نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌چرا قوانین پوشش برخی استارتآپها شبیه سفارتخانههای خارجی است؟
🔹اقدام شبکهای سکوهای اینترنتی فراتر از موضوع کشف حجاب است؛ ماجرای بازداشت معاون بینالملل سرآوا (هلدینگ بالادستی دیجیکالا) به اتهام جاسوسی نظامی نشان داد حکایت سکوهای اینترنتی مستقر در ایران، عمیقتر از یک کسب و کار صرف است.
🔹پلتفرم ها و کسب و کارهای استارتآپی یک تجربه مفید جهانی است که به اعتقاد کارشناسان به مرور عمده وظایف دولتهای سنتی را برعهده میگیرند و حکمرانی پلتفرمی جایگزین دیوان سالاری های پرهزینه سنتی می شود. شکی نیست که از این تجربه جهانی باید در کشورمان بهره بگیریم اما این گزارش به ابعاد ضد امنیتی برخی شرکتهای به ظاهر استارتآپی که عمدتا در یک زمان خاص با حمایت خارجی و در سایه غفلت مسئولین به صورت انحصاری رشد کرده، می پردازد.
🔹بهانه این گزارش، تصاویری است که از کشف حجاب جمعی از کارکنان دیجی کالا و تعدادی دیگر از سکوهای اینترنتی در فضای مجازی منتشر شد. شرایطی مشابه سفارتخانههای خارجی مقیم تهران که قوانین پوشش خود را مطابق با قانون کشور متبوعشان تعریف کردهاند. همین سکوها مهرماه سال گذشته نیز سمپات اغتشاشات بودند.
🔹برخلاف مدل های استارتآپی که یک ایده را به محصول تبدیل و آن را تجاری سازی میکند، اکوسیستم استارتآپی ایران صرفا مدلی از کپی سکوهای اینترنتی غربی است که به دلیل عدم حضور نسخه مشهور خارجی در ایران و ایضاً سرمایههای مشکوک خارجی، بعضا به صورت انحصاری بازار را به دست گرفتهاند. به عنوان نمونه، دیجیکالا به دلیل عدم حضور آمازون در ایران و همراهی برخی نهادهای حاکمیتی بود که توانست با استفاده از انحصار موجود رشد کند. همین موضوع برای برخی سکوهای مشابه داخلی نیز صدق میکند.
🔹اما اقدام شبکهای سکوهای اینترنتی فراتر از موضوع کشف حجاب است. ماجرای عماد شرقی معاون بینالملل سرآوا (هلدینگ بالادستی دیجیکالا) در سال ۱۳۹۷ مشخص کرد که حکایت برخی سکوهای اینترنتی مستقر در ایران، عمیقتر از یک کسب و کار صرف است. اتهام عماد ادوارد شرقی جاسوسی نظامی بود! این نشان میدهد باید از کمی بالاتر به پازل سکوها در ایران نگاه کرد. آنچه در ادامه میخوانید، صرفا با تکیه بر اطلاعات آشکار است.
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌پرده اول| سازمان سیا ۲ تشکیل میشود!
🔹دنیای امروز، عصر عملیات آشکار است. دنیا دیگر در سایه نمیچرخد. پایان جنگ جهانی دوم آغازی بر یک بازی بزرگ ۴۰ ساله بود. (CIA) آمریکا جبههای مخفی علیه رقیب شرقی گشود تا تئوری حکمرانی خود را در کشورهای بلوک رقیب اجرایی کند. اما واشنگتن پس از ۲ دهه جاسوس بازی به این جمع بندی رسید که ایجاد پایگاه هوادار در کشورهای هدف تنها از طریق شبکه مخفی میسر نیست. در همین راستا بود که بنیادی تحت عنوان موقوفه ملی برای دموکراسی (NED) در سال ۱۹۸۳ میلادی توسط دولت رونالد ریگان تأسیس شد.
🔹کلیدواژه دموکراسی سلاح آمریکا برای تضعیف دموکراسی، تفرقهاندازی میان یک ملت و دخالت در امور داخلی کشورها بوده که عواقب فاجعه باری به بار آورده است. نظیر آنچه سال ۲۰۰۴ و ۲۰۱۴ در اوکراین رخ داد و این کشور را تبدیل به میدان جنگ نیابتی ناتو با روسیه کرده است.
🔹چکسلواکی، مجارستان، رومانی، بلغارستان، و لهستان از جمله کشورهای هدف NED در دهه ۸۰ میلادی بود. هدف نهایی NED در جنگ سرد، فتح مسکو بدون شلیک یک گلوله بود.
🔹در گزارش ۲۲ سپتامبر ۱۹۹۱ روزنامه واشنگتن تحت عنوان «دنیای جدید کودتاهای بدون جاسوس» نقل قول قابل تاملی از بنیانگذار یهودی NED آمده است. آلن وینستین صریحاً میگوید: «بسیاری از کارهایی که ما امروز انجام میدهیم، ۲۵ سال پیش بهطور مخفیانه توسط CIA انجام میشد.»
🔹«وینستین» درباره براندازی شوروی از سوی «بوریس یلستین» میگوید که زمینه این پیروزی غرب مرهون شبکهای از عوامل آشکار بود. این عوامل در ملاءعام همان کاری را انجام دادند که CIA در خلوت انجام میداد. این شامل پرداخت پول و حمایت اخلاقی از گروههای سمپات و کار برای براندازی حکومت کمونیستی شوروی بود. بنیانگذار NED میگوید که پدیده شبکه سازی چیزی بود که ما در آن متخصص شدهایم.
🔹بنیاد NED دارای چهار زیرمجموعه است. مرکز شرکتهای خصوصی بینالمللی (CIPE) یکی از چهار موسسه اصلی NED و وابسته به اتاق بازرگانی آمریکا (U.S. Chamber of Commerce) به عنوان بزرگترین سازمان تجاری جهان است. سایپ در معرفی خود آورده است که ما تنها نهاد در جهان هستیم که برای حمایت از دموکراسی و تقویت بخش خصوصی کار میکند.
