eitaa logo
پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح
8هزار دنبال‌کننده
9.6هزار عکس
435 ویدیو
295 فایل
🔷اخبار و تحولات علوم انسانی اسلامی 🔶مرجع تخصصی فقه نظام‌های اجتماعی 🔶برنامه‌های آموزشی و پژوهشی حوزه و دانشگاه 🌐وبگاه http://ihkn.ir 🌐کانال‌ها https://ble.ir/meftahandishe_com https://t.me/meftahandishe_com 📞ارتباط و تبادل: @Meftahandishe
مشاهده در ایتا
دانلود
📝 نفی امتیاز اجتماعی مبتنی بر طبقات اجتماعی 💢 آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛ 📖 در اسلام بر اساس انتسابات قبیله‌ای و فامیلی، امتیاز اقتصادی برای کسی وجود ندارد. 📖 یکی از قواعد مهم در نظام اسلامی، الغای بردگی است و بردگی‌هایی که در نظامات اجتماعی رایج بوده بر خلاف نظام الهی بوده است. 📖 به دلیل این‌که نظام بردگی کاملا زندگی اجتماعی مردم آن روزگار را احاطه کرده بود، اسلام برای الغای آن، برنامه تدریجی را به کار برد تا به تدریج این بردگی به طور کل الغاء شود. در اصل، قرآن کریم و اسلام مسئله بردگی را قبول ندارد. 📖 منظور ما از تفاوت اجتماعی که در اسلام نفی شده است، همان چیزی است که در خیلی از جوامع مثلا رسم است اگر کسی از طبقه اجتماعی خاصی است، با طبقه اجتماعی پایین‌تر از خودش ازدواج نمی‌کند. 📖 این موضوع منحصر در مسأله ازدواج نیست و شامل مسائل دیگر مثل رفت‌وآمد و همنشینی و شرکت در اجتماعات و... نیز می‌شود. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22599 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💢 از لحاظ رتبه‌بندی بعد محبت خدا محبت انبیاء و ائمه(ع) است ✅ آیت‌الله علیرضا اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» بیان داشت؛ 📝 یکی از مسائل مربوط به محبت خدا این است که کسی تلاش کند خدا را محبوب کسی قرار دهد. در روایات باب محبت الله عنوان دیگری به نام تحبیب الله الی الناس است؛ محبوب سازی خداوند نزد خلق و دیگران. 📝 درباره تحبیب الله الی العباد اگر روایات هم نبود ادله عامه و مطلقه این را هم می‌گرفت. علتش این است که دعوت به محبت الله دعوت به همه خوبی‌هاست. 📝 محبت انبیاء و ائمه(ع) و رسول: درباره این موضوع هم ادله قرآنی راجع به انبیا و اولیا به‌طور خاص پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) و هم ادله روایی وجود دارد. از لحاظ رتبه‌بندی نیز بعد محبت خدا محبت انبیاء و ائمه(ع) است. 📝 محبت به علما: علما سومین عنوان از محبت‌های خاصه است. روایات به‌طور خاص محبت عالم را غیر محبت مسلم و مؤمن مورد تأکید قرار داده که این‌ها تأسیس حکمی می‌شوند غیر مطلقات و چون اجتماع در عنوان واحد پیدا می‌کند نتیجه‌اش تأکید است. 📖 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22605 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
✅ افق آینده فقه التربیه، نظام سازی تربیتی است 🔻 حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی در نشست علمی: 🔹 «فقه تربیت» علم به احکام و تجویزات شرعی در رابطه با رفتار تربیتی از مربی و متربی نسبت به فرد و جامعه بر اساس منهج اجتهادی معتبر است. 🔹 تربیت برای خود قلمروی دارد و فقه نیز در قلمرو حداقلی یا حداکثری خود تعریف می‌شود. وقتی به تعریف تربیت و فقه توجه می‌کنیم مشاهده می‌شود که در جاهایی این دو با هم تلاقی دارند و هم پوشانی ایجاد می‌شود. 🔹 رفتارهای برخاسته از مربی و متربی در مقام تربیت و ایجاد تحول در دیگری را زمانی که به منایع فقهی عرضه کنیم و بخواهیم حکم شرعی آن‌ها را از منابع استخراج کنیم در اینجا فقه تربیت شکل می‌گیرد. 🔹 باید نقش و قلمرو هر کدام از والدین، خویشاوندان، استاد و افرادی که می‌توانند در تربیت متربی نقش آفرین باشند مورد توجه و مطالعه قرار بگیرد و این وظیفه ما است که مسائل مربوط به فقه تربیت را پیگیری نموده و بررسی کنیم. 🔹 در فقه نظام رابطه فقه و نظام سازی تربیت مطرح است. نظام تربیتی برای فقه نظام مجموعه احکام و رفتار مربی و متربی بر اساس مبانی و در راستای اهداف تعریف شده خواهد بود. 