شده و هل داده شده هستند. زمام دست یک عده است؛ این یک تلقی. یک تلقی دیگر این است که نه، اگر چه مردم باید هدایت بشوند و راهنمایی بشوند و حتی در مواردی تخلف ها، تعرض ها و سرکشی ها و طغیان ها باید با قدرت و قاطعیت مقابله و مواجهه بشود؛ اما حرکت اصلی به دوش خود مردم و تابع اختیار خود مردم است. این خود مردمند که باید حرکت کنند، اگرچه به هدایت مِن الله و یا مِن اولیاء الله، اما خود مردم باید انتخاب کنند، اختیار کنند و بروند. تلقی اسلام از حکومت، این دومی است. آنی که ما از متون اسلامی و از شیوه­ی حکومت اوصیاء الله می فهمیم، این دومی است.» 📚2/10/1359‎ 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶رساله‎ای برای حاکمیت 🔸 استاد علیدوست شاید بتوان گفت به دو رساله، دو توضیح المسائل، دو تحریر الوسیلة، دو منهاج الصالحین، دو عروة الوثقی نیاز داریم. یکی را باید دست مردم، مغازه‎دارها، بازاری‌ها و ... داد و یکی را به دست دولت و دولتی‌ها. گرچه شاید بتوان در این مثال مناقشاتی کرد ولی فرض کنید به یک خانمی بگوییم حیا داشته باش. می‌پرسد برای حیا داشتن باید چه‎کار کنم؟ باید این فرد را داخل برنامه ببریم و بگوییم که مثلاً جلوی نامحرم آرایش نکن، صدای خودت را جلوی نامحرم جذاب نکن یا «فَلاٰ تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ» ، یا اگر حالت اعراض‌گونه دارد بدون اذن شوهر از منزل بیرون نیا، بدن خودت را بپوشان و ... . این حیا در حجاب و حرمت آرایش می‌رود. اما همین دستور به حیا برای حاکمیت معنای دیگری می‌دهد. می‌توانیم بگوییم باید جامعه را برای حاکمیت عفیف کنی یعنی باید طوری برنامه‎ریزی کنی که مثلاً حاصل جامعه‎ای که تو بر آن حاکم شدی، بعد از ده سال جامعه عفیف باشد و هکذا فعلل و تفعلل. [اینها] چیزهایی [است] که ما ممکن است برای فرد نتوانیم بگوییم ولی برای حاکمیت می‌توانیم بگوییم. از این جهت فکر می‌کنم این روند باید در این کتاب بهتر دیده شود. 📚 هم اندیشی معنا 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶ضرورت اسلامی بودن ابزار و مدل های کارشناسی 🔸مرحوم استاد سیدمنیرالدین حسینی (ره) «مدل محاسبه» بايد اسلامي باشد، يعني عينكي كه با آن، اندازه گيري می كنند باید اسلامي باشد، همچنین مدل و روشی که با آن نسخه می دهند و استنتاج می كنند، جمع‌بندي می كنند، نیز بايد اسلامي باشد. وسيله‌اي كه مي‌خواهند قدرت را كه تشخيص دادند، قدرت مسلمين را برابر قدرت كفار موازنه كنند و متناسب با آن، تصميم به صلح يا جنگ بگيرند باید اسلامی باشد. جنگ در عرصه نظامي يا جنگ در عرصه فرهنگي يا جنگ در عرصه اقتصادي يا هر سه اينها باهمدیگر و با نسبت های مشخص که نیازمند نظام است. نظام موازنه مي‌خواهد كه بسنجد الان وضعيت مردم جهان نسبت به استكبار چگونه است؟ گرايش آنها نسبت به اسلام به چه ميزان است؟ الان اين حرف تا چه حد برد دارد؟ محاسبه اين¬ها نیازمند ابزارهاي متناسب خودش است. يك نفر هرچقدر هم که بسيار فقيه، با ورع و تقوا باشد، بدون هيچ كدام از اين ابزارها نمی تواند به صورت مقنن تشخيص ‌دهد. بله، ممکن است از باب اضطرار علمي، الان مجبور باشید با ابزارهاي كفر كار كنید، ولي بدون مطلق ابزار، تصميم گيري اقتصادي ممکن نیست. امام معصوم است؟! احاطه‌اش به اين امت و ملت كفر، از طريق علم غيرعادي است؟! هرچقدر هم که فقیه باشد، در اين جا «كمیت» را بايد عيني بداند. 📚دوره مبادی اصول فقه احکام حکومتی 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶حکم تعدد زوجات به دست ولی فقیه 🔸استاد مبلغی نظریه علامه طباطبایی در ثابت و متغیر این است که ما در شریعت، «ثوابت» داریم و «متغیرات». ثوابت آن‌هایی هستند که ریشه در فطرت ما دارند که حکم آن‌ها این است: «لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم». در مقابل، در مواردی که در فطرت ما وجود ندارند، بلکه حاصل تجربیات و مصالح بما هی مصالح هستند، ولی‌فقیه دخالت می‌کند. مثلاً بر اساس برداشت بنده از کلام ایشان در تفسیر المیزان، حکم تعدد زوجات جزو متغیرات است که چون ما به ازای فطری ندارد، اختیار قانون‌گذاری برای آن در دست ولی‌فقیه است. پس شریعت می‌تواند دارای انعطاف باشد، هرگاه رد پای خود شارع دیده شود.» 📚 چهارمین نشست هم‎اندیشی فقه حکومتی معنا 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee

🔶سنهوری و ترکیب فقه و حقوق 🔸 استاد مبلغی یک نکته درخور توجه است و برای ما شاید یک تجربه مهمی باشد، کاری که عبدالرزاق سنهوری کرده است: اصولاً او مدلی از اختلاط فقه و حقوق را پایه‌گذاری کرده است که لم یسبق له مثیل، بعد از او هم شخص دیگری این کار را انجام نداده است. کار سنهوری در «الوسیط فی شرح القانون المدنی» بسیار مهم است، نوعی آمیختگی و ارتباط حقوق و فقه در کلام ایشان واقع شده است. به نظر من کتاب سنهوری نیاز به بررسی منهجی و روشی دارد، حتی اگر بر سنهوری تمرکز و آن را بررسی کنیم، می‌توان مدلی از او درآورد. 📚شبکه اجتهاد، استاد مبلغی در نشستی در جمع طلاب مشهد: آفاق قواعد فقه اصطیادی در فقه معاصر اهل سنّت/ قواعد فقهی مصرف نظریه‌ پردازانه پیدا کرده است/ انبوهی از قواعد در آیات و روایات وجود دارد که نادیده می‌گیریم، 2/4/97. 🏠https://eitaa.com/feghhevelaee