🔹سایپ در ادامه مینویسد: «یک بخش خصوصی قوی برای کار کردن به یک دموکراسی شکوفا نیاز دارد و بالعکس.» اما تقویت بخش خصوصی چه ارتباطی با دموکراسی دارد؟
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌پرده دوم| NED وارد ایران میشود!
🔹سیامک نمازی روز ۲۲ مهر ۱۳۹۵ در ایران بازداشت شد. شرح ماوقع آن از حوصله این گزارش خارج است. اما یکی از حوزههای فعالیت نمازی، استارتآپها بود. نمازی میگوید: «یک روز آقای گرشمن رئیس [وقت] NED گفتند که خیلی علاقمند هستند در ایران پروژهای را انجام بدهند و اگر من پروژهای مدنظرم باشه، آنها میتوانند کمک کنند. NED من را به سایپ معرفی کرد. چیزی که من تجربهکردم، این بود که این [نهادها] سرمایهگذاری طولانی مدت انجام میدهند و لزوماً به دنبال بازدهی سریع نیستند. نکته مهم در گام اول، شناسایی افرادی است که بالقوه میتوانند با نفوذ باشند. [این نهادها در قالب] پروژههای مختلف سرمایهگذاری میکنند، در حقیقت آنها را تعلیم میدهند و با افکار خود آشنا میکنند. رشد آنان به معنای رشد نفوذ آنان در سیستم است.»
🔹سیامک نمازی همین موضوع را از بعد دیگری به شرح ذیل تعریف میکند: «با چند تن از دوستان صحبت کردم که چرا یک دانشگاه مدیریت در ایران نمیزنیم؟ ... متوجه شدیم که میلیونها دلار برای این کار لازم داریم. من آن زمان NED بودم. NED [گفت] که میخواهیم در ایران پروژه انجام بدهیم. گفتم من در بخش خصوصی هستم، اصلا در کار جامعه مدنی و NGO نیستم. آنها من را به سایپ (CIPE) معرفی کردند. سایپ گفت که من پول اساتیدی که میخواهید بیاورید را میدهم.»
🔹بنیانگذار NED سال ۱۹۹۱ میلادی به واشنگتن پست گفته بود که موفقیت آمریکا در موضوع شوروی مرهون شبکهای بود که از طریق عوامل آشکار تغذیه میشد. به نظر میرسد که عوامل آشکار در دهه ۸۰ شمسی وارد ایران میشوند.
🔹نهادی موسوم به انجمن بینالمللی مدیران ایرانی (i-aim) سال ۱۳۸۴ در کانادا تاسیس شد. یکی از اعضای آن، سیامک نمازی بود. این نهاد روز اول تیر ۱۳۸۶ همایشی در ایران تشکیل داد. در این همایش عنوان شد که هدف، حرکت به سمت ایجاد یک دانشکده مدیریت با کمک مدیران و اساتید داخلی و خارجی در ایران است. این، همان پروژهای بود که سایپ قول تامین مالی داده بود.
🔹اما کودتای امنیتی ۸۸ این رویه را دچار سکته کرد. بلوک غرب نظارهگر بود که انتهای کودتای سبز به کجا میرسد. پس از شکست کودتا، پروژه در دهه ۹۰ شمسی از سرگرفته شد. اما این بار یک لایه عمیقتر شد.
🔹انجمن i-aim بانی پروژهای به نام iBRIDGES در خارج از کشور شد. پروژه iBRIDGES مدعی است که استارت آپها، دانشجویان و سرمایه گذاران را به هم متصل میکند و تمرکز بر روی ایرانیتبارها است.[4] برکلی (۲۰۱۴)، برلین (۲۰۱۵)، بارسلونا (۲۰۱۶)، تورنتو (۲۰۱۹) و کنفرانس مجازی (۲۰۲۰) در زمره جشنوارههایی بود که در قالب iBRIDGES تشکیل شد.
🔹حضور استارتآپهای ایرانی در این جشنواره با حمایت دولت یازدهم به عنوان امنیتیترین دولت تاریخ پس از انقلاب رخ داد. کمی دشوار است تصور کنیم دولتی که عمده وزرای آن از جناحی خاص در وزارت اطلاعات بودند، از عقبه این کنفرانس اطلاع نداشتهاند.
🔹معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری وقت روز ۲۸ دی ۱۳۹۳ اعلام کرد که رویدادی با عنوان «جشنواره کارآفرینی پل» در داخل کشور توسط انجمن بین المللی مدیران ایرانی (i-aim.org) تشکیل خواهد شد و کارآفرینانی که میخواهند در کنفرانس iBRIDGES حضور داشته باشند، میتوانند ایدههای خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. همان وقت اعلام شد که به بیش از ۱۰۰ کار آفرین هزینه کامل مسافرت و حضور در این کنفرانس پرداخت خواهد شد و برای تسهیل ویزا ایشان نیز اقدام خواهد گردید.
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌دیجی کالا یکی از شرکتهای حاضر در کنفرانس ۲۰۱۵ iBRIDGES در برلین بود.
🔹مدتی بعد، هلدینگ سرآوا یکی از سرمایه گذاران دیجی کالا در اردیبهشت ۱۳۹۵ بیانیهای با این مضمون داد که ۶۰ میلیون یورو سرمایه اروپایی جذب کرده است. در این بیانیه آمده: «شرکت سرمایه گذاری پامگرنت (Pomegranate) شریک اروپایی سرآوا، موفق به جذب ۶۰ میلیون یورو سرمایه جدید از دهها سرمایه گذار اروپایی شد.» لازم به ذکر است که شرکت پامگرنت همزمان در شرکتهایی نظیر کافه بازار، علی بابا، نوار، باهمتا و شیپور سرمایه تزریق کرده است.