🔹 نظام تعلیم و تربیت در تعامل بین فقه و دیگر رشته‌های مرتبط طراحی می‌شود. البته ما امروز در مرحله طراحی فقه تربیت فردی هستیم، اما افق آینده ما فقه نظامی است که در راستای نظام سازی تربیتی حرکت کند و این رسالت بر عهده طلابی است که در رشته فقه التربیه مشغول به تحقیق و پژوهش هستند. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💢 کوثر رسالت می‌تواند عهده‌دار سلامت رسالت باشد و نقش خود را در عفاف فردی و اجتماعی ایفاء نماید 📝 آیت‌الله سید منذر حکیم در درس خارج «فقه عفاف»: 🔻 تفسیر سوره‌های عادیات، کوثر و تکاثر 📚 از نکات قابل توجه، هماهنگی جالب مطلع سوره عادیات(کفران نعمت) و بخش پایانی سوره تکاثر(مسئولیت‌پذیری در برابر نعمت) است که گویای این نکته است تا مسئولیت در برابر نعمت نباشد، ناسپاسی معنا ندارد. لذا تا درک این مسئولیت نباشد انسان به روحیه تکاثری مبتلاست. «إِنَّ الْإِنْسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ»، «ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ.» 📚 در سوره کوثر نیز «کوثر» مصداقی از نعمت بی‌کران الهی است که دو مسئولیت بر آن مترتب است «فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ» و در صورت مسئولیت‌گریزی، انسان به آثار دنیوی و اخروی آن دچار می‌شود «إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَر.» 📚 در حقیقت این سه سوره هم قواعد کلی مسئولیت‌پذیری و مسئولیت‌گریزی را بیان می کنند و هم مصادیق را نشان می‌دهند. 📚 کوثر می‌تواند عرض عریضی باشد از آیات قرآن کریم، اهل‌بیت(ع) و تجلیات قرآن در سیره و سیمای ایشان و همچنین تجلیات آن در فرزندان برومند کوثر رسالت از حیث کثرت فرزندآوری و فرزندپروری که لازمه تشکیل خانواده الگو است و در این صورت است که کوثر رسالت می‌تواند عهده‌دار سلامت رسالت باشد و نقش خود را در عفاف فردی و اجتماعی ایفاء نماید. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 آغاز ثبت‌نام متقاضیان ورود به حوزه‌های علمیه/ مخالفت رهبر انقلاب با برگزاری مراسم نکوداشت مقام عرفانی ایشان 📌 حوزه‌های علمیه و مراکز دینی در هفته‌ی گذشته شاهد رویدادها و حوادث مختلف علمی، فرهنگی، سیاسی، دینی و... بودند؛ در گزارشی به مهم‌ترین این مسائل پرداخته شده است که برخی از عناوین آن به قرار ذیل است: 🔹 برگزاری کنگره بزرگداشت مقام حضرت ابوطالب(ع)، افتخاری برای حوزه‌ است 🔹 آغاز ثبت‌نام متقاضیان ورود به حوزه‌های علمیه از امروز تا آخر اردیبهشت ماه 🔹 باز تولید اندیشه ناب محمدی با شکل گیری انقلاب اسلامی 🔹 مخالفت رهبر انقلاب با برگزاری مراسم نکوداشت مقام عرفانی ایشان 🔹 مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی دانش پژوه می‌پذیرد 🔹 سایت «ندای تهذیب» رونمایی شد 🔹 آغاز ثبت‌نام مراکز فقهی برای سال تحصیلی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۰ 🔹 نشست «زن تراز انقلاب اسلامی؛ الگوی سوم زن ایرانی» برگزار شد 🔹 بیست و سومین همایش کتاب سال حوزه فراخوان شد 📚 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22645 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 در عقد خرید دین، بدهی باید ناشی از یک معامله حقیقی باشد، وگرنه فرد دچار ربا خواهد شد 💢 حجت‌الاسلام والمسلمین جواد عبادی در درس‌گفتار «آسیب‌شناسی فقهی نظام بانکی»: 📚 در فقه معاملات، در مورد برخی از مبیع‌ها، علاوه بر احکام عمومی، احکام اختصاصی هم وجود دارد. بیع طلا و نقره(بیع صرف)، بیع میوه روی درخت(بیع ثمار) و بیع دین از جمله این موارد است. 📚 دین در عرف به معنای بدهی و مدیون بودن به معنای بدهکاری است اما در فقه، دین به معنی طلب است و دیون جزء دارایی‌ها به حساب می‌آید. 📚 خرید دین قراردادی است که به موجب آن بانک، دین مدت‌دار بدهکار را به کمتر از مبلغ اسمی آن به صورت نقدی از داین(مشتری) خریداری می‌کند. 📚 به طور کلی، بدهی‌ها به دو نوع صوری(دوستانه) و حقیقی تقسیم می‌شوند. در عقد خرید دین، بدهی باید ناشی از یک معامله حقیقی باشد، در غیر اینصورت فرد دچار ربا خواهد شد. در نظام بانکی اگر قرار است اسناد و اوراق تجاری مورد خرید دین قرار بگیرند، مفاد آن باید حکایت از طلب واقعی(و نه صوری) متقاضی باشد لذا طبق دستورالعمل، بانک‌ها مکلفند در این‌خصوص از حقیقی بودن دین و نقدشوندگی آن در سررسید، اطمینان حاصل کنند. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
