💎 *تدبر در قرآن*
(شماره ۲۹)
*بسم الله الرحمن الرحیم*
*ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا عَبْدًا مَمْلُوكًا لَا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ وَمَنْ رَزَقْنَاهُ مِنَّا رِزْقًا حَسَنًا فَهُوَ يُنْفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَجَهْرًا ۖ هَلْ يَسْتَوُونَ ۚ الْحَمْدُ لِلَّهِ ۚ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ (۷۵) وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لَا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ وَهُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوْلَاهُ أَيْنَمَا يُوَجِّهْهُ لَا يَأْتِ بِخَيْرٍ ۖ هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَمَنْ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ ۙ وَهُوَ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ (۷۶)*
*خداوند مثالی زده: برده مملوکی را که قادر بر هیچ چیز نیست؛ و انسان (با ایمانی) را که از جانب خود، رزقی نیکو به او بخشیدهایم، و او پنهان و آشکار از آنچه خدا به او داده، انفاق میکند؛ آیا این دو نفر یکسانند؟! شکر مخصوص خداست، ولی اکثر آنها نمیدانند! (۷۵)
خداوند مثالی (دیگر) زده است: دو نفر را، که یکی از آن دو، گنگ مادرزاد است؛ و قادر بر هیچ کاری نیست؛ و سربار صاحبش میباشد؛ او را در پی هر کاری بفرستد، خوب انجام نمیدهد؛ آیا چنین انسانی، با کسی که امر به عدل و داد میکند، و بر راهی راست قرار دارد، برابر است؟! (۷۶)
(نحل/۷۵ و ۷۶)
*تفسیر:*
*دو مثال زیبا برای ارزش توحید و بیارزشی شرک:*
در این دو آیه، دو مثال زیبا برای درک بهتر ارزش خداپرستی و بی ارزشی شرک به میان آمده است. در آیه ۷۵ بین دو انسان مقایسه شده است: یعنی یکی ناتوان و فقیر که بنده دیگری است و از خود هیچ اختیاری ندارد، دیگری توانا و ثروتمند که هرگاه بخواهد، میتواند از مالش خرج و انفاق کند. این توصیف مثالی برای خدای توانا و معبودان ناتوان مشرکان است. خداوند بی نیاز است و تمام کمال ها از آن اوست. دست های او برای هر کاری باز است و کسی نمیتواند جلوی خواست او را بگیرد. معبودهای مشترکان اما همگی مملوک خدایند و هیچ اختیاری از خود ندارند. در آیه ۷۶ نیز مثالی دیگر برای فهماندن موضوع توحید زده شده و آن مقایسه دیگری بین دو انسان است؛ یکی انسانی لال و گنگ که سربار دیگران است و هیچ کاری از او ساخته نیست، دیگری انسانی توانا و عادل که بر راهی راست قرار دارد. بی شک این دو انسان یکسان نیستند. این مثلی است برای تصور تفاوت بین خدا و بت ها یا چیزهای دیگری که به جز او پرستش می شوند؛ بت هایی ناتوان که در وجود خود نیز محتاج خدا هستند و خدایی توانا که ذره ای نقص در او راه ندارد و خواستش بر این است که موجودات دیگر را نیز به کمال برساند.
*مصباح : #مشرک همچون عبدی است که هیچ گونه اختیار و قدرتی از جانب خود ندارد!... شرک، ریشه در جهل دارد. اما # موحد، برخوردار از نعمت توحید است، و می تواند به پشتوانه یکتا پرستی، به عقیده حق ،#کلمه الله و #شجره طیبه برسد. به اصطلاح امروزی، محرومین از توحید، (Game over) می شوند!! بنابراین، برخورداری از نعمت توحید، نیازمند شکر گزاری به درگاه الهی است.و اما جامعه مشرکین، یعنی، #جامعه جاهلی! ، #جاهلیت مدرن، که بالاتر و پیچیده تر از #جاهلیت اول است!.. امروزه، مکاتب خدا ناباور مشرک ، جهلیاتی را بر گُرده اکثریت مردم مستضعف و مادی جهان، تحمیل کرده اند.و آنها را، چنان گرفتار خرافات و عقاید باطله کرده اند، که اسیر دست پوچی و اضمحلال انسانیت هستند! نعمت توحید اجتماعی، رشد و شکوفایی مادی _ معنوی را توامان به ارمغان می آورد و همواره، نهال های کمال انسانیت و معرفت خالص را در بطن جامعه می کارد.*