🔹همزمانی ۲ واقعه در سوئد با این جذب سرمایه قابل تامل است. شرکت پامگرنت (Pomegranate) سال ۲۰۱۴ تاسیس شد و بلافاصله در یک پروژه ایرانی سرمایهگذاری کرده است. از طرفی، فردی ایرانیتبار به نام آزیتا راجی در بهمن ۹۴ به عنوان سفیر جدید آمریکا به سوئد میرود.
🔹راجی پس از انقلاب و سرنگونی رژیم شاه همراه خانوادهاش از ایران رفت و در حوزه اقتصادی (تعدادی بانک و موسسه مالی) فعال بود. مضاف بر این، «اوباما» رئیس جمهور وقت آمریکا در پیام نوروزی سال ۱۳۹۵ به ایرانیها گفت: «من جملهای برای جوانان ایران دارم که رویای پیگیری اشتغال و اثرگذاری در جهان را دارند. این به معنای دسترسی به فناوریهای نوین خواهد بود، از جمله فناوری اطلاعاتی که به شما کمک میکند، استارتآپهای ایرانی هستند.» اما علت علاقه تاریکخانه امنیتی آمریکا به استارتآپها در ایران چیست؟
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌پرده سوم| بازی جربزه مرغ!
🔹واقعهای روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ رخ داد. این اتفاق هنوز به عنوان یک حادثه قضاوت میشود امّا وقایع بعدی منجر به اتفاقات قابل تاملی شد. برخی سکوهای اینترنتی مستقر در ایران به صورت شبکهای واکنش نشان دادند.
🔹این نکته حائز اهمیت است که این به اصطلاح استارتآپها در یک هلدینگ مشترک هستند. به عنوان نمونه؛ آپارات، فیلیمو، سینما تیکت، صباویژن و آپارات کودک متعلق به هلدینگ صبا ایده است.
🔹یا در نمونهای دیگر، هلدینگ سرآوا سرمایهگذار بالادستی گروه دیجیکالا، گروه علی بابا، گروه پژواک، نوار، باهمتا، شیپور و هلدینگ هزاردستان است.
🔹گروه دیجیکالا خود شامل دیجیکالا، دیجی استایل و فیدیبو است. گروه علیبابا خود شامل علیبابا، جاباما و زورق است. هلدینگ هزاردستان خود شامل کافهبازار، دیوار و بلد است. گروه پژواک خود شامل فاینال تارگت، ادرو و اینتوورک است. تخفیفان، الوپیک و چیلیوری نیز از جمله سکوهایی است که سرآوا در آن سرمایه گذاری کرده است.
🔹اکنون به صورت سریالی تصاویری از اندرونی سکوها منتشر میشود که کشف حجاب کردند. موج اول زمستان بود. اکنون دیجی کالا، طاقچه و ازکی در آستانه سالگرد اغتشاشات، اقدام به انتشار عکس کشف حجاب دسته جمعی کارکنانش کرده و آن را در فضای مجازی منتشر کردند.
🔹نکته جالب ماجرا اینجاست که وزارت خارجه آمریکا نیز نسبت به پلمب ساختمان اداری دیجی کالا واکنش نشان داد! «متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا میگوید پلمب ساختمان شرکت دیجیکالا حامل این پیام است که حکومت این کشور از هیچ اقدامی برای کنترل زنان و دختران، حتی «بستن راه تنفس» شرکتهای استارتاپی محلی رویگردان نیست.
🔹چرا واشنگتن باید به وقایع یک شرکت در ایران واکنش نشان دهد؟ «مهدی محمدی» مشاور رئیس فعلی مجلس در امور راهبردی سال ۱۳۹۴ عبارات قابل تاملی پیرامون سکوها بیان کرد. این کارشناس امور بینالملل- امنیتی معتقد است: «نقش خانواده نمازی را در تاسیس نایاک میبینیم. خانواده نمازی در حزب دموکرات آمریکا به شدت منتفذ هستند. نایاک در حوزه سیاست خارجی و حوزه لابی بین بخش خصوصی و دولتی ایران و آمریکا درگیر است. وقتی جلوتر میرویم، شاهد آن هستیم که همین افراد در حوزه محیط زیست تعدادی NGO زدند و ظاهرا در موضوع محیط زیست فعال هستند. همین حلقه در مذاکرات هستهای وجود دارند. چرا باید یک تعداد معدود این حجم از فعالیت را انجام دهند؟»
🔹این کارشناس امور امنیتی و بینالمللی در سال ۱۳۹۴ گفت قدرتمندترین شبکه آمریکا در ایران مربوط به شبکه نایاک، نمازی و ترتیتا پارسی است و از شبکه اطلاعاتی آمریکا در ایران مهمتر هستند. محمدی در ادامه افزود: حجم فعالیتهایی که این شبکه انجام میدهد، حجم دادهای که جمع آوری میکند، شبکه سازی که در ایران کرده است، ارتباطاتی که با دستگاههای حاکمیتی برقرار کرده است را هیچوقت یک شبکه اطلاعاتی محض که ماهیت آن امنیتی-جاسوسی است، نمیتواند انجام دهد. شما یکی از این افراد را دستگیر کنید، صدای مجامع حقوق بشری بلند میشود که یک کارآفرین بازداشت شد. دیگر نام عامل امنیتی را نمیآورند.
🔹به نظر میرسد عواملی در شبکه استارتآپی مستقر در ایران، سکوها را وارد بازی جربزه مرغ (Chicken Game) با نظام کردهاند. این مدل از منازعه در تئوری بازیها شبیه به دوئلهای هالیوودی است. دو طرف سوار بر ماشین با سرعت به سمت هم میآیند تا در انتها مشخص شود چه کسی تسلیم میشود. غفلت برخی مسئولین و ایجاد شرایط انحصار برای این پلتفرمها و عدم نظارت، با ادبیاتی مثل دفاع از کسب و کار و ایجاد اشتغال و نظایر آن تقلیل ماجرا و ساده اندیشی است که هر چقدر بیشتر تعلل شود خسارات آن جبران ناپذیرتر خواهد شد.