❇️ تسلط شهید صدر بر معارف اسلامی به خصوص به فقه و اصول کم‌نظیر بود 💢 آیت‌الله محسن اراکی در نشست نظام فکری اندیشمندان انقلاب اسلامی با موضوع شهید صدر: 📝 یکی از ابعاد زندگانی شهید صدر، بُعد اخلاقی است؛ تواضع و تقوا، عبادت و سایر کمالات اخلاقی ایشان در یک سخن کوتاه قابل احصاء نیست. 📝 تسلط وی بر معارف اسلامی به خصوص به فقه و اصول کم‌نظیر بود و در هر رشته‌ای که وارد می‌شد، علاوه بر احاطه بر منابع علمی و فتاوای علما ابداعات فوق‌العاده از خود نشان می‌داد. 📝 ذهن وی مهندسی شده و منظم مبتنی بر اصول فکری و منطق صحیح بود، لذا ابتکارات ایشان فراوان است، در حدی که اندیشه‌های جدید تولید کرد. 📝 استاد شهید معتقد بود اگر می‌خواهیم جامعه را بسازیم، باید اندیشه را در چند مرحله تولید و اجرا کنیم؛ 🔹 مرحله اول تفکر بنیادین و جهان‌بینی و تفکر فلسفی در این مسیر است؛ زیرا فرهنگ و سیاست و نظام سیاسی مبتنی بر این جهان‌بینی شکل می‌گیرد. 🔹 مرحله دوم نظام سیاسی است که نظامات خانواده و عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی متأثر از آن نظام سیاسی است. 📝 مرحوم صدر اهل عرفان کاسبکارانه و مدعیانه نبود. ایشان فرمود امروز کسی از مرجعیت من سخن نگوید و همه باید از امام حمایت کنند، این عرفان حقیقی است که کسی خودش را هیچ نبیند و در خدمت مرجع تقلید دیگری مشی کند. 📚 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22623 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 نیازمند بازنگری و اصلاح احکام فقهی بانوان هستیم 💢 بانو مجتهده زهره صفاتی در گفت‌وگوی اختصاصی با مفتاح:(بخش دوم و پایانی) ❇️ بازنگری و اصلاح احکام فقهی بانوان باید بر پایه موازین فقهی، استفاده از شیوه‌های شناخته شده فقهی، کمک گرفتن از اجتهاد مستمر با در نظر گرفتن دو عنصر زمان و مکان صورت گیرد. 🔻 در اصلاح احکام فقهی بانوان باید چند مسأله را به عنوان زیر بنای کار مدنظر داشته باشیم؛ 1️⃣ هدف ما رسیدن به عدالت باشد. چون قوانین اسلام به دنبال قرار دادن بشر در مسیر عدالت است. 2️⃣ صدور احکام زنان در حوزه فقاهت باید با در نظر گرفتن تحولات اجتماعی باشد. 3️⃣ در برخی از مصادیق، مفاهیم و موضوعات باید به تغییرات توجه شود. ❇️ اگر می‌خواهیم اجتهادی آزاد بر مبنای مبانی شریعت داشته باشیم باید بگوییم قوانین باید بر پایه عدالت وضع، تفسیر و اجرا شود که در این صورت می‌توانیم به بازنگری قوانین بر پایه اجتهاد برسیم. ما در عرصه فرهنگ، خانواده، قوانین کیفری، جزائی، ارث و... نیازمند بازنگری هستیم. ❇️ اکنون موضع حوزه علمیه نسبت به غربالگری چیست؟ برای شناخت این مسائل نیازمند تعامل نظری با حوزه قانون گذاری هستیم.‌ یکی از اشکالات ما این است که به صورت انفعالی با مسائل برخورد می‌کنیم. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22639 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📕 حمایت از ولی‌فقیه باید به گونه‌ای باشد که عرف متوجه حمایت شود 🔰 آیت‌الله علی‌اکبر سیفی مازندرانی در درس مسائل مستحدثه تأکید کرد؛ 📝 تضعیف ولیّ امر فعل حرام است و فرقی بین ادله‌ی احکام اولیّه و ثانویه نیست. ❓ سوال: اگر دو ولیّ باشند که نظراتشان با هم تخالف داشت چطور باید عمل کنند؟ 🔹 جواب: نباید به گونه‌ای رفتار شود که یکی مضعِّف دیگری شود، این‌ها احکام واقعی هستند. هر کسی نزد وجدان خودش باید این معیارها را ملاحظه کند و نباید کاری کند که موجب تضعیف دیگری شود. 🔹 دو نظر سیاسی مختلف داشتن هیچ مشکلی ندارد منتها به گونه‌ای ابراز کردن که بوی تضعیف دهد، این ملاک حرمت است. ❓ سوال: بعد از بیعت با ولیّ اوّل، آیا بیعت بلاد دیگر با فقیه دیگر باعث تضعیف ولیّ اول نمی‌شود؟ 🔹 جواب: خیر، او واجد شرائط است و او را برای بیعت انتخاب کردند و همه‌ی عموم مؤمنین می‌فهمند و ارتکاز عرف اینست که هر بلدی سرنوشت خودش را تعیین می‌کند. 📚 ممکن است وقتی به افرادی می‌گوییم از ولی فقیه حمایت کنید، بگویند ما حمایت می‌کنیم، یعنی می‌نشینیم و صحبت می‌کنیم و مخالفتی با هم نداریم. 📚 اولاً این ملاک حمایت نیست زیرا عام مردم باید این پشتیبانی را بفهمند و درک کنند. بنابراین در آنجایی که سکوت کند ولو اینکه ارتباط‌هایی در خفاء داشته باشد، مردم حمایت را از طرف او نمی‌فهمند. ✅ متن کامل: http://meftaah.com/?p=22658 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
