هدایت شده از mesaghمیثاق
✍️آیاتی و روایاتی عبرت آموز از قرآن و نهج البلاغه در سالگرد #برجام
بعید می دانم آیات و روایات زیر نیاز به تفسیر و توضیح خاصی داشته باشند. کافی است این توصیه ها و دستورات قرآن و نهج البلاغه را نه فقط برای 1400 سال قبل، بلکه راه حلی برای مسائل امروزمان هم بدانیم.
🔰عدم #خوش_بینی به اظهار دوستی و لبخند دشمن
🔸امیرالمؤمنین(ع): «فَإِنَّ الْعَدُوَّ رُبَّمَا قَارَبَ لِيَتَغَفَّلَ فَخُذْ بِالْحَزْمِ وَ اتَّهِمْ فِي ذَلِكَ حُسْنَ الظَّنِّ؛ گاه دشمن نزديك مىشود تا غافلگير كند؛ پس دورانديش باش و خوشبينى خود را متّهم كن.» (نهج البلاغه؛ نامه53)
🔰#هسته_ای_بهانه_است
🔸«وَ لَنْ تَرْضى عَنْكَ الْيَهُودُ وَ لا النَّصارى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ؛ هرگز (دشمنان) يهود و نصارى از تو راضى نخواهند شد، (تا به طور كامل، تسليم خواسته هاى آنها شوى، و) از آيين آنان پيروى كنى.»(بقره/120)
🔰چه کسانی در #دوستی_با_دشمن اشتیاق دارند؟
🔸«فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسارِعُونَ فِيهِمْ؛ پس #مریض_دلان را مى بينى كه در (دوستى با آنان)، بر يكديگر پيشى مى گيرند.» (مائده: 52)
🔰#ترس، اصلی ترین عامل برای اظهار دوستی و مذاکره با دشمن
🔸(ادامه آیه قبل) «يَقُولُونَ نَخْشى أَنْ تُصِيبَنا دائِرَةٌ؛ (مریض دلان) مى گويند: مى ترسيم حادثهاى براى ما اتفاق بيفتد (و نياز به كمك آنها داشته باشيم!)» (مائده: 52)
🔰فرصت دادن ولیّ مسلمین به مردم و خواصّ، برای پی بردن به اشتباهشان در اعتماد به دشمن
🔸امیرالمؤمنین (ع): «فَإِنَّمَا فَعَلْتُ ذَلِكَ لِيَتَبَيَّنَ الْجَاهِلُ وَ يَتَثَبَّتَ الْعَالِمُ؛ من اين كار (پذیرش اجباری حکمیّت و تعیین مدّت زمانی برای آن) را كردم تا نادان خطاى خود را (در اعتماد به دشمن) بشناسد، و دانا بر عقيده خود استوار بماند.» (نهج البلاغه؛ خطبه125)
🔰درصورت انجام توافق، متن پیمان نباید #تفسیر_پذیر باشد
🔸امیرالمؤمنین(ع): «وَ لَا تَعْقِدْ عَقْداً تُجَوِّزُ فِيهِ الْعِلَلَ وَ لَا تُعَوِّلَنَّ عَلَى لَحْنِ قَوْلٍ بَعْدَ التَّأْكِيدِ وَ التَّوْثِقَةِ؛ هرگز (با دشمن) پيمانى را مبند كه در تعبيرات آن جاى گفتگو و بهانه جویی باقى بماند، و بعد از تأكيد و عبارات محكم، عبارات سست و قابل توجيه بكار مبر (كه اثر آن را خنثى مي كند).» (نهج البلاغه؛ نامه53)
🔰#بد_عهدی همیشگی دشمن
🔸«كَيْفَ وَ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلاًّ وَ لا ذِمَّةً يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ؛ چگونه (پيمان مشركان ارزش دارد)، در حالى كه اگر بر شما غالب شوند، نه ملاحظه خويشاوندى با شما را مى كنند، و نه پيمان را؟! شما را با زبان خود خشنود مى كنند، ولى دلهايشان ابا دارد؛ و بيشتر آنها فرمانبردار نيستند!» (توبه: 8)
🔸«وَ إِنْ نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ؛ و اگر پيمانهاى خود را پس از عهد خويش بشكنند، و آيين شما را مورد طعن قرار دهند، با پيشوايان كفر پيكار كنيد؛ كه آنها پای بند هیچ پيمانى نیستند؛ شايد (با شدّت عمل) دست بردارند!» (توبه: 12)
🔰با بدعهدی دشمن چه باید کرد؟