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌ماموریت دشوار هاکان فیدان از نظر سردبیر "میدل ایست آی"
🔹توجه به عملکرد هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه، از موضوعات جالب توجه بسیاری از رسانه های این کشور است. چرا که برای اولین بار در تاریخ جمهوری ترکیه، رئیس سرویس اطلاعاتی این کشور، به عنوان وزیر امور خارجه منصوب شد.
🔹در عین حال، برخی از تحلیلگران خارجی نیز علاقه مند هستند تا در مورد فیدان قلم زنی کنند و به این موضوع بپردازند که اساساً اردوغان، از این اقدام چه هدفی داشته و چرا دستگاه دیپلماسی را به یک چهره امنیتی سپرده است.
دیوید هرست، سردبیر میدل ایست آی انگلیس، یکی از این تحلیلگران است. او به تازگی مطلبی در مورد هاکان فیدان نوشته که به شکل گسترده مورد توجه رسانه های ترکیه نیز قرار گرفته است.
🔹آیا فیدان یک شاهین است؟
دیوید هرست در مقاله خود به این موضوع پرداخته که انتصاب هاکان فیدان، مهمترین انتصاب در کابینه اردوغان بوده و می توان آن را مهمترین تصمیم برای حفظ قدرت در سومین و آخرین دوره ریاست جمهوری اردوغان دانست.
🔹فیدان در 13 سال گذشته میت را ترمیم کرده و آن را به یک سرویس اطلاعاتی در حال تکامل و سازگاری با تهدیدات جدید تبدیل کرده است. به همین خاطر، طبیعی بود که ارتقا یابد.
🔹«به عنوان یک قانون بدیهی در سراسر جهان، وظیفه اداره یک سازمان اطلاعات ملی، به چهره هایی داده می شود که به خاطر سوابق نظامی گری و امنیتی، آنها را شاهین می نامند. چنین پست های حساسی در خاورمیانه نیز تنها به افراد بسیار نزدیک یا خانواده و فرزند سپرده می شود. اما هاکان فیدان نه یک شاهین است، نه نزدیک به خانواده رئیس جمهور. او یک دانش آموخته علوم سیاسی است که زیر نظر نورمن استون مورخ و آکادمیک اسکاتلندی آموزش دیده است. اگرچه او مدتی در ارتش خدمت کرده، ولی یک شاهین نظامی نیست. او یک روشنفکر است نه یک قلدر. او بیش از چند رئیس جمهور اخیر ایالات متحده کتاب می خواند! انگلیسی او روان است و چنان مطالعات گسترده ای دارد که می تواند هم در مورد چشم اندازهای ضعیف استقلال اسکاتلند بحث کند، هم درباره الهیات اسلامی.»
🔹انتصاب فیدان به عنوان رئیس سرویس اطلاعاتی در سال 2010 با سوء ظن بسیاری از سوی نهادهای امنیتی ترکیه روبرو شد. چرا که هم بسیار جوان بود و هم این که از چهره های حرفه ای و سرشناس دنیای اطلاعات و امنیت نبود. حتی ایهود باراک، وزیر جنگ وقت رژیم صهیونیستی، فیدان را به عنوان دوست ایران، در مظان اتهام قرار داد.
🔹به قول سردبیر میدل ایست آی، سرویس میت، یک عمر در داخل کار کرده بود و به عنوان مثال، مستشار یا رئیس سرویس، اسامی معشوقه های هر وزیر و نماینده مجلس را می دانست، اما نمی دانست چه کسی رئیس اطلاعات ارتش سوریه است! فیدان، قبل از آن که رئیس شود، مشاور نهاد نخست وزیری بود و در کشور نروژ با سران پ.ک.ک مذاکره کرد. اما فایل صوتی این مذاکره، توسط شاگردان فتح الله گولن افشا و منتشر شد و فیدان را در شرایط سخت قرار دادند.
🔹گولنی ها در بخش های بزرگی از دولت ترکیه نفوذ کرده بودند. آنها دانشگاه های خود و شبکه ای از مدارس خصوصی را در اختیار داشتند و به دنبال آن بودند که ریاست میت را نیز در دست بگیرند. به همین خاطر، شاگردان گولن همواره به دنبال حذف فیدان بودند. در جریان کودتای نافرجام سال 2016 نیز دفتر او در مقر قدیمی میت در آنکارا اولین دفتر دولتی بود که با استفاده از بالگرد نظامی، بمباران شد و برای چند ساعت، همه فکر می کردند فیدان مرده است.
🔹فیدان همیشه شیفته رابطه دنیای اطلاعات و امنیت و سیاست خارجی بوده و کالبدشکافی این رابطه، موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد او بود.
📌این کتاب که در سال 1999 تکمیل شد، امروز تا حدودی طعنه آمیز خوانده می شود، زیرا فیدان از سیا و MI6 به عنوان مدل هایی نام می برد که اطلاعات ترکیه باید حول آن ها جهت گیری کند. اما آن ستایش ها، متعلق به زمانی بود که قدرت آمریکا در اوج خود بود و به عنوان برنده جنگ سرد و رهبر بلامنازع نظامی و اقتصادی جهان شناخته می شد. اما طولی نکشید که موسسات و نهادهای اطلاعاتی آمریکا و انگلیس، در افغانستان، عراق، یمن، سوریه و لیبی و اکنون در اوکراین، عملاً ناتوان عمل کردند.
🔹در سال 1999، همه چیز رو به راه بود. در آن زمان، آمریکا واقعاً فکر می کرد که می تواند کشورها را به میل خود هدایت کند و آنها را تغییر دهد. اما چیزی که فیدان را در مورد سرویس های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس کنجکاو کرد، نحوه سازماندهی و جایگاه آنها به عنوان نهاد تصمیم ساز بود.