✅ حوزه‌های مشورتی حاکم اسلامی؛ «احکام اجتماعی»، «مصادیق در مرحله تطبیق» و «اختیارات حکومتی» 📝 آیت‌الله محمدعلی مدرسی یزدی در درس خارج «فقه قانون‌گذاری» عنوان کرد؛ 📖 حاکم اسلامی در چند حوزه ممکن است نیازمند مشورت و بهره‌گیری از آراء و اطلاعات دیگران باشد. 🔹 الف: شناخت موضوعات احکام اجتماعی: درست است که حاکم اسلامی(حاکم مجتهد) خود اجتهاد می‌کند و فتوا می‌دهد، لکن گاه موضوع برای وی روشن نیست و باید از دیگران کمک بگیرد. 🔹 ب: شناخت مصادیق در مرحله تطبیق و اجرا: اجرای احکام اولی و ثانوی(پس از شناخت حکم) نیازمند آگاهی دقیق و جامع است. در مقام اجرا تنها علم به حکم شرعی کفایت نمی‌کند، بلکه نیاز به شناخت و احراز صحیح مصداق است. یکی از راه‌ها و ابزار به دست آوردن چنین آگاهی‌هایی مشورت با آگاهان است. 🔹 ج: حوزه اختیارات حکومتی: حاکم اسلامی اختیاراتی دارد که اعمال آن مشروط به وجود مصلحت است. احراز مصلحت در این زمینه که گسترده و متنوع است و شامل امور اقتصادی، سیاسی، نظامی، فرهنگی و... می‌شود در بسیاری از موارد نیازمند کمک گیری از فکر، اطلاعات و تخصص دیگران است. 📚 در جامعه‌ای که مسائل پیچیده و گسترده دارد که حاکم حتی با مشورت نمی‌تواند به نتیجه‌ی مورد نظر برسد لازم است که به نظر کارشناسان(با شرایط خاص) اعتماد کند. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22593 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
🔰 نمی‌توان اسلام را جدا از اجتماع دانست 💢 آیت‌الله محمود رجبی در درس خارج تفسیر اجتماعی خاطرنشان کرد؛ 📖 عده‌ای دین را از مسائل اجتماعی جدا می‌دانند اما در مقابل برخی بر این باور هستند که دین اجتماعی است که خود به چند دسته تقسیم می‌شوند: 1️⃣ قوانین و احکام اسلامی یا اجتماعی است یا فردی یا تلفیقی از این دو. 2️⃣ اسلام به اجتماع توجه دارد و نقش جامعه در زندگی را در آموزه‌های خود و وضع قوانین مورد توجه قرار می‌دهد. 3️⃣ قرآن کریم اولین کتاب آسمانی است که جامعه را موجودی مستقل فرض کرده است. در این نگاه هویت جامعه در مقابل فرد قرار داده شده که حیث جدیدی بر آن افزوده می‌شود. 4️⃣ قرآن کریم هر جایی که امکان اجتماعی بودن وجود داشته است را اجتماعی بیان کرده است. 5️⃣ اسلام خداوند، ائمه(ع) و فرشتگان را ناظر اعمال مسلمین می‌داند و مسلمانان با توجه به آن عملی را انجام می‌دهند. 6️⃣ از بیانات قرآن کریم می‌توان نتیجه اجتماعی برداشت کرد هر چند در مقام توصیف خداوند باشد. 📚 این‌که گفته شود اسلام جدای از اجتماع است اشتباه می‌باشد. اما از میان نظرات شش‌گانه؛ نظر سوم و ششم قابل خدشه است. 📚 در صورتی می‌توان نظر سوم را پذیرفت که گفته شود انسان برأثر زندگی نگرش و افکار اجتماعی به خود می‌گیرد اما در صورتی که جامعه را مستقل بدانیم صحیح نیست. 📚 نظر ششم نیز در صورتی صحیح است که از قرائن دیگر استفاده شود زیرا با یک آیه نمی‌توان به مراد خداوند دست یافت. _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📚 مسئول اصلی عینیت بخشیدن به نظام اقتصادی اسلام دولت است 📝 آیت‌الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب اقتصادی اسلام» خاطرنشان ساخت؛ ✅ مسئول اصلی عینیت بخشیدن به نظام اقتصادی اسلام، دولت است. البته مردم نیز مسئول هستند ولی مدیریت و اداره کلان جامعه بر عهده دولت است. ✅ آرمان‌های یک نظام همانند اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... همان مکتب است. بنابراین وظیفه دولت تحقق اهداف مکتب اقتصادی است. ✅ رفاهی که اسلام دنبال می‌کند مفهوم حداقلی نیست. منظور ما این نیست که افراد جامعه از خط فقر بالاتر بیایند، بلکه اسلام چیزی بالاتر از آن را در نظر دارد. ✅ فقر از نظر اسلام یعنی فردی که متوسط سطح زندگی جامعه را ندارد نه این‌که حداقل را ندارد. فردی که حداقل را ندارد از نظر اسلامی مسکین است. ✅ رفع فقر و رفاه عمومی و تعدیل ثروت به ضرب و زور و بگیر و ببند نمی‌باشد. ممکن است در جایی به صورت موردی یک متخلفی را بگیرند ولی اساسش آن نیست. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22626 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
