🔰مرحوم آیت الله آقاسید احمد #زنجانی(رضوان الله علیه) 💢مقدمة‌ کثیرالفائدة💢 🔶لمّا كانت #المستثنيات من أبواب الفقه مما #يغفل عنها غالبة؛ إذ كثيرا ما يذهب الذهن إلى قاعدة على غفلة عن #انخرامها¹ بالاستثناء - حتى اتفق لكثير من #مهرة_الفن التمسك بكلية قاعدة في مورد قامت الضرورة بخروجه عنها- فدعاني ذلك إلى تأليف كتاب مستقل في #خصوص_المستثنيات لتكون تذكرة لبغاة العلم و ذخيرة لهذا العبد. 🔷از آنجایی که #مستثنیات ابواب فقهی از مواردی است که غالبا از آنها #غفلت میشود زیرا بسیار میشود که ذهن ملتفت به یک قاعده ای میشود در حالی که از استثناء خوردن این قاعده غافل است-حتی برای بسیاری از #ماهرین در فن فقه اتفاق افتاده است که در رابطه با موردی تمسک به کلیت قاعده کرده اند درحالی که آن مورد از این قاعده #ضرورتا خارج است- این اتفاق انگیزه ای شد تا کتاب مستقلی در رابطه با #مستثنیات_ابواب_فقهی تالیف کنم باشد که راهنمایی برای جویندگان علم و ذخیره ای برای این عبد باشد. 📓مستنبطات الاحکام فی شرح مستثنیات الاحکام،ص۴۱ ـــــــــــــــــــــــــــ *¹:رخنه دار شدن 🆔@masire_feghahat

🔰حضرت آیت الله العظمی #وحید_خراسانی(حفظه الله) 🔸ان الاستصحاب #قاعدة_اصولیة فی الشبهات الحکمیه و #قاعدة_فقهیة فی الشبهات الموضوعیه 🔹استصحاب در #شبهات_حکمیه یک قاعده اصولی است و در #شبهات_موضوعیه یک قاعده فقهی. 📚المغنی فی الاصول،ج۱،ص۱۷۸ 🆔 @masire_feghahat

🔰 #استاد_کبیری(زیدعزه) 💢محلِّ تأمّل💢 🔸مواردی که در #یک_نسخه ی حدیث کلمه ای است و در نسخه ی #دیگر آن کلمه نیست (مثل لفظ #منه که در بعض نسخ حدیثِ حتی تعرف الحرام #منه بعینه وجود دارد و در بعضی وجود ندارد) به نحوی که وجود و عدم این کلمه در #تقریب_استدلال تأثیر به سزایی دارد شاید بتوان گفت که #اصل_عدم_قرینه_متصله جاری میشود و حکم به عدم وجود آن کلمه شود. 🔄 البته امکان دارد که در این اصل خدشه شود به این نحو که اصل مذکور مواردی که #اشتباه در نسخه بوده را شامل نمیشود. 🆔 @masire_feghahat

🔰حضرت آیت الله #مددی(حفظه الله) 💢تشخیص عبدالله بن سنان از محمد بن سنان در اسناد 🔹 #محمد_بن_سنان امام صادق علیه السلام را درک نکرده است؛ پس هرجا که در روایات داریم «ابن سنان عن الصادق علیه السلام» منظور #عبد_الله_بن_سنان است که از اجلا و ثقات است. 🔸محمد بن سنان فقط امام موسی بن جعفر علیه السلام، امام رضا علیه السلام و امام جواد علیه السلام را درک کرده است. 📚درس خارج فقه؛ 90/1/21 🆔@masire_feghahat

🔰 #فقه_مقارن 🔸قَال فُقَهَاءُ الْمَذَاهِبِ الأَْرْبَعَةِ: إِنَّ #جِلْدَ_كُل_مَيْتَةٍ نَجِسٌ قَبْل الدَّبْغِ¹، وَأَمَّا بَعْدَ الدَّبْغِ فَالْمَشْهُورُ عِنْدَ الْمَالِكِيَّةِ وَالْحَنَابِلَةِ أَنَّهُ نَجِسٌ أَيْضًا. 🔹فقهای مذاهب اربعه به این فتوا قائل شده اند که پوست مردار #قبل_از_دباغی نجس است اما بعد از دباغی #مشهور نزد فقهای مالکی و حنبلی این است که همچنان نجس میباشد. 📚الموسوعة الفقهية الكويتية،ج۱،ص۱۲۶ ــــــــــــــــــــــــــــــــ *¹:دباغی یعنی جدا کردن پشم و چربی از پوست حیوان و تبدیل آن به چرم یا پوست صنعتی 🆔 @masire_feghahat