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
🔹این موضوع، همواره برای ترکیه، یک نگرانی بسیار جدی بوده و این کشور، همیشه در مسیر نهادسازی، ناتوان و گرفتار بوده است. چنین شد که فیدان، تلاش کرد تا میت را بازسازی کند و آن را حرفه ای و قابل اعتماد بود نشان دهد. او نهاد به ظاهر خیریه موسوم به «آژانس کمک رسانی ترکیه» (TIKA) را نیز به شکل جدید سازماندهی کرد و از تیکا به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ ترکیه در بالکان استفاده کرد. درست در زمانی که دیگ جنگ قومی هنوز داغ بود.
🔹فیدان در 13 سال گذشته MIT را از هر نظر بازسازی کرده است. او سرویس میت، را به عنوان سازمانی برای مقابله با تهدیدات جدید به صحنه آورد و دو بخش مهم تجزیه و تحلیل استراتژیک و بخش جنگ سایبری را تقویت کرد.
🔹هاکان فیدان تلاش کرد، میت را به یک سازمان غیرسیاسی و غیر حزبی تبدیل کند اما کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق وعده داده بود که اگر رئیس جمهور شود، این نهاد اطلاعاتی را به پروفسور امید اوزداغ رهبر راست گرای حزب ظفر می سپارد.
🔹رابطه فیدان با اردوغان نزدیک است، اما با این حال، او یک سیاستمدار نیست. زمانی که مانند احمد داود اوغلو، نخست وزیر سابق و خیلی های دیگر به صف مخالفین اردوغان پیوستند، هاکان فیدان، وفادارانه کنار اردوغان ماند.
📌سخت ترین ماموریت هاکان فیدان چیست؟
🔹از دید دیود هرست سردبیر میدل ایست آی، سخت ترین ماموریت هاکان فیدان، پیش روی او قرار گرفته است. چرا که نظم قدیم جهانی در حال خاتمه یافتن است و نظم جدید تا ایستگاه شکل گیری، فاصله زیادی دارد.
🔹در چنین شرایطی، هاکان فیدان که قبلاً هم پرونده های پیچیده در دست او بوده و همواره درگیری های ترکیه را مدیریت کرده، خود را نگهبان نظم جدید می داند.
🔹او همان چهره ای است که پیروزی آذربایجان را در آخرین نبرد در برابر ارمنستان تضمین کرد و در لیبی هم، در برابر واگنر و حفتر جنگید و برای توافق غلات بین اوکراین و روسیه و مبادله زندانیان، مذاکره کرد.
🔹سرویس اطلاعات ترکیه حامی اصلی گروه های تندرو و جنگ طلب در شمال سوریه و فیدان شخصیت اصلی مدیریت و هماهنگی آنها بود. اما حالا وارد حوزه دیگری شده و در دوران تصدی خود به عنوان وزیر، به یک متخصص در حوزه سیاست خلیج فارس تبدیل شده است. او اولین کسی بود که تماس با سعودی ها را پذیرفت و از اردوغان درخواست کرد که پیگیری قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی را در کنسولگری عربستان در استانبول را کنار بگذارد. اما قبل از آن نیز، اولین کسی بود که فایل های صوتی ضبط شده از صحنه قتل را در اختیار جینا هاسپل رئیس وقت سازمان سیا گذاشت.
🔹«اکنون، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و محمد بن زاید، رئیس امارات با هم اختلاف دارند. اما هر دو آنها روابط گرم و رو به رشدی با ترکیه دارند. پس از بازنشستگی فیدان، همه اینها یک سخنرانی جالب در علوم سیاسی خواهد بود.
🔹عنوان سخنرانی می تواند این باشد: چگونه با دو مردی که تمام تلاش خود را برای کشتن من انجام دادند دوست شدم! سخت ترین کار فیدان پیش روی اوست. نظم قدیم می رود اما ظاهراً ناتو هنوز هم متوجه این واقعیت نشده است.
🔹مدیریت دیپلماسی در شرایط نوین، نیاز به درایت، هوش و توانایی گوش دادن و ارزیابی اطلاعات دارد. چنین وضعیتی، مستلزم آن است که فردی در راس کار باشد که برای ایجاد روابط شخصی وقت گذاشته و اکنون ابزاری برای اجرای سیاست خارجی دارد. این نیازمند اطلاعاتی است که بتواند به سیاست خارجی صدا و فرم دهد. وزیر خارجه ترکیه این ویژگی ها را دارد. بنابراین بهتر است همتایانش او و ترکیه را جدی بگیرند.
🔹اگر چه سردبیر میدل ایست آی، عبارات اغراق آمیزی در مورد قابلیت و توانایی های هاکان فیدان به کار برده، اما برخی از ناظران سیاسی ترکیه بر این باورند که فیدان، فقط یک بازوی اجرایی است و از لحاظ نظری، توانایی خاصی ندارد.
💠eitaa.com/masaf_najva
41.69M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌انتخابات حقالناس است
🔹مصادیق رعایت حقالناس تنها متولیان برگزاری انتخابات نیستند؛
حق داوطلب، ممانعت از ورود افراد ناصالح،توجه به پیشنهاد دهنده فهرستها و اعتماد به مجموعههای صالح همهوهمه جز حقالناس محسوب میشود.
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با ائمه جمعه در تاریخ ۱۳۹۴٫۱۰٫۴
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌نمایش پهپادهای ایرانی در وزارت دفاع آمریکا / تحلیلگران امریکا : پهپاد ایرانی، ارزان اما تاثیرگذار است
🔹تحلیلگر سرویس اطلاعات دفاعی آمریکا یک قطعه از پهپاد به دست آمده در اوکراین را با قطعات دیگری از پهپاد کشف شده در عراق مقایسه کرد. آنها کاملا شبیه بودند مثل قطعاتی از یک پازل.