🔰 حوزه یک نهاد اجتماعی، فکری و دینی است 🔻 آیت‌الله علیرضا اعرافی در گردهمایی اساتید مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع): 📖 حوزه یک نهاد اجتماعی، فکری و دینی است که قرن‌ها بر آن گذشته اما مانند یک درخت تنومند به حیات خود ادامه داده است. 📖 هر تغییر و تحولی که در حوزه بخواهد اتفاق بیافتد هم می‌تواند لازم باشد و هم به وقوع پیوستن آن سختی‌های خاص خود را به دنبال دارد. 📖 تربیت نیروهای توانمند و دارای هویت اصیل حوزوی نیازمند داشتن نگاه تاریخی به فرآیند و پیشینه حوزه‌های علمیه است. 📖 پیوستگی تاریخی و زنجیره بودن تطورات حوزه یکی از شاخص‌هایی است که باید در این نگاه تاریخی مورد توجه واقع شود. 📖 هویت سازی حوزوی زمانی محقق می‌گردد که شرایطی همچون نگاه تاریخی و آگاهی تاریخی حاصل شود. 📖 به برکت انقلاب اسلامی فرصت‌هایی برای حوزه علمیه فراهم شده است که قابل وصف نیستند. 💯 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22673 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📕 بن‌بست برای فقه بی‌معنا است 🔰 آیت‌الله شب‌زنده‌دار در نشست «کاربست‌های فقهی در مسائل مستحدثه» تأکید کرد؛ 🔹 محاسبه عقلی و مراجعه به نصوص دینی به ما می‌گوید که گسترده احکام الهی و فقه تمام مجالات زندگی بشر اعم از فردی و اجتماعی و سیاسی و غیرسیاسی را در برمی‌گیرد و برایش قانون و دستور دارد. 🔹 کشف و استنباط آن‌ها نیاز به دو مطلب دارد؛ یکی در مورد صغری و در دومی در مورد کبری. صغری یعنی موضوع‌شناسی و تشخیص صحیح موضوع که از یک ناحیه نیاز داریم. 🔹 موضوع نیز دو نوع است؛ یکی مستنبطه که فقیه باید از آموزه‌های دینی استنباط کند و یکی نیز غیرمستنبطه است که تخصص‌های بشری می‌تواند نقش داشته باشد. 🔹 فقه بن‌بست ندارد و همه نیازهای بشری را پاسخگو است و در ناحیه کبری، بلااشکال اینطور است. 🔹 در ناحیه صغری و موضوعات نیز دو نوع است؛ مستنبطه که فقیه متکفل او است و غیرمستنبطه که بسیاری از آن‌ها نیاز به تخصص‌های بشری دارد که متخصصین آگاه و کارآمد باید بنشینند و موضوعات را تشخیص دهند تا حکم فقهی آن روشن شود. 📝 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22677 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📖 بررسی و نقد دیدگاهی که همه خصوصیات نظام حکومتی را مبتنی به مصلحت و تشخیص حاکم اسلامی می‌داند 📝 آیت‌الله محمدعلی مدرسی یزدی در درس خارج «فقه قانون‌گذاری» عنوان کرد؛ 📚 دیدگاه: در کتاب اساس الحکومة الاسلامیه مؤلف تصریح می‌کند تعیین همه‌ی خصوصیات نظام حکومتی موکول به مصلحت و تشخیص آن با حاکم اسلامی است. بنابراین اگر حاکم اسلامی تشکیل نهاد قانون‌گذاری به شکل انتصابی یا انتخابی را به مصلحت بداند باید آن را تشکیل دهد. 🔻 نقد دیدگاه: 🔹 اولاً: انعقاد اطلاق مقامی ادله ولایت فقیه نسبت به برخی از ویژگی‌‌هایی که بر شمرده شده محل تامل است. مثلا رهبری جامعه به صورت جمعی(شورای فقهاء) پدیده‌ای مانوس و معمول و توجیه پذیر در جامعه‌ی آن روز(هنگام صدور روایات) نبوده است. بنا بر این عرف چنین برداشت نمی‌کند که سکوت شارع در این زمینه به معنای اعطاء مجوز برای رهبری جمعی(در فرض مصلحت) است. 🔹 ثانیاً: این ادعا که شارع نسبت به همه خصوصیات نظام سیاسی سکوت کرده سخن قابل قبولی نیست. به عنوان مثال در فرضی که تشکیل نهاد قانون‌گذاری لازم باشد دلیل و حجت وجود دارد که باید اعضاء چنین جمعی ثقه(یا عادل)، مومن و خبره(در امور تخصصی) باشند. طبعا حاکم اسلامی هم باید بر اساس همین حکم شرعی عمل کند. نه این‌که اگر مصلحت دانست که قانون‌گذار ثقه و مومن و خبره باشد آن وقت مکلف به رعایت این امور می‌شود. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22666 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 برای استخراج بیت کوین حیازت صدق نمی‌کند چون مالکیت معنوی آن برای طراحان است 📚 آیت‌الله جواد مروی در درس خارج «بیت کوین و رمز ارز‌‌ها» بیان داشت؛ 🔹 دیدگاه: بر عملیه استخراج بیت کوین، حیازت مباحات تطبیق می‌کند و لذا طبق قاعده «من حاز ملک» این بیت کوین‌های مستخرج را مالک می‌شود. 📕 اشکال: متعلق حیازت باید مباحات عامه باشد تا وضع ید انسان بر مباحات عامه اماره ملکیت باشد، بودن بیت کوین جزء مباحات عامه مورد تردید جدی بلکه منتفی است. 📕 طراحانی که سیستم بیت کوین را طراحی و اختراع کرده‌اند در بستر بلاک چین، درست است به صورتی قرار داده‌اند که در استفاده و کیفیت استخراج همه افراد یکسان هستند، ولی این طراحی را مالک هستند، لذا این‌که بیت کوین جزء مباحات عامه محسوب بشود قبل از استخراج این قابل قبول نیست. 📕 بنابراین بر استخراج بیت کوین حیازت صدق نمی‌کند نه از این جهت که بیت کوین مال نیست بلکه از این جهت که بیت کوین جزء مباحات عامه محسوب نمی‌شود بلکه طراحان این سیستم مالکیت معنوی آن‌ها بر بیت کوین محفوظ است. 📖 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22669 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💯 نفی امتیازات قضایی مبتنی بر تفاوت اجتماعی 🔰 آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی بیان داشت؛ 📝 در معمول جوامع چنین است که وقتی نوبت به فرودستان جامعه می‌رسد در حق آن‌ها اعمال قانون می‌شود اما هنگامی که نوبت به فرادستان جامعه برسد، در حق آن‌ها اعمال قانون نمی‌شود و اگر یک فرودست و یک فرادست در محکمه‌ای حضور پیدا کنند، حق را به فرادست می‌دهند. این در عموم جوامع غیر اسلامی رسم است و بوده است. 📝 در اسلام بر این نکته تأکید فراوان شده که در باب قضا، نباید طبقۀ اجتماعی و وابستگی‌های اجتماعی بر قاضی و بر اعمال قانون اثرگذار باشد. قانون برای همه یکسان است و چنین نیست که اگر کسی وابسته به طبقه اجتماعی خاصی باشد قانون در حق او اجرا نشود. 📝 وقتی حاکمی به کسی ولایت می‌دهد این ولایت بر دو نحو است: ولایت تنفیذ و ولایت تفییض. در ولایت تنفیذ که حاکم به کسی می‌گوید فلان کار را انجام بده و اجراییات را بر عهدۀ او می‌گذارد، عدالت شرط نیست لذا حضرت رسول(ص) هم فرماندهی مجموعه‌ای را به خالد بن ولید می‌داد و کاری بر عهده او می‌گذاشت؛ اما در تفییض که باید تصمیم گیری کند، عدالت شرط است. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22687 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 شش گروهی که قرآن بر محبت آن‌ها تأکید کرده است 🔰 آیت‌الله علیرضا اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» بیان داشت؛ 📕 احب اهل العلم اختصاص به جاهل ندارد. مراد از عالم کیست؟ مطلق عالم است یا عالم خاصی؟ یک احتمال این است که مقصود از علما در اینجا اهل‌بیت‌اند و احتمال دوم این‌که اطلاق دارد و غیر ائمه(ع) را هم می‌گیرد ولی مقصود علماء سوء نیستند و علمای صالح‌اند. 📕 محبت ناصحین و خیرخواهان مورد تأکید قرار گرفته است. آیه 79 سوره اعراف هم هست. مقصود کسانی است که هدایتگر و راهنمایند. «فتَوَلَّى عَنْهُمْ وَ قالَ يا َوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسالَةَ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَكُمْ وَ لكِنْ لا تُحِبُّونَ النَّاصِحينَ.» 📕 گروه بعدی که باید نسبت به آن‌ها محبت داشت ابرار، نیکان و صالحان هستند. بنابراین پس از محبت خدا، انبیا، ائمه(ع)، علما و ناصحان، محبت صالحان مورد تأکید قرار می‌گیرد. 📕 این تأکیدات دیگر استحبابی است و هیچ‌کدام الزامی در آن نیست. محبت عامه میان مسلمانان و مؤمنان در حد متعارف واجب است و این‌ها تأکید بر رجحان و استحباب می‌شود. 📕 گروه ششم مساکین و فقرا هستند. مقصود کمک کردن و نشستن با آن‌ها نیست بلکه جدا تأکید شده فقیر و نیازمند را دوست بدار. البته رجحانی است. 📖 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22684 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