🔰حضرت آیت الله العظمی #تبریزی(رضوان الله علیه) 💢دلالت ترکیب «لعن الله» بر حرمت عمل 🔸فان #اللعن لیس هو البعد مطلقا بل #البعد_الناشی_عن_الطرد_و_الغضب و هذا لایکون الا مع #حرمة_الفعل¹ 🔹#لعن به معنای دوری مطلق نیست بلکه به معنای دوری ای است که ناشی از #غضب لعن کننده باشد و این غضب فقط با #حرمت سازگار است ◀️ثمره:در حدیث«لعن الله المتشبهین من الرجال بالنساء و المتشبهات من النساء بالرجال»² #حرمت تشبه مرد به زن و زن به مرد #استظهار میشود . ـــــــــــــــــــــ *¹:ارشادالطالب،ج۱،ص۲۶۰ *²:وسائل الشیعه،ج۱۲،ص۲۱۱ 🆔@masire_feghahat

🔰حضرت آیت الله العظمی #شبیری_زنجانی(حفظه الله) 💢تراجم💢 🔸شیخ آقا بزرگ نقل کرده که #شیخ_انصاری میگفت:من درس را برای #سه نفرمیگویم: آقاحسن #نجم_آبادی،میرزای #شیرازی و میرزا حبیب الله #رشتی 📚جرعه ای از دریا،ج ۲،ص ۳۴۱ 🆔 @masire_feghahat

🔰تکریم استاد در کلام شاگران میرزا حبیب الله رشتی(رضوان الله تعالی علیه) 🔸جناب #میرزا_حبیب_الله_رشتی در اواخر عمر زندگانی شیخ اعظم انصاری(اعلی الله مقامه) #تعلیقه_ای موجز بر #مکاسب نوشته و بعدها این حواشی توسط شاگردانش در یک کتاب جمع آوری شده. 🔹#شاگردان میرزای رشتی در ابتدای هر یک از این حاشیه ها #لقبی_جهت_تکریم_و_تعظیم برای استادشان انتخاب کردند که این القاب مذکوره در ذیل ارائه میشود: ⚜قال الأستاد السناد 🔹قال شيخنا ⚜قال الأستاد 🔹قال سند الأعلام ⚜قال عماد الفقهاء 🔹قال سناد الأفاضل ⚜قال شيخ المشايخ 🔹قال العارف بمعاني كلامه ⚜قال العماد السّناد 🔹قال الأستاد العماد ⚜قال الفقيه الممارس 🔹قال المحشي العالم بمجامع كلامه ⚜قال الشّارح لكلامه 🔹قال المحقّق الأستاد ⚜قال عماد الفقهاء 🔹قال المحشي البارع ⚜قال أستاد الأساتيد 🔹قال العارف بمجامع مرامه ⚜قال عميد الفقهاء 🔹قال عماد الأعلام ⚜قال الأستاد المحقّق 🔹قال المدقق الأستاد ⚜قال الوحيد الأستاد 🔹قال المطلع على اسرار كلامه ⚜ قال شيخنا المحقّق 🔹قال أطال اللّه بقائه 📚التعلیقة علی مکاسب الشیخ الانصاری(للمیرزا حبیب الله) 🆔 @masire_feghahat

🔰استاد #حسینی_شیرازی(زیدعزه) 💢فائدة فی الرجال💢 🔸در میان راویان سه عنوان داریم که با #مسعدة شروع میشود ۱)مسعدة بن صدقة، ۲)مسعدة بن زیاد، ۳)مسعدة بن ربعی،هر سه عنوان از راویانی هستند که از حضرت امام صادق (سلام الله علیه) نقل میکنند. 🔹 یک بحث مفصلی در میان دانشمندان رجال است که این #سه_عنوان برای #یک_نفر است یا #سه_نفر هستند. استاد سیدجواد شبیری(حفظه الله) رساله ای دارندبه نام #احسن_الفوائد_فی_احوال_المساعد که در آن رساله قائل میشوند این سه عنوان برای یک نفر است. ♻️ثمره:در کتب رجالی #یکی از این سه مسعدة #توثیق دارد اما اگر بگوییم که سه عنوان برای یک نفر میباشد هر سه عنوان توثیق میشوند 🆔 @masire_feghahat