🔹سایت شبکه امریکایی ان بی سی نیوز نوشت: تحلیلگران سرویس های اطلاعاتی امنیتی امریکا می گویند بررسی قطعات باقی مانده از پهپادهایی که روسیه در حملات علیه اوکراین استفاده می کند به طور غیرقابل انکار، اثبات می کند این پهپادها ساخت ایران هستند.
🔹پهپاد شاهد ساخت ایران ارزان قیمت اما سلاح تاثیرگذاری برای ضربه زدن به زیرساخت های غیرنظامی، ایجاد وحشت و از بین بردن دفاع هوایی اوکراین، طراحی شده است.
🔹اوکراین و کشورهای غربی مدعی هستند روسیه در حملات علیه اوکراین از پهپادهای ساخت ایران استفاده می کند اما مسکو و تهران هر دو این ادعا را رد می کنند. البته وزیر خارجه ایران قبلا گفته بود تهران در قالب همکاری دو جانبه، تعدادی پهپاد را قبل از جنگ اوکراین به روسیه ارسال کرده بود.
🔹در این گزارش به قلم Dan De Luce خبرنگار شبکه ان بی سی نیوز امریکا آمده است: سرویس اطلاعات دفاعی آمریکا (Defense Intelligence Agency) از مقامات خارجی دعوت کرده است از نمایشگاه بقایای پهپادهای سرنگون شده در اوکراین و عراق بازدید کنند. تحلیلگران سرویس اطلاعاتی دفاع امریکا می گوید این قطعات به جا مانده از پهپادها شواهد غیرقابل انکار ارائه می کند که تهران برای جنگ در اوکراین، به روسیه پهپاد ارائه کرده است.
🔹نمایشگاه بقایای پهپادهای ایرانی در وزارت دفاع آمریکا که از جنگ اوکراین و عراق به دست آمده اند. در یکی از تابلوها اظهار نظر مقامات ایرانی در تکذیب ارتباط پهپادها با ایران آمده است. شرح سرویس اطلاعات دفاعی آمریکا : از چپ به راست: بقایای پهپاد ساخت ایران شاهد 101 و پهپاد ساخت ایران شاهد 131 که در سال 2022 در اوکراین سرنگون شدند. پهپاد ساخت ایران شاهد 131 به دست آمده در عراق در سال 2022 . عکس ها توسط سرویس اطلاعات دفاعی امریکا the US Defense Intelligence Agency منتشر شده اند.
🔹سرویس اطلاعات دفاعی امریکا اضافه کرد بعد از جمع آوری و بررسی قطعات باقی مانده از پهپادهای سرنگون شده در اوکراین و عراق این قطعات و نتایج بررسی ها در معرض نمایش برای نمایندگان کشورهای خارجی ، اعضای کنگره و خبرنگاران قرار گرفته است. هدف از این اقدام، رد تکذیب های ایران درباره ارسال پهپادهای مسلح به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین اعلام شده است.
🔹یک تحلیلگر سرویس اطلاعات دفاعی امریکا به گروهی از خبرنگاران در محل این نمایشگاه گفت قطعات پهپادهای سرنگون شده در اوکراین از جمله بال ها و موتور و یک پهپاد سالم کشف شده در عراق را نشان داد. پهپادهای ارائه شده شبیه به هم به نظر می رسند. طراحی مشابه مثلثی، بال های هواپیما، بدنه فایبرگلاس و موتور ملخی در عقب.
🔹تحلیلگر سرویس اطلاعات دفاعی آمریکا یک قطعه از پهپاد به دست آمده در اوکراین را با قطعات دیگری از پهپاد کشف شده در عراق مقایسه کرد. آنها کاملا شبیه بودند مثل قطعاتی از یک پازل. پهپادهای به دست آمده در اوکراین و عراق، دارای شماره سریال های متوالی و مشابه هستند. همچنین جنس استفاده شده در هر دو، کاملا مشابه است. پهپاد به دست آمده در عراق مربوط به حملاتی است که سپاه پاسداران آنها را علیه گروه های مخالف در کردستان عراق انجام داد و این حملات را رسما اعلام کرد.
🔹 این پهپادهای ساخت ایران، ساده و ارزان و بدون تجهیزات الکترونیکی پیچیده یا دوربین هستند.
💠eitaa.com/masaf_najva
📌«تیرلاین» سلاح جدید آمریکا/ جنگافروزی جاسوسهای آمریکایی با اطلاعات منبعآشکار
🔹مأموران اطلاعات آمریکا اکنون جنگ را به فضای عمومی کشاندهاند و بر اساس اطلاعات منبعآشکار، گزارشهایی مینویسند که هدف اصلی آنها دستکاری افکار عمومی جهان علیه دشمنان واشینگتن است.
🔹چند سال پیش، وقتی حزبالله لبنان در جنگ سیوسهروزه با کمترین افراد و سادهترین ادوات مخابراتی و نظامی توانست اسرائیل را با پیشرفتهترین تسلیحات نظامی به زانو دربیاورد، زنگ خطر برای غربیها و حامیان اسرائیل به صدا درآمد.آنها متوجه شدند یکی از مزیتهای گروههای غیردولتی و مردمی، انعطاف بالا در تغییر روندها وبرنامههاست.