پایگاه خبری علوم انسانی مفتاح
❇️ نقدی بر سخنان سروش با عنوان «دین و قدرت» 🔻 آیت‌الله علیدوست در نوشتاری مطرح کرد؛ 📝 فهم اسلام و
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 پاسخ آیت‌الله علیدوست به دکتر سروش 🔹 آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در یادداشتی به دکتر سروش پاسخ داده است. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💯 راهکار حل مشکلات؛ وضع، اجرا و کنترل صحیح قوانین 🔰 آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب اقتصادی اسلام»: 🔹 لازمه شناسایی نهادهای دولتی شناخت مسئولیت‌ها و امکانات دولت در حوزه اقتصاد است. 🔹 نخستین وظیفه دولت اسلامی نسبت تحقق اهداف اقتصادی اسلام است. وظیفه دوم، زمینه سازی برای تحقق عینی مبانی اقتصادی اسلام است و وظیفه سوم، تحقق نظام اقتصادی است. 🔹 دولت باید میان تولید داخلی و واردات تعادل ایجاد کند. حمایت از تولید داخلی یک واقعیت اسلامی است ولی گسترش و حمایت از تولید داخلی باید با راهکارهای عقلایی و شرعی باشد. 🔹 حمایت از پول ملی از دیگر وظایف دولت است که متأسفانه ما در این قسمت به شدت آسیب پذیر بوده و هستیم. 🔹 رفع مشکلات بستگی به وضع قوانین مناسب از سوی قوه مقننه، اجرای مناسب قوانین از سوی قوه مجریه و کنترل صحیح قوانین از سوی قوه قضاییه دارد. 📒 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22662 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💢 اجازه به شرط تملیک؛ جایگزین قرض ربوی 🔻 آیت‌الله محمدتقی شهیدی در درس خارج «ربا در معاملات بانکی» عنوان کرد؛ 📚 اجاره به شرط تملیک: بانک می‌‌تواند به جای اعطاء قرض ربوی، به طور مثال خانه‌ای را خریداری کرده و آن را به دیگری اجاره داده و به مستأجر این حق را بدهد که پس از پایان یافتن اقساط، خانه‌ی مذکور را تملّک کند. 📚 هر چند اصل این راه صحیح است لکن بانک می‌بایست به شخص مذکور و یا ورثه‌ی او وکالت دهد که بتوانند به وکالت از بانک خانه‌ی مذکور را به خودشان فروخته و یا هبه کنند و الا دلیلی بر صحت تملّک خانه به شکل شرط النتیجه وجود ندارد. 📚 از منظر قواعد فقهی فروش کالای کلی فی الذمه نظیر حریر که مؤجل نیست تا ‌بیع سلف باشد، لکه حالّ است خالی از اشکال است و دیده نشده فقهاء به فروش چنین مبیعی اشکال کرده باشند. 📚 البته جواز بیع کلی فی الذمه که تحت تملّک بایع نیست، مسلم بوده و به صراحت در روایات معتبره آمده است، لکن قدرمتیقن روایات مذکور بیع نقدی است. 📝 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22655 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
📝 پیشگامی حوزه در هوش مصنوعی آفاق روشنی را پیش روی تمام نخبگان کشور باز می‌کند 🔰 آیت‌الله اعرافی در دیدار اعضای شورای راهبری کلان پروژه هوش مصنوعی(نجف) مطرح کرد؛ 🔹 ورود هوش مصنوعی در دانش‌هایی که از لایه‌های پیچیده و در هم تنیده‌ای برخوردار است، باروری حوزه دانشی هوش مصنوعی را نیز به دنبال خواهد داشت. 🔹 همیاری هوش مصنوعی و فقه و ورود این مقوله در حوزه فقه را می‌توان به خدمات متقابل قلمروها تعبیر نمود. 🔹 کاربست هوش مصنوعی در عرصه اجتهاد تنها یکی از ابعاد بهره‌گیری از هوش مصنوعی است. 🔹 هوش مصنوعی به عنوان یک سوژه و موضوع، می‌تواند با رشته‌های علوم اسلامی رابطه برقرار نموده، گزاره‌های دانشی مختلفی را ناظر بدان ترسیم نمود. 🔹 ورود قوی به هوش مصنوعی می‌تواند ما را در رهنمون‌سازی تدوین اسناد درست و عمیق ملی و بین المللی کمک کند. 🔹 در دو سال آینده باید خروجی‌های جدی و قوی از این کلان پروژه را به جامعه علمی و حوزوی کشور ارائه نماییم. 🔹 امیدواریم پیشگامی حوزه در هوش مصنوعی و ورود به قلمروهای جدید، آفاق روشنی را پیش روی تمام نخبگان کشور باز نماید. 📚 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22692 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