🔰عبارات شگفت انگیز استاد در مورد شاگرد 💢تراجم💢 🔸متن اجازه ی روایت مرحوم #فخر_المحققین(اعلی مقامه الشریف) به مرحوم #شهید_اول(رضوان الله تعالی علیه): 🔹وقال فخر الدين محمد بن العلامة الحلي في اجازته التي كتبها على ظهر القواعد عند قراءته عليه: قرأ علیّ #مولانا_الامام #العلامة_الأعظم #أفضل_علماء_العالم #سيد_فضلاء_بني_آدم #مولانا #شمس_الحق_و_الدين محمد بن مكي بن محمد بن حامد أدام الله أيامه من هذا الكتاب مشكلاته وأجزت له رواية جميع كتب والدي قدس سره وجميع ما صنفه أصحابنا المتقدمون رضي الله عنهم عني عن والدي عنهم بالطرق المذكورة لها 📚اعیان الشیعة،ج۱۰،ص۵۹ 🆔 @masire_feghahat

🔰 #فقه_استدلالی 🔸المسألة التاسعة: الأقوى جواز البقاء على تقليد الميت و لا يجوز تقليد الميت ابتداء. 🔻الاولى الاستدلال لهذه المسألة ان التقليد موقوف على احراز الرأي للمجتهد و عند موته لا يحرز رأيه و استصحاب بقاء رأيه لا يجري لأن العرف لا يرى الموضوع باقياً، نعم بقاء يجوز لان العامي بعد تقليده يحرز ان حكم الواقعة هو ذلك فيستصحب بقاء حكم الواقعة بالنسبة لنفسه 🔹مسئله نهم:اقوی #جواز_بقاء_بر_تقلید_از_میت است و تقلید #ابتدایی از میت جایز نیست. 🔺بهترین استدلال برای این مسئله این است که تقلید متوقف میباشد بر #احراز_نظر_مجتهد اما در صورت تقلید ابتدائی از میت نظر مجتهد احراز نمیشود و #استصحاب بقاء رای مجتهد هم جاری نمیشود چراکه عرف موضوع یقین سابق و موضوع شک لاحق را متحد نمیداند! لکن #بقاء بر تقلید میت جایز است زیرا مقلد بعد تقلید در هنگام حیات رای مجتهد را احراز میکند و بعد از ممات مجتهد،مقلد بالنسبة الی نفسه میتواند #استصحاب_بقاء_حکم را جاری کند 📚شرح العروة الوثقی میرزا کاظم شیرازی ، ص۷ 🆔 @masire_feghahat

🔰مرحوم #آخوند_خراسانی (قدس سره) 💢افتخار آخوند💢 🔸مرحوم آخوند خراسانی در #اواخر_عمر خود میفرمود: #افتخار من این است که اکنون #رسائل_را_میفهمم 📚حدیث خوبان،ص٤۸ 🆔 @masire_feghahat

🔰آیت الله #خامنه_ای(مدظله العالی) 💢دلالت جمله «لاخیر فیه»و«لاتفعلوا» بر کراهت یا حرمت؟! ❇️فقلت الغناء؟ فقال(علیه السلام):لاخیر فیه و لاتفعلوه. 🔸ممکن است کسی از جمله ی «لاخير فيه»، استفاده ی #کراهت بکند یعنی بگوید: عبارت «لاخير فيه» #قرینه بر این است که مراد از «لا تفعلوه»، کراهت است. لكن #انصاف این است که «لاتفعلوا»، #نهی_صریح است و «لاخير فيه» هم #صراحت در کراهت ندارد که ما بگوییم آن صراحت، دلالت «لا تفعلوا» را از حرمت به کراهت #منصرف میکند؛ زیرا درمورد #حرام هم میشود گفت: «لاخير فيه». چنانچه در مورد #خمر_و_میسر خدای متعال میفرماید: إثمهما أكبر من نفعهما، با اینکه این دو از #محرماتند، تصریح به وجود #نفع برای آنها شده است. 🔹 بنابراین، «لاخير فيه» دلیل بر کراهت نمیشود. «لا تفعلوا» #ظهور_در_حرمت دارد یعنی غناء را انجام ندهید. دلالتش بر حرمت، #دلالت_خوبی_است. 📚درس خارج فقه ۱۳۸۷/۱۲/۱۳ جلسه ۲۶۵ 🆔 @masire_feghahat