🔹این مزیت در وهله اول به خاطر تمرکز روی جنبه انسانی و غیرقابل پیشبینیِ تاکتیکهای نبرد است. به عنوان مثال، تغییر سریع محل استقرار، تغییر آدرسهای مخابراتی و استفاده از تاکتیکهای بداهه باعث اختلال حتی در پیشرفتهترین سامانههای پیشبینی دنیا میشود.نکته مزیتسازِ دوم در چنین گروههایی، استقلال از دولتهای مرکزی منطقه و بنابراین انعطاف بیشتر نسبت به سامانههایی است که در بندِ قالبها و محدودیتهای دولتی محصورند. امروز، گروههای مقاومت منطقه یا حتی پیمانکاران نظامی در جهان،مستقل از دولتها عمل میکنند و لذا عواقبی برای دولتهای متبوعشان به بار نمیآورند. مثلاً،گروه نظامی «واگنر» که به طور غیرمستقیم اهداف روسیه را در منطقه برآورده میکند، در جنگ داخلی سوریه، ناآرامیهای اوکراین و اخیراً در کشورهای آفریقایی خوش درخشیده است و در عین حال مسکو هیچ مسئولیتی را در قبال آنها نمیپذیرد
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌عملیات روانی
🔹اما عکسالعمل غرب در قبال این جنگ نامنظم چیست؟ در جایی که توپ و موشک دیگر اثر ندارد، باید به سراغ عملیات روانی رفت. در روزهای آخر سال ۲۰۲۱، مسئولین فرانسوی گزارشهایی اطلاعاتی را در اختیار رسانههای این کشور گذاشتند که ادعا میکردند فعالیتهای نظامی روسی (احتمالاً پیمانکار نظامی واگنر) در کشور مالی به حداکثر رسیده است. این اطلاعات از نوع عکسهای جغرافیایی و رهگیری پروازهای میان روسیه و مالی بود. در عرف اطلاعاتی، به چنین دادههایی «اطلاعات جغرافضایی» گفته میشود.
🔹به عنوان مثال، این عکسها نشانگر راهاندازی زیرساختهایی اطراف فرودگاه «باماکو»، پایتخت مالی، بودند که احتمالاً متعلق به نیروهای واگنر بود. فرانسه و همپیمانهایش کانادا، آلمان و انگلستان، که از نفوذ روسیه در آفریقا بهشدت نگران هستند، در بیانیهی مشترکی، در تاریخ ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱، اعلام کردند «از مالی و مردمش حمایت میکنند» و «هرگونه حضور مستشاران نظامی در خاک این کشور را محکوم مینمایند.» دو روز بعد، دولت مالی در یک بیانیهی رسمی «این ادعاهای بدون اساس» را رد کرد و «استفاده ادوات ادعایی در کشور مالی توسط یک شرکت امنیتی» را تکذیب نمود.
🔹اقدام فرانسه و همپیمانهایش در ارائه این اسنادِ خام، از روی عجله و خشم نسبت به تحرکات روسیه در آفریقا بود؛ و با پاسخ صریح دولت مالی روبهرو شد و افتضاحی رسانهای برای آنها به بار آورد. با این حال، راهبرد آمریکا نسبت به این مسئله از جنس دیگری است. آمریکاییها نیز بهخوبی متوجه شدهاند که در این نبرد، قدرت تسلیحات نظامی بهتنهایی کافی نیست و باید از جنگ نرم نیز علیه اهداف خود استفاده کنند. بنابراین به جای آنکه از اطلاعات خام جغرافضایی استفاده کنند، آنها را جمعآوری، دستهبندی و تحلیل کرده و در قالب گزارشهای اطلاعاتی ارائه میکنند. در واقع، گزارشهایشان را به انواع اطلاعات «دسترسی آزاد» یا «منبعآشکار» مستند میکنند. این پروژه از دسامبر ۲۰۲۱ مخاطب عام را هدف گرفته و جنگ اطلاعاتی به راه انداخته است.
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌چگونه از خرده شیشه نیزه درست کنیم؟
🔹حدود هفت سال پیش، «کریس رسمیوسن» یکی از مدیران «آژانس ملی جغرافضای آمریکا» توانست سامانهای را طراحی کند که قادر است اطلاعات خام جغرافضایی را با دیگر اطلاعات منبعآشکار ترکیب کند و مسیرهایی را ردیابی نماید که به صورت عادی توسط هوش مصنوعی یا دیگر سامانههای اطلاعاتی به دست نمیآیند. این پروژه با استقبال بسیار زیاد مسئولین اطلاعاتی آمریکا روبهرو شد و از سال ۲۰۱۷ به طور جدی در دستور کار آژانس ملی جغرافضای آمریکا قرار گرفت. در این پروژه، که امروز تحت عنوان «تیرلاین» شناخته میشود و اپلیکیشن موبایلی خودش را هم دارد، تحلیلگران از میان انبوهِ اطلاعاتِ منبعآشکار و، به طور ویژه، عکسهای جغرافیایی که از ماهوارهها گرفته میشود و آزادانه در دسترس همه است، به گزارشهایی میرسند که تا حد قابلقبولی موثق هستند.
🔹کریس رسمیوسن، (۱۰ ژانویهی ۲۰۲۲)، به عنوان رئیس بعدی آژانس ملی جغرافضای آمریکا معرفی شده، اما این انتصاب در سکوت مطلق و بدون توجه رسانهها انجام گرفته است. به نظر میرسد پروژهی تیرلاین به قدری حساس و راهبردی است که مسئولین اطلاعاتی آمریکا را مجاب کرده رسمیوسن را ترفیع رتبه دهند. این انتصاب پس از آن رخ داد که رسمیوسن تصمیم گرفت برخی از گزارشهای مجموعهی تحت امر خود را به صورت عمومی منتشر کند. در واقع، او معتقد است باید اطلاعات را تجاریسازی کرده و به مخاطب عام فروخت. فروش این اطلاعات به مخاطب عام به معنای آغاز جنگ اطلاعاتی علیه رقبای آمریکا در سطح منطقه است.
🔹اولین گزارش عمومی پروژهی رسمیوسن دربارهی تأثیرات منفی زیستمحیطی فعالیتهای روسیه در حوزهی استخراج معدن در «جمهوری آفریقای مرکزی» بود. مطابق این گزارش، سال ۲۰۱۸، یکی از شرکتهای روسی طی قراردادی مسئول اکتشاف و استخراج طلا و الماس در آفریقای مرکزی شد. با مقایسهی تصاویر ماهوارهای ابتدای این پروژه با تصاویر اخیر، به نظر میرسد در سه موضوع فرسایش خاک، آلودگی آب و جنگلزدایی اختلافات فاحشی پدید آمده است. در واقع، هدف این پروژه آن است که روسیه را به بیتوجهی به مسائل زیستمحیطی در آفریقا متهم کند و با عمومی کردنِ این انتقاد، جلوی نفوذ روسیه در آفریقا را بگیرد.