🔸«فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ؛ تا زمانى كه در برابر شما (به پیمانشان) وفادار باشند، شما نيز وفادارى كنيد، كه خداوند پرهيزگاران را دوست دارد!» (توبه: 7)
🔸«وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلى سَواءٍ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنِينَ؛ و هرگاه (با ظهور نشانههايى،) از خيانت گروهى بيم داشته باشى (كه عهد خود را شكسته، حمله غافلگيرانه كنند)، بطور عادلانه به آنها اعلام كن كه پيمانشان لغو شده است؛ زيرا خداوند، خائنان را دوست نمى دارد!» (انفال: 58)
https://eitaa.com/mesagh
✍️آیاتی و روایاتی عبرت آموز از قرآن و نهج البلاغه در سالگرد #برجام
بعید می دانم آیات و روایات زیر نیاز به تفسیر و توضیح خاصی داشته باشند. کافی است این توصیه ها و دستورات قرآن و نهج البلاغه را نه فقط برای 1400 سال قبل، بلکه راه حلی برای مسائل امروزمان هم بدانیم.
🔰عدم #خوش_بینی به اظهار دوستی و لبخند دشمن
🔸امیرالمؤمنین(ع): «فَإِنَّ الْعَدُوَّ رُبَّمَا قَارَبَ لِيَتَغَفَّلَ فَخُذْ بِالْحَزْمِ وَ اتَّهِمْ فِي ذَلِكَ حُسْنَ الظَّنِّ؛ گاه دشمن نزديك مىشود تا غافلگير كند؛ پس دورانديش باش و خوشبينى خود را متّهم كن.» (نهج البلاغه؛ نامه53)
🔰#هسته_ای_بهانه_است
🔸«وَ لَنْ تَرْضى عَنْكَ الْيَهُودُ وَ لا النَّصارى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ؛ هرگز (دشمنان) يهود و نصارى از تو راضى نخواهند شد، (تا به طور كامل، تسليم خواسته هاى آنها شوى، و) از آيين آنان پيروى كنى.»(بقره/120)
🔰چه کسانی در #دوستی_با_دشمن اشتیاق دارند؟
🔸«فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسارِعُونَ فِيهِمْ؛ پس #مریض_دلان را مى بينى كه در (دوستى با آنان)، بر يكديگر پيشى مى گيرند.» (مائده: 52)
🔰#ترس، اصلی ترین عامل برای اظهار دوستی و مذاکره با دشمن
🔸(ادامه آیه قبل) «يَقُولُونَ نَخْشى أَنْ تُصِيبَنا دائِرَةٌ؛ (مریض دلان) مى گويند: مى ترسيم حادثهاى براى ما اتفاق بيفتد (و نياز به كمك آنها داشته باشيم!)» (مائده: 52)
🔰فرصت دادن ولیّ مسلمین به مردم و خواصّ، برای پی بردن به اشتباهشان در اعتماد به دشمن
🔸امیرالمؤمنین (ع): «فَإِنَّمَا فَعَلْتُ ذَلِكَ لِيَتَبَيَّنَ الْجَاهِلُ وَ يَتَثَبَّتَ الْعَالِمُ؛ من اين كار (پذیرش اجباری حکمیّت و تعیین مدّت زمانی برای آن) را كردم تا نادان خطاى خود را (در اعتماد به دشمن) بشناسد، و دانا بر عقيده خود استوار بماند.» (نهج البلاغه؛ خطبه125)
🔰درصورت انجام توافق، متن پیمان نباید #تفسیر_پذیر باشد
🔸امیرالمؤمنین(ع): «وَ لَا تَعْقِدْ عَقْداً تُجَوِّزُ فِيهِ الْعِلَلَ وَ لَا تُعَوِّلَنَّ عَلَى لَحْنِ قَوْلٍ بَعْدَ التَّأْكِيدِ وَ التَّوْثِقَةِ؛ هرگز (با دشمن) پيمانى را مبند كه در تعبيرات آن جاى گفتگو و بهانه جویی باقى بماند، و بعد از تأكيد و عبارات محكم، عبارات سست و قابل توجيه بكار مبر (كه اثر آن را خنثى مي كند).» (نهج البلاغه؛ نامه53)
🔰#بد_عهدی همیشگی دشمن