🔰#محصّلین_از_فقهاء 💢مراد از ”فقهاء محصّلین“ در عبارات فقهاءعظام 🔸العلماء المحصّلين¹ 🔹و المحصّلين من الفقهاء² 🔸عند المحصلين من أصحابنا³ 🔹اتفاق المحصلین علیه⁴ 🔶علامه حلی(اعلي الله مقامه الشريف) در تبیین این عبارت مینویسد: المحصّلين #العارفين_بالأحكام و مداركها ⁵ 🔷محصلین از فقهاء کسانی هستند که #شناخت_کامل به فروعات فقهی و احکام وهمچنین مدارک و مستندات فروعات دارند(کنایه از احاطه ی فقهی) ــــــــــــــــــــــــــــــــ *¹:رسائل الشريف المرتضى،ج۱، ص۲۳ *²:السرائر الحاوي لتحرير الفتاوى،ج‌۲، ص۲۱ *³:الخلاف،ج۲،ص۹۱ *⁴:فرائد الاصول شیخ انصاری،ج۲،ص۵۴ *⁵:تذكرة الفقهاء،ج‌۹،ص۴۴۶ 🆔 @masire_feghahat

🔰استاد#آملی_لاریجانی(زید عزه) 🔸 گریز استاد آملی لاریجانی در درس خارج اصول به زحمات علمیِ #آقاضیاءالدّین_عراقی، و توضیحی پیرامون حواشی خطّیِ ایشان بر أجود التّقریرات [درس خارج اصول۱۴۰۰/۸/۲۲] 🆔 @masire_feghahat

🔰آیت الله العظمی #شبیری_زنجانی (حفظه الله) 💢فرق بناء عقلاء و سیره متشرعة 🔸فرق بناء عقلاء و سيره متشرعه آن است كه از بناء عقلاء #حكم_اقتضايى_شرعى استفاده مى‌شود كه به ضميمه #عدم_الردع حكم فعلى ثابت مى‌گردد ولى سيره متشرعه #مستقيماً_حكم_فعلى را اثبات مى‌كند¹ 🔹پ.ن:گاهی از #سیرة_متشرعة تعبیر به #اجماع_عملی میشود رجوع شود به اصول الفقه² و هدی الطالب فی شرح المکاسب³ ــــــــــــــــــــــــــــــ ¹*:کتاب نکاح،ج۱،ص۶۳ *²:اصول الفقه للمظفر،ج۲،ص۱۷۴ *³:هدی الطالب فی شرح المکاسب،ج۱،ص۵۷۹ 🆔 @masire_feghahat

🔰 #فقه_و_حقوق 💢تطبیق ماده ۲۸۳ قانون مجازات اسلامی با اقوال فقهای امامیه در اجرای حد محاربه(بخش اول) 🔸در قانون #مجازات_اسلامی مصوب ۱۳۹۲ #تخییر قاضی معتبر دانسته شده.در ماده ۲۸۳ قانون مجازات اسلامی آمده است که انتخاب هریک از #حدود_محاربه (اعدام،صلب،قطع دست راست و پای چپ،نفی بلد) به #اختیار_قاضی است. 🔹قانون مجازات اسلامی به تبعیت از #فقه_امامیه محاربه را فعلی مجرمانه دانسته و برای آن مجازات در نظر گرفته است. آنچه اهمیت بحث را مشخص می کند، اختلاف فقهای امامیه در #تخییر یا #ترتیب در اجرای مجازات های محاربه است،عده ای از فقها قائل به تخییر قاضی بین هر یک از این مجازات ها هستند . عده دیگری قائل به ترتیب در مجازات هستند. در قانون مجازات اسلامی که منبع اصلی آن فقه امامیه است قول به #تخییر پذیرفته شده است 🔸مرحوم امام(قدس الله نفسه الزکیه) در تحریر الوسیله فرموده اند: بعيد نيست كه براى حاكم بهتر باشد كه جنايت را #ملاحظه كند و آنچه كه مناسب آن است، #اختيار نمايد. 🆔 @masire_feghahat