💢 فراخوان ارسال مقاله به ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی 📚 کمیسیون «قرآن و علوم انسانی» ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی و با موضوع ویژه «نظام سازی قرآنی» فراخوان مقاله داد. 🔰 ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با فراخوان محورهای میان رشته‌ای و رشته‌ای برگزار می‌شود. 📕 محورهای میان‌رشته‌ای این کنگره شامل فلسفه و روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی، مدیریت تحول علوم انسانی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، قرآن و علوم انسانی و سیاست گذاری عمومی و حکمرانی اسلامی است و محورهای رشته‌ای این کنگره را اقتصاد اسلامی، تعلیم و تربیت اسلامی، ارتباطات و جامعه‌شناسی اسلامی، روانشناسی اسلامی، علوم سیاسی اسلامی، فقه و حقوق اسلامی، مدیریت اسلامی، شهرسازی و معماری اسلامی و هنر اسلامی تشکیل می‌دهد. 📆 مهلت ارسال چکیده مقالات به دبیرخانه کنگره تا ۳۱ خرداد ۱۴۰۰ و اصل مقالات تا ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ است. همچنین زمان برگزاری کنگره، آبان ۱۴۰۰ خواهد بود. 💻 علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را به نشانی الکترونیکی nezamsazi@quran.ac.ir ارسال کنند. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
❇️ امروز هیچ مساله‌ای در مملکت ما مهم‌تر از بانک‌ها نیست 💢 پروفسور مسعود درخشان در نشست بن‌بست تکرار تأکید کرد؛ 📚 شناخت دشمن شرط لازم برای تدوین الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت است، در غیر این صورت سازمان برنامه و بودجه 72 سال است که برنامه توسعه می‌نویسد. این چارچوب برنامه‌نویسی سازمان برنامه ارتباطی به الگوی ایرانی - اسلامی پیشرفت ندارد. ارتباطی به اقتصاد مقاومتی ندارد. 📚 وقتی حضرت آقا فرمودند اقتصاد مقاومتی، عده‌ای از همکاران ما گفتند: این اقتصاد مقاومتی یعنی چه؟ این را در دو جمله بگو. گفتم اقتصاد مقاومتی یعنی مدیریت ریسک. اقتصاد اسلامی و اقتصاد مقاومتی در این سه عبارت خلاصه می‌شود، روحیه انقلابی، تفکر انقلابی و عمل جهادی. 📚 نرخ بهره به شرطی از بین می‌رود که ما تعدد بانک نداشته باشیم. همه این بانک‌ها در بانک ملی ادغام شوند. کسی را هم بیرون نکنید. ما نمی‌خواهیم کسی بیکار شود. تا زمانی‌که نظام بانکی کشور اصلاح نشود، جریان اقتصادی مملکت درست نمی‌شود. 📚 گام دوم بازار سرمایه است. باید گام به گام و به این شکل است که می‌توانیم جلو برویم. آقا می‌فرمایند تصمیمات بزرگ. این مستلزم شناخت از مسائل بزرگ است و امروز هیچ مساله‌ای در مملکت ما مهم‌تر از بانک‌ها نیست. این معضل باید حل شود تا مشکلات صنعت هم حل شود. 📕 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22702 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
✅ ولایت فقیه تنها با رویکرد تمدنی قابلیت ارائه جهانی دارد 🔻 حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی در نشست علمی «نظریه سیاسی رهبر معظم انقلاب»: 📖 اگر در قرون گذشته احکام به صورت روزمره تلقی می‌شد، امام راحل روح دین را در محتوای جدید یعنی انقلاب و جمهوری اسلامی ارائه کردند. 📖 هنر رهبر انقلاب این بود که آموزه‌های امام را به عرصه عملی و عینی تبدیل و از حجیت انقلاب دفاع کردند. 📖 نگرش کلان ایشان آن است که ما فقط جمهوری اسلامی نیستیم و همان طور که پیامبر تمدن در تراز جهانی دارد انقلاب هم باید بتواند تمدنی در تراز جهانی ارائه دهد، بنابراین باید جهانی فکر کنیم. 📖 ادبیات رهبر معظم انقلاب ضمن پایبندی به مبانی اصیل کاملاً متحول شده است، فقه را در تراز حکومتی می‌بینند، فقه‌های مضاف و تلاش برای ایجاد فقه حکومتی و تمدنی در این راستا قابل تحلیل است. 📖 از دید ایشان فقه به معنای عام آن و مبتنی بر آیه نفر باید ساری و جاری شود و بنیادهای آن فقیهانه استنباط شود؛ یعنی فقهی باید کشور را اداره کند که شامل اخلاق، کلام و فقه سیاسی باشد. 📗 متن کامل: http://meftaah.com/?p=22699 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com