🔹این گزارش در حالی منتشر شد که توجه مردم جهان بیشازپیش به مسائل زیستمحیطی جلب شده بود. کنفرانس تغییرات اقلیمی گلاسکو که ماه نوامبر سال گذشته (۲۰۲۱) به همت سازمان ملل برگزار شد، شاهد حضور مسئولان بیش از صد کشور دنیا بود و عکسالعمل جامعهی جهانی نسبت به آن بسیار چشمگیر بود. کشورهای بسیاری، از جمله آنهایی که پیمان تغییرات اقلیمی پاریس ۲۰۲۰» را امضا کرده بودند، در این کنفرانس مجدداً بر جلوگیری از فرسایش خاک، آلودگی آب و جنگلزدایی تأکید کردند. به این ترتیب، انتشار گزارش آژانس ملی جغرافضای آمریکا، آن هم یک ماه پس از این کنفرانس مهم، عکسالعملی تأثیرگذار در فضای رقابت میان روسیه و آمریکا قلمداد میشود. به عبارت دیگر، مسئولین طرح از اطلاعات خردی که به صورت منبعآشکار در اختیار همگان قرار داشت برای حمله به روسیه استفاده کرده بودند.
💠eitaa.com/masaf_najva
نجوا (واحد سیاسی موسسه مصاف)
📌در گزارش دیگری، کشور چین مورد حمله قرار گرفته است.
🔹گزارشهای دیگری که تیرلاین منتشر کرده نیز هر یک اهداف متفاوتی را در نظر دارد. به عنوان مثال، در گزارش دیگری، کشور چین مورد حمله قرار گرفته است. در ابتدای این گزارش به خوانندگان یادآوری میشود که چین در ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ در سازمان ملل متعهد شد تا سال ۲۰۳۰ تولید گازهای گلخانهایش را کاهش دهد و مساحت جنگلهای کشورش را نسبت به سال ۲۰۰۵ تا ۶ میلیارد متر مربع افزایش دهد. اما اطلاعاتی که این گزارش از دادههای جغرافیایی و دیگر دادههای آزاد به دست آورده، خلاف اطلاعاتی است که دولت چین به شکل عمومی منتشر کرده است. بر همین اساس، نویسندگان این گزارش احتمال میدهند که دولت چین دادهسازی کرده است و این اتهام خود را به صورت پررنگ مورد تأکید قرار میدهند.
🔹در عرف اطلاعاتی، این حجم از اطلاعات راهبردی و در عین حال متخاصمانه، تنها در فضای محرمانه و به عنوان ابزار فشار مورد استفاده قرار میگیرد. با این وجود، تکنیک رسمیوسن در عمومیسازی این اطلاعات حربهی جدیدی است که ذهن عموم جامعه را هدف قرار داده است. رسمیوسن نسخه موبایلی این اطلاعات را نیز در سایتهای مطرح قرار داده تا تعامل با مخاطب عام را به حداکثر برساند. این اولین بار است که تحلیلهای اطلاعاتی و متخاصمانه در قالب نرمافزارهای موبایلی میان مردم پراکنده میشود و اصلاً بعید نیست که این نرمافزار محتوی بدافزارهایی باشد که گام بعدی پروژه اطلاعاتی آمریکا را تکمیل کنند.
🔹حال بازگردیم به تصویر بزرگتری که سامانه اطلاعاتی آمریکا در سر دارد. اگر بخواهیم دادههای خام جغرافضایی یا حتی اطلاعات منبعآشکار را بهتنهایی مورد بررسی قرار دهیم، کشف ردپای اطلاعات راهبردی بسیار دشوار، و در صورت یافتن چنین اطلاعاتی، اصالت و راستیآزمایی آنها بسیار سخت است. این همان بلایی است که بر سر فرانسه و همپیمانهایش در کشور مالی آمد. در چنین شرایطی باید به محققین گفت در کجا و به چه چیزی بنگرند تا پاسخهای دقیق را بیابند. ضمناً باید از اهرمهای اطلاعاتی دیگر استفاده کرد تا کسی نتواند خلاف اطلاعات بهدستآمده را به اثبات برساند. چنین کاری نیازمند دسترسی به منابع امنیتی و غیرقابلدسترس است. بنابراین مشکل اصلی رسمیوسن در این پروژه، متقاعد کردن دیگر مسئولین اطلاعاتی آمریکا به این است که چه اطلاعاتی ارزشِ آزاد کردن دارد و چه اطلاعاتی را نمیتوان آزاد کرد.
🔹در واقع، بر خلاف آنچه در ظاهر به نظر میرسد، گزارشهای آژانس ملی جغرافضای آمریکا به هیچ عنوان صرفاً مبتنی بر دادههای منبعآشکار نیستند، بلکه این افسران اطلاعاتی آمریکا هستند که طراحی میکنند فاش کردن کدام اطلاعات نسبت به هجمهای که علیه کشور هدف صورت میپذیرد، برایشان منفعت بیشتری دارد. این یعنی تبلیغاتی که دربارهی «منبعآشکار» بودن این ابزار صورت پذیرفته، تنها به معنای داشتن مخاطب عام است؛ وگرنه اطلاعاتی که در تهیهی این گزارشها استفاده شده در ابتدا به صورت کاملاً آزاد نبوده است. حال باید پرسید آیا همهی سلاحهای نظامی جهان، از جمله تسلیحات نرم یا سخت، چنین خاصیتی ندارند؟ آیا همهی آنها در خدمت یک جبهه نیستند؛ با این تفاوت که قدرت تخریب آنها متکی بر عمومی بودن آنهاست؟
💠eitaa.com/masaf_najva