🔰استاد #حسینی_شیرازی(زیدعزه) 🔸بهره گیری از #راویان_ضعیف چه سودی در میراث حدیثی شیعه دارد؟ 🆔 @masire_feghahat

🔰حضرت آیت الله العظمی #بروجردی(اعلی الله مقامه الشریف) 💢چرایی قائل شدن اخباری ها به احتیاط در شبهات حکمیه تحریمیه 🔸و عمدة ما ألجأ الأخباريين المتأخرين إلى القول بلزوم الاحتياط في الشبهات التحريمية، ما رواه من #شيوع_الدخانيات بين الناس و كونها بنظرهم امرا عجيبا فشاعت بينهم فشاعت بينهم زمزمة حرمتها ثم تفحصوا فوجدوا روايات يمكن بنظرهم استفادة وجوب الاحتياط فيها *¹ 🔹عمده دلیلی که باعث شد اخباری های متاخر به قول لزوم احتیاط در شبهات حکمیه تحریمیه پناه ببرند قضیه #شیوع_تدخین بین مردم بود و تدخین در نظر اخباری ها یک #امر_عجیبی بود لذا کم کم #زمزمه قول به حرمت تدخین بین اخباری ها شیوع پیدا کرد و پس از شیوع قول به تحریم در میان خودشان، شروع به فحص و جست و جو از ادله کردند و در نهایت روایاتی را یافتند که به #نظرشان وجوب احتیاط را میتوانستند از آنها استفاده کنند ! ــــــــــــــــــــــــــــ *¹:نهایة الاصول(تقریرات درس خارج اصول آیت الله العظمی بروجردی)،ص۵۷۸ 🆔 @masire_feghahat

🔰 #فاضل_تونی(صاحب وافیه) 💢تراجم💢 🔸ملا عبدالله از اهل تون است و تون از جمله ی بلاد خراسان و نزدیک قاین واقع است. 🔹آخوند ملاعبدالله تونی است که #اخباری_مسلک بوده و او در اواخر زمان شیخ بهائی و میرداماد بوده و از تألیفات او کتاب #وافیة_الاصول است که بر او شرح نوشته اند مانند #سید_صدر_الدین_همدانی و #سید_محسن_کاظمینی که شرح او چهل پنجاه هزار بیت تقریبا میشود و #سید_بحر_العلوم قدری از اوائل آن کتاب را شرح نوشته 📚قصص العلماء تنکابنی ، ص٦٦۷ 🆔 @masire_feghahat

🔰 #حکایت_قصاب_و_طلبه 💢مطایبات💢 🔸طلبه چوب خطی یافت به دکان قصابی برد که گوشت بخرد قصاب گفت این چوب خطِ دکان من نیست.به این چوب خط گوشت نمی دهم . 🔹بعد از قیل و قال بسیار طلاب جمع شدند و گفتند:«بابا جان چوب الخط من حیث انه چوب الخط چه تفاوت دارد؟»قصاب را زدند و گوشت را بردند. 🔸مرد قصاب جمع کثیری از قصاب و سلاخ را فراهم کرد به مدرسه آمدند هر طلبه را که می دیدند میزدند و می گفتند: «طلبه من حیث انه طلبه چه تفاوت دارد؟» 📚دفتر تاریخ شفاهی حوزه علمیه به نقل از لطائف و ظرایف ، میرزا مهدی شکوهی از شعرا و طنزپردازان در دوره قاجار 🆔 @masire_feghahat

🔰 آیت الله #مددی (حفظه الله) 💢فقه و اصول💢 🔸در این مقطع صوتی از درس خارج فقه استاد به تاریخچه #اجماع در امامیه و فوائدی در رابطه با اجماع پرداخته اند 🔹از دقیقه ۳:۳۰ به بعد 🆔 @masire_feghahat