🔸«كَيْفَ وَ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلاًّ وَ لا ذِمَّةً يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ؛ چگونه (پيمان مشركان ارزش دارد)، در حالى كه اگر بر شما غالب شوند، نه ملاحظه خويشاوندى با شما را مى كنند، و نه پيمان را؟! شما را با زبان خود خشنود مى كنند، ولى دلهايشان ابا دارد؛ و بيشتر آنها فرمانبردار نيستند!» (توبه: 8)
🔸«وَ إِنْ نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ؛ و اگر پيمانهاى خود را پس از عهد خويش بشكنند، و آيين شما را مورد طعن قرار دهند، با پيشوايان كفر پيكار كنيد؛ كه آنها پای بند هیچ پيمانى نیستند؛ شايد (با شدّت عمل) دست بردارند!» (توبه: 12)
🔰با بدعهدی دشمن چه باید کرد؟
🔸«فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ؛ تا زمانى كه در برابر شما (به پیمانشان) وفادار باشند، شما نيز وفادارى كنيد، كه خداوند پرهيزگاران را دوست دارد!» (توبه: 7)
🔸«وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلى سَواءٍ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنِينَ؛ و هرگاه (با ظهور نشانههايى،) از خيانت گروهى بيم داشته باشى (كه عهد خود را شكسته، حمله غافلگيرانه كنند)، بطور عادلانه به آنها اعلام كن كه پيمانشان لغو شده است؛ زيرا خداوند، خائنان را دوست نمى دارد!» (انفال: 58)
هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢معصومين (علیهم السلام) چگونه مردم را به «خوش بينی» در مورد دیگران توصيه می کردند؟
🔹همان اندازه كه «سوء ظن» مايه ويرانى جامعه و بدبختى انسان ها و تشتّت كارها و ناراحتى روح و جسم است، «حسن ظن»، مايه آرامش و وحدت است. از این رو در احاديث بسیارى، حسن ظن نسبت به مردم مورد تأكيد فراوان قرار گرفته است، همانند احادث زیر:
1⃣اميرمؤمنان امام علی (علیهالسلام) در حديثى مى فرماید: «حُسْنُ الظَّنِّ مِنْ اَفْضَلِ الْسَّجايا وَ اَجْزَلِ الْعَطايا؛ [۱] حسن ظن از بهترين صفات انسانى و پربارترين مواهب الهى است».
2⃣آن حضرت در حديث ديگرى می فرماید: «حُسْنُ الظَّنِّ مِنْ اَحْسَنِ الشِّيَمِ وَ اَفْضَلِ الْقِسَمِ؛ [۲] حسن ظن از بهترين خوى ها و برترين بهره ها است».
3⃣امام علی (علیه السلام) می فرماید: «حُسْنُ الظَنِّ يُخَفِّفُ الهَمَّ وَ يُنجْى مِنْ تَقَلُّدِ الاْثمِ؛ [۳] حسن ظن اندوه را سبك مى كند، و از آلوده شدن به گناه رهايى مى بخشد».
4⃣همچنین آن امام همام در حديث ديگرى می فرماید: «حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّينِ؛ [۴] حسن ظن مايه آرامش قلب و سلامت دين است».
5⃣آن امام معصوم (عليه السلام) در حديث ديگرى می فرماید: «مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِالنّاسِ حازَ مِنْهُمُ الْمحَبَّةَ؛ [۶] كسى كه نسبت به مردم خوش گمان باشد محبت آنها را به سوى خود جلب خواهد كرد».
پی نوشت:
[۱] غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، دار الكتاب الإسلامی، چ دوم، ص ۳۴۵، قصار ۳۱
[۲] همان، ص ۳۴۴، قصار ۲۲
[۳] همان، قصار ۲۱
[۴] همان، قصار ۱۴
[۵] همان، ص ۶۴۱، قصار ۱۱۸۸
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن أبیطالب (ع)، قم، چ اول، ج ۳، ص ۳۳۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#خوش_بینی #حسن_ظن