⭕️ پایگاه استعمار در شرق آسیا 📝 #هند_شرقی یا «East Indies» اصطلاحی است که #استعمارگران به سرزمین‌های #جنوب_آسیا، به‌ویژه #جنوب_شرق_آسیا لقب داده بودند. مرکزیت منطقه‌ی ژئواستراتژیک «هند شرقی» در نظر قدرت‌های استعماری، #مجمع_الجزایر_مالایی بود و برای ایشان ذیل فرهنگ #هند تعریف می‌شد. قدیمی‌ترین نقشه‌های #استعمار نشان می‌دهد که تصرف این جزایر برای قدرت‌های نوظهور اروپایی جذابیت و اهمیت زیادی داشته است. 📝 #اندونزی پیش از کسب استقلال، در یک دوره‌ی 300ساله مستعمره #هلند بود؛ هلندی‌ها مستعمرات خود را در این حوزه، #هند_شرقی_هلند می‌نامیدند. سبقت #هلند در استعمار این جزیره‌های پهناور و حاصل‌خیز و سلطه‌ی ایشان بر مجمع‌الجزایر مالایی باعث شد که دست برتر تجارت پرسود #ادویه و محصولات کشاورزی در #قرن_نوزدهم و #قرن_بیستم از آن هلند شود. با جنگ جهانی دوم و حضور #امریکا در این منطقه، جغرافیای استعمار در شرق هند دستخوش تغییرات اساسی شده است. 📝 اصطلاح هند شرقی در کلمه‌ی «ایندوس» ریشه دارد. #ایندوس یا «Indus» همان رودخانه‌ی تمدن‌خیز #سند، از گهواره‌های تمدنی شرق است. ازآن‌جایی‌که ملت‌های مجمع‌الجزایر مالایی تحت نفوذ فرهنگی #هند بودند و هند به تمدن رودخانه‌ی سند تعلق داشت، این منطقه‌ی جغرافیایی به‌دلیل قرارگرفتن در جانب شرقی هند، #هند شرقی نامیده شد. بااین‌وصف، باید کشورهای #ویتنام، #لائوس و #کامبوج را که در حوزه‌ی تمدنی #چین قرار دارند، از شمولیت این تعریف مستثنی کرد.

✅ معمای چندوجهی اسلام‌آباد؛ پاکستان در تنگنای شرق و غرب ❇️ پاکستان تنها کشوری است که توانسته میان دو قطب متضاد نظام جهانی ـ جمهوری خلق چین و ایالات متحده آمریکا ـ روابط راهبردی برقرار کند. در حالی‌که هر یک از این دو قدرت معمولاً حضور راهبردی دیگری را در مناطق نفوذ خود برنمی‌تابند، اسلام‌آباد موفق شده میان آن‌ها تعادلی شکننده اما مؤثر ایجاد کند. از سوی دیگر، در حالی‌که اغلب متحدان واشنگتن از حمایت ایران در تقابل با رژیم صهیونیستی خودداری می‌کنند، پاکستان در مواضعی کم‌سابقه از جمهوری اسلامی دفاع کرده است؛ هرچند همزمان، در حرکتی متناقض، دونالد ترامپ را برای دریافت جایزه صلح نوبل پیشنهاد داده بود! این رفتارهای چندوجهی، سیاست خارجی پاکستان را به معمایی پیچیده برای تحلیلگران تبدیل کرده است. ❇️ ریشه این پیچیدگی را باید در نزاع تاریخی و وجودی اسلام‌آباد و دهلی نو جست‌وجو کرد. روی کار آمدن جریان‌های تندرو هندو با رویکردی شبه‌صهیونیستی، خصومت هند با چین، و مناقشات مرزی میان دو کشور، بستر همکاری راهبردی چین و پاکستان را تقویت کرده است. همکاری‌ای که در جنگ اخیر پاکستان و هند نمود یافت و باعث شد اسلام‌آباد با اتکا بر تجهیزات عمدتاً چینی، دست برتر را به دست آورد. در مقابل، هند در دوران جنگ سرد به شوروی نزدیک شد و پاکستان به اردوگاه غرب پیوست. هرچند طی دو دهه گذشته روابط هند و آمریکا به اوج رسید، اما وضع تعرفه‌های واشنگتن علیه دهلی نو در ماه‌های اخیر ورق را برگرداند و بار دیگر پیوند اسلام‌آباد و واشنگتن را مستحکم‌تر کرد. ❇️ با این حال، معادله اسلام‌آباد صرفاً تابع تعاملات قدرت‌های بزرگ نیست. تاریخ، هویت دینی و فرهنگ اسلامی پاکستان آن را در پیوندی طبیعی با جهان اسلام، به‌ویژه ایران و عربستان، قرار داده است. از نگاه اسلام‌آباد، ایران در جبهه غربی خود پشتوانه‌ای در برابر هند مسلح در شرق است. اما روابط پرتنش پاکستان با همسایه شمالی، افغانستان، گره دیرینی است که از زمان تأسیس این کشور تاکنون گشوده نشده است. افغانستان، مرز ترسیمی استعمار بریتانیا را مشروع نمی‌داند و پاکستان نیز ثبات کامل در کابل را در راستای منافع خود نمی‌بیند؛ به‌ویژه هنگامی که رد پای هند را در تحولات افغانستان حس کند. ❇️ در این میان، نقش آمریکا در تشدید اختلافات دو کشور تعیین‌کننده است. واشنگتن که از امتناع کابل در واگذاری پایگاه بگرام خشمگین بود، اکنون می‌کوشد از مسیر ارتش پاکستان بر امارت اسلامی فشار وارد کند تا هم‌زمان به چین، روسیه و ایران نیز آسیب بزند. ارتش پاکستان، که قدرت واقعی را در این کشور در دست دارد، با وجود آگاهی از پیامدهای این سیاست، ناگزیر است تا حدی در بازی آمریکا بماند؛ زیرا قطع کمک‌های مالی واشنگتن را تهدیدی برای بقای خود می‌داند. در نهایت، گره بحران‌های پی‌درپی جنوب آسیا تنها زمانی گشوده خواهد شد که کشورهای منطقه ـ از پاکستان و افغانستان گرفته تا ایران، روسیه، چین و حتی هند ـ با کنار گذاشتن هژمونی دلار و رویکردهای مقطعی، به سوی همگرایی تمدنی و همکاری راهبردی واقعی گام بردارند. ✍#دکتر_بهرام_زاهدی منبع:#طنین_سنتر #پاکستان #افغانستان #چین #آمریکا #هند #ایران #روابط_راهبردی #سیاست_خارجی #جنوب_آسیا #تحلیل_راهبردی