🔴 تردید دبیرکل!
✍️ #صابر_گلعنبری
🔹 یک ماه از درخواست آمریکا از شورای امنیت سازمان ملل سپری شد و روز بیستم سپتامبر فرا رسید و وزیر خارجه این کشور از بازگشت قطعنامههای قبلی این شورا و به تبع آن تحریمهای بینالمللی خبر داد؛ اما این اقدام آمریکا با مخالفت گسترده بینالمللی روبرو شده است و شرکای برجام از روسیه و چین گرفته تا تروییکا و اتحادیه اروپا در این باره موضع مخالف گرفتند.
🔸 آنتونیو گوترش گفته است که نمیتواند در جهت احیای تحریمهای بینالمللی اقدامی کند. تا اینجای سخنان گوتیرش به نفع ایران به نظر میرسد، اما وقتی علت این مساله را به وجود "تردید" و نه "غیر قانونی بودن" آن ربط میدهد یک عقبنشینی پنهان در آن نهفته میگردد.
✅ وی در نامهای به شورای امنیت نوشته است: "تردید این است که آیا این فرایند (بازگشت قطعنامهها) عملا شروع شده یا نه و در عین حال هم نسبت به این که لغو (این قطعنامهها) تداوم خواهد داشت یا نه تردید وجود دارد".
🔹 گویا برای رفع این تردید نیز از کارشناسان حقوقی سازمان ملل خواسته شده است قانونی بودن یا نبودن ادعای آمریکا را بررسی کنند.
🔸 از منظر حقوقی، سازمان ملل با یک نزاع حقوقی مواجه است و این طبیعی است که دبیرخانه تا بررسی جوانب حقوقی این نزاع از اعلام موضعی واضح له یا علیه هر کدام از دو طرف خودداری کند، اما خوب این سازمان یک ماه فرصت داشت این کار کارشناسی را انجام دهد که کار خاصی در این خصوص صورت نگرفت.
✅ به هر حال، جدا از بار معنای خاص واژگانی که گوترش در نامه خود به کار برده، جملات پر پیچ و خم و اتخاذ این موضع مبهم خود نشانی از سردرگمی دبیرخانه سازمان ملل در مواجهه با وضعیت پیچیده کنونی نیز هست.
🔹 بالاخره یک طرف ماجرا آمریکا به عنوان یک قدرت جهانی تاثیرگذار در معادلات بینالمللی است که در دوره ترامپ هیچ ابایی از خروج از نهادهای این سازمان نداشته و از چند نهاد هم خارج شده است.
💢 همین شیوه تعامل موجب میشود عالیترین مقام این سازمان بینالمللی دست به عصا موضع بگیرد. جدا از این که معمولا دبیرخانه سازمان ملل در اختلافات و نزاعهایی که یک طرف آن آمریکا باشد، محتاطانه برخورد میکند و از این روز، بعید نیست که جدا از پیچیدگی حقوقی ماجرا، این انگیزه نیز در عدم اتخاذ موضع روشنی دخیل بوده باشد.
https://eitaa.com/mesagh
هدایت شده از mesaghمیثاق
🔴 آمریکا سفارت خود را در عراق میبندد؟!
✍️ #صابر_گلعنبری
🔹 حملات به اماکن دیپلماتیک و پایگاهها و نیروهای آمریکا از چند روز قبل از سفر مصطفی کاظمی به واشنگتن به شکل قابل توجهی افزایش یافته و در روزهای اخیر هم شدت خاصی پیدا کرده و در کنار اختلافات بر سر قانون انتخاباب به مساله داغی تبدیل شده است.
🔸 در واکنش به این حملات، اخیرا وزیر امور خارجه آمریکا تهدید کرده است که در صورت تداوم آنها کشورش سفارت خود را خواهد بست. این سخنان مایک پومپئو مورد استقبال مخالفان حضور آمریکا در عراق قرار گرفته و برخی میگویند چه بهتر از این که این سفارتخانه تعطیل شود.
✅ اما به نظرم مساله جای تامل و دوراندیشی دارد و این که تصور شود بستن سفارت آمریکا در عراق به معنای پایان حضور این کشور و قطع رابطه آن با بغداد باشد، بیشتر نوعی خیالپردازی است تا واقعیتنگری.
🔹 آمریکا که سیاست فشار حداکثری را برای مقابله با سیاست منطقهای ایران و تضعیف نقش و نفوذ آن در پیش گرفته است به این سادگی عراق را که مهمترین تیول آن در خاورمیانه برای مهار ایران و در آینده ترکیه و جهت برقراری نظم نوین خود در منطقه است، واگذار نمیکند و از دست نمیدهد.
🔸 گمان بر این است که اگر آمریکا تهدید خود برای بستن سفارت را عملی کند، این اقدام را میتوان سرآغاز اجرای طرح نظامی این کشور در عراق علیه نیروهای حشد شعبی و طرفداران جمهوری اسلامی قلمداد کرد. از این رو، این احتمال وجود دارد که به حمله گسترده به پایگاهای این سازمان و ترور رهبران و فعالان آن اقدام بکند.
✅ گفته میشود پومپئو به برهم صالح رئیس جمهور عراق اطلاع داده و به نوعی تهدید کرده که در صورت تداوم حملات به منافع آمریکا این کشور واکنش جدی نشان میدهد.
🔹 از دیگر سو، به نظر میرسد که دولت آمریکا و شخص ترامپ در این موسم انتخاباتی بیرغبت نباشد تا نزاع با ایران را بیش از هر زمانی امنیتی کند.
🔸 در این حال و وضع دولت عراق در سایه حساسیت و شکنندگی بیسابقه اوضاع وزیر خارجه خود فواد حسین را به تهران فرستاد تا مقامات ایرانی را به فشار بر مخالفان حضور نیروهای آمریکایی برای توقف حملات خود مجاب کند؛ اما توقف این حملات چندان محتمل نیست.
✅ آمریکا با ورود احتمالی خود به فاز نظامی علیه حشد شعبی در واقع در صرافت برهم زدن ریشهای معادلات و مناسبات قدرت پساصدامی در داخل عراق در جهت تقویت موقعیت نیروهای نزدیک به خود و دولت الکاظمی و تضعیف نفوذ ایران است.
💢 به هر حال، اوضاع عراق این روزها شکنندهتر از هر زمانی است و روزهای پرتنش دیگری در این کشور قابل پیشبینی است و باید منتظر ماند و دید به کدام سمت و سو میرود. شکلگیری دولت اقتدارگرای دیگری در عراق دور از انتظار نیست.
https://eitaa.com/mesagh
🔴 دورنمای دور بعدی مذاکرات!
👤 #صابر_گلعنبری
🔹 ایران هفته گذشته دو پیشنویس درباره رفع تحریمها و مسائل هستهای به طرفهای دیگر مذاکرات وین ارائه کرد که با واکنش منفی آشکار دو طرف آمریکایی و اروپایی رو به رو شد و طرف روسی هم غیر مستقیم ناخرسندی خود را اعلام کرد؛ اما موضع خاصی در له یا علیه این اسناد نگرفت.
🔸 آمریکا و اروپا گفتهاند این پیشنویسها با توافقات قبلی ناسازگار است و آنها را غیر قابل پذیرش دانستهاند و از ایران خواستهاند با پیشنهادهای واقعبینانه به وین بازگردد.
✅ حال در چنین وضعیتی پرسش این است که دورنمای دور بعدی مذاکرات چگونه خواهد بود؟ بسیار بعید است که تیم مذاکراتی ایران با نسخههای تعدیل شده به وین برگردد.
🔹 از این رو، پاسخ به پرسش پیشگفته بستگی به نوع برخورد و واکنش رسمی طرفهای آمریکایی و اروپایی به پیشنهادهای ایران در نشست آتی دارد؛ اما پاسخ آنها از دو حالت خارج نیست؛ یا در قالب یک طرح یکپارچه پیشنهادهای خود را در خلاف جهت و محتوای پیشنویسهای ایران ارائه میدهند و این گونه مخالفت خود را اعلام میکنند.
🔸 یا این که بدون ارائه پیشنهادهای مشخصی، مخالفت خود را ابراز میدارند و بر مبنا قرار دادن پیشنویسهای قبلی پافشاری میکنند. حال اگر آنها پیشنهادهای مکتوب خود را ارائه دهند، به احتمال زیاد هیات ایرانی نوعی مقابله به مثل کرده و حتی بدون آوردن این پیشنهادها به تهران در ظرف زمانی چند ساعته یا یک روزه ملاحظات خود را با اعلام مغایرت این پیشنهادها با متن برجام در جهت مخالفت با آنها اعلام کند.
✅ در این وضعیت، مذاکرات همچنان بدون دستور کاری مشخص میماند و نوعی بن بست حکمفرا خواهد بود. در اینجا شکستن این بن بست به نوع تعامل سه طرف روسی، چینی و هماهنگ کننده مذاکرات و برجام (اتحادیه اروپا) بستگی دارد.
🔹 احتمالا این طرفها پیشقدم شوند و با ارائه راه حلی میانه مبتنی بر پیشنویس پیشین و برخی و نه همه اصلاحات ایران بخواهند نظر طرف ایرانی و دو طرف دیگر را برای تعریف دستور کار مذاکراتی مشخص جلب کنند.
🔸 در این میان، نقش روسیه به خاطر نوع روابطش با تهران احتمالا پررنگتر باشد. حال باید دید در دور بعدی مذاکرات، اولا واکنشهای رسمی طرفهای آمریکایی و اروپا به پیشنهادهای ایران به چه شکلی خواهد بود؟ کاملا رد خواهند کرد؟ یا پیشنهادهای تازهای ارائه میکنند؟ یا بر معیار قرار دادن پیشنویسهای قبلی تاکید میکنند؟
✅ در هر سه حالت باید دید سه طرف دیگر مذاکرات در نقش میانجی ظاهر میشوند یا خیر؟ اگر میانیجگری کردند، آیا میتوانند نظر دو طرف اصلی مذاکرات را درباره یک دستور العمل مشخص جلب کنند؟ یا مذاکرات به بن بست میرسد؟
💢 آن گونه که پیداست فعلا راه درازی در پیش است. تا ببینیم چه میشود و آخر این داستان به کجا کشیده میشود.