🔰 #شیخ_طوسی (رضوان الله تعالی علیه) 💢کتب قدماء💢 النهاية في مجرد الفقه و الفتاوى‌ 🔸كتاب #النهاية يكى از معتبرترين آثار فقهى قدماء و از مشهورترين و مهم‌ترين آثار علمى بجامانده از #شيخ_طوسى است. اين كتاب يك دوره #فقه_فتوايى از كتاب طهارت تا ديات است كه نظير المقنع شيخ صدوق و المقنعة شيخ مفيد #متن آن برگرفته از #نصوص و #روايات است و به اصطلاح فقه آن #فقه_منصوص يا #اصول_متلقاة است. 🔹اين كتاب تا زمان تأليف شرائع الاسلام محقق حلى #تدريس مى‌شده و شروحى بر آن نوشته شده است. 🔸النهاية #اولين_تأليف_فقهى شيخ الطائفه میباشد كه در اكثر كتب فقهى شيخ طوسى مطالبى به آن ارجاع و حواله شده است 🔹شیخ طوسی خود در مقدمه المبسوط در رابطه با کتاب النهایه مینویسد: و كنت عملت على قديم الوقت #كتاب_النهاية، و ذكرت جميع ما #رواه_أصحابنا في مصنفاتهم و أصولها من المسائل و فرّقوه في كتبهم، و #رتبته_ترتيب_الفقه¹ ــــــــــــــــــــــــــــــ *¹:المبسوط في فقه الإمامية،ج۱،ص۲ 🆔 @masire_feghahat

🔰 #دلالت_اشاره 💢تطبیق القواعد💢 🔹تعریف:مراد از دلالت اشاره، #انتقال_از_مدلول_لفظ_به_لازمه_اش می باشد به گونه ای که این ملازمه به نحوی نیست که بتوان استظهار کرد که متکلّم لازم را اراده کرده است و نهایت #دلالت_آن، به نحو #اشعار است، نه ظهور. 🔸تطبیقات: 🔹شهید اوّل می فرماید: « يستفاد من دلالة الإشارة أحكامٌ كقوله تعالى: «وَ حمله و فصاله ثلاثون شَهْرا¹» مع قوله: « وَ فصاله فِي عامین²» فإنّه #يشير إلى أن أقل الحمل ستّة أشهر.³» 🔸میرزای قمی می فرماید: « و اعلم أنّا نقول بإقتضاء الأمر وجوب مقدّمته و النّهي عن ضدّه إقتضاءً تبعيّاً من باب #دلالة_الإشارة، لكنّه ليس من الأحكام الأصليّة، بل هو من الخطابات التّوصّليّة⁴.» ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ *¹:سوره أحقاف،آیه۱۵ *²:سوره لقمان،آیه۱٤ *³:القواعد و الفوائد،ج۱،ص۲۴۵ *⁴:جامع الشتات في أجوبة السؤالات،ج۳،ص۲٦٤ 🆔 @masire_feghahat

🔰 آیت الله العظمی #خویی (رضوان الله علیه) 💢قاعده ملازمه💢 کلما حکم به العقل حکم به الشرع 🔸إن الملازمة بين إدراك العقل مصلحة ملزمة، غير مزاحمة في فعل أو مفسدة كذلك، و حكم الشارع بوجوبه أو حرمته، و ان كانت تامة بحسب الكبرى بناء على وجهة مذهب العدلية كما هو الصحيح، إلا #ان_الصغرى_لها_غير_متحققة_في_الخارج، لعدم وجود طريق للعقل إلى إدراك الملاكات الواقعية¹ 🔹محقق خویی می فرماید: #ملازمه بین ادراک مصلحت حتمی در فعل از سوی #عقل (بی آن که مانع و مزاحمی داشته باشد) یا مفسده حتمی، با #حکم_شارع به وجوب یا حرمت آن فعل، براساس مذهب عدليه از نظر#کبری_تمام_است اما #صغری_ندارد زیرا عقل راهی به #درک_ملاكات_واقعی ندارد. 🔸تتمه:برای تفصیل این مطلب رجوع شود به کتاب «فقه و عقل²» استاد علیدوست ـــــــــــــــــــــــــــ *¹:محاضرات فی اصول الفقه للفیاض،ج۳،ص۷۰ *²:فقه و عقل ابوالقاسم علیدوست،ص۱۲۲ *تصویر متعلق به جلسه درس خارج آیت الله خویی 🆔 @masire